Zaawansowana rachunkowość finansowa
Utrata wartości aktywów
dr Marta Gawart
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Aktywa  zasoby majątkowe, które:
" pozostają pod kontrolą jednostki gospodarczej
" o wiarygodnie określonej wartości
" powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń
" spowodują w przyszłości wpływ do jednostki
gospodarczej korzyści ekonomicznych
2
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
�� Przyszłe (oczekiwane) korzyści ekonomiczne związane z
wykorzystywaniem aktywów  przyszłe wpływy środków
pieniężnych i ich ekwiwalentów do przedsiębiorstwa lub zmniejszenie
roszczeń jego otoczenia.
�� Podstawowe sposoby korzystnego używania aktywów:
" zużycie do produkcji dóbr i usług przeznaczonych na
sprzedaż
" zamiana jednego aktywu na inny
" wykorzystanie aktywów do likwidacji zobowiązań
" rozdzielanie aktywów pomiędzy właścicieli przedsiębiorstwa
" dysponowanie aktywami, bez ich używania w związku z
przewidywanym wzrostem ich wartości (np. dzieła sztuki,
grunty itp.)
/M. Gmytrasiewicz, A. Karmańska, Rachunkowość finansowa, wyd. II, W-wa 2006. s. 57/
3
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Wycena bilansowa aktywów
�� Wycena składnika aktywów na moment bilansowy powinna
następować w wartości, po której został on wprowadzony do
ksiąg rachunkowych (wartości księgowej), nieprzekraczającej
wartości korzyści ekonomicznych możliwych do uzyskania
dzięki sprawowaniu nad nim kontroli (wartości odzyskiwalnej)
�� Konieczność uwzględniania przy wycenie bilansowej aktywów
�� planowego zmniejszenia ich wartości (np. amortyzacja)
�� nieplanowanych wcześniej zmniejszeń ich wartości
4
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Wycena bilansowa aktywów
�� Jeżeli na dzień bilansowy:
�� wartość księgowa składnika aktywów jest wyższa od korzyści
ekonomicznych, jakie on przyniesie
�� dany składnik aktywów utracił  całkowicie lub częściowo  zdolność
do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych
�� istnieje konieczność dokonania odpisu aktualizującego, obniżającego
na dzień bilansowy jego wartość bilansową
5
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etapy:
Etap I: Określenie obiektów oceny utraty wartości
Etap II: Ocena zasadności przeprowadzenia odpisu aktualizującego
wartość składnika aktywów
Etap III: Ustalenie wartości odzyskiwalnej składnika aktywów
Etap IV: Ustalenie wysokości i ujęcie odpisu aktualizującego z tytułu
utraty wartości
6
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap I: Określenie obiektów oceny utraty wartości
�� Obiektem oceny utraty wartości może być:
A. składnik aktywów wypracowujący korzyści ekonomiczne
pojedynczo
B. aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo
7
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap I: Określenie obiektów oceny utraty wartości
�� Aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne pojedynczo  składniki
aktywów, posiadające w znacznym stopniu zdolność do samodzielnego
przynoszenia korzyści ekonomicznych jednostce.
Posiadanie takiej zdolności stwierdza się, gdy pojedynczemu
składnikowi aktywów można przyporządkować określone co do
rodzaju przyszłe korzyści ekonomiczne wynikające z jego
wykorzystywania (użytkowania) lub utrzymywania
8
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap I: Określenie obiektów oceny utraty wartości
�� Aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo (ośrodek
wypracowujący korzyści ekonomiczne)  najmniejszy możliwy do
zidentyfikowania zespół aktywów, które wypracowują korzyści
ekonomiczne grupowo, w znacznym stopniu niezależnie od korzyści
ekonomicznych pochodzących z innych aktywów wypracowujących
korzyści ekonomiczne pojedynczo lub z innych ośrodków
wypracowujących korzyści ekonomiczne
9
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści
ekonomiczne grupowo
�� określenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne
�� ustalenie aktywów wspólnych
�� ustalenie wartości firmy lub ujemnej wartości firmy przypadającej na
ośrodek wypracowujący korzyści ekonomiczne
�� ustalenie skorygowanych aktywów wypracowujących korzyści
ekonomiczne grupowo
�� określenie grupowych obiektów oceny utraty wartości
10
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
Przykład 1: Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne 
przedsiębiorstwo prowadzące sieć sklepów detalicznych
 Aldona
�� Przedsiębiorstwo posiada sieć sklepów detalicznych  Aldona (łącznie 25 sklepów).
