WYKA
AD 05.03.
ZALICZENIE  przedostatni wykład, na ostatnim  wyniki i wpisy
teścik (15 pytań) wielokrotnego wyboru, co najmniej jedna odp. dobra, bez ujemnych
zaliczenie od 8 punktów
LITERATURA
 Organizacje oparte na wiedzy  Bogusz Mikuła, część II (rozdz. 4,5,6)
 Komunikacja w procesach zarządzania wiedzą pod red. Potockiego (rozdz. 1,3)
Wprowadzenie do GOW i organizacji opartych na wiedzy
Dominująca
Okres Główny
Orientacja Typ otoczenia koncepcja Głowna maksyma
dominacji problem
zarządzania
Zarządzanie
Spokojne, przez Problem, jak Wygrywa silniejszy i
Przedsiębiorcza 1820-1880
przypadkowe doświadczenie i rosnąć w siłę bezwzględniejszy
intuicję
Problemy, jak
Spokojne, Zarządzanie Wygrywa
Produkcyjna 1880-1930 zapewnić tani
zrestrukturalizowane funkcjonalne najwydajniejszy
produkt
Przekształcająco- Zarządzanie Jak rozszerzyć Wygrywa bardziej
Rynkowa 1930-70
oddziaływujące marketingowe rynek konkurencyjny
Jak uczynić
Wygrywa
Zarządzanie 1970  wiedzę ludzką
Globalna  Burzliwe pole mądrzejszy i
strategiczne lata 90. najbardziej
szybszy
produktywną?
Wygrywa potrafiący
Od I Jak sprawnie sprawnie
Zarządzanie połowy lat zarządzać wygenerować
Na wiedzy Sieciowe turbulentne
wiedzą 90. do XX zasobami wyróżniającą
w.? wiedzy? wiedzę i ją
wykorzystać
Produkcyjna  tayloryzym, przedmiotowe traktowanie pracownika
w końcu: przesycenie rynku standardowymi produktami
Rynkowa  władza przechodzi z rąk inżynierów w ręce marketingowców, pojawia się Szkoła
Stosunków Międzyludzkich, opracowane zostają pierwsze teorie motywacji,
Japonia  po II wojnie światowej  wybuch produkcyjny, eksport produktów w dużej mierze do USA,
szybko okazuje się, że produkty japońskie to buble, o słabej jakości, ogólnokrajowa transformacja
myślowa: kaizen  metoda ciągłego doskonalenia, stawia się na jakość, a nie ilość. W latach 60.
Japończycy wprowadzili koła jakości
Zasady zarządzania strategicznego:
�� Otwartość systemu  punktem odniesienia dla działalności gospodarczej ma być cały świat.
�� Kompleksowość (podejście systemowe, myślenie całościowe)  kompleksowość widzenia i
rozwiązywania problemów
�� Pryzmat przyszłości  preferowanie perspektywy jutra kosztem dnia dzisiejszego, budowanie
przyszłości organizacji
�� Kreatywność  preferowanie nowości w miejsce istniejących rozwiązań
�� Orientacja na wyniki  wypracowywanie bogactwa, a nie np. manipulowanie księgowością
�� Współdziałanie  umiejętność współpracy z innymi
WYKA
AD 12.03.
Rozwój niektórych idei, koncepcji oraz metod organizacji i zarządzania
1950  Zarządzanie przez cele, odchylenia i wyjątki.
Szkoła stosunków międzyludzkich. Rotacja i rozszerzanie pracy. Naukowe zarządzanie
2000 Organizacja inteligentna. Zarządzanie kapitałem intelektualnym. CRM.
Pomiar kapitału intelektualnego. Zarządzanie wiedzą.
1990 Zarządzanie kompetencjami. Organizacja ucząca się. BPR (Business Process
Reengineering).
Zarządzanie wartością. Organizacja sieciowa i wirtualna. Lean Management.
1980 Zarządzanie zasobami ludzkimi. Kultura organizacyjna. TQM.
Zarządzanie zmianą. Zarządzanie strategiczne  równoważenie.
1970 Partycypacja pracownicza. Humanizacja pracy.
Odnowa organizacji. Planowanie strategiczne.
Analiza wartości. Siatka kierowania. Wzbogacanie pracy. Koła jakości.
1960 Kaizen. Grupy autonomiczne
Teoria X i Y. Teorie motywacji.
1950 Zarządzanie przez cele, odchylenia i wyjątki.
Szkoła stosunków międzyludzkich. Rotacja i rozszerzanie pracy.
Naukowe zarządzanie
Sposoby zachowania się społeczeństwa tuż przed zaistnieniem nowej gospodarki
Praca  indywidualna lojalność pracownika wobec pracodawcy
Uczenie się  tradycyjne  klasowe sposoby uczenia się w klasycznych instytucjach. Instruktaż.
Życie społeczne  przyjaz
nie lokalne i rodzinne. Media pojedyncze. Koncentracja na pojedynczych
sprawach.
Inwestowanie  równoważenie ryzyka. Doradztwo. Orientacja transakcyjna.
Konsumpcja  lojalność w stosunku do marki. Konsumpcja lokalna.
Sposoby zachowania się społeczeństwa w nowej gospodarce
Praca  ma być przedsiębiorcza, lojalność ma być w stosunku do samego siebie, ciągłe poszukiwanie
nowych ofert pracy. Rekomendowanie samego siebie.
Uczenie się  w każdym miejscu i czasie. Przez całe życie. Wspomagane komputerowo.
Życie społeczne  zainteresowanie globalne. E-przyjaciel. Zainteresowanie wieloma sprawami.
Inwestowanie  wrażliwość cenowa. Samo decydowanie. Orientacja na zwrot.
Konsumpcja  komfort. Koniec istnienia bariery odległości.
Definicja Gospodarki Opartej na Wiedzy
OECD The Knowledge-based Economy w 1996r.
uznaje ją jako gospodarkę  bezpośrednio bazującą na produkcji, dystrybucji I użyciu wiedzy oraz
informacji
Komitet Rozwoju Ekonomicznego Australii zdefiniował ją jako gospodarkę,  w której produkcja,
dystrybucja i wykorzystanie wiedzy jest główną siłą napędową wzrostu, kreowania bogactwa i
zatrudnienia wzdłuż wszystkich przemysłów.
L. Zienkowski określa ją  jako gospodarkę, w której wiedza jako taka (nakłady i stan wiedzy) staje się
ważniejszym czynnikiem determinującym tempo rozwoju i poziom rozwoju gospodarczego od
nakładów i stanu (wolumenu) środków trwałych.
WYKA
AD 19.03.
