1
1
Choroby wewnętrzne
Choroby wewnętrzne
cz.I
cz.I
układ krążenia
układ krążenia
Nadciśnienie tętnicze
Nadciśnienie tętnicze
i
i
choroba wieńcowa
choroba wieńcowa
Dr n.med.Mirosław
Dr n.med.Mirosław
J.Małowski
J.Małowski
Internista
Internista
Chemik analityk
Chemik analityk
2
2
Angiotensyna II
Angiotensyna II
A/ Kurczy mięśniówkę gładką tętnic i żył
A/ Kurczy mięśniówkę gładką tętnic i żył
B/ Nasila wchłanianie zwrotne sodu Na
B/ Nasila wchłanianie zwrotne sodu Na
+
+
:
:
- resorbcją zwrotną Na
- resorbcją zwrotną Na
+
+
w nerkach
w nerkach
-nasileniem syntezy aldosteronu w
-nasileniem syntezy aldosteronu w
korze nadnerczy
korze nadnerczy
-pobudzeniem ośrodków
-pobudzeniem ośrodków
wegetatywnych w CUN – nasilenie
wegetatywnych w CUN – nasilenie
wydzielania reniny
wydzielania reniny
C/ Sprzyja powstawaniu zmian
C/ Sprzyja powstawaniu zmian
zwyrodnieniowych w ścianach tętnic
zwyrodnieniowych w ścianach tętnic
zmniejszając ich elastyczność
zmniejszając ich elastyczność
3
3
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
1.Nadciśnienie pierwotne.
1.Nadciśnienie pierwotne.
Nadciśnienie samoistne.
Nadciśnienie samoistne.
Choroba nadciśnieniowa.
Choroba nadciśnieniowa.
2.Nadciśnienie wtórne
2.Nadciśnienie wtórne
4
4
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
Nadciśnienie nerkowopochodne
Nadciśnienie nerkowopochodne
1/ Jednostronne choroby nerek:
1/ Jednostronne choroby nerek:
a/ zapalenie odmiedniczkowe
a/ zapalenie odmiedniczkowe
b/ mechaniczne zaburzenia nerkowego
b/ mechaniczne zaburzenia nerkowego
przepływu krwi( zwężenie tętnicy nerkowej, zawał
przepływu krwi( zwężenie tętnicy nerkowej, zawał
nerki, ruchoma nerka, ucisk naczyń)
nerki, ruchoma nerka, ucisk naczyń)
c/ dysplazja nerki
c/ dysplazja nerki
d/ nadnerczak
d/ nadnerczak
e/ nerka torbielowata
e/ nerka torbielowata
f/ zastój moczu wodo i roponercze
f/ zastój moczu wodo i roponercze
g/ gruźlica nerki
g/ gruźlica nerki
5
5
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
Nadciśnienie nerkowopochodne
Nadciśnienie nerkowopochodne
2/ Obustronne choroby nerek
2/ Obustronne choroby nerek
a/ ostre zapalenie kłębkowe
a/ ostre zapalenie kłębkowe
b/ przewlekłe zapalenie kłębkowe
b/ przewlekłe zapalenie kłębkowe
c/ zapalenie odmiedniczkowe
c/ zapalenie odmiedniczkowe
d/ kolagenozy
d/ kolagenozy
e/ nefropatia ciążowa
e/ nefropatia ciążowa
f/ skaza moczanowa
f/ skaza moczanowa
6
6
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
1/ Nadciśnienie w chorobach gruczołów
1/ Nadciśnienie w chorobach gruczołów
dokrewnych:
dokrewnych:
Guz chromochłonny nadnerczy
Guz chromochłonny nadnerczy
Zespół Conna (pierwotny hyperaldosteronizm)
Zespół Conna (pierwotny hyperaldosteronizm)
Zespół i choroba Cushinga
Zespół i choroba Cushinga
Akromegalia
Akromegalia
7
7
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
1/ Nadciśnienie w chorobach układu krążenia
1/ Nadciśnienie w chorobach układu krążenia
Miażdżyca tętnic
Miażdżyca tętnic
Koarktacja aorty
Koarktacja aorty
Niedomykalność zastawki półksiężycowatej aorty
Niedomykalność zastawki półksiężycowatej aorty
Przetoki tętniczo- żylne
Przetoki tętniczo- żylne
Krążenie hiperkinetyczne
Krążenie hiperkinetyczne
8
8
Podział etiologiczny
Podział etiologiczny
nadciśnienia tętniczego
nadciśnienia tętniczego
1/ Nadciśnienie w chorobach układu nerwowego
1/ Nadciśnienie w chorobach układu nerwowego
Guzy mózgu
Guzy mózgu
Urazy mózgu
Urazy mózgu
Zapalenie wielonerwowe
Zapalenie wielonerwowe
9
9
Odległe skutki nadciśnienia
Odległe skutki nadciśnienia
tętniczego
tętniczego
Narząd krażenia (przerost lewej komory serca,
Narząd krażenia (przerost lewej komory serca,
,zmiany w naczyniach obwodowych)
,zmiany w naczyniach obwodowych)
CUN (udary niedokrwienne i krwotoczne, wylewy i
CUN (udary niedokrwienne i krwotoczne, wylewy i
niedowłady)
niedowłady)
Nerki (retencja ciał azotowych,zaburzenia
Nerki (retencja ciał azotowych,zaburzenia
gospodarki elektrolitowej K
gospodarki elektrolitowej K
+
+
)
)
10
10
Różnicowanie
ważniejszych postaci
nadciśnienia wtórnego
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z
wywiadu i
charakter
nadciśnieni
a
Badanie
fizykalne
Badania dodatkowe