�� 5 sklepów znajduje się w różnych dzielnicach miasta M, a 20 pozostałych  każdy w
innym mieście.
�� O polityce cenowej, marketingu, reklamie oraz o zarządzaniu zasobami ludzkimi w
sieci sklepów (z wyjątkiem naboru kasjerów i sprzedawców pracujących w sklepie A)
decyduje centralnie zarząd przedsiębiorstwa. Wszystkie sklepy (w tym także sklep A)
są zarządzane w taki sam sposób.
�� Wszystkie zakupy są scentralizowane i następują za pośrednictwem działu zakupów.
W odniesieniu do 20 sklepów zlokalizowanych w innych miastach niż M zakupy
następują w trybie  dokładnie na czas . Sklepy te nie mają zaplecza magazynowego.
W przypadku 5-ciu sklepów w mieście M wykorzystuje się w uzasadnionych
przypadkach do składowania towarów obce magazyny a następnie dowozi towary do
poszczególnych sklepów, korzystając z usług transportowych innych przedsiębiorstw.
/na podstawie: KSR 4 Utrata wartości aktywów, przykład 7.1 /
11
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
Przykład 2: Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne 
wielozakładowe przedsiębiorstwo produkcyjne - XYZ
�� Przedsiębiorstwo produkcyjne XYZ ma kilka zakładów produkcyjnych, w tym Z1 i
Z2.
�� Produkt finalny wytwarzany jest przez zakład Z2; 80% produkcji sprzedawane jest
poza przedsiębiorstwo (odbiorcom zewnętrznym), a 20% - wykorzystywane w
przedsiębiorstwie na własne cele.
�� Zakład Z2 zużywa do produkcji półfabrykat wytwarzany przez zakład Z1.
�� Produkty wytwarzane w zakładzie Z1 w 60% są przekazywane po wewnętrznych
cenach transferowych do Z2, a w 40% sprzedawane zewnętrznym odbiorcom.
/na podstawie: KSR 4 Utrata wartości aktywów, przykład 7.2 /
12
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
Przykład 3: Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne 
wielozakładowe przedsiębiorstwo produkujące jeden produkt -
ABC
�� Przedsiębiorstwo ABC ma trzy zakłady produkcyjne Z1, Z2 Z3, z których każdy
położony jest w innym regionie Polski.
�� Z1 wytwarza półfabrykaty (komponenty), które są przetwarzane w Z2 lub Z3.
�� Z1 wytwarza tyle komponentów na ile zgłosi zapotrzebowanie Z2 i Z3 i przekazuje je
zakładom po wewnętrznych cenach transferowych.
�� Z2 i Z3 wytwarzają niezależnie od siebie jednakowego rodzaju wyroby gotowe, które
sprzedają w kraju i zagranicę.
�� Może się zdarzyć, że wyroby wytworzone w Z2 będą sprzedawane także przez Z3 (lub
odwrotnie) w zależności od tego, z którego zakładu mogą być one klientom szybciej
dostarczone.
�� Stopień wykorzystania aktywów Z2 i Z3 zależy od wielkości możliwej sprzedaży
przez te zakłady.
/na podstawie: KSR 4 Utrata wartości aktywów, przykład 7.3 /
13
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
Przykład 4: Ustalenie ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne 
przedsiębiorstwo wydawnicze - MN
�� Przedsiębiorstwo MN wydaje 20 tytułów czasopism, z czego 8 zostało odkupionych, a
12 stworzonych od podstaw.
�� Cenę nabycia czasopism odkupionych ujęto jako wartość niematerialną, natomiast
koszty związane z tworzeniem nowych tytułów odpisano na wynik finansowy w
okresie ponoszenia tych kosztów.
�� Istnieje możliwość określenia wpływów ze sprzedaży i z reklamy dla każdego tytułu
oddzielnie.
�� Zarządzanie tytułami (polityka redakcyjna, wielkość nakładu) ukierunkowane jest na
segmenty rynku zróżnicowane pod względem klientów nabywających poszczególne
czasopisma.
�� Ceny za reklamy zamieszczanej w danym czasopiśmie zależą m.in. od tego, czy w
danym kręgu klientów sprzedawane są inne tytuły czasopism, czy też nie.