Główne cechy GOW:
- uznanie wiedzy za podstawowy czynnik wytwórczy będący podstawą racjonalnego wykorzystania
pozostałych czynników  pracy, ziemi i kapitału
- globalizacja
- sieciowość
- turbulencja
- zdominowanie wielu sfer działalności gospodarczej wykorzystaniem techniki komputerowej
- zmiana oczekiwań i stylu życia społeczeństw
Normalność kontra nowa normalność w gospodarce
Element Norma dotychczasowa Nowa normalność
Cykle gospodarcze Przewidywalne Brak
Wzrosty i zwyżki Określone (średnio co 7 lat) Nieregularne,
nieprzewidywalne
Spadki i recesje Określone (średnio co 10 lat) Nieregularne,
nieprzewidywalne
Potencjalny wpływ na wyniki Niski Wysoki
przedsiębiorstwa
Ogólna charakterystyka Ekspansywne, wielokierunkowe Ostrożne, ukierunkowane
sposobów inwestowania
Tolerancja ryzyka rynkowego Akceptowane Unikane
Postawa konsumencka Pewność siebie Niepewność
Preferencje konsumenckie Stabilne, ewouluujące Pełne lęku i walki o
bezpieczeństwo
Przykładami zagrożeń o wielkiej skali dla GOW są:
- napięcia wynikające z różnic kulturowych, religijnych i odmiennych poglądów
- niekorzystne zjawiska demograficzne i próby ich eliminacji przez wykorzystanie imigrantów z krajów
3-ego świata , którzy mają więcej roszczeń socjalnych niż chęci do uczciwej pracy
- lokalne konflikty militarne pod pozorem zapobiegania wykorzystaniu szczególnie niebezpiecznych
rodzajów broni, a realizowanych w rzeczywistości dla celów uzyskania dostępu do abstrakcyjnych
finansowo zasobów naturalnych
- terroryzm (różnej postaci)
- inflacja
- nieokreślona sytuacja na rynkach finansowych
- bardzo duża szybkość rozprzestrzeniania się zagrożeń (np. różnego typu wirusów, oszustwa)
- spowolnienie procesu redukcji wielkości zanieczyszczenia środowiska naturalnego
Inne zagrożenia i zmiany:
- zanik tradycyjnych więzi rodzinnych
- częste zmiany pracy
- wzrost bezrobocia
- izolowanie się jednostek
- tworzenie mocnych relacji człowiek-maszyna
- wzrost liczby rozwodów
- reorientacja nauki na szybkie produkty
Organizacje oparte na wiedzy:
- W.M. Grudzewski i K. Hejduk określają organizację opartą na wiedzy jako taką, której struktur jest
podporządkowana i nakierowana na tworzenie wartości dodanej w oparciu o efektywne
wykorzystanie wiedzy.
Wśród jej cech charakterystycznych wyróżniają:
- wytwarzanie produktów bogatych w wiedzę
- zatrudnianie pracowników wiedzy
- o jej wartości rynkowej przesądza wartość kapitału intelektualnego
To organizacje, których działalność bazuje na wiedzy. Ich wiedza jest zasadniczym z
ródłem tworzenia
wartości, przy czym wartość ta ukierunkowana jest nie tylko na właściciela czy klienta, ale na
wszystkie podmioty wchodzące w interakcje, a więc pracowników, społeczeństwo, organizacje
partnerskie i inne, także konkurencyjne, przez fakt możliwości współistnienia i rozwoju.
Organizacje te kładą szczególną uwagę na procesy:
- organizacyjnego uczenia się i zarządzania wiedzą, które są podstawą ich funkcjonowania, adaptacji
do zmian w otoczeniu, innowacyjności, tworzenia kreatywnych sieci (nie tylko z organizacjami
partnerskimi, ale też osobami) i rozwoju kapitału intelektualnego.
Zasoby organizacji opartych na wiedzy:
- Zasoby niematerialne  ujęcie R.Hall
- Zasoby niematerialne definiowane jako zasoby oparte na wiedzy obejmują:
o Prawa własności intelektualnej (np. patenty, znaki i tajemnice handlowe)
o Sieci kontaktów
o Reputację przedsiębiorstwa
o Marki produktów
o Wiedzę i doświadczenie pracowników (a także dostawców, doradców,
dystrybutorów)
o Kulturę organizacyjną
Kapitał intelektualny to ta część zasobów niematerialnych, którą organizacja aktywizuje w swoim
procesie działania i wykorzystuje do tworzenia wartości.
KI firmy składa się z:
- kapitału ludzkiego  będącego wszelkimi zasobami, których nośnikiem są ludzie, jak wiedza (jawna i
cicha, deklaratywna i proceduralna), zdolności, wartości, normy, postawy, poglądy, inteligencja
emocjonalna, itp. Kapitał ludzki tworzy konfiguracja tych zasobów, która skierowana na pozostałe
zasoby organizacji, aktywizuje działanie organizacji dla tworzenia wartości. Jej wielkość uzależniona
jest od wzajemnego dopasowania i struktury połączeń między wszystkimi zasobami.
- kapitału intelektualnego  to dużej mierze kapitał organizacyjny, tworzony przez procesy, sieci
powiązań (formalne i nieformalne)wewnętrznych i z otoczeniem, wykorzystywane metody,
programy, ale też bazy danych i dokumenty
- kapitału klienckiego  tworzonego przez klientów, a ich wartość zależy nie tyle od ich liczby, co od
sumy korzyści jakie są skłonni przekazać na rzecz organizacji, aby wykorzystywać jej produkty lub
usługi
- własności intelektualnej  na którą składają się patenty, licencje, prawa autorskie, znaki handlowe,
tajemnice, projekty, itp. Zasoby te mogą być chronione prawnie.
WYKA
AD 26.03.
Zasoby niematerialne relacji do aktywów niematerialnych i kapitału intelektualnego
Termin zasobów niematerialnych należałoby postrzegać najszerzej  jako elementy niepieniężne,
które nie posiadają fizycznej postaci i pozostają w dyspozycji organizacji.
Kapitał intelektualny jest tą częścią zasobów niematerialnych, która wykorzystywana jest do
kreowania wartości.
Aktywa niematerialne zaś to część zasobów niematerialnych objęta raportowaniem w
sprawozdaniach finansowych.
W ich ramach można wyróżnić także aktywa intelektualne stanowiące część kapitału
intelektualnego.
