MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Małgorzata Kuc
Lilia Kimber-Dziwisz
Planowanie i organizowanie pracy opiekuńczej
346[04].Z1.01
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr Ewa Goliszek
mgr Iwona Grudzień
Opracowanie redakcyjne:
inż. Danuta Szczepaniak
Konsultacja:
dr Dorota Koprowska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 346[04].Z1.01
 Planowanie i organizowanie pracy opiekuńczej , zawartego w programie nauczania dla
zawodu opiekun w domu pomocy społecznej.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 4
3. Cele kształcenia 5
4. Przykładowe scenariusze zajęć 6
5. Ćwiczenia 9
5.1. Zadania domu pomocy społecznej 9
5.1.1. Ćwiczenia 9
5.2. Planowanie i organizacja pracy w instytucjach pomocy społecznej 11
5.2.1. Ćwiczenia 11
5.3. Podejmowanie decyzji w organizacjach społecznych 14
5.3.1. Ćwiczenia 14
5.4. Diagnostyka potrzeb i problemów podopiecznych 16
5.4.1. Ćwiczenia 16
5.5. Metody pracy stosowane w placówkach pomocy społecznej 18
5.5.1. Ćwiczenia 18
5.6. Zasady pracy z podopiecznymi 20
5.6.1. Ćwiczenia 20
5.7. Planowanie opieki. Dokumentowanie wykonywanych zadań z
zastosowaniem technik informatycznych 22
5.7.1. Ćwiczenia 22
5.8. System zapewnienia jakości w opiece socjalnej 26
5.8.1. Ćwiczenia 26
5.9. Etyka zawodowa opiekuna w domu pomocy społecznej 28
5.9.1. Ćwiczenia 28
5.10. Konflikty wartości w pracy opiekuna 30
5.10.1. Ćwiczenia 30
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 32
7. Literatura 42
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie opiekun w domu pomocy społecznej.
W poradniku zamieszczono:
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
przykładowe scenariusze zajęć,
przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
346[04].Z1
Działalność opiekuńcza
346[04].Z1.01
346[04].Z1.02
Planowanie
Stosowanie metod pracy
i organizowanie pracy
socjalnej
opiekuńczej
346[04].Z1.03
Rozpoznawanie potrzeb i problemów
podopiecznych
346[04].Z1.05
346[04].Z1.04
Pomaganie osobom
Wykonywanie zabiegów
niepełnosprawnym w korzystaniu
higieniczno-pielęgnacyjnych
z programów rehabilitacyjnych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł informacji,
- stosować umiejętności komunikacji interpersonalnej,
- współpracować w grupie
- prowadzić profilaktykę i promocję zdrowia,
- stosować przepisy prawa w działalności socjalnej,
- rozpoznawać potrzeby i problemy podopiecznych,
- korzystać z różnych metod pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
 określić zadania i kompetencje zawodowe opiekuna w domu pomocy społecznej,
 określić zasady planowania i organizacji pracy,
 wykazać znaczenie planowania i organizacji pracy dla funkcjonowania placówki
opiekuńczej,
 scharakteryzować proces podejmowania decyzji,
 określić zasady pracy opiekuna z podopiecznymi,
 scharakteryzować metody i narzędzia diagnozowania problemów i potrzeb
podopiecznych,
 scharakteryzować metody pracy stosowane w pracy opiekuńczej,
 zaplanować i zorganizować własną pracę,
 wykazać znaczenie współpracy z zespołem w osiąganiu zaplanowanych celów,
 ocenić własne możliwości w zakresie niesienia pomocy,
 ocenić jakość świadczonych usług,
 zastosować w pracy opiekuna zasady podmiotowości i poszanowania godności osobistej
osób zależnych od pomocy instytucji opiekuńczej,
 rozpoznać dylematy etyczne występujące w pracy opiekuna w domu pomocy społecznej,
 wykorzystać techniki komputerowe do planowania wykonywanych zadań.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Modułowy program nauczania: Opiekun w domu pomocy społecznej 346[04]
Moduł: Metody pracy z osobą niepełnosprawną 346[04].Z1
Jednostka modułowa: Planowanie i organizowanie pracy opiekuńczej
346[04].Z1.01
Temat: Świadczenie usług opiekuńczych w domu pomocy społecznej.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności identyfikacji zadań i kompetencji zawodowych
opiekuna w domu pomocy społecznej.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- określić zadania zawodowe opiekuna w domu pomocy społecznej,
- zanalizować akty prawne regulujące w Polsce opiekę,
- określić standardy kwalifikacji zawodowych opiekuna w domu pomocy społecznej.
Metody nauczania uczenia się:
- praca z tekstem,
- prezentacja,
- ćwiczenie praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- indywidualna,
- grupowa.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- teksty aktów prawnych,
- papier A4,
- mazaki,
- duży arkusz papieru.
Zadanie dla ucznia
Porównaj posiadane cechy osobowości ze standardem kwalifikacji zawodowych
opiekuna w domu pomocy społecznej.
