Podstawy Zarządzania
Wykład 4
Prowadząca: dr Barbara Bojewska
Autor: Marek Bylinka
Człowiek w organizacji
Kultura
Japonia  sukces
organizacyjna
USA  kryzys
Kultura organizacyjna wg Sheina  to zbiór norm i
wartości obowiązujących w organizacji długotrwale.
Organizacja stanowi aglomerat kulturowy 
częściowe zmieszanie i wzajemne przemieszanie
ró\
nych kultur: robotniczej, urzędniczej,
mened\
erskiej, kobiecej.
Dotyczy wszystkich pracowników w firmie.
Model kultury organizacyjnej wg
Sheina
Artefakty  elementy
kultury widoczne i
uświadamiane, ale
wymagające
interpretacji
Normy i wartości 
elementy częściowo
widoczne i częściowo
uświadamiane
Zało\
enia
podstawowe 
niewidoczne,
nie uświadamiane
Model kultury organizacyjnej wg
Sheina
Artefakty:
Językowe (mity, historie, język pracowników)
Behawioralne (rytuały, uroczystości)
Fizyczne (logo, strój, urzędnicze stanowisko)
Normy i wartości:
System norm i wartości, którymi kierują się pracownicy,
kształtują postawy i zachowanie
Zało\
enia podstawowe:
Nieopisane i nieokreślone przez regulamin normy, wartości i
zachowania.
Kultura organizacyjna współcześnie powinna być kulturą
zmian. Przedsiębiorczość, kreatywność, innowacyjność.
Struktura organizacyjna
Struktura organizacyjna to ogól relacji, więzi, powiązań
łączących elementy organizacji.
Typowe relacje:
Słu\
bowe (hierarchiczność)  podrzędność i nadrzędność
Technologiczne  podział pracy (specjalizacyjne)
Przedmiotowe  korzystanie ze wspólnej bazy
Informacyjne  przekaz informacji
Funkcjonalne  doradztwo, pomoc, współpraca
Kapitałowe  posiadanie prawa własności
Przestrzenne  fizyczne miejsce w przestrzeni
Czasowe  kolejność działania
Społeczne - międzyludzkie
Wymiary struktury organizacyjnej
cz. 1
Konfiguracja  zakres rozbudowy struktury
w pionie i w poziomie.
Miary:
Liczba szczebli, pionów, komórek i stanowisk
Rozpiętość kierowania  liczba podwładnych
ka\
dego kierownika (bezpośrednio)
Zasięg kierowania  liczba podwładnych
bezpośrednio i pośrednio podległych
kierownikowi
Wymiary struktury organizacyjnej
cz. 2
Centralizacja  gdzie skupiona jest władza
Miary:
Liczba komórek realizujących ró\
ne funkcje
Liczba komórek realizujących podobne
funkcje
Wymiary struktury organizacyjnej
cz. 3
Standaryzacja  zakres typowych zadań,
procedur
Miary:
Liczba komórek podlegających danym
przepisom
Liczba komórek posiadających własne
unormowania
Wymiary struktury organizacyjnej
cz. 4
Formalizacja  zakres ujęcia struktury w
ramy przepisów.
Miary:
Liczba przepisów
Szczegółowość przepisów
Rygorystyczność przepisów
Determinanty struktury
organizacyjnej - wewnętrzne
Przedmiot działania
Technika i technologia
Wielość organizacji
Siła, autorytet i kwalifikacje kadry
Kwalifikacje personelu
Grupy nacisku
Determinanty struktury
organizacyjnej - zewnętrzne
Sytuacja na rynku
Siła konkurencji
Zakres kooperacji biernej i czynnej
Sytuacja polityczna
Lokalizacja (z
ródła, rynek docelowy)
Warunki demograficzne
Przepisy prawne
Struktura liniowa
Kierownik naczelny
KN
Kierownicy szczebli
K1 K2 K3
pośrednich
Wykonawcy
W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8
Zasada: jedność rozkazodawcy.
+ prostota, przejrzystość, jasny podział, jasna droga słu\
bowa
- Niebezpieczeństwo przerwania drogi, tendencja do centralizacji władzy
Struktura sztabowo  liniowa
Kierownik naczelny
S KN S
Kierownicy szczebli
pośrednich
S K1 K2 K3 S
Wykonawcy
W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8
S  sztab, doradcy
Zasada: jedność rozkazodawcy.
+ szybsze, trafniejsze decyzje
- Wysokie koszty
Struktura funkcjonalna
Kierownik naczelny
KN
Kierownicy szczebli
K1 K2 K3
pośrednich
Wykonawcy
W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8
Zasada: wielość rozkazodawstwa w sprawach
merytorycznych.
+ specjalizacja kierowników, lepsze zarządzanie
- Sprzeczne polecenia, przecią\
enie w kontaktach z kadrą
Struktura macierzowa
KN
Kierownik naczelny
X  kierownik zespołu
O  członek zespołu
Kierownicy szczebli
K1 K2
pośrednich
Wykonawcy
W1 W2 W3 W4 W5
Zadanie 1: O O X O O
Zadanie 2: O X O O O
&
Zasada: ka\
dy mo\
e uczestniczyć w wielu zadaniach.
+ zdolność adaptacyjna do zadań
- ograniczenie mo\
liwości zastosowania