Nadciśnienie
naczyniowo-
nerkowe
Początek
często w
wieku
młodym
wysokie
ciśnienie
rozkurczow
e oporne na
leczenie
zachowawcz
e
Szmer
skurczowy
w okolicy
lędźwiowej
bądź w
nadbrzuszu
Alkaloza,hipernatre
mia, hipokaliemia
urografia
patologiczna
CT patologiczne
11
11
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z
wywiadu i
charakter
nadciśnienia
Badanie
fizykalne
Badania
dodatkowe
Nadciśnienie
w przebiegu
miąższowych
chorób nerek
Często
choroba
nerek w
wywiadzie w
ostrym
zapaleniu
kłębkowym
ostry
początek
wysokie RR
rozkurczowe
W zapaleniu
kłębków
nerkowych
obrzęki
Upośledzenie
zdolności
zagęszczania
moczu,
białkomocz,
erytrocyty w
moczu,
wałeczki,
retencja ciał
azotowych
12
12
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z
wywiadu i
charakter
nadciśnienia
Badanie
fizykalne
Badania
dodatkowe
Phaeochromo
cyt-oma
Nadciśnienie
napadowe lub
duże wahania
RR w
nadciśnieniu
utrwalonym
W czasie
napadu
tachykardia
Wzrost
wydalania
katecholamin
i ich
metabolitów
13
13
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z wywiadu
i charakter
nadciśnienia
Badanie
fizykalne
Badania
dodatkowe
Zespół lub
choroba
Cushinga
Charakterystycz
na otyłość
tułowia szyi i
twarzy przy
szczupłych
kończynach
Wzrost stężenia
kortyzolu we krwi,
hiperglikemia,
osteoporoza
14
14
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z
wywiadu i
charakter
nadciśnienia
Badanie
fizykalne
Badania
dodatkowe
Zespół Conna Osłabienie
mięśniowe
polidypsja,
poliu
ria
Hipokaliemia
,
alkaloza,hipe
rnatremia,nis
ka aktywność
reninowa
osocza,wzros
t poziomu
aldosteronu
we krwi
15
15
Rodzaj
nadciśnienia
Dane z
wywiadu i
charakter
nadciśnienia
Badanie
fizykalne
Badania
dodatkowe
Nadciśnienie
miażdżycowe
Początek po
40 r.ż.,bóle
wieńcowe,
chromanie
przestankow
e niewielki
wzrost RR
rozkurczowe
go
Cechy
miażdżycy
tętnic o
różnej
lokalizacji
np. brak
tętna na kkd
Wzrost
poziomu
cholesterolu
lipidów,
blaszki
miażdżycowe
aorty w bad
rtg klp,
zmiany
miażdżycowe
na dnie oka
16
16
Objawy nadciśnienia
Objawy nadciśnienia
tętniczego
tętniczego
Bóle i zawroty głowy zwłaszcza w
Bóle i zawroty głowy zwłaszcza w
potylicy
potylicy
Bezsenność,wzmożona pobudliwość
Bezsenność,wzmożona pobudliwość
Kołatanie serca
Kołatanie serca
Objawy naczyniowo-ruchowe
Objawy naczyniowo-ruchowe
Szumy w głowie
Szumy w głowie
Bóle stenokardialne
Bóle stenokardialne
Nietolerancja wysiłku
Nietolerancja wysiłku
17
17
Okresy nadciśnienia
Okresy nadciśnienia
tętniczego
tętniczego
I okres - chwiejność nadciśnienia,
I okres - chwiejność nadciśnienia,
nadciśnienie pojawia się po emocjach
nadciśnienie pojawia się po emocjach
II okres – charakter stały bez zmian
II okres – charakter stały bez zmian
narządowych
narządowych
III okres – nadciśnienie utrwalone powyżej
III okres – nadciśnienie utrwalone powyżej
200/120 z przerostem lewej komory serca,
200/120 z przerostem lewej komory serca,
miażdżyca naczyń zwłaszcza wieńcowych i
miażdżyca naczyń zwłaszcza wieńcowych i
mózgowych
mózgowych
IV okres – poważne powikłania: krwotoki
IV okres – poważne powikłania: krwotoki
mózgowe, zawał mięśnia sercowego,
mózgowe, zawał mięśnia sercowego,
ciężka niewydolność wieńcowa
ciężka niewydolność wieńcowa
18
18
Czynniki wpływające na
Czynniki wpływające na
zapotrzebowanie mięśnia
zapotrzebowanie mięśnia
sercowego na tlen
sercowego na tlen
1.
1.
Częstość akcji serca
Częstość akcji serca
2.
2.
Wysokość skurczowego RR krwi
Wysokość skurczowego RR krwi
3.
3.
Stopień kurczliwości mięśnia
Stopień kurczliwości mięśnia
sercowego
sercowego
4.
4.
Wielkość napięcia mięśnia
Wielkość napięcia mięśnia
sercowego pod koniec rozkurczu
sercowego pod koniec rozkurczu
19
19
Przyczyny niewydolności
Przyczyny niewydolności
wieńcowej
wieńcowej
Zwężenie dużych lub drobnych tętnic
Zwężenie dużych lub drobnych tętnic
wieńcowych
wieńcowych
Skurcz tętnic wieńcowych
Skurcz tętnic wieńcowych
Zwężenie ujść tętnic wieńcowych
Zwężenie ujść tętnic wieńcowych
Wady zastawkowe zwłaszcza zwężenie
Wady zastawkowe zwłaszcza zwężenie
ujścia tętniczego lewego
ujścia tętniczego lewego
Niedokrwistość
Niedokrwistość
Kardiomiopatie
Kardiomiopatie
Wstrząs
Wstrząs
Zaburzenia rytmu serca
Zaburzenia rytmu serca