Przebieg zajęć:
1. Podanie tematu zajęć i celu.
2. Wprowadzenie do tematu:
 nauczyciel przeprowadza krótki wykład informacyjny omawiający dokumenty
i przepisy regulujące w Polsce opiekę, wymienia najważniejsze Ustawy
i Rozporządzenia.
3. Wykonanie zadania:
 nauczyciel wyjaśnia cel ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania,
 uczniowie zapoznają się z treścią przydzielonego zadania,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
 uczniowie przypominają sobie przekazane informacje,
 uczniowie analizują przygotowane dokumenty,
 uczniowie określają swoje cechy osobowości,
 uczniowie porównują posiadane cechy ze standardem kwalifikacji zawodowych
opiekuna pomocy społecznej,
4. Nauczyciel obserwuje prace uczniów, udziela rad i wskazówek:
 czy uczniowie prawidłowo wykonują ćwiczenia.
Zakończenie zajęć:
 uczeń, przedstawiciel grupy prezentuje wykonane zadanie przez swoją grupę, wymienia
też wnioski i spostrzeżenia,
 uczniowie wypisują na tablicy ogólne wnioski,
 nauczyciel ocenia pracę każdej grupy.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
Modułowy program nauczania: Opiekun w domu pomocy społecznej346[04]
Moduł: Metody pracy z osobą niepełnosprawną 346[04].Z1
Jednostka modułowa: Planowanie i organizowanie pracy opiekuńczej
346[04].Z1.01
Temat: Planowanie opieki osób niepełnosprawnych.
Cel ogólny: Przygotowanie do pracy grupowej i planowania opieki osób z wadami
niepełnosprawnymi.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
- napisać plan wsparcia dla podopiecznego,
- scharakteryzować potrzeby podopiecznego,
- wyjaśnić cel pracy opiekuńczej,
- nawiązać współpracę z zespołem opiekuńczo-terapeutycznym.
Metody nauczania uczenia się:
- wykład,
- ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
- praca w grupie.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Środki dydaktyczne:
- wzór planu wsparcia,
- kartka papieru A4,
- pisak.
Przebieg zajęć:
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie tematu, szczegółowych celów kształcenia.
3. Podział grupy uczniów na grupy.
4. Realizacja tematu zajęć:
- grupy czteroosobowe określają problem podopiecznego,
- po zdiagnozowaniu zadania uczniowie określają sposób jego rozwiązania,
- zespół wybiera odpowiednią formę pracy z podopiecznym,
- określa czas trwania planu wsparcia,
- uczniowie wypełniają otrzymany wzór planu wsparcia mieszkańca.
5. Po wykonaniu planu uczniowie dokonują analizy wykonanego ćwiczenia.
6. Uczniowie wskazują mocne i słabe strony przygotowanego planu.
7. Nauczyciel analizuje pracę grupy.
8. Przedstawiciele grup prezentują swoje plany wsparcia na forum grupy.
9. Grupa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny planów.
Zakończenie zajęć:
- uczeń przedstawia zdiagnozowany problem podopiecznego,
- przedstawiciel grupy prezentuje przygotowany plan wsparcia dla podopiecznego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. ĆWICZENIA
5.1. Zadania domu pomoc społecznej
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przeanalizuj Ustawę o Pomocy Społecznej. Określ zadania domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować Ustawę o Pomocy Społecznej,
2) określić zadania domu pomocy społecznej,
3) zaprezentować wyniki na forum grupy,
4) uzupełnić swoją listę zadań na podstawie wypowiedzi innych.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenie,
 dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- drukarka,
- papier do drukarki,
- zakreślacz.
Ćwiczenie 2
Wypisz zadania domu pomocy społecznej dotyczące świadczenia usług opiekuńczych.
