Dwudziesto025aangelsa

Temat: Cezary Baryka - bohater poszukujący idei.

1) Rodowód Cezarego i jego rodziny
Matka Cezarego - Jadwiga Dąbrowska pochodziła z Siedlec i mimo, iż całe prawie
życie spędziła w Rosji to "duchem mieszkała w Siedlcach". Ojciec natomiast -
Seweryn Baryka, pochodzący z "Królestwa", mieszkał w Rosji, gdyż tu były
najlepsze warunki dla zarobienia pieniędzy i zajęcia wyższego stanowiska. Taką
możliwość dała mu posada w Baku. Była ona na tyle dochodowa, że Seweryn, mimo
widocznej tęsknoty żony do ojczyzny, nie zdecydował się na powrót. Mieli oni
jedynego syna - Czarusia, którego obdarzyli ogromną miłością. Od najmłodszych
lat miał Cezary najlepszych nauczycieli i korepetytorów. W gimnazjum uczył się
nieźle i wciąż otaczany był miłością swych rodziców.
2) Główne etapy biografii Cezarego - etapy kształtowania się świadomości i
postawy społecznej i ideowej bohatera
a) dzieciństwo
Dzieciństwo upływało Cezaremu w dostatku i miłości. Rodzice kochali go ponad
życie, nie szczędzili dla niego wydatków, był ich największym szczęściem,
radością i pociechą. Nigdy niczego mu nie brakowało. Rodzice, mając piękny dom i
pokaźną kwotę w banku rozpieszczali go i dawali mu to, co najlepsze.
b) I wojna światowa i rewolucja w Rosji
Sytuacja Cezarego zmienia się, gdy jego ojciec idzie na wojnę. Cezary jeszcze
niewiele rozumie, gdy żegna ojca "nie podzielał i zupełnie nie rozumiał płaczu i
spazmów matki". Miał dopiero 14 lat i nie zdawał sobie sprawy, że w momencie
wybuchu wojny jego idylla rodzinna została zdruzgotana. Został sam z matką,
która nie potrafiła utrzymać go w domu, a Cezary powoli nie zważając na matkę,
zaczął robić, co chciał. Całe dnie spędzał poza domem, wdając się w bójki,
często wszczynał kłótnie i zatargi z nauczycielami. Matka go prawie nie
widywała, a on zupełnie się tym nie przejmował.
Pewnego dnia wybuchła rewolucja. Wydarzenie to Cezary przyjął niezwykle
entuzjastycznie. Po pobiciu dyrektora gimnazjum został wydalony ze szkoły, ale
zupełnie się tym nie przejął. Był całkowicie po stronie rewolucji. Nic złego nie
widział w tym, że znikały wszelkie towary, pozamykano sklepy, zabrakło żywności,
banki nie wypłacały pieniędzy, nie dostawano pensji, wyrzucano z mieszkań.
Cezary brał udział w zebraniach ludowych, na których wieszano burżuazyjnych
wyzyskiwaczy. Wszystko, co wypowiadali mówcy na tych zgromadzeniach "trafiała do
przekonania, było jakoby wyjęte z jego wnętrza...". Nie słuchał matki, która
próbowała mu to wyperswadować i przekonał go, że rewolucja i komunizm to zło, to
"pospolita grabież". Cezary posunął się do tego, że "dla idei" wskazał miejsce
zakopanego majątku rodzinnego - "Dość tego życia na koszt ludu". Cezary nie
pytał później matki, skąd bierze pieniądze na jedzenie, ale powtarzający się
kawior i ryby trzy razy dziennie, zarekwirowanie ich mieszkania, zmusiły go do
przemyśleń i do tego, że zaczął spostrzegać rzeczy i zjawiska, jakich wcześniej
nie dostrzegał. Zauważył on przede wszystkim swoją matkę, która wyglądała
zupełnie inaczej, była biedna, stara i niepodobna do tej sprzed wybuchu wojny.
Dowiedział się o jej wyprawach za miasto po jedzenie i wtedy "ogarnął go żal
straszliwy". Codziennie wychodził z nią do portu wypatrywać Seweryna z wojny.
Podczas jednego z takich oczekiwań spotkali grupę nędzarek. Jadwiga udzieliła im
schronienia, jak się okazało, było to księżna Szczerbatow - Mamajew z córkami,
które uciekały z kraju. Niestety podczas rewizji znaleziono je i Cezary z matką
dostali się na czarną listę. Wyśledzono schowek, w którym pani Jadwiga trzymała
resztę skarbu i za karę skierowano ją do robót publicznych w porcie. Nie
wytrzymała ciężaru pracy i zmarła. Cezary musiał żebrać u władz, aby urządzono
jej katolicki pogrzeb. Gdy mu się to udało, czekało go jeszcze jedno
rozczarowanie, bo oto zobaczył, że ktoś zdarł z palca matki złotą obrączkę. Mimo
tego wszystkiego Cezary nadal trwał przy rewolucji, mimo, iż jej ofiarą padła
jego matka. W marcu 1918 roku rozpoczęły się walki między Ormianami i Tatarami.