Organizacja tradycyjna a oparta na wiedzy
Tworzenie wartości globalnej (wartości
Wypracowanie zysków lub tworzenie
Cel dla klienta, właściciela pracowników,
wartości dla właściciela
państwa i innych interesariuszy)
Skupienie Na masowej produkcji dóbr Na projektowaniu i zastosowaniu
uwagi materialnych technologii, informacji i wiedzy
Proaktywna, czyli wyprzedzanie zmian
Bierna lub reaktywna, a więc brak
zachodzących w otoczeniu i wcześniejsze
reakcji organizacji na zmiany
Strategia przygotowane organizacji i mechanizmów
zachodzące w otoczeniu lub
działania na nich, tak aby wykorzystać je
reagowanie z opóz
nieniem
jako szansę
Dominujący
Kapitał rzeczowy i finansowy Wiedza i kapitał intelektualny
zasób
Wartość Wyznaczona głównie przez posiadane Wyznaczona głównie przez posiadane
rynkowa zasoby materialne zasoby niematerialne
Dominujący
Inwestowanie w rozwój i wykorzystanie
kierunek Inwestowanie w zasoby materialne
wiedzy i kapitału intelektualnego
inwestycji
Sprzyjająca unikaniu niepewności 
Wysoka tolerancja niepewności przez
niska tolerancja niepewności łączy się
środowisko społeczne wiąże się z
z dążeniem do redukowania
Kultura gotowością do działania w warunkach
niepewności i działaniem w
organizacyjna deficytu informacji, wartości
warunkach małego ryzyka, wartość
organizacyjne to: jakość, obsługa klienta,
organizacyjne to: wzrost wydajności,
różnorodność, innowacyjność, relacje
standaryzacja, kontrola
Podejście do Traktowanie zdarzeń nietypowych Traktowanie zdarzeń nietypowych jako
niepewności jako zagrożenie z
ródło inspiracji i szans
Ustrukturalizowane i stabilne,
trzymanie się stereotypów i Każdorazowo dostosowywane do sytuacji
Sposoby odrzucenie informacji z nimi , ciągłe rekonstruowanie świata
działania sprzecznych, koncentrowanie uwagi wewnętrznego i zewnętrznego
na sprawności procesów organizacji, odrzucanie organizacji
zachodzących wewnątrz organizacji
Podkreślanie stabilizacyjnej roli
Orientacja na zmiany, zmiany nagłe, o
organizacji, traktowanie zmian jako
dużym tempie i niejednokrotnie
Podejście do zagrożenie, zmiany wymuszone
radykalne, ciągły proces doskonalenia,
zmian wprowadzane są periodycznie, z
zasadą polityki zmian jest zorganizowane
określonym tempem i w sposób łatwy
odrzucenie przeszłości
do przyswojenia
y
ródło władzy Umiejscowienie w hierarchii
Posiadana wiedza
menedżerów organizacyjnej
Stabilne, zhierarchizowane, oparte na
Relacje władzy emocjonalnych aspektach Heterarchia, niestabilność układu władzy
kierowniczego autorytetu
Zależność Duża autonomia wsparta wiedzą i
Wysoka od przywódcy
pracownika profesjonalizmem
Uczestnictwo Duża ruchliwość, uczestnictwo
Wyłączne i trwałe
w grupie tymczasowe
Sieć kooperacyjnie powiązanych
Tradycyjna, skoncentrowana na jednostek samozarządzających się,
Struktura funkcjach przedsiębiorstwa z skoncentrowanych na procesach,
organizacyjna dominacją zależności hierarchicznych, nieformalne mechanizmy wywierania
duży nacisk na kontrolę nacisku (komunikacja, uczestnictwo,
kultura)
Jasne i wyraz
ne między funkcjami, Zatarte, niewyraz
ne zarówno między
Granice jednostkami organizacyjnymi i funkcjami, jak i jednostkami
organizacjami organizacyjnymi i organizacjami
Koncentracja na transakcjach  Koncentracja na relacjach  dominują
dominują zasady marketingu zasady zarządzania relacjami z klientami,
masowego, np. koncentracja na np. koncentracja na wartości dla klienta,
cechach produktu, sprzedaż jednego sprzedaż wielu produktów jednemu
Marketing
produktu wielu klientom, zdobywanie klientowi, zdobywanie nieprzerwanego
nieprzerwanego strumienia nowych strumienia nowych zamówień od
klientów, badanie klienta, korzyści obecnych klientów, udział klienta, korzyści
skali zakresu
WYKA
AD 02.04.
Geneza zarządzania wiedzą
- rozwój nauki, a głownie cybernetyki, informatyki i zarządzania
- ewolucja i rozwój koncepcji zarządzania  zmiany jakie wystąpiły w otoczeniu organizacji zmusiły do
odszukania nowych sposobów zarządzania. Powstają więc takie koncepcje i metody jak: zarządzanie
strategiczne, zarządzanie informacjami, komunikacją wewnętrzną w przedsiębiorstwie, lean
management, kaizen, organizacja ucząca się, organizacja wirtualna, modele i metody pomiaru
kapitału intelektualnego, itp.
- orientacja globalna i praktyczne stosowanie zasad zarządzania strategicznego, między innymi
otwartości, współdziałania z otoczeniem, globalności, kreatywności i pełnego wykorzystania wiedzy
ludzi
- wzrost poziomu konkurencji
- głoszone idee o wejściu gospodarki światowej w erę informacji i wiedzy
- rozwój sieci Internetu i pojawienie się stąd wynikających nowych sposobów działania
- wzrost poziomu wykształcenia społeczeństw i stawianie nowych wymagań wobec pracodawców, jak
i pracobiorców
- i wreszcie zmiany w sposobie działania firm konsultingowych i rozpropagowanie przez nie idei
zarządzania wiedzą
Geneza terminu  zarządzanie wiedzą
W 1969r. D.E. Zand publikuje artykuł Management of the Knowledge Organization.
W 1976r. socjolog R.E. Rickson prawdopodobnie jako pierwszy używa łącznie słów knowledge
management jednak w innym sensie niż jest on współcześnie używany.
Wiedza w ujęciu filozofii (epistemologii)
Jako jeden z pierwszych wiedzę zdefiniował Platon uznając ją jako  uzasadnione i prawdziwe
przekonanie .
W ramach epistemologii (gnoseologii  dyscypliny filozoficznej zajmującej się poznaniem) rozważania
na temat wiedzy poszły dwoma głównymi i znacząco odmiennymi ścieżkami: racjonalizmu i
empiryzmu.
Racjonalizm
Stawia tezę, że prawdziwa wiedza nie ma z
ródła w zmysłowych doświadczeniach lecz w procesach
zachodzących w umyśle człowieka.
Wiedza tworzona jest dedukcyjnie poprzez odwołanie się do umysłowych konstruktów, takich jak
pojęcia, prawa, teorie. Czyli wiedza ma postać a priori i nie musi mieć potwierdzenia w
doświadczeniu zmysłowym.
Sławni przedstawiciele tego nurtu to: Platon, Kartezjusz, Leibniz, Demokryt
Empiryzm
Postuluje, że nie ma żadnej wiedzy a priori. Jedynym z
ródłem wiedzy jest doświadczenie zmysłowe, a
wiedzę uzyskujemy przez indukcyjne rozumowanie i ma ona postać a posteriori.
Zwolennikami tej koncepcji byli między innymi: Arystoteles, Locke, Berkeley, F. Bacon i J.S.Mill
Wiedza w ramach koncepcji zarządzania wiedzą
Dwa podstawowe sposoby rozumienia wiedzy:
- powiązanie informacji wraz z ich zrozumieniem (podejście zachodnie)
- potwierdzone przekonanie (podejście japońskie)
Inne:
- efekt myślowego przetworzenia informacji i doświadczeń
- ogół wiadomości człowieka
- odzwierciedlenie stanu rzeczywistości w umyśle człowieka
Przykłady podejścia zachodniego
A.Brooking (1999, s. 4-5) traktuje standardowo dane jako fakty, obrazy, liczby wyrwane z kontekstu
(np. zieleń, 997)
Informacja to dane przedstawione w kontekście (np. plan miasta, artykuł w czasopiśmie)
Wiedza to informacje w kontekście wraz z ich zrozumieniem, jak ich użyć. Zrozumienie to wypływa z
zasobów wiedzy posiadanych przez ludzki lub/i też intuicji.