Przeanalizuj je razem z grupą.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wypisać zadania domu pomocy społecznej dotyczące opieki na kartkach (1 zadanie na
1 kartce),
2) zawiesić kartki na tablicy,
3) na forum grupy przeanalizować zapisane zadanie,
4) wziąć udział w dyskusji.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
Zalecane metody nauczania uczenia się:
 ćwiczenie,
 dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- papier,
- pisaki,
- tablica korkowa.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Planowanie i organizacja pracy w instytucjach pomocy
społecznej
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
W tabeli zapisano kilkadziesiąt pojęć w mniejszym lub większym stopniu związanych
z organizacją pracy. Pogrupuj je, biorąc pod uwagę różne aspekty organizacji pracy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy pojęć zapisanych w tabeli,
2) wypełnić tabelę grupując podane pojęcia wg różnych aspektów organizacji pracy,
3) zaprezentować wyniki na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- dyskusja,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier A4,
- poradnik dla ucznia,
- tabela do uzupełnienia:
kwalifikacje, kompetencje, praca zespołowa, umiejętność współdziałania, dorobek
instytucji, doświadczenia, formy motywowania, otwartość, zasady nagradzania,
szacowanie kosztów, misja, komunikatywność, zaangażowanie, struktura, hierarchia
władzy, sposoby działania, czynności kontrolne, umiejętności, morale, zasady
minitorowania, terminy, harmonogramy, odpowiedzialni, struktura celów, priorytety,
osobiste oczekiwania, wizja, cele działania, narzędzia, miejsce, wskaz
niki, procedury,
obieg informacji, dorobek zawodowy, kreatywność, tradycje, wiedza, grupy zadaniowe,
system wartości, analiza zasobów, baza lokalowa, postawy, relacje
1. Ludzie 2. Zasoby 3. Planowanie
kompetencje styl kierowania harmonogram
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
Ćwiczenie 2
Sporządz
wykaz organizacji społecznych i pozarządowych realizujących zadania pomocy
społecznej na terenie twojego miasta.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać nazwy w Internecie, lokalne organizacje społeczne i pozarządowe realizujące
zadania Pomocy Społecznej,
2) zapisać adresy organizacji,
3) zaprezentować pracę na forum grupy,
4) sporządzić wykaz organizacji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- dyskusja,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- drukarka,
- papier A4,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie listy organizacji realizujących zadania Pomocy Społecznej, wykonaj mapę
instytucji, z których możesz skorzystać w pracy z podopiecznym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zakres pomocy, jakie będzie potrzebował podopieczny domu pomocy społecznej,
2) wybrać z listy organizacje wspierające pracę z podopiecznym,
3) wykonać mapę wybranych instytucji,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- brystol,
- plan miasta,
- lista organizacji,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 4
Z listy instytucji pomocy społecznej wybierz jedną i przygotuj przykładowy schemat
organizacyjny pracy w tej instytucji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z listą instytucji,
2) wybrać jedną instytucję,
3) zapisać cele i zadania funkcjonowania tej instytucji,
4) przygotować schemat organizacji pracy,
5) zaprezentować wyniki pracy,
6) wziąć udział w dyskusji.
Zalecane metody nauczania uczenia się
- metoda projektów.
Środki dydaktyczne:
- arkusze papieru,
- lista instytucji przygotowana na podstawie poradnika dla ucznia,
- pisaki,
- mazaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
5.3. Podejmowanie decyzji w organizacjach społecznych
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zastanów się kto jest zatrudniony w domu pomocy społecznej i wykonaj schemat
podejmowania decyzji (organizacyjny) w domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić, kto jest zatrudniony w domu pomocy społecznej,
2) wykonać schemat podejmowania decyzji,
3) zaprezentować pracę na forum grupy,
4) wziąć udział w dyskusji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- dyskusja,
- ćwiczenie.
Środki dydaktyczne:
- papier,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Na podstawie przygotowanego schematu podejmowania decyzji, wypisz jakie decyzje
podejmuje kadra zarządzająca, a jakie opieka bezpośrednia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat podejmowania decyzji w domu pomocy społecznej,
2) wypisać decyzje podejmowane przez kadrę zarządzającą,
3) wypisać decyzje podejmowane przez opiekę bezpośrednią,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
Środki dydaktyczne:
- kartka papieru A4,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Określ obowiązki kierownika, które można delegować na pracownika. Jakie cechy
powinien posiadać taki pracownik?
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować schemat podejmowania decyzji w domu pomocy społecznej,
2) określić warunki w jakich kierownik może delegować na pracownika swoje obowiązki,
3) określić uprawnienia i obowiązki jakie można delegować na pracownika,
4) zaprezentować wyniki na forum grupy,
5) wziąć udział w dyskusji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- kartka papieru A4,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
5.4. Diagnozowanie potrzeb i problemów podopiecznych
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na podstawie opisu przypadku, określ aktualne potrzeby podopiecznego.
Opis przypadku
Nowy mieszkaniec z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym został
przyjęty do domu pomocy społecznej. Jest osobą zagubioną i wystraszoną, ponieważ nie
przebywał nigdy w dużym skupisku ludzi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie może być
wykonane indywidualnie, w parach lub kilkuosobowych grupach.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy opisu przypadku,
2) określić aktualne potrzeby podopiecznego,
3) sporządz
listę potrzeb,
4) zaprezentować pracę,
5) przedyskutować propozycje innych grup.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- papier,
- pisaki.
Ćwiczenie 2
Na podstawie opisu przypadku zdiagnozuj potrzeby podopiecznego i zapisz
je w odpowiednich dokumentach.
