Złamanie nasady bliższej

kości ramiennej.

Złamanie nad i

przezkłykciowe.

Krzysztof Kula

Złamanie nasady bliższej kości

ramiennej.

Występują w obrębie:
- głowy
- szyjki anatomicznej i chirurgicznej
- guzka większego i mniejszego
- mogą towarzyszyć zwichnięciom stawu

ramiennego

Złamanie guzka większego

kości ramiennej

• Często towarzyszy zwichnięciom

stawu ramiennego i złamaniom szyjki
chirurgicznej.

• Może powstawać z mechanizmu

bezpośredniego lub pośredniego
(złamania awulsyjne – często
przemieszczone przez mięsień
nadgrzebieniowy)

Objawy:

- jak w złamaniu
- brak możliwości rozpoczęcia

czynnego odwodzenia ze względu na
uszkodzenie przyczepu mięśnia
nadgrzebieniowego.

- konieczne wykonanie zdjęcia rtg a-p

Leczenie

Zależy od wielkości przemieszczenia:

• 1) przy jego braku zakłada się

opatrunek gipsowy Desaulta na 2-

3 tygodnie; u osób starszych - ze

względu na zagrażające zesztywnienie

stawu ramiennego - stosuje się chustę

trójkątną, która umożliwia rozpoczęcie

ćwiczeń czynnych bezpośrednio po

ustąpieniu dolegliwości bólowych;

• 2) przy niewielkim przemieszczeniu

(zazwyczaj w kierunku górno-tylnym, z

powodu pociągania przez rotatory

zewnętrzne i mięsień nadgrzebieniowy)

zakłada się opatrunek gipsowy,

ustawiając staw ramienny w

odwiedzeniu 90°, zgięciu 40° i rotacji

zewnętrznej 50-60° na okres 4-5

tygodni;

• 3) duże przemieszczenia wymagają

zabiegu operacyjnego (zespolenie

wkrętem lub przyszycie szwem

śródkostnym).

Złamanie guzka mniejszego

kości ramiennej

Najczęściej towarzyszy

wielofragmentowym złamaniom
bliższej przynasady kości ramiennej
lub zwichnięciom stawu ramiennego.
Izolowane złamanie występuje
niezmiernie rzadko i jest
spowodowane mechanizmem
awulsyjnym (mięsień podłopatkowy).

Objawy
• Jak przy złamaniu.
• Konieczne wykonanie rtg a-p.

Leczenie
• Przy złamaniu bez przemieszczenia zakłada

się opatrunek Desaulta lub chustę trójkątną
oraz rozpoczyna się szybko ćwiczenia
rehabilitacyjne. W przy padkach złamań z
przemieszczeniem — niektórzy uważają za
konieczne przyszycie guzka mniejszego, ze
względu na zachowanie czynności mięśnia
podłopatkowego.

Złamanie szyjki chirurgicznej i

anatomicznej kości ramiennej.

• Dotyczą one zazwyczaj szyjki

chirurgicznej, rzadziej anatomicznej i
występują często u osób w
podeszłym wieku (osteoporoza). Na
ogół powstają z mechaniz mu
pośredniego - upadek na kończynę
górną. U dzieci zdarzają się złamania
podokostnowe lub złuszczenia
bliższej nasady kości ramiennej.

Podział
• Odwiedzeniowe (odłam dalszy

odwiedziony).

• Przywiedzeniowe (odłam dalszy

przywiedziony).

Objawy
• Jak przy złamaniu.
• Duży krwiak po przerwaniu tętnicy

okalającej ramię.

• Konieczne wykonanie rtg a-p i bocznego.

Powikłania
• Zwichnięcie stawu ramiennego.
• Złamanie głowy kości ramiennej.
• Porażenie splotu ramiennego.
• Porażenie nerwu pachowego (unerwia

mięsień naramienny).

Leczenie

Zależy od rodzaju złamania i stopnia jego

przemieszczenia.

• W złamaniach bez przemieszczenia i

zaklinowanych zakłada się opatrunek gipsowy

Desaulta na 2-4 tygodnie.

• Przy przemieszczeniu kątowym powyżej

25 stopni - konieczne jest nastawienie w

znieczuleniu ogólnym. Nie należy dążyć za

wszelką cenę do anatomicznej repozycji, ze

względu na możliwość powikłań naczyniowo-

nerwowych. Nawet niecałkowicie nastawione

złamanie goi się dobrze i wyjątkowo rzadko

dochodzi do powikłań (np. stawu rzekomego).

• W złamaniach odwiedzeniowych

wystarcza zazwyczaj niewielki wyciąg

w osi ramienia i jego przywiedzenie, a

następnie opatrunek Desaulta przez 4

tygodnie.

• W złamaniach przywiedzeniowych

— wyciąg w osi ramienia i jego od

wiedzenie, po czym unieruchomienie w

opatrunku gipsowym odwodzącym lub

szynie odwodzącej (przy ustawieniu

stawu ramiennego w odwiedzeniu,

zgięciu i rotacji zewnętrznej po 30°)

przez okres 4-6 tygodni

• Złamania wielofragmentowe z

uszkodzeniem głowy kości ramiennej

można leczyć na wyciągu bezpośrednim za

wyrostek łokciowy, przy odwiedzeniu kończyny

w stawie ramiennym do 45-90° (wyciąg na

gipsie odwodzącym z siłą 4-5 kg).

• Przy złamaniach wielofragmentowych

można także zastosować sposób Caldwella,

polegający na założeniu gipsu ramiennego,

który obciąża się ciężarkiem około 2 kg, co

pozwala na stopniowe nastawienie złamania,

ciężarek usuwa się po 2 tygodniach, a gips

utrzymuje się przez 4-6 tygodni; w tej

metodzie istnieje niebezpieczeństwo

nadmiernego rozciągania odłamów i powstania

stawu rzekomego.

