1

Inwestowanie

Opracowanie Piotr Koziński

2

Tradycyjne sposoby oszczędzania



Skarpeta – czyli trzymanie oszczędności w domu jest
z ekonomicznego punktu widzenia nieopłacalne. Inflacja
powoduje spadek siły nabywczej pieniądza, co w
konsekwencji zmniejsza wartość zgromadzonych
oszczędności.



Rachunek bankowy – niskie oprocentowanie wraz z
opłatami za prowadzenie konta sprawia, iż zysk z
lokowanych
w ten sposób oszczędności oscyluje wokół zera.



Lokata bankowa – stosunkowo wyższe
oprocentowanie gwarantuje nam skromny lecz pewny
przychód
z tak lokowanych oszczędności.

Inwestowanie

3

Rynek kapitałowy

– sposób na oszczędzanie



Rynek kapitałowy jest atrakcyjną ze względu na stopę
przychodu, alternatywną formą lokowania oszczędności.



Ceną za wyższy zwrot z oszczędności jest relatywnie
większe ryzyko inwestycji.



Szeroka gama tak instrumentów dostępnych na rynku,

jak i pośredników finansowych, pozwala odpowiednio

dobrać formę inwestycji do indywidualnych preferencji
oszczędzającego.

Inwestowanie

4

Instrumenty finansowe – akcje

Akcja to udziałowy papier wartościowy, dokument świadczący
o udziale jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej – emitenta.



Ze względu na sposób przenoszenia wyróżniamy:

 akcje na okaziciela,
 akcje imienne.



Akcja daje posiadaczowi (akcjonariuszowi) m.in. następujące

prawa:

 prawo do dywidendy,
 prawo głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy,
 prawo poboru,
 prawo do udziału w masie likwidacyjnej.

Inwestowanie

5

Instrumenty finansowe – obligacje

(1)

Obligacja to dłużny papier wartościowy, w którym
emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji
(obligatariusza) i zobowiązuje się wobec niego do
spełnienia określonego świadczenia (płacenia
obligatariuszowi określonej sumy pieniędzy – zazwyczaj w
określonych przedziałach czasu, oraz do wypłacenia pełnej
kwoty pożyczki w terminie wykupu).

Inwestowanie

6

Instrumenty finansowe – obligacje

(2)



Ze względu na oprocentowanie wyróżniamy:

 obligacje o stałym oprocentowaniu,
 obligacje o zmiennym oprocentowaniu,
 obligacje indeksowane,
 obligacje zerokuponowe.



Ze względu na emitenta wyróżniamy:

 obligacje skarbowe - emitentem jest Skarb Państwa,
 obligacje komunalne - emitentem są gminy lub

związki gmin,

 obligacje przedsiębiorstw - emitentem są

przedsiębiorstwa.

Inwestowanie

7

Instrumenty finansowe – derywaty

(1)

Derywaty, inaczej prawa lub instrumenty pochodne, to
papiery wartościowe, których cena zależy bezpośrednio
lub pośrednio
od ceny lub wartości instrumentu bazowego (np. akcji).

Inwestowanie

8

Instrumenty finansowe – derywaty

(2)

Derywaty dzielą się na:

 opcje – instrument finansowy dający posiadaczowi
prawo
do zakupu lub sprzedaży innego instrumentu
finansowego. Posiadanie opcji daje prawo, lecz nie
stwarza zobowiązania, czyli posiadacz opcji może
odstąpić od wykonania przysługującego mu prawa,
 kontrakty terminowe (forward, futures) – umowa
między dwoma stronami; jedna strona kontraktu
zobowiązuje się
do sprzedaży określonej liczby instrumentów finansowych

w określonym czasie w przyszłości, na określonych
warunkach; druga strona kontraktu akceptuje te warunki
zobowiązując się
do nabycia przedmiotu umowy,
 kontrakty wymiany (swap) – kontrakt polegający

na zamianie płatności przez dwie strony kontraktu w

ustalonych terminach.