Opis przypadku
Janek ma 52 lata, jest osobą samotną, leżącą, cierpiącą na samotność. Wcześniej
prowadził aktywny tryb życia, był ratownikiem. Uległ wypadkowi i trafił do domu pomocy
społecznej. Zdiagnozuj jego potrzeby i zapisz w odpowiednich dokumentach opiekuna.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać opisu przypadku,
2) zapisać zdiagnozowane potrzeby,
3) wypełnić odpowiednie dokumenty,
4) zaprezentować pracę na forum grupy,
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- symulowana dokumentacja podopiecznego,
- plan wsparcia mieszkańca  wzór,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
5.5. Metody pracy stosowane w placówkach pomocy społecznej
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Jedną z metod pracy z podopiecznym jest metoda indywidualnego przypadku. Zaplanuj,
proste ćwiczenia ruchowe, które mogłabyś wykorzystać w gimnastyce porannej
z podopiecznymi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić potrzeby podopiecznego,
2) zaplanować ćwiczenia ruchowe, które mogą być wykorzystywane w gimnastyce
porannej,
3) zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia,
4) ułożyć proste ćwiczenia analizując potrzeby podopiecznego,
5) zaprezentować ćwiczenia ruchowe na forum grupy,
6) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- piłki,
- maty,
- skakanka,
- odtwarzacz CD,
- płyty CD z muzyką.
Ćwiczenie 2
Wykorzystując informacje dotyczące estetoterapii, zaplanuj wycieczkę odpowiednią dla
podopiecznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić potrzeby podopiecznego,
2) wypisać miejsca odpoczynku,
3) określić najbardziej odpowiedni dla podopiecznego kontakt z otoczeniem,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4) zaplanować przebieg wycieczki,
5) zaprezentować swoją pracę, pomysły,
6) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda projektu,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- komputer z dostępem do Internetu,
- biuletyny informacyjne,
- mapy,
- arkusze papieru,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5.6. Zasady pracy z podopiecznym
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
W domu pomocy społecznej jeden z podopiecznych zachowywał się agresywnie w
stosunku do personelu i współlokatorów. Określ w jaki sposób zareagujesz i czym będziesz
się kierować w podejmowaniu decyzji.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy zachowania podopiecznego,
2) przeanalizować regulamin pobytu w domu pomocy społecznej,
3) wypisać możliwe reakcje podopiecznego, współlokatorów i personelu,
4) zapoznać się z procedurą postępowania z agresywnym podopiecznym,
5) określić sposób postępowania z podopiecznym,
6) zaprezentować przygotowane pomysły,
7) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- regulamin pobytu w domu pomocy społecznej,
- procedura postępowania z agresywnym podopiecznym,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Na podstawie opisu przypadku, określ sposób postępowania z podopiecznym.
Opis przypadku
Jeden z mieszkańców nadużywa alkoholu i stale jest pod jego wpływem. Demoralizuje
innych podopiecznych i jest wulgarny w stosunku do personelu.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przypadku,
2) zapoznać się z procedurami obowiązującymi w DPS,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
3) wypisać możliwe sposoby działania,
4) zaprezentować pracę na forum grupy,
5) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- regulaminy obowiązujące w domu pomocy społecznej, procedury postępowania
z podopiecznym nadużywającym alkoholu,
- duży arkusz papieru,
- pisaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
5.7. Planowanie opieki. Dokumentowanie wykonywanych zadań
z zastosowaniem technik informatycznych
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj wybrane usprawnienia w codziennej pracy opiekuna w domu pomocy
społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z odpowiednimi procedurami obowiązującymi w domu pomocy społecznej,
2) zastanowić się co można usprawnić w codziennej pracy opiekuna,
3) wybrać jedną sprawę, która wymaga usprawnienia w pierwszej kolejności i udzielić
odpowiedzi na pytania:
 jak można wdrożyć usprawnienie,
 jakie trudności możemy napotkać,
 kogo możemy poprosić o pomoc,
 co jest potrzebne by usprawnienie mogło być wdrożone,
4) przygotować wystąpienie na forum grupy,
5) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- pisaki,
- arkusze papieru,
- procedury obowiązujące w domu pomocy społecznej.
Ćwiczenie 2
Opracuj plan opieki dla podopiecznego na trzy miesiące i przygotuj dokumentację
indywidualnego planu wsparcia.
Opis przypadku
Pani Ela jest osobą niepełnosprawną intelektualnie w stopniu znacznym. Jest z nią
kontakt werbalny, jest sprawna ruchowo. Jej problem to kleptomania.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przypadku,
2) określić potrzeby podopiecznego,
3) zapoznać się z procedurami obowiązującymi w domu pomocy społecznej,
4) opracować plan opieki na trzy miesiące,
5) przygotować dokumentację indywidualnego planu wsparcia,
6) zaprezentować pracę na forum grupy,
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- pisaki,
- wzór indywidualnego planu wsparcia,
- symulowana dokumentacja medyczna,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 3
Na podstawie opisu przypadku, zaplanuj opiekę dla podopiecznej na najbliższe miesiące.
Opis przypadku
Pani Zosia jest osobą chorą na schizofrenię. Ma duże kłopoty z poruszaniem się korzysta
z pomocy balkonika.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przypadku,
2) określić cel opieki,
3) zapoznać się z zaleceniami medycznymi,
4) przygotować plan wsparcia,
5) przedstawić plan na forum klasy, z opisem: jakie cele stawiasz sobie i mieszkance, na co
zwracasz szczególną uwagę,
6) przedyskutować propozycje innych uczniów.