Według D.J.Skyrme:
- dane to pozbawione kontekstu fakty i liczby (np. niebo 41565)
- informacje zaś stanowią dane przedstawione w określonym kontekście (np. całkowicie
zachmurzone niebo, prędkość 130 km/h)
- wiedza to informacje posiadające konkretne znaczenie (np. moje doświadczenie wskazuje, iż taka
pogoda może spowodować poważne opóz
nienia samolotów)
- Wiedza prowadzi do mądrości (inteligencji), postrzeganej jako ogół posiadanej wiedzy oraz
umiejętności jak tę wiedzę wykorzystać (np. zarezerwuję bilet kolejowy zanim inni pasażerowie
wykorzystają tę alternatywę) [Skyrme, 1999, s. 47]
Hierarchia wiedzy
Podejście japońskie
Wynikajće z japońskiej tradycji, nazywanej przez Y.Nakamurę jako  emocjonalny naturalizm , ujęcie
wiedzy utożsamiające ją z mądrością nabywaną przez osobowość jako całość, będącą nierozerwalnie
związaną z ludzkim działaniem.
Ten punkt widzenia reprezentują I.Nonaka i H.Takeuchi. Piszą oni:  w teorii organizacyjnego
tworzenia wiedzy przyjmujemy tradycyjną definicję wiedzy jako potwierdzone przekonanie , przy
czym w porównaniu do epistemologii kładą oni nacisk nie na  potwierdzenie , lecz na  przekonanie .
 & my traktujemy wiedzę jako dynamiczny i głęboko humanistyczny proces sprawdzania
prawdziwości osobistych wyobrażeń
Informacje a wiedza  różnice w podejściach
W podejściu zachodnim  informacja jest składnikiem wiedzy
W podejściu japońskim  informacja jest narzędziem budowania wiedzy.
Niektóre cechy wiedzy
- wiedza może być tworzona różnymi metodami
- jest trudna do uchwycenia i pełnego wykorzystania, ale w przeciwieństwie do zasobów
materialnych może być wykorzystywana rzez różne osoby w różnych miejscach
- jest względna i wieloznaczna, co powoduje, że może być różnie interpretowana przez różne osoby
- jest dynamiczna  uchwycenie jej wycinka może prowadzić do diametralnego jej przyrostu oraz ma
zdolność do przyrostu w trakcie jej stosowania
- ma zdolność do szybkiej dezaktualizacji (starzenia się)
- potrafi obniżyć poziom niepewności w ryzykownych przedsięwzięciach
- potrafi się materializować czyli uzewnętrznia się w produktach i usługach co powoduje, że jest
imitowalna (jednak o różnym stopniu trudności)
- implementuje się także w praktykach, strukturach i procesach organizacyjnych
- dzięki procesowi kodyfikacji strukturyzuje się w dokumentacji technologicznej, dokumentacji
organizacyjnej i bazach danych
- wiedza jako sama może stanowić produkt
WYKA
AD 09.04.
Typy wiedzy  ujęcia zachodnie
C.Savage wyróżnił sześć typów wiedzy:
�� wiedzieć jak  to znawstwo, kwalifikacje, znajomość procedur działania
�� wiedzieć kto  to znajomość osób, które mogą pomóc znalez
ć odpowiedz
na pytanie lub
pomóc wykonać zadanie
�� wiedzieć co  ta wiedza strukturalna włączająca modele
�� wiedzieć dlaczego  to głębszy rodzaj wiedzy umożliwiający zrozumienie szerszego kontekstu
działania
�� wiedzieć kiedy  to czasowy, rytmiczny sens działania
�� wiedzieć gdzie  to sens miejsca, gdzie najlepiej jest wykonać działanie
Podział wiedzy wg P.R. Gambie i J. Blackwell obejmuje:
- wiedzę spersonalizowaną
- wiedzę opisaną
- wiedzę osadzoną
Wiedza spersonalizowana odpowiada wiedzy cichej, której dysponentami ,i jedynymi nośnikami są
pracownicy. Obejmuje zatem wszelkie informacje, jakie posiadają i umieją zastosować tylko
posiadające ją jednostki
Wiedz opisana związana jest z dokumentami
Wiedzę osadzoną stanowią procesy zachodzące w organizacji, produkty przedsiębiorstwa,
specyficzne zasady i procedury
Ujęcie japońskie (I. Nonaka i H.Takeuchi)
Wiedza ukryta (cicha) jest indywidualna, specyficzno-kontekstowa, trudna do sformalizowania i
zakomunikowania oraz wymaga specyficznych umiejętności uczenia się.
Obejmuje ona elementy poznawcze i techniczne.
- Elementy poznawcze łączą się z  modelami mentalnymi , czyli schematami, paradygmatami,
perspektywami, przekonaniami, przy użyciu których ludzie tworzą obrazy świata, operując w swoich
umysłach analogiami
- Elementy techniczne wiedzy ukrytej zawierają zaś konkretną znajomość rzeczy, umiejętności,
kwalifikacje.
Wiedza cicha może obejmować wszystko, co człowiek wie, a nie jest w stanie wyrazić w postaci słów,
gdyż jak ujął to M. Polanyi  wiemy więcej, niż potrafimy powiedzieć .
Wiedza jawna (dostępna, skodyfikowana) może być wyrażona w słowach i liczbach, dlatego nadaje
się do przekazywania przy pomocy formalnego i usystematyzowanego języka.
Może mieć postać dokumentów, instrukcji, procedur, regulaminów czy poleceń.
Aktywa wiedzy  ujęcie japońskie
Aktywa wiedzy ukrytej Aktywa wiedzy jawnej
Doświadczalne aktywa wiedzy Konceptualne aktywa wiedzy
Wiedza cicha podzielana przez wspólne Wiedza jawna artykułowana przez obrazy,
doświadczenia symbole i język
- umiejętności i know-how indywidualnych osób - koncepcje produktu
- troska, miłość, zaufanie i poczucie - projekt
bezpieczeństwa - marka
- energia, pasja i napięcie
Rutynowe aktywa wiedzy Syntetyczne aktywa wiedzy
Wiedza cicha osadzona w działaniu i praktyce Usystematyzowana i upakowana wiedza jawna
organizacyjnej - dokumenty, specyfikacje, podręczniki
- know-how codziennych operacji - baza danych
- rutyny organizacyjne - patenty i licencje
- kultura organizacyjna
Proponowane ujęcie wiedzy
Wiedza to elastyczna i dynamiczna  substancja niematerialna stanowiąca efekt przetwarzania
myślowego zbirów informacji posiadanych i uzyskiwanych przez człowieka
Typy wiedzy organizacyjnej
Istota zarządzania wiedzą
Niektóre podejścia krytyczne argumentują, że wiedza nie może być przedmiotem zarządzania
ponieważ jest niewidzialna i nienamacalna.