Inwestowanie

9

Instrumenty finansowe – prawa

do akcji

Prawo do akcji to papier wartościowy, który daje
uprawnienie
do otrzymania akcji nowej emisji spółki publicznej.
Uprawnienie to powstaje z chwilą przydziału tych akcji i
wygasa
z chwilą zarejestrowania akcji w depozycie papierów
wartościowych lub z dniem uprawomocnienia się
odmownego postanowienia sądu rejestrowego (do emisji
wtedy nie dochodzi).

Inwestowanie

10

Instrumenty finansowe

– kwit depozytowy

Kwit depozytowy to papier wartościowy wystawiony
na podstawie złożonych do depozytu akcji.
Wystawcą może być instytucja finansowa z siedzibą na
terytorium RP, państwa członkowskiego UE lub państwa
należącego do OECD.



Kwit depozytowy może być przedmiotem publicznego
obrotu poza terytorium RP w związku z akcjami
dopuszczonymi do publicznego obrotu w RP.



Kwit depozytowy może być przedmiotem publicznego
obrotu
na terytorium RP w związku z akcjami wyemitowanymi
poza tym terytorium.

Inwestowanie

11

Pośrednicy finansowi

– podmioty prowadzące działalność

maklerską

Podmioty prowadzące działalność maklerską (banki lub domy
maklerskie) m.in. prowadzą rachunki papierów wartościowych oraz
pośredniczą w nabywaniu lub zbywaniu papierów wartościowych
na rynkach regulowanych.



Zakres czynności maklerskich to m.in.:

 oferowanie papierów wartościowych w obrocie

pierwotnym,

 nabywanie lub zbywanie papierów wartościowych na

cudzy rachunek,

 zarządzanie cudzym pakietem papierów

wartościowych na zlecenie,

 doradztwo w zakresie obrotu papierami

wartościowymi,

 prowadzenie rachunków papierów wartościowych.

Inwestowanie

12

Pośrednicy finansowi

– fundusze inwestycyjne

Fundusze inwestycyjne są to instytucje wspólnego lokowania
środków pieniężnych inwestorów indywidualnych w papiery
wartościowe.
Wspólne lokowanie oznacza, iż środki pieniężne każdego
inwestora indywidualnego inwestowane są w taki sam portfel
papierów wartościowych. Zyski lub straty dzielone są solidarnie,
proporcjonalnie do udziałów pomiędzy uczestników funduszu.



Efekt kumulacji środków pieniężnych pozwala na inwestycje
w portfel papierów wartościowych niedostępny dla każdego
z uczestników z osobna.

Inwestowanie

13

Inwestowanie pośrednie (1)

Inwestorzy, którzy nie mają niezbędnej wiedzy, doświadczenia
lub czasu na śledzenie procesów rynkowych, a chcieliby
ulokować
środki na rynku kapitałowym, mogą skorzystać z
wyspecjalizowanych pośredników finansowych:



firm zarządzających aktywami – na podstawie umowy
i zgodnie z ustaloną strategią podmioty prowadzące
działalność maklerską mogą zarządzać środkami inwestora,

Inwestowanie

14

Inwestowanie pośrednie (2)

 otwartych funduszy inwestycyjnych – powierzając

środki funduszowi inwestor nabywa jednostki
uczestnictwa, które może odsprzedać funduszowi,

lub

 zamkniętych funduszy inwestycyjnych –

powierzając środki funduszowi inwestor nabywa
certyfikaty inwestycyjne, które może sprzedać na
giełdzie
lub rynku pozagiełdowym.



funduszy inwestycyjnych, w szczególności z

Inwestowanie

15

Inwestowanie bezpośrednie



Bezpośrednie inwestowanie na rynku kapitałowym wymaga
pośrednictwa podmiotu prowadzącego działalność
maklerską oraz założenia rachunku inwestycyjnego.



Zlecenia zawarcia transakcji można złożyć osobiście

u pośrednika, przez telefon lub przez internet.



Złożone zlecenia pośrednik przekazuje na rynek, na

którym obraca się danymi papierami wartościowymi.



Inwestowanie bezpośrednie wymaga wiedzy o sposobie
funkcjonowania rynku oraz czasu do stałego śledzenia
zachowań rynku.



Nie wszystkie instrumenty finansowe dostępne są dla
inwestorów indywidualnych.