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- przykładowe plany wsparcia,
- symulowana dokumentacja medyczna,
- kartki papieru A4,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Ćwiczenie 4
Wykorzystując techniki informatyczne wykonaj obróbkę zdjęcia wykonanego aparatem
cyfrowym na zajęciach choreoterapii. Przygotuj je do wklejenia do kroniki.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) skopiować zdjęcia z aparatu na dysk komputera,
3) przygotować zdjęcia z wykorzystaniem oprogramowania do obróbki zdjęć,
4) wydrukować zdjęcia,
5) zaprezentować pracę na forum grupy.
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne.
Środki dydaktyczne:
- aparat cyfrowy,
- komputer z odpowiednim oprogramowaniem,
- drukarka,
- papier do drukarki,
- podręcznik dla ucznia.
Ćwiczenie 5
Skopiuj na płytę CD, film, który został nagrany kamerą cyfrową. Film przedstawia
proces nauki czytania podopiecznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować film do skopiowania,
3) skopiować film z kamery na dysk komputera,
4) przygotować CD z wykorzystaniem oprogramowania do nagrywania płyt CD,
5) zaprezentować prac e na forum grupy.
Zalecanie metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie praktyczne,
- prezentacja.
Środki dydaktyczne:
- komputer z nagrywarką płyt CD,
- komputer z odpowiednim oprogramowaniem,
- kamera cyfrowa,
- płyta CD,
- podręcznik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
5.8. System zapewnienia jakości w opiece socjalnej
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zidentyfikuj standardy usług obowiązujące w domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia. Ćwiczenie w przypadku
braku komputera może być wykonane z wykorzystaniem poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyszukać w Internecie rozporządzenie w sprawie domów pomocy społecznej,
2) określić standardy usług jakie powinny świadczyć placówki i wydrukować je,
3) przygotowany wydruk zawiesić na tablicy,
4) przedyskutować wyniki ćwiczenia na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- komputer z drukarką i dostępem do Internetu,
- papier do drukarki,
- kolorowe kartki papieru,
- tablica,
- pisaki,
- Internet,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Zaaranżuj ustawienie i wyposażenie pokoju dla mieszkańca domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić usługi bytowe jakie świadczy dom pomocy społecznej,
2) zidentyfikować standardy jakie muszą być spełnione,
3) wypisać na kartce wszystkie przedmioty jakie powinien mieć podopieczny, aby były
spełnione standardy,
4) przygotować projekt wyposażenia pokoju,
5) plan pokoju i wyposażenia przedstawić grupie,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
6) zaprezentować plan na forum grupy,
7) przedyskutować pozostałe propozycje i zastanowić się czy wszystkie warunki zostały
spełnione.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- metoda projektu,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- papier,
- pisaki,
- rozporządzenie o domach pomocy społecznej,
- podręcznik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
5.9. Etyka zawodowa opiekuna w domu pomocy społecznej
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Porównaj posiadane cechy osobowości ze standardem kwalifikacji zawodowych
opiekuna w domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się ze standardem kwalifikacji zawodu opieki w domu pomocy społecznej,
2) dokonać samooceny i wypisać posiadane cechy charakteru,
3) przygotować analizę porównawczą,
4) zaprezentować wyniki na forum grupy,
5) przedyskutować pozostałe propozycje.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- standard kwalifikacji zawodowych opiekuna w domu pomocy społecznej,
- arkusz papieru,
- pisaki,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Na podstawie opisu przypadku, zaplanuj rodzaj pomocy dla podopiecznej.
Opis przypadku
Pani Irena posiada rodzinę, która rzadko kontaktuje się z nią i nie interesuje się jej losem.
Podopieczna idealizuje rodzinę tłumacząc jak jest bardzo zajęta. Z obserwacji wynika, że Pani
Irena tęskni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dokonać analizy przypadku,
2) określić potrzeby podopiecznej,
3) przygotować plan pomocy,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
4) zaprezentować swoją pracę na forum grupy,
5) przedyskutować pozostałe propozycje,
6) zapisać wnioski z dyskusji.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- analiza przypadku,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- opis przypadku,
- papier A4,
- pisaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
5.10. Konflikt wartości w pracy opiekuna
5.10.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zdefiniuj dylematy moralne.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować propozycję definicji pojęcia dylematy moralne,
2) przedyskutować propozycję z koleżanką, kolegą,
3) utworzyć pracując w parze wspólną definicję,
4) kolejno uczestniczyć w pracy 4 osobowej, 8 osobowej grupy i ustalić wspólną definicję,
5) zapisać wspólną definicję całej grupy na tablicy,
6) sprawdzić poprawność utworzonej definicji z definicją w słowniku lub encyklopedii.
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- praca indywidualna,
- metoda śnieżnej kuli,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- słownik lub encyklopedia powszechna,
- kartki papieru,
- pisaki,
- duży arkusz papieru,
- poradnik dla ucznia.