Jednak  jak stwierdzają T.H. Davenport i S. C. V�lpel  jeśli potraktuje się zarządzanie w sensie
próby doskonalenia tego, jak wiedza jest kreowana, dystrybuowana albo wykorzystywana,
wówczas zarządzanie wiedzą ma sens istnienia.
Zarządzanie wiedzą
Szczegółowa dyscyplina w ramach nauki o zarządzaniu
Obecnie:
- nie ma zgodności co to jest wiedza
- nie ma jednego dominującego podejścia mówiącego jak zarządzać wiedzą
- nie ma jednego ogólnie uznawanego stwierdzeni definiującego czym jest zarządzanie wiedzą
- koncepcja nie jest dostatecznie opisana i pozostawia wiele kwestii nierozwiązanych, a zwłaszcza
brak jest wielu praktycznych wskazówek odnośnie wdrażania, funkcjonowania i rozwoju systemów
zarządzania wiedzą
Przykłady definicji zarządzania wiedzą:
- W.R. Bukowitz i R.W. Williams
Zarządzanie wiedzą jest procesem umożliwiającym organizacji generowanie wartości z aktywów
intelektualnych lub innych zasobów opartych na wiedzy
- APQC i Artur Andersen
Proces identyfikowania, zdobywania i wykorzystywania wiedzy mający na celu poprawę pozycji
konkurencyjnej organizacji
WYKA
AD 23.04.
Zarządzanie wiedzą
�� W znaczeniu funkcjonalnym:
zarządzanie kompleksowo obejmujące realizację cyklicznych i ciągłych funkcji zarządzania,
skoncentrowanych na zasobach spersonalizowanej, skodyfikowanej i ugruntowanej wiedzy i
procesach z ich udziałem, a także warunkach realizacji przebiegu tych procesów w sposób
umożliwiający osiąganie celów organizacji
�� W znaczeniu procesowym:
Postępowanie normujące i dyspozycyjne, mające na celu stworzenie odpowiedniego
środowiska, które umożliwi sprawne wdrożenie strategii wiedzy i strategii zarządzania wiedzą
oraz realizację funkcji operacyjnych, a więc wdrożenie systemów organizacyjnych o właściwej
konstrukcji optymalizujących główne procesy związane z wiedzą, klimatu, kultury i struktury
organizacyjnej, które ukierunkują ludzi na rozwijanie wiedzy, dzielenie się nią oraz
odpowiednie jej wykorzystanie
�� W znaczeniu instrumentalnym:
polega na odpowiednim doborze i wykorzystaniu instrumentów przyczyniających się do
przebiegów głównych procesów z udziałem wiedzy na wszystkich poziomach i obszarach
organizacji
Zestaw instrumentów jest szeroki i obejmuje narzędzia ekonomiczno-finansowe, prawne, społeczne,
organizacyjne i techniczne.
W skład instrumentów włączyć można między innymi systemy organizacyjne przyczyniające się do
realizacji funkcji operacyjnych, jak system informacyjny, system motywacyjny, system controllingu,
itd.; strategie różnych poziomów organizacji; szereg narzędzi, jak: Internet, Intranet, ekstranet, bazy
danych, pokoje rozmów; a także metod: obrady, koła jakości, kaizen, burzę mózgów, itd.; na których
opiera się i które wykorzystuje system zarządzania wiedzą
�� W znaczeniu instytucjonalnym
obejmuje system stanowisk i zespołów pracowniczych (poziomu strategicznego i
operacyjnego organizacji, organizacji formalnej i nieformalnej), które realizują funkcje i
zadania z zakresu zarządzania wiedzą organizacji
WYKA
AD 30.04.
Płaszczyzny i zakresy zarządzania wiedzą -> rysunek w książce
Cele zarządzania wiedzą w ujęciu R.Maier a
- uzyskanie przejrzystości wiedzy
- wprowadzanie dokumentowania wiedzy
- zmiana kultury organizacyjnej
- ulepszenie komunikacji i kooperacji
- przekształcenie wiedzy ukrytej w jawną
- udoskonalenie procesów edukacyjnych, treningu i tworzenia sieci nowo zwerbowanych
pracowników
- udoskonalenie procesów rozwoju pracowników
- itp.
Wartościami tworzonymi przez wprowadzenie zarządzania wiedzą wg Deloitte & Touche są:
- zwiększenie wewnętrznej skuteczności  popularyzacja w przedsiębiorstwie najlepszych praktyk,
koncepcji i doświadczeń
- zwiększenie lojalności  nawiązywanie i wzmocnienie trwałych więzi z klientami, pracownikami,
udziałowcami i dostawcami
- polepszenie szans na przyszły sukces  innowacja w zakresie produktów, skrócenie czasu realizacji i
unowocześnienie oferty
- tworzenie kultury opartej o paradygmat wartości  kształtowanie postaw, umiejętności i
doświadczeń sprzyjających poszerzeniu podstawowych kompetencji i generowaniu wartości
- zwiększenie skuteczności decyzyjnej  podejmowanie trafnych decyzji dzięki odpowiednim
informacjom dostarczonym odpowiednim osobom w odpowiednim czasie
Strategiczne zarządzanie wiedzą to:
proces informacyjno-decyzyjny wspomagany przez realizację funkcji zarządzania wiedzą, którego
zadaniem jest dokonanie podstawowych rozstrzygnięć co do kierunków rozwoju i sposobów
wykorzystania zasobów wiedzy, przy uwzględnieni zmian w zasobach wiedzy otoczenia, prognoz ich
rozwoju i kierunków zastosowań oraz własnych zasobów wiedzy, zdolności ich rozwoju i
wykorzystania
Decyzje podejmowane w ramach strategicznego zarządzania wiedzą dotyczą czterech zasadniczych
obszarów:
- rozwoju zasobów wiedzy, zdolności ich wykorzystania i posunięć konkurencyjnych dotyczących
wiedzy
- nowych kierunków i zakresu wykorzystania zasobów wiedzy organizacji
- rozwoju systemów organizacyjnych umożliwiających sprawną realizację funkcji, zadań i procesów
związanych z wiedzą
- kształtowania zasobów wiedzy otoczenia przedsiębiorstwa (w tym partnerów, klientów,
konkurentów)
Zadania strategicznego zarządzania wiedzą:
- ugruntowanie orientacji na wiedzę w misji i wizji organizacji
- strategiczna analiza środowiska wewnętrznego przedsiębiorstwa, w tym monitorowanie,
analizowanie, ocenianie i raportowanie jego zasobów wiedzy spersonalizowanej, skodyfikowanej i
ugruntowanej oraz sieci relacji wewnątrzorganizacyjnej między jego częściami składowymi, poziomu
samoorganizacji, klimatu organizacyjnego
- strategiczna analiza otoczenia zewnętrznego (bliższego i dalszego) n podstawie ciągle
gromadzonych informacji, ze szczególnym uwzględnieniem wiedzy otoczenia (firm partnerskich,
konkurentów i organizacji nie będących konkurentami, w tym instytutów badawczo-rozwojowych,
firm konsultingowych, uniwersytetów) i sieci relacji w otoczeniu, ocenianie zdobytych informacji i
raportowanie.