�� Kierownictwo przyjęło zasadę, że w przypadku zaprzestania wydawania starego tytułu
czasopisma jest on niezwłocznie zastępowany nowym tytułem przeznaczonym dla
tego samego kręgu klientów. /na podstawie: KSR 4 Utrata wartości aktywów, przykład 7.4/ 14
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści
ekonomiczne grupowo
�� Aktywa wspólne  aktywa, których nie można bezpośrednio,
jednoznaczne przyporządkować do określonego ośrodka
wypracowującego korzyści ekonomiczne, ponieważ służą one w różny
sposób, bądz
w różnej skali, kilku ośrodkom (co najmniej dwóm)
wypracowującym korzyści ekonomiczne
�� Przydział aktywów wspólnych do poszczególnych ośrodków
wypracowujących korzyści ekonomiczne następuje ułamkowo, na
podstawie profesjonalnego osądu
15
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści
ekonomiczne grupowo
�� Wartość firmy / ujemna wartość firmy  powstałą w wyniku połączenia
wartość firmy / ujemną wartość firmy jednostka przyporządkowuje, na
podstawie profesjonalnego osądu  w stosownych częściach  do
poszczególnych ośrodków wypracowujących korzyści ekonomiczne, od
których oczekuje, że przyniosą korzyści ekonomiczne dzięki połączeniu
jednostek
16
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zidentyfikowanie aktywów wypracowujących korzyści
ekonomiczne grupowo
�� skorygowane aktywa wypracowujące korzyści ekonomiczne grupowo
 do aktywów wypracowujących korzyści grupowo przyporządkowuje
się związane z tymi aktywami zobowiązania, rezerwy, rozliczenia
międzyokresowe przychodów
�� grupowe obiekty oceny utraty wartości
17
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap II: Ocena zasadności przeprowadzenia odpisu aktualizującego
wartość składnika aktywów
�� nie rzadziej niż na każdy dzień bilansowy jednostka ustala, czy istnieją
jakiekolwiek przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienie utraty
wartości któregokolwiek ze składników aktywów (obiektu oceny utraty
wartości)
�� w przypadku wystąpienia przesłanek jednostka jest zobowiązana do
ustalenia wartości odzyskiwalnej składnika aktywów (etap III)
18
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap II: Ocena zasadności przeprowadzenia odpisu aktualizującego
wartość składnika aktywów
�� przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienie utraty wartości
składnika aktywów
A. pochodzące z zewnętrznych z
ródeł informacji
B. pochodzące z wewnętrznych z
ródeł informacji
19
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
�� Przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienie utraty wartości składnika aktywów
pochodzące z zewnętrznych z
ródeł informacji  przykłady
�� utrata wartości rynkowej składnika aktywów odnotowana w ciągu okresu jest znacznie wyższa od
utraty, której można było się spodziewać w wyniku upływu czasu i zwykłego użytkowania
�� w ciągu okresu nastąpiły lub nastąpią w niedalekiej przyszłości znaczące i niekorzystne dla
przedsiębiorstwa zmiany technologiczne, rynkowe, gospodarcze lub prawne w otoczeniu, w którym
przedsiębiorstwo prowadzi działalność lub na rynkach, na które dany składnik aktywów jest
przeznaczony
�� w ciągu okresu nastąpił wzrost rynkowych stóp procentowych lub innych rynkowych stóp zwrotu z
inwestycji i prawdopodobne jest, że wzrost ten wpłynie na stopę dyskontową stosowaną do wyliczenia
wartości użytkowej składnika aktywów i istotnie obniży jego wartość odzyskiwaną
�� wartość bilansowa aktywów netto przedsiębiorstwa jest wyższa od ich rynkowej kapitalizacji
�� spadek cen na rynkach odbiorców lub wzrost cen na rynkach dostawców, na których jednostka prowadzi
działalność
�� wzrost kosztów niezbędnych do doprowadzenia sprzedaży produktów, towarów itp. do skutku
20
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
�� Przesłanki wskazujące na możliwość wystąpienie utraty wartości składnika aktywów
pochodzące z wewnętrznych z
ródeł informacji  przykłady
�� nastąpiło fizyczne uszkodzenie rzeczowych składników aktywów
�� niedotrzymanie przez kontrahentów terminów zapłaty
�� nastąpiły lub prawdopodobne jest, że w niedalekiej przyszłości nastąpią, znaczne,
niekorzystne dla jednostki, zmiany dotyczące zakresu lub sposobu, w jaki wszystkie lub
tylko niektóre składniki aktywów są, lub będą użytkowane