Ćwiczenie 2
Określ system wartości jaki powinien posiadać opiekun w domu pomocy społecznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać
odpowiedni fragment materiału nauczania z Poradnika dla ucznia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapisać wartości jakie powinien posiadać opiekun,
2) pracując w grupie 3 osobowej posegreguj zapisy w odpowiednie grupy wartości,
3) zaprezentować wyniki pracy grupy,
4) przedyskutować pozostałe propozycje.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Zalecane metody nauczania uczenia się:
- ćwiczenie,
- dyskusja.
Środki dydaktyczne:
- papier,
- pisaki,
- podręcznik dla ucznia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Planowanie i organizowanie
pracy opiekuńczej
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
- zadania 1, 2, 4, 5, 6, 7, 10, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,
- zadania 3, 8, 9, 11, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne z zajęć praktycznych:
- dopuszczająca  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
- dostateczna  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
- dobra  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu podstawowego,
- bardzo dobra  za rozwiązanie 18 zadań, w tym 3 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. b, 2. a, 3. c, 4. d, 5. b, 6. a, 7. c, 8. c, 9. d, 10. a, 11. a,
12. c, 13. d, 14. b, 15. a, 16. d, 17. c, 18. a, 19. b, 20. b.
Plan testu
Poprawna
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom
odpowiedz

zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) Celu wymagań
1 Zidentyfikować potrzeby bytowe B P b
2 Zidentyfikować zakres działania opiekuna B P a
Zastosować specjalistyczną terminologię
3 D PP c
4 Zidentyfikować normy prawne pracy z
C P d
podopiecznym
5 Zidentyfikować proces decyzyjny
B P b
Określić odpowiedzialność kierownika
6 C P a
7 Zdefiniować pojęcie aksjologii A P c
8 Przedstawić strukturę dokumentacji pracy C PP c
9 Zastosować specjalistyczną terminologię
D PP d
diagnostyczną
10 Zidentyfikować typy diagnoz B P a
11 Zdefiniować pojęcie metody pracy A PP a
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
12 Zidentyfikować zadania pracowników B P c
13 Zidentyfikować rodzaje potrzeb C P d
14 Zidentyfikować rodzaj wartości B P b
15 Określić skład zespołu opiekuńczo-terapeutycznego C P a
16 Określić składowe planu opieki C P d
17 Wskazywać osoby zajmujące się planowaniem
C P c
opieki
18 Zinterpretować znaczenie etyki w pracy opiekuna C PP a
19 Zidentyfikować wartości emocjonalne C P b
20 Wyjaśnić znaczenie wsparcia dla wzmocnienia
B P b
zdrowia i poprawy samopoczucia
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań. Do każdego Zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiały dla ucznia:
instrukcja,
zestaw zadań testowych,
karta odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Zapewnienie potrzeb bytowych to
a) udzielenie pomocy w podstawowych czynnościach.
b) miejsce zamieszkania i wyżywienia.
c) umożliwienie udziału w terapii.
d) podnoszenie sprawności.
2. Pomoc w załatwianiu spraw osobistych to zadanie działu
a) opiekuńczego.
b) bytowego.
c) wspomagającego.
d) gospodarczego.
3. Endomoralność i egzomoralność to działy
a) rewalidacji.
b) socjalizacji.
c) etyki.
d) resocjalizacji.
4. Zasady pracy z podopiecznym ujęte są w
a) normach społecznych.
b) ogólnych przepisach.
c) normach moralnych.
d) regulaminie domu i procedurach.
5. W pracy bezpośredniej z podopiecznym decyzje podejmuje
a) dyrektor.
b) opiekun.
c) kierownik działu.
d) rehabilitant.
6. Kierownik działu opiekuńczo-terapeutycznego odpowiedzialny jest za pracę
a) opiekunów.
b) księgowości.
c) kucharki.
d) pracowników socjalnych.
7. Aksjologia to nauka
a) o życiu.
b) o pracy z podopiecznym.
c) o wartościach.
d) o cechach charakteru.
8. Plan opieki mieszkańca wpisywany jest
a) w kartę informacyjną.
b) w zeszyt opiekuna.
c) indywidualny plan wsparcia.
d) indywidualną kartę mieszkańca.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
9. Diagnoza kategorialna polega na
a) określeniu z
ródeł zaburzenia.
b) przewidywanego kierunku zmian.
c) określeniu istniejącego stanu rzeczy.
d) przyporządkowaniu danego wycinka.
10. Diagnoza może być
a) prognostyczna.
b) regresyjna.
c) konstrukcyjna.
d) naturalistyczna.
11. Metoda pracy to
a) systematyczny sposób postępowania.
b) wykonywanie czynności.
c) kierunkowe określenie pracy.
d) żadna z wyżej wymienionych.
12. Przyjęciem do domu pomocy społecznej zajmuje się
a) dyrektor.
b) kierownik działu.
c) pracownik socjalny.
d) pielęgniarka.
13. Formą potrzeb duchowych może być
a) szycie.
b) praca z plasteliny.
c) haftowanie.
d) organizowanie wigilii.