- tworzenie wizji wiedzy
- formułowanie strategii wiedzy
- ustalanie luk wiedzy i relacji
- ustalanie barier zapełnienia luk wiedzy i relacji
- wybór podstawowej i wspomagających strategii zarządzania wiedzą koniecznych do zapełnienia luk
wiedzy oraz sposobów kształtowania pożądanych relacji
- dobór metod i narzędzi oraz ludzi do realizacji strategii zrządzania wiedzą, określenie niezbędnych
środków finansowych i warunków organizacyjnych
- projektowanie systemu zarządzania wiedzą i dominującego podejścia determinującego jego kształt
(społecznego lub technicznego), wsparcie strategii zarządzania wiedzą, przeprojektowanie zadań
zarządzania wiedzą, struktury organizacji, ról, procesów, infrastruktury informacyjnej techniki
komputerowej
- tworzenie modelu klimatu i kultury organizacyjnej zorientowanych na wiedzę
- ekonomiczna ocena wiedzy, kapitału intelektualnego i prowadzonych działań z zakresu zarządzania
wiedzą
Strategia wiedzy jest uszczegółowieniem strategii przedsiębiorstwa o wymagania w stosunku do
zasobu wiedzy, jaki powinien być w posiadaniu organizacji, aby zrealizować założone cele.
Strategie wiedzy wyróżnione przez K. Wiig
Strategia wiedzy organizacji Opis Przykład
Strategia wiedzy jako strategia Koncentrująca się na kreacji, Tego typu kompleksowe
biznesowa zdobywaniu, organizowaniu, strategie stosują przykładowo
odnawianiu, dzieleniu się i duże firmy konsultingowe,
wykorzystaniu wiedzy które na bieżąco analizują
najnowszą widzę pojawiającą
się w otoczeniu, kreują
rozwiązania dla klientów, dzielą
się z nimi swoją wiedzą podczas
doradztwa i szkoleń,
wykorzystują absorbowaną i
kreowaną wiedzę w swoim
rozwoju i w tworzeniu
projektów dla klientów
Strategia zarządzania aktywami Koncentrująca się na Przedsiębiorstwo opiera swoją
intelektualnymi określonych aktywach działalność na wybranych
intelektualnych, jak: patenty, zasobach niematerialnych i
technologie, operacje i praktyki dąży do powiększania ich
zarządzania, relacje z wartości, pozyskuje i
klientami,, strukturze wykorzystuje patenty, prawa
organizacyjnej i na innych autorskie, licencje lub
aktywach strukturalnych franchising, albo tworzy i
wzmacnia swój wizerunek i
marki wyrobów opierając na
nich swój sukces, np. Coca-
Cola, wydawnictwa publikacji
książkowych
Strategia wiedzy personalnej Koncentrująca się na Działalność organizacji bazuje
odpowiedzialności personelu za na kapitale ludzkim, np.
inwestycje związane z wiedzą, kancelaria prawna, biuro
odnawianiu wiedzy i dzieleniu doradztwa podatkowego,
się z innymi niektóre uczelnie wyższe
skoncentrowane jedynie na
realizacji procesu
dydaktycznego (bez badań i
rozwoju własnych kadr)
Strategia transferu wiedzy Skoncentrowana na Przykładem są firmy tworzące
systematycznym podejściu do skomputeryzowane banki
transferu wiedzy, tzn. danych, zbierające informacje
uzyskaniu, organizowaniu, w celu ich odpłatnego
restrukturyzacji, udostępnienia instytucjom lub
magazynowaniu albo osobom fizycznym, agencje
zapamiętywaniu i ponownym badania opinii publicznej,
 odpakowaniu wiedzy dla wywiadownie gospodarcze
dalszego rozwoju lub
wykorzystania
Strategie tworzenia wiedzy Skupiona na uczeniu się Przykładem są instytuty
organizacji, badaniach i rozwoju badawczo-rozwojowe
oraz motywacji pracowników
do uzyskiwania nowej wiedzy
Sześć strategii wiedzy APQC
Strategia zarządzania wiedzą
Najogólniej ujęta to formuła będąc kombinacją celów stojących przed systemem zarządzania wiedzą,
zasad,, na których się on opiera oraz relacji i środków, przez które ów system jest tworzony.
To formuła mówiąca w jaki sposób przedsiębiorstwo zamierza posiąść wiedzę, a następnie
wykorzystać ją dla realizacji swojej strategii konkurencji.
WYKA
AD 07.05.
Typologia strategii zarządzania wiedzą
strategie zarządzania
wiedzą
zapełnianie luk
budowanie sysytemu kształtowanie wiedzy
wiedzą
zarządznia wiedzą otoczenia
- personalizacja - protekcji
oparte na procesie oparte na procesie
kreowania wiedzy transferu wiedzy
- kodyfikacja - udostępniania
- kreacji przez - absorbcji
współdziałanie
- rozszerzenia
- kreacji wewnętrznej wewnętrznego
Strategie zarządzania wiedzą dotyczące budowy systemu zarządzania wiedzą
STRATEGIA KODYFIKACJI STRATEGIA PERSONALIZACJI
 Ludzie do dokumentów Narzędziem  Człowiek do człowieka Tworzenie sieci
pozyskiwania, przesyłania i składowania wiedzy powiązań między ludz
mi, umożliwienie i
jest technika komputerowa, na której opiera się wspieranie procesów komunikacyjnych, w
system zarządzania wiedzą. Uwaga skupia się trakcie których wiedza jest tworzona i
głównie na kodyfikacji wiedzy w bazach danych, rozpowszechniana
skąd następnie informacje udostępniane są ich
użytkownikom
Strategia zapełniania luk wiedzy
Kreowanie Strategia kreacji Strategia Kreacji przez Wiedzy nowej
wewnętrznej współdziałanie
Wiedza nie będąca w Wiedza nieistniejąca:
posiadaniu organizacji: - wiedza, której
-wiedza nieistniejąca w powstanie jest
otoczeniu przewidziane,
- wiedza istniejąca w - wiedza, której
otoczeniu niemożliwa powstania nikt się nie
do pozyskiwania spodziewa
Proces związany z obszar
Wiedza będąca w Wiedza istniejąca w
wiedzą
posiadaniu organizacji: otoczeniu organizacji,
- tylko naszej nie będąca w jej
-także innych posiadaniu o której
- ogólnie dostępna organizacja:
-wie
- nie wie
Strategia rozszerzania Strategia absorpcji
transfer wiedzy istniejącej
wewnętrznego
Wewnętrzna wiedza
zewnętrzna
!!! Pytanie do egzaminu:
Strategia absorpcji koncentruje się na wiedzy:
Strategie zapełniania luk wiedzy
Typ strategii Charakterystyka
Strategia kreacji przez współdziałanie Aktywna współpraca z instytucjami
zewnętrznymi i prowadzenie prac badawczych w
celu stworzenia wiedzy nowej, innowacyjnej.
Ewentualny zakup wiedzy wytworzonej w
instytucjach B+R.
