Psychologia kliniczna
WYKA
AD II
 Zdrowie Psychiczne
1. Złożoność i wieloznaczność zdrowia psychicznego
Typologia zdrowia psychicznego
Definicje medyczne  określają zdrowie psychiczne jako niewystępowanie
objawy psychopatologicznych, homeostazę w procesach fizjologicznych, brak
defektów w strukturze i funkcjach psychicznych,
Definicje psychologiczne  określają jako zdolność do twórczego rozwoju i
samorealizacji, akceptację i poczucie własnej wartości i tożsamości , zdolność
osiągania satysfakcji z życia, realistyczną percepcję rzeczywistości,
Definicje socjologiczne  jako zdolność przystosowania się jednostki do norm
kulturowych i środowiska społecznego, uwewnętrzniania norm w przebiegu
socjalizacji, umiejętności prawidłowej koegzystencji w grupie i właściwego
funkcjonowania w rolach społecznych.
Zdrowie psychiczne (wg WHO)
Jest to pełny dobrostan (komfort) fizyczny, umysłowy i społeczny, a nie tylko
nieobecność choroby.
Zdrowie psychiczne (Kazimierz Dąbrowski)  zdolność rozwoju coraz wyższych
hierarchii wartości indywidualnych i społecznych poprzez proces dezintegracji
pozytywnej i proces integracji cząstkowej wtórnej. Osobowość jest celem i rezultatem
procesu dezintegracji.
Zdrowie psychiczne (O. Lundbye)  psychicznie zdrowa jest taka jednostka, która
rozwija się w kierunku osobowej dojrzałości. Dojrzałość jest osiągana w takim stopniu,
w jakim jednostka może w sposób niezależny i skuteczny pokonać swoje wewn.
konflikty, realizować swoje własne cele w życiu i żyć odpowiedzialnie w dobrych
stosunkach z innymi.
14 cech osoby zdrowej psychicznie:
(koncepcja pozytywnego zdrowia psychicznego wg Maslova)
1. Właściwa lokalizacja siebie w czasie: największe szanse rozwoju mają osoby,
które dostrzegają siebie w czasie teraz
niejszym, z nieznacznym wybieganiem w
przyszłość.
2. Akceptacja siebie i innych  akceptacja siebie samego i innych nie ozn.
Zadowolenia i nie podejmowania pracy nad sobą, czy nie dostrzeganie wad i
błędów; osoby widzą to i próbują zmienić.
3. Stawianie na rzeczywistość  osoby zdrowe psychicznie ni odczuwają lęku
przed tym, co nieznane, w pewnym stopniu chcą to poznać, są realistami i nie
uciekają w fikcję przed trudną rzeczywistością.
4. Nastawienie na zadanie, a nie na siebie  w swym życiu osoby zdrowe
psychicznie nastawione są na spełnienie szerszej misji, czy zadania, bez
1
wchodzenia w drobiazgowe analizy problemów. Ułatwia im w tym szeroko
pojęty system wartości, który daje poczucie kulturowej tożsamości i szerokiego
marginesu tolerancji.
5. Poczucie kontroli, a nie konformizm  innymi słowy, jest to poczucie
niezależności i autonomii; osoby zdrowe psychicznie są odporne na sterowanie z
zewn., czy manipulację.
6. Potrzeba odosobnienia i samotności  umiejętność bycia z sobą i znajdowania
niezależnego czasu dla siebie samego; zdrowy człowiek ma zdolność
odizolowania się od otoczenia w celu głębszej refleksji i medytacji.
7. Permanentna weryfikacja ocen  umiejętność spojrzenia na znane sprawy
świeżym okiem oraz umiejętność dostrzegania innych punktów odniesienia,
umiejętność cieszenia się z drobnych i znanych rzeczy, zdarzeń, spraw.
8. Zdolność do przeżyć ekstatycznych i mistycznych  doświadczenie silnych
przeżyć, w stopniu dużej intensywności, oraz świadomość i wgląd w ich
głębokość.
9. Demokratyczna struktura charakteru  przejawia się w bezinteresownej
życzliwości dla każdej osoby bez względu na rasę, kolor skóry, wyznanie,
narodowość, czy przekonanie polityczne.
10. Poczucie wspólnoty z innymi  przejawia się w cierpliwości i uprzejmości dla
każdego z kim się styka oraz surowości i bezpośredniości oceny tych, którzy
wymagają takiej reakcji.
11. Ciągłe stawianie sobie nowych celów  osoba zdrowa nie poddaje się
biernemu oczekiwaniu na to, co niesie życie, potrafiąc cieszyć się również z drogi
prowadzącej do celu; w dążeniu do celu jest uporządkowana i konsekwentna.
12. Filozoficzne poczucie humoru  bez złośliwości i bez drwiny, która mogłaby
dotknąć, czy zranić drugą osobę; humor jest bardziej sytuacyjny, trudny do
skopiowania, raczej się uśmiechają niż śmieją.
13. Twórcze podejście do życia  nie tylko jako rodzaj konkretnej twórczości
literackiej czy plastycznej, ale sposób widzenia, interpretowania. Cokolwiek
osoby zdrowe robią starają się ulepszyć, zmienić i tworzyć.
14. Zdolność do przezwyciężania dychotomii  czyli wewn. konfliktów i
rozdwojenia w swoich poglądach czy działaniach; osoby zdrowe widzą i
rozumieją biegunowość, doświadczając poczucia jedności i integracji.
Jan Gałek
33191/C5/ITS
2