�� zamiar zaniechania lub restrukturyzowania działalność, do której są wykorzystywane
określone składniki aktywów
�� zamiar zbycia lub zlikwidowania składników aktywów przed uprzednio przewidywanym
terminem
�� ekonomiczne skutki wykorzystania składników aktywów są, lub w przyszłości będą,
gorsze od oczekiwanych
21
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap III: Ustalenie wartości odzyskiwalnej składnika aktywów
�� w przypadku wystąpienia jednej lub więcej przesłanek wskazujących
na możliwość wystąpienia utraty wartości składnika aktywów jednostka
jest zobowiązana do ustalenia jego wartości odzyskiwalnej
22
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap III: Ustalenie wartości odzyskiwalnej składnika rzeczowych
aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
Wartość odzyskiwalna - wyższa z:
Wartość handlowa Wartość użytkowa
Wartość przyszłych korzyści ekonomicznych Wartość zdyskontowanych przyszłych korzyści
netto ze składnika aktywów, ustalona przy ekonomicznych netto ze składnika aktywów
założeniu jego sprzedaży na aktywnym rynku. ustalona przy założeniu jego dalszego
Odpowiada cenie sprzedaży netto dostępnej wykorzystywania (utrzymywania)
na aktywnym rynku lub  w przypadku
niemożności ustalenia ceny sprzedaży netto 
oszacowanej wartości godziwej
pomniejszonej o przewidywane koszty
sprzedaży składnika aktywów
23
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap III: Ustalenie wartości odzyskiwalnej składnika rzeczowych
aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
�� y
ródła ustalania wartości handlowej
" rzeczywista umowa sprzedaży, zawarta w przeszłości (nieodległej) na
warunkach rynkowych
" ceny z aktywnego rynku (bieżąca oferowana cena zakupu)
" cena ostatnio dokonanej transakcji (jeżeli nie nastąpiły znaczące zmiany
uwarunkowań gospodarczych)
" szacunek oparty na możliwie najbardziej wiarygodnych informacjach
24
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap III: Ustalenie wartości odzyskiwalnej składnika rzeczowych
aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych
�� Elementy uwzględniane przy ustalaniu wartości użytkowej
" szacunkowe (prognozowane) przepływy pieniężne netto, oczekiwane z użytkowania
składnika aktywów i jego zbycia po zakończeniu użytkowania
" oczekiwania co do zmian kwot i rozkładu w czasie tych przepływów
" wartość pieniądza w czasie, z wykorzystaniem bieżącej stopy rynkowej wolnej od
ryzyka (stopy dyskontowej)
" wpływu na te dane niepewności związanej z cechami rozpatrywanego obiektu
" inne uwarunkowania, które jednostka uzna za istotne przy wycenie przyszłych
przepływów pieniężnych
25
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap IV: Ustalenie wysokości i ujęcie odpisu aktualizującego z tytułu
utraty wartości
�� W celu ustalenia czy nastąpiła utrata wartości składnika aktywów, jego wartość
odzyskiwalną porównuje się z wartością księgową składnika aktywów na
dzień bilansowy
�� Utrata wartości zachodzi wtedy, gdy wartość odzyskiwalna składnika aktywów
jest niższa od jego wartości księgowej, co uzasadnia aktualizację tej wartości
�� Różnica pomiędzy wyższą wartością księgową składnika aktywów a niższą od
niej jego wartością odzyskiwalną określa wysokość dokonywanego na dzień
bilansowy odpisu aktualizującego, doprowadzającą nową wartość bilansową
tego obiektu do jego wartości odzyskiwalnej
26
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Etap IV: Ustalenie wysokości i ujęcie odpisu aktualizującego z tytułu
utraty wartości
�� Odpis aktualizujący obciąża wynik finansowy okresu (pozostałe koszty
operacyjne, koszty finansowe, straty nadzwyczajne), z wyjątkami:
" składnik aktywów wykazywany w księgach rachunkowych na dzień bilansowy w
wartości przeszacowanej, a skutki przeszacowania są odnoszone na kapitał z
aktualizacji wyceny
" składnik aktywów z którym wiążą się rozliczenia międzyokresowe przychodów
(przychody przyszłych okresów)
�� Jeżeli składnik aktywów, którego wartość jest aktualizowana, podlega
amortyzacji, to po ujęciu odpisu aktualizującego w księgach rachunkowych
ustala się nowy, stosowany w kolejnych okresach, odpis amortyzacyjny 27
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zmiana wysokości odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