Strategia kreacji wewnętrznej Prowadzenie procesów kreowania wiedzy
wewnątrz organizacji mające na celu
wytworzenie wiedzy nowej lub uzyskanie nowej
jakości wiedzy, którą organizacja posiadła przez
absorpcję lub kreację przez współdziałanie.
Podstawową jednostką tworzenia wiedzy jest
zespół/
Strategia absorpcji Ma na celu pozyskanie wiedzy nowej istniejącej
w otoczeniu poprzez jej transfer przy
wykorzystaniu odpowiednio dobranych
stosownie do sytuacji metod.
Strategia rozszerzania (rozpowszechniania) Koncentruje się na transferze wiedzy wewnątrz
wewnętrznego organizacji, między jej różnymi obszarami
działalności i częściami. Podstawą jej
prowadzenia jest system odpowiedniej
rejestracji wiedzy, którą organizacja posiada.
Strategie kształtowania wiedzy otoczenia
- strategia protekcji wiedzy
- strategia udostępniania wiedzy
Protekcja wiedzy ma na celu między innymi:
- ochronę przed imitacją innowacji, produktu lub usługi
- utrzymanie przewagi konkurencyjnej
- nie dopuszczanie do nowych wejść (czyli ochronie może podlegać wiedza kluczowa)
Udostępnianie wiedzy na zewnątrz to między innymi narzędzie:
- przyciągania i utrzymywania klientów
- budowania satysfakcji klientów, dostawców i innych interesariuszy
- przyciągania potencjalnych partnerów
- tworzenie wizerunku przedsiębiorstwa i umacniania marki
- przyciąganie utalentowanych pracowników
- przyspieszanie rozwoju wiedzy
Strategia zamierzona a wyłaniająca się
Strategia zamierzona Strategia wyłaniająca się
Cele są ściśle określone, a głównie jej elementy Cele finalne nie są z góry założone lub nie są
są ukształtowane przed rozpoczęciem jej określone w sposób jednoznaczny. Najczęściej
tworzenia. powstaje w trakcie działań prowadzonych w
Cele ulegają zmianom wraz ze znaczącą zmianą pewnym ustalonym wcześniej kierunku.
warunków. Tworzenie tej strategii dokonuje się na drodze
Po sformułowaniu celów proces tworzenia eksperymentowania, gdyż ma na celu
strategii polega na analizie otoczenia, znalezienie najefektywniejszej drogi rozwoju.
poszukiwaniu opcji strategicznych, wyborze Jest konsekwencją dotychczasowej praktyki
najwłaściwszej, a następnie przystępuje się do organizacji, motywowania ludzi, tworzenia
realizacji strategii. warunków zezwalających na
Zaletą tego procesu jest ogląd całości jego eksperymentowanie w dziedzinie strategii w celu
realizacji, uwzględnienie posiadanych zasobów, poszukiwania sposobności (szans), dzięki czemu
wyraz
ne charakteryzowanie opcji strategicznych organizacja staje się elastyczna wobec zmian
i dokonywanie jasnych wyborów oraz możliwość rynkowych.
monitorowania całości działań
Warianty wzajemnych zależności w stosowaniu strategii wiedzy i strategii
zarządzania wiedzą
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa
Strategia wiedzy
Strategie transferu wiedzy
personalnej Strategia wiedzy jako
Strategia zarządzania aktywami
Strategia tworzenia strategia biznesowa
intelektualnymi
wiedzy
PERSONALIZACJA Wariant pośredni KODYFIKACJA
Strategia kreacji przez
Strategi absorpcji
współdziałanie
Strategia rozszerzania
Strategia kreacji
wewnętrznego
wewnętrznej
WYKA
AD 14.05.
Strategia wiedzy, a strategie zarządzania wiedzą dot. budowy systemu zarządzania wiedzą oraz ich
determinacja przebiegów realizacji funkcji personalnych.
Strategia wiedzy jako strategia biznesowa
Strategie transferu wiedzy
Strategia wiedzy personalnej
Strategie zarządzania aktywami inte
Strategia tworzenia wiedzy
lektualnymi
PERSONALIZACJA
KODYFIKACJA
najistotniejsze są zdolności twórcze i
selekcja
najistotniejsze są umiejętności
umiejętności komunikacji
wykorzystania techniki komputerowej
interpersonalnej
szkolenia
dominuje mentoring i coaching
dominuje grupowy e-learning
najistotniejsze kryteria, wyniki kreacji i dzi główne kryteria kodyfikacja wiedzy i je
ocenianie
elenia się wiedzą
j wykorzystanie
za kreowanie wiedzy, za wnoszenie wkładu do baz danych i
wynagradzanie
za dzielenie się wiedzą ich wykorzystanie
zespołowa
grupowa
praca
ludzie o niskim poziomie kreatywności i wie
ludzie nie radzący sobie z technika kom
dzy
puterowa
zwalnianie
Charakterystyka podstawowych procesów z udziałem wiedzy (operacyjnych zadań zarządzania wiedzą)
IDENTYFIKACJA - lokalizowanie wiedzy wewnątrz i na zewnątrz organizacji
TRANSFER - w jego ramach można wyróżnić:
- udostępnianie wiedzy - proces odwrotny do pozyskiwania wiedzy czyli przekazywanie wiedzy
skierowane na konkretne osoby
- pozyskiwanie wiedzy - zdobywanie wiedzy z różnych z
ródeł (wewnętrznych i zewnętrznych)
- rozpowszechnianie wiedzy - rozwinięta forma udostępniania wiedzy mająca na celu stworzenie z danej wiedzy
zasobu ogólnie dostępnego
- dzielenie się wiedzą - wzajemne przekazywanie sobie przez ludzi wiedzy w procesie komunikacji
GROMADZENIE - systematyczne zbieranie wiedzy w postaci skodyfikowanej i (lub) ugruntowanej
SELEKCJONOWANIE - selekcja zgromadzonych lub pozyskiwanie zbiorów wiedzy z punktu widzenia ich użyt
eczności.
KREOWANIE - proces tworzenia nowej wiedzy
A

CZENIE - scalanie zbiorów wiedzy
ZAPISYWANIE - polega głównie na rejestracji wiedzy w formie skodyfikowanej, ale wiedza spersonalizowana
jest zapamiętywana przez ludzi, a wiedza ugruntowana osadza się w wytworach ludzkiej działalności.
PRZECHOWYWANIE - głównie magazynowanie nośników wiedzy (np. drukowanych, elektronicznych, audio
wizualnych, produktów) Wiedza spersonalizowana przechowywana jest w głowach ludzi.
OCENIANIE - badanie użyteczności wiedzy
STOSOWANIE - wiedza wykorzystywana jest w każdej chwili funkcjonowania organizacji. Ważne jest więc, ab
y znalazła się i została użyta w odpowiednim miejscu i czasie. Główne kierunki stosowanie
wiedzy to: tworzenie wizji i koncepcji działania organizacji, produktów i usług, technologii i jej
wykorzystywanie, rozwiązywanie codziennie pojawiających się problemów i realizowanie bieżących
zadań.