Opatrunek gipsowy

piersiowo-ramienny

• Leczenie czynnościowe - stosuje się przy

złamaniach wielofrag mentowych,
zwłaszcza u ludzi w podeszłym wieku
(także przy złamaniach z
nieodprowadzalnym zwichnięciem głowy
kości ramiennej). Do ustąpienia
dolegliwości bólowych (3-7 dni) zakłada
się miękki opatrunek Desaulta, a
następnie ramię zawiesza się na
temblaku lub chuście trójkątnej i
rozpoczyna ćwiczenia ruchowe stawu
ramiennego.

Sposób czynnościowego

leczenia

Leczenie operacyjne (rzadko) — wskazania:

• złamania ze zwichnięciem głowy kości ramiennej

niemożliwe do nastawienia metodami

zachowawczymi;

• złamania wielofragmentowe u chorych poniżej 50.

roku życia;

• niemożliwe do nastawienia złamania skośne, z

interpozycją mięśni;

• złamania patologiczne;
• brak możliwości leczenia za pomocą

unieruchomienia gipsowego z powodu

niewydolności krążeniowej i oddechowej;

• otyłość.

Zabieg polega na nastawieniu krwawym i

zespoleniu wkrętami oraz płytkami o

specjalnym kształcie. Przy złamaniach

wielofragmentowych endoprotezoplastyka

stawu ramiennego.

Rokowanie

• Powrót czynności stawu ramiennego zwykle

po 4-6 tygodniach.

• Niekiedy powstaje staw rzekomy po leczeniu

nieoperacyjnym złamań niestabilnych lub

martwica głowy kości ramiennej.

• U ludzi starych może dojść do zesztywnienia

stawu ramiennego( często skutek zbyt

długiego unieruchomienia)

Złamanie nadkłykciowe kości

ramiennej

 Szczyt występowania złamania 3 -10 rok

życia, co wynika z budowy anatomicznej,

która predysponuje do ww. złamań

 Wiotkość torebki stawowej i więzadeł

usposabia do przeprostu

 Linia złamania przebiega w przynasadzie

w miejscu jej ścieńczenia (dół dla wyrostka

dziobiastego oraz wyrostka łokciowego )

Klasyfikacja złamań

nadkłykciowych

• Wyprostne (90%)

• Zgięciowe (10%)

Powikłania

• Ucisk lub uszkodzenie naczyń, najczęściej

tętnicy ramiennej W przypadku stwierdzenia

objawów niedokrwienia kończyny górnej należy

przeciąć lub usunąć opatrunek (nie wolno

pozostawić nawet nitki bandaża), wyprostować

przedramię, ewentualnie założyć wyciąg

bezpośredni, ostrzyknąć tętnicę ramienną

ksylokainą i podać leki rozkurczowe. Jeżeli po

tym postępowaniu nadal brak tętna, konieczna

jest rewizja i/lub rekonstrukcja tętnicy ramiennej

oraz ze spolenie odłamów.

• Uszkodzenie nerwów (promieniowy,

pośrodkowy)

• Późne - niedokrwienny przykurcz Volkmanna.

Leczenie złamań

nadkłykciowych

Zależy od rodzaju złamania, stopnia przemieszczenia

odłamów i ewentual nych powikłań.

 Repozycja zamknięta ,unieruchomienie gipsowe

 Repozycja zamknięta i zespolenie przezskórne

dwoma drutami Kirschnera

 Repozycja otwarta i zespolenie dwoma drutami

Kirschnera skrzyżowanymi lub równoległymi

 Wyciąg szkieletowy typu „Zeno”

Wskazania do leczenia

operacyjnego złamań
nadkłykciowych kości

ramiennej

 Złamania otwarte

 Złamania powikłane uszkodzeniem

naczyń i nerwów

 Niemożność utrzymania poprawnego

ustawienia odłamów

ZŁAMANIA PRZEZ- I MIĘDZYKŁYKCIOWE

KOŚCI KAMIENNEJ

Powstają zarówno w wyniku działania

mechanizmów bezpośrednich (uderze

nie), jak i pośrednich (upadek na

kończynę górną). Przebiegają w obrębie

torebki stawowej (krwiak w stawie) i

mogą obejmować powierzchnie stawowe.

U osób w podeszłym wieku są to

zazwyczaj złamania wielofragmentowe,

przemiesz czone, ze znacznym

uszkodzeniem powierzchni stawowych.

Objawy
• Jak przy złamaniu.
• Konieczne wykonanie rtg dalszej części kości

ramiennej z ujęciem stawu łokciowego.

Leczenie
• Leczenie nieoperacyjne złamań nie

przemieszczonych polega na unieruchomieniu w

opatrunku gipsowym ramiennym, przy stawie

łokciowym zgiętym do kąta 90°, przez 6-8

tygodni. W złamaniach przemieszczonych

konieczne jest nastawienie i unieruchomienie w

opatrunku gipsowym (odłamy można utrzymywać

za pomocą wgipsowanych szpilek Kirschnera)

przez 8 tygodni.

• Zdecydowanie lepsze wyniki (zwłaszcza

przy złamaniach wielofragmentowych)
można uzyskać stosując leczenie
czynnościowe, polegające na założeniu
wyciągu szkieletowego za wyrostek
łokciowy i szybkim rozpoczęciu uspraw
niania stawu łokciowego, co zapobiega
powstawaniu skostnień pozaszkieletowych i
przykurczów stawu łokciowego.

• Leczenie operacyjne polega na krwawym

nastawieniu i zespoleniu (może być trudne
do wykonania) śrubami, specjalnymi
płytkami, szpilkami Kirschnera.