�� Na każdy dzień bilansowy jednostka ocenia czy zaistniały korzystne dla niej
przesłanki wskazujące, że dokonany w okresach ubiegłych odpis aktualizujący
z tytułu utraty wartości stał się w odniesieniu do określonego składnika
aktywów (obiektu oceny utraty wartości) zbędny, albo wymaga zmniejszenia
lub podwyższenia
28
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Zmiana wysokości odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości
�� Jeżeli dotychczasowy odpis aktualizujący był wyższy od przypadającego na
składnik aktywów odpisu zasadnego na dzień bilansowy, jednostka odwraca
dotychczasowy odpis aktualizujący
�� !!! Odwrócenie odpisu aktualizującego nie może powodować, aby wartość
bilansowa składnika aktywów była wyższa od wartości, w jakiej ten składnik
byłby wykazany w księgach rachunkowych na dzień bilansowy, gdyby w
przeszłości w ogóle nie nastąpił odpis aktualizujący
29
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Utrata wartości rzeczowych aktywów obrotowych (zapasów)
�� Przesłanki utraty wartości
" uszkodzenie, zepsucie, zeschnięcie
" utrata cech estetycznych
" zestarzenie się
" zmiany w upodobaniach klientów
" postęp techniczny
" upływ sezonu
" zmniejszenie popytu rynkowego
" przeznaczenia do zbycia ze względów ekonomicznych
" prawdopodobny na dzień bilansowy wzrost szacowanych kosztów
sprzedaży
30
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Utrata wartości rzeczowych aktywów obrotowych (zapasów)
�� Jeżeli na dzień bilansowy:
�� wartość księgowa składnika zapasów (cena nabycia/zakupu lub koszt
wytworzenia) jest wyższa od ceny sprzedaży netto
�� dany składnik zapasów utracił  całkowicie lub częściowo  wartość
�� istnieje konieczność dokonania odpisu aktualizującego, obniżającego na dzień
bilansowy wartość składnika zapasów, w wysokości nadwyżki wartości
księgowej nad jego ceną sprzedaży netto
31
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Utrata wartości należności z tytułu dostaw i usług
�� Na dzień bilansowy jednostka weryfikuje kwotę wymaganej zapłaty należności
z tytułu dostaw i usług, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa jej
uzyskania
�� Etapy weryfikacji:
" Etap I: ustalenie na dzień bilansowy należności przedawnionych,
umorzonych lub nieściągalnych i odpisanie tych należność z ksiąg
rachunkowych, obciążając ich wartością koszty finansowe lub pozostałe
koszty operacyjne
" Etap II: ustalenie na dzień bilansowy należności wątpliwych i ustalenie
odpisu aktualizującego ich wartość
32
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Utrata wartości należności z tytułu dostaw i usług
�� Etap I weryfikacji wartości należności:
" należności przedawnione  należności, których uregulowanie nie nastąpi z
powodu upływu przewidzianego prawem czasu dochodzenia
wierzytelności na drodze powództwa cywilnego, co zwalnia dłużnika z
obowiązku ich zapłaty
" należności umorzone  należności, co do których jednostka zwolniła
kontrahenta z zobowiązania i zrezygnowała ze ściągania tych należności
" należności nieściągalne  należności, w przypadku których występuje
udokumentowany brak możliwości wyegzekwowania należności w sposób
opłacalny
33
Zaawansowana rachunkowość finansowa dr Marta Gawart Utrata wartości aktywów
Procedura ustalania odpisu aktualizującego
z tytułu utraty wartości
�� Utrata wartości należności z tytułu dostaw i usług
�� Etap II weryfikacji wartości należności:
�� Należności wątpliwe  należności, których termin zapłaty już minął i/lub są
zagrożone dużym prawdopodobieństwem nieściągalności. Są to w szczególności:
" należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości
" należności od dłużników w przypadku oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości,
jeżeli majątek dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania
upadłościowego
" należności kwestionowane przez dłużników oraz z których zapłatą dłużnik zalega, a
według oceny sytuacji majątkowej i finansowej dłużnika spłata należności w umownej
kwocie nie jest prawdopodobna
" należności przeterminowane lub nieprzeterminowane o znacznym stopniu
prawdopodobieństwa nieściągalności, w przypadkach uzasadnionych rodzajem
prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców
34