14. Wiara, dobro i pobożność to
a) wartości egocentryczne.
b) wartości etyczne.
c) wartości intelektualne.
d) wartości socjocentryczne.
15. W skład zespołu terapeutyczno-opiekuńczego wchodzi
a) osoba pierwszego kontaktu.
b) dyrektor.
c) fizjoterapeuta.
d) pokojowa.
16. Planując plan opieki należy uwzględnić
a) możliwości placówki.
b) ambicje podopiecznego.
c) wskazania rodziny.
d) zalecenia medyczne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
17. Planowaniem opieki zajmuje się
a) opiekun.
b) dyrektor.
c) zespół opiekuńczo-terapeutyczny.
d) psycholog.
18. Etyka w pracy opiekuna dotyczy
a) moralności.
b) teologii.
c) zachowania.
d) moralności, teologii, zachowania.
19. Wartości emocjonalne to
a) zdrowie i życie.
b) miłość i sympatia.
c) bezpieczeństwo i lojalność.
d) radość z życia, ryzyko.
20. Dla wzmocnienia zdrowia i poprawy samopoczucia podopiecznego potrzebne jest
wsparcie
a) logistyczne.
b) emocjonalne.
c) materialne.
d) instrumentalne.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ...............................................................................
Planowanie i organizowanie pracy opiekuńczej
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
TEST 2
Test  próba pracy do jednostki modułowej  Planowanie i organizowanie
pracy opiekuńczej
Test jest przewidziany jako próba pracy
Zadanie: Przygotowuj informator o instytucjach pomocy społecznej oraz zakresie ich
działania w wybranym regionie. Potrzebne informacje pozyskaj z różnych
informatorów lub skorzystaj z Internetu.
Punktacja zadań 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłowo wykonaną czynność uczeń otrzymuje punkty. Za z
le wykonaną
czynność lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
- dopuszczający  za wykonanie prawidłowo czynności 1, 2, 4, uzyskanie 5 punktów,
- dostateczny  za wykonanie prawidłowo czynności 1, 2, 4, 5, uzyskanie 6 punktów,
- dobry  za prawidłowe wykonanie czynności nr 1, 2, 3, 4 oraz 5 lub 6 uzyskanie
9 punktów,
- bardzo dobry  za wykonanie wszystkich czynności, uzyskanie 10 punktów.
Kryteria oceny
Klucz punktowania
Obszar wymagań Sprawdzana czynność Kryterium wykonania Punktacja
czynności 0 - 1
Organizacja 1 Uczeń zapoznaje się Zapoznał się z 0 lub 1
stanowiska pracy z dokumentacją dokumentacją zadania
przed zadania i wymaganiami
przystąpieniem i wymaganiami bezpieczeństwa.
do ćwiczenia bezpieczeństwa.
Wykonywanie 2 Uczeń segreguje Z dostępnego zestawu 0 lub 1
zadania dostępne załączniki informatorów wybrał
z zachowaniem i wyszukuje potrzebne potrzebne.
zasad adresy stron Z Internetu wybrał 0 lub 1
przygotowania internetowych. potrzebne strony
informatora. internetowe i zgromadził
niezbędne informacje,
Zebrany materiał 0 lub 1
posegregował
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
Numer
czynności
3 Uczeń wykonuje Wykonał projekt 0 lub 3
projekt informatora informatora o instytucjach
o instytucjach pomocy pomocy społecznej dla
społecznej dla wybranego region
wybranego regionu
4 Uczeń sprawdza Sprawdził prawidłowość 0 lub 1
prawidłowość wykonanego planu
wykonanego planu
5 Uczeń przygotowuje Przygotował prezentację 0 lub 1
prezentację
6 Uczeń prezentuje Ocenił jakość swojej pracy, 0 lub 1
Prezentowanie
i ocenia wykonane wskazał ewentualne
i ocena
ćwiczenie nieprawidłowości
wykonanego
ćwiczenia
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu, z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Zapoznaj uczniów ze sposobem testowania:  próba pracy oraz z zasadami punktowania.
3. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
4. Rozdaj uczniom Instrukcje do wykonania zadania wraz z dokumentacją, podaj czas
przeznaczony na wykonanie zadania.
5. Rozdaj uczniom zestawy różnych informatorów o instytucjach.
6. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
7. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia wykonania ćwiczenia.
8. Wpisz do karty obserwacji wyniki przeprowadzonego testowania.
9. Przeprowadz
analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te czynności, które
sprawiły uczniom największe trudności.
10. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
11. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych  niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Zapoznaj się z dokumentacją zadania.
3. Test  próba pracy oceniany jest według punktacji określającej zarówno czynności
wykonywane podczas testowania, jak i ich prawidłowość.
4. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
5. Po dokonaniu doboru informatorów i wyszukaniu niezbędnych stron internetowych 
wykonaj plan informatora.
6. Oceń poprawność wykonanego fragmentu poprzez porównanie go z dokumentacją
zadania.