Inwestowanie

16

Inwestowanie bezpośrednie

– pomocne narzędzia (1)



Analiza fundamentalna to badanie, w którym przy
podejmowaniu decyzji o inwestycji dokonuje się wyboru i
oceny spółki na podstawie informacji mających charakter
ekonomiczny.

 Na analizę fundamentalną składają się następujące

etapy:

• analiza makroekonomiczna,
• analiza sektorowa,
• analiza sytuacyjna spółki,
• analiza finansowa spółki,
• wycena.

Inwestowanie

17

Inwestowanie bezpośrednie

– pomocne narzędzia (2)



Analiza techniczna służy do określenia
prawdopodobieństwa zmiany kursów na podstawie ich
zmiany z przeszłości, czyli na podstawie danych
historycznych.

 W analizie technicznej wykorzystuje się przede

wszystkim:

• zmiany kursów,

• zmiany wolumenu obrotu,

• wskaźniki techniczne.

Inwestowanie

18

Wartość pieniądza w czasie



Wartość pieniądza w czasie ulega zmianie zgodnie z
zasadą,
że jednostka pieniądza dzisiaj jest więcej warta niż ta
sama jednostka w przyszłości.



Można wyróżnić trzy przyczyny tego stanu rzeczy:

• koszt utraconych możliwości,
• ryzyko,
• inflacja.

Inwestowanie

19

Wartość pieniądza w czasie

– dyskontowanie



Wartość bieżąca (PV – present value) obliczana jest wg wzoru:

PV = FV

n

/ (1+ K)

n

 

gdzie:

FV

n

– wartość przyszła w n-tym okresie

PV – wartość bieżąca
K – stopa dyskonta
n – liczba okresów



Wartość przyszła (FV – future value) obliczana jest wg wzoru:

FV

n

= PV (1+ K)

n 

gdzie:

FV

n

– wartość przyszła inwestycji w n-tym okresie

PV – wartość bieżąca inwestycji
K – stopa zwrotu
n – liczba okresów

Inwestowanie

20

Zastosowanie – PV (1)

Rodzice postanowili sfinansować Ci studia w Rioja – malowniczym
regionie Hiszpanii. Pozostawili jednak do wyboru dwie opcje:



z dniem 1 stycznia wypłacą jednorazowo sumę 5000€,



wypłacą 6000€, ale w 4 ratach płatnych na koniec

każdego roku.

Na którą opcję się zdecydujesz wiedząc, że stopa
dyskontowa równa się stopie procentowej i wynosi 10%?

Inwestowanie

21

Zastosowanie – PV (2)

PV

C

= PV

1

+ PV

2

+ PV

3

+ PV

4

PV

1

= 1500/(1+0,1)

1

= 1363,64

PV

2

= 1500 /(1+0,1)

2

= 1239,67

PV

3

= 1500 /(1+0,1)

3

= 1126,97

PV

4

= 1500 /(1+0,1)

4

= 1024,52

PV

C

= 4754,8 < 5000

Opcja 1 jest bardziej korzystna.

Inwestowanie

22

Zastosowanie – FV (1)

Rodzicom nie udało się Cię podpuścić i masz w ręku 5000€.
Dzięki niniejszemu wykładowi wiesz już, że skarpeta nie
jest dobrym miejscem na trzymanie oszczędności.
Decydujesz się ulokować je w banku, zaproponowano Ci
jednak aż trzy lokaty różniące się wysokością odsetek oraz
sposobem

ich

naliczania.

Bank

oferuje

stałe

oprocentowanie lokat:
1. 1-miesięczne 12,25%
2. 3-miesięczne 13,25%
3. 12-miesięczne 14,25%

Która

lokata

będzie

najbardziej

efektywna,

jeżeli

zamierzasz zainwestować na 1 rok?

Inwestowanie

23

Zastosowanie – FV (2)

1. FV = 5000 (1 + 0,1225/12)

12

= 5647,5

2. FV = 5000 (1 + 0,1325/4)

4

= 5695,5

3. FV = 5000 (1 + 0,1425/1)

1

= 5712,5

Najbardziej efektywna jest lokata 3, ponieważ przy tym
samym okresie inwestowania daje najwyższą wartość
końcową.

Inwestowanie