System zarządzania wiedzą:
- w wąskim ujęciu - stanowi platformę systemową utworzoną przez technologie
informacyjno-komunikacyjne oparte na technice komputerowej. Wspomaga ona realizację wszystkich
zadań operacyjnych, czyli procesów z udziałem wiedzy, a w szczególności transfer, gromadzenie,
identyfikację i selekcję, zapisywanie oraz przechowywanie wiedzy.
- w szerokim (statycznym) ujęciu - to kompleks zasad, metod, środków, zbiorów wiedzy (w tym
informacji ), ludzi i sieci ich wzajemnych powiązań, który pozwala przyjąć i realizować strategię oraz
zadania zarządzania wiedzą dla osiągnięcia celów organizacji
System zarządzania wiedzą w organizacji ma charakter pierwotny, tzn.:
- jest podstawą funkcjonowania organizacji, istnieje w niej zawsze, choć może mieć mniej lub bardziej
formę uporządkowaną, całościową i uświadamianą przez ludzi pracujących dla organizacji
- musi istnieć w jakiejś postaci dla celów projektowania (przeprojektowania)
Poprawnie skonstruowany system zarządzania wiedzą musi:
- umożliwiać realizację misji organizacji, wizji organizacji, strategii wiedzy w organizacji
- w swojej konstrukcji w przemyślany sposób zostać oparty na jednej ze strategii budowy systemu zarządzania w
iedzą - kodyfikacji lub personalizacji - albo też ich kompilacji
- identyfikować luki wiedzy prowadzić dobór i sprawne zastosowanie strategii zapełniania luk wiedzy, w tym ta
kże przez pozyskiwanie wiedzy z zasobów zlokalizowanych w otoczeniu (np. od klientów)
- być w odniesieniu do wybranych zasobów wiedzy organizacji w odpowiednim stopniu otwarty, umożliwiać rea
lizację strategii kształtowania zasobów wiedzy otoczenia poprzez udostępnianie i rozpowszechnianie wiedzy
- umożliwić skuteczną protekcję wyznaczonych zasobów wiedzy
- umożliwić zaangażowanie ''pozawiedzowego'' potencjału kapitału intelektualnego organizacji, ze szczególnym
uwzględnieniem kapitału ludzkiego osób pracujących na rzecz organizacji
- posiadać zdolność do samoorganizacji, generowania nadmiaru wiedzy na temat zarządzania wiedzą, aby uzysk
ać zdolność do działań proaktywnych w stosunku do zmian zachodzących w turbulentnym otoczeniu.
Wewnętrzny kontekst zarządzania wiedzą
Kapitał ludzki:
- kompetencje, w tym wiedza spersonalizowana, zdolności, postawy
- czynniki strukturalne (relacje)
- czynniki klienckie
- osobista własność intelektualna
Wiedza skodyfikowana:
- dane
- informacje
- publikacje
Wiedza ugruntowana:
- kapitał strukturalny (procesy, technologie, kapitał kliencki, własność intelektualna organizacji itp.)
- produkty
- usługi
Zasoby finansowe i rzeczowe
- środki finansowe
- infrastruktura informacyjno-komunikacyjna (komputery i urządzenia peryferyjne, środki łączności, zasoby bibl
ioteczne itp.)
- infrastruktura materialna (pomieszczenia, ich przestrzenna organizacja determinująca funkcjonalność, środki
transportu itp.)
WYKA
AD 21.05.
Czynniki determinujące budowę systemu zarządzania wiedzą wg M. Morawskiego
Wartości Style kierowania
profesjonalizm trenerskie
przedsiębiorczość partycypacyjne
kreatywność integracyjne
elastyczność transformacyjne
Strategia Ludzie
proste zasady ciągła edukacja
unikatowe kompetencje wszechstronność
nadmiarowość postawa i zachowania nastawione na zmiany
wychwytywanie szans i okazji Umiejętności
Struktura komunikacji
płaska motywowania
zespołowa współpracy
procesowa twórczego myślenia
sieci ekspertów Reguły
ciągłe doskonalenie procesów
eksperymentowanie
pozyskiwanie i kodyfikacja wiedzy
upowszechnianie wiedzy
Wybór dominującej orientacji w budowie SZW
Orientacja technologiczna Orientacja humanistyczna (społeczna)
Strategie oparte na transferze wiedzy Strategie oparte na kreowaniu wiedzy
Strategia kodyfikacji Strategia personalizacji
Dominujący rodzaj wiedzy wykorzystywany podczas rozwiązywania problemów
wiedza jawna  kodyfikacja
wiedza ukryta  personalizacja
Częstotliwość występowania problemów wcześniej niespotykanych i wymagających do rozwiązania
zastosowania wiedzy eksperckiej
mała - kodyfikacja
duża  personalizacja
Stopień uklientowienia produktu
niski  kodyfikacja
wysoki  personalizacja
Poziom stabilności i dojrzałości przemysłu w jakim działa przedsiębiorstwo
przemysł stabilny i dojrzały  utrzymanie i oczyszczenie posiadanej wiedzy (kodyfikacja)
zagrożenie substytucją  budowanie zdolności do absorpcji technologii i informacji
(rozwiązanie pośrednie  zwiększanie poziomu personalizacji systemu)
przemysł rozwijający się  kreowanie nowej wiedzy (personalizacja)
J. Dąbrowski i I Koładkiewicz sformułowali etapy dochodzenia do pełnej świadomości wdrażania
zintegrowanych systemów zarządzania wiedzą (nazwane koncepcją podróży pod nazwą zarządzanie
wiedzą). Są to:
- etap chaosu
- etap świadomości
- etap ukierunkowania
- etap zarządzania
- etap systemowego zintegrowania
WYBRANE MODELE
Ł� Książka
BA dialogowe
Ba inicjujące
BA syntetyzujące
BA ćwiczące
Pożądane warunki ukierunkowujące zachowania ludzi w procesie uczenia się wg I. Nonaka
- intencje  ujęte jako dążenie organizacji do zrealizowania celów, przybierają one w organizacji
postać strategii. Jej szczególnie ważnym elementem jest wskazanie, jaki rodzaj wiedzy powinien być
rozwijany.
- autonomia  powiększa ona szanse odnalezienia cennych informacji i motywuje członków
organizacji do kreowania nowej wiedzy. Chodzi więc o tworzenie warunków do samodzielnego
działania pojedynczym pracownikom, ale większe znaczenie wydaje się mieć wykorzystanie w ramach
struktur organizacyjnych zespołów autonomicznych, które są podstawą samoorganizacji
- niestabilność i twórczy chaos  pobudzają interakcje między organizacją a jej zewnętrznym
otoczeniem, przy czym niestabilność różni się od całkowitego nieładu i oznacza niepowtarzalny
porządek, który jednak trudno określić. Niestabilność sprzyja odrzuceniu rutynowych procedur,
przyzwyczajeń i ram poznawczych. Pozwala to prowadzić rewizję sposobów myślenia i postrzegania.
Chaos powstaje natomiast wówczas, gdy organizacja staje w obliczu kryzysu (np. załamanie wielkości
sprzedaży), przy czym dla pobudzania inicjatywy pracowników może być on tworzony sztucznie.
- redundancja (nadmiar