7. Zaprezentuj efekty swojej pracy, wskaż trudności lub niedociągnięcia.
8. Na rozwiązanie testu masz 20 minut.
Powodzenia!
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
Materiały dla ucznia:
- instrukcja z dokumentacją zadania,
- zestaw załączników dotyczących kampanii reklamowej.
KARTA OBSERWACJI
Imię i nazwisko & & & & & & & & & & & & & & & & & & & & ..
CZYNNOŚCI OCENIANE I KRYTERIA WYKONANIA
Organizacja Czynność 1.:Zapoznanie się z dokumentacją zadania 1
stanowiska
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń zapoznał się z
pracy dokumentacją zadania
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń zorganizował
stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii
Wykonanie Czynność 2.:Segregowanie załączników potrzebnych do
zadania wykonania zadania
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń posegregował
załączniki zgodnie z zasadami przygotowania kampanii 1
reklamowej
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń z zestawu załączników
ułożył w kolejności czynności wykonywane podczas 1
przygotowania informatora.
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń uzupełnił brakujące
1
informacje
Czynność 3.: wykonanie planu informatora 3
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń wykonał projekt
informatora
Czynność4.: sprawdza z dokumentacją prawidłowość 1
wykonanego planu
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń sprawdził z
dokumentacją prawidłowość wykonanego planu i ewentualnie
skorygował błędy
Czynność 5.: przygotowuje prezentację 1
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń przygotował
prezentację
Prezentowanie i Czynność 6.: Prezentacja i ocena wykonanego zadania 1
ocena
wykonanego
zadania
Kryterium wykonania: - jeżeli uczeń ocenił jakość swojej
pracy, wskazał ewentualne nieprawidłowości
Uzyskana ilość A
ączna liczba punktów
punktów
Uzyskana ocena szkolna
i ocena
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
OBSZAR
WYMAGAC

LICZBA
PUNKTÓW
7. LITERATURA
1. De Robertis C.: Metodyka działania w pracy socjalnej. BPS, Warszawa 1998
2. De Robertis C., Pascal H.: Postępowanie metodyczne w pracy socjalnej z grupami i ze
społecznościami, BPS. Interart, Warszawa 1997
3. Garvin Ch. D., Seabury B.A.: Działania interpersonalne w pracy socjalnej. BPS.
Warszawa 1996
4. Golinowska S., Kopińska I.: Pomoc społeczna  zmiany i warunki skutecznego działania.
CASE 2002
5. Hale G.: Poradnik dla niepełnosprawnych. Muza S. A. 1996
6. Kantowicz E.: Elementy teorii i praktyki pracy socjalnej, Olsztyn 2001
7. Kawczyńska- Butrym Z.: Niepełnosprawność  specyfika pomocy społecznej. BPS, 1998
8. Kostera M.: Podstawy organizacji i zarządzania. WSPiZ, Warszawa 2001
9. Kozaczuk L.: Terapia zajęciowa w domach pomocy społecznej, Warszawa 1995
10. Koz
miński A. K., Piotrowski W.: Zarządzanie. Teoria i praktyka. PWN, Warszawa 2002
11. Materne J.,: Pedagogika socjalna, Szczecin 1999
12. Matusewicz C.: Psychologia wartości, Poznań 1975
13. Milanowska K. (red): Techniki pracy w terapii zajęciowej, Warszawa 1982
14. Murynowicz-Hetka E.: Wokół problemów działania społecznego. BPS, Warszawa 1996
15. Nocuń A., Szmigielski J.: Podstawowe umiejętności w pracy socjalnej i ich kształcenie,
BPS, Katowice 1998
16. Pilch T., Leparczyk I. (red.): Pedagogia społeczna, Warszawa 1995
17. Piszczek M.: Terapia zajęciowa- terapia przez sztukę, Warszawa 1997
18. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej w sprawie domów pomocy społecznej
z dnia 19 paz
dziernika 2005r. Dz. U. Nr 217/2005 poz. 1837
19. Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 28.07.2005 r. w sprawie rodzinnych
domów pomocy. Dz. U. Nr153/2005 poz. 1276
20. Stoner J., Wanker Ch.: Kierowanie. PWE, Warszawa 1996
21. Szmagalski J.: Teoria pracy socjalnej a ideologia i polityka społeczna. Warszawa 1996
22. Szymczak M.: Słownik języka polskiego, Warszawa 1980
23. Tarnowska E.: Życie codzienne w domach pomocy społecznej, Warszawa 1994
24. Ustawa o Pomocy Społecznej z dnia 12 marca 2004 r. Dz.U. Nr 64/2004 poz. 593
25. Wierzchowska-Konera B.: Leksykon Pedagogika, Warszawa 2000
26. Wódz K.: Praca socjalna w środowisku zamieszkania, Katowice 1998
27. Ziemski S.: Problemy dobrej diagnozy. PWN, Warszawa 1973
28. Ziembiński Z.: Podstawy nauki o moralności, Poznań 1981
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42