Cezary w tym czasie spełniał pod przymusem obowiązek grabarza. Mimo, iż przywykł
do tego zajęcia, pewnego dnia jego uwagę zwróciła zabita młoda dziewczyna i
wydawało mu się wówczas, że słyszy jej głos, jej rozpacz i jej wołanie o pomstę.
Cezary zaczął się zastanawiać, jaki jest cel tych zbrodni, okrucieństw i mordów.
Podobne pytania dręczą go podczas podróży z ojcem do Polski.
c) przyjazd do Polski
Po przyjeździe Cezarego do Polski i rozpoczęciu studiów wybuchła wojna z
bolszewikami. Przystąpił on do polskich oddziałów, ale "nie pałał entuzjazmem do
wojaczki, ani myślowo, ani przekonaniowo, ale musiał iść w obawie niesławy".
Później zapragnął walczyć, gdyż zaskoczył go entuzjazm innych, chciał się
dowiedzieć, co ich popycha do tej walki, do tego, że idą "spokojnie, wesoło". W
czasie wspólnych walk Cezary przekonywał się do Polaków i do tego, o co walczą.
Okazało się, że "te Polaki są nawet bratnie dusze".
d) poznanie uroków i ciemnych stron życia polskiej prowincji w Nawłoci
Do Nawłoci Cezary został zaproszony przez swego kompana, któremu w czasie wojny
uratował życie. Szybko przekonał się, że życie chłopów i ziemiaństwa jest bardzo
zróżnicowane. Podczas gdy rodzina Wielosławskich spędzała całe dnie tylko i
wyłącznie na przyjemnościach, opływając w dostatkach, chłopi przymierali głodem.
Cezary w imię swoich ideowych przekonań często burzył się przeciwko takiemu
stanowi rzeczy. Widział w tym wielką niesprawiedliwość. Trudno mu było zrozumieć
to, że chłopi nie protestują i nic nie robią, aby polepszyć swe położenie, a z
kolei ziemiaństwo nie przejmuje się ich dolą.
e) pobyt w Warszawie (rozdarcie Gajowiec - komuniści), niemożność utożsamienia
się z żadną ze stron
Pobyt w Warszawie przynosi Cezaremu kolejne rozterki i rozczarowania. Mają tutaj
na niego wpływ dwie osoby reprezentujące różne ideologie. Jest to Szymon
Gajowiec i Antoni Lulek. Z jednej strony Cezary chce opowiedzieć się za
komunizmem, w końcu była to jego własna idea. To o co toczyła się rewolucja,
której był zwolennikiem. Po drugiej stronie jednak stoi Szymon Gajowiec, ze
swoimi silnie przemawiającymi argumentami odrzucającymi komunizm. Cezary czuje
się rozdarty, sam już teraz nie wie, jak ma postąpić, po której ze stron się
opowiedzieć, jaką wybrać drogę i która jest słuszna. Dawniej wierzył w komunizm,
ale po tym, co się w jego życiu wydarzyło, po tym co zobaczył, nie był już taki
pewny. Widział zbyt wiele okrucieństwa i tego, że nie przynosi ono żadnych
pozytywnych skutków, aby móc mieć całkowitą pewność. A jednak pragnie coś
zrobić, przyłączyć się do jednej ze stron i zaczął z zapałem działać tak, jak to
czynił po wybuchu rewolucji.
3) Wymowa ostatniej sceny powieści przedstawiającej Cezarego na czele pochodu
komunistów. Przyłączenie się Cezarego do pochodu manifestantów kroczących na
Belweder nie wydaje się w świetle poprzednich jego czynów i zdobytych
doświadczeń decyzją gruntownie przemyślaną i konsekwencją zdecydowanego wyboru
politycznego. Jest wynikiem zawodu miłosnego, aktu rozpaczy, odwetu i zemsty
nieszczęśliwego kochanka po ostatniej, nieprzyjemnej rozmowie z Laurą.
Gwałtowny, impulsywny i przekorny Cezary poczuł się pokrzywdzony. Żeromski
odgradza go od manifestantów zaznaczając, że "wyszedł" z tłumu biedoty i "parł"
oddzielnie wprost na "szary mur żołnierzy". Pisarz sugeruje, że ma on jakieś
osobiste powody protestu i buntu. Jest to rozpaczliwy krzyk przestrogi przed
możliwością rewolucji w Polsce, jeśli sytuacja w kraju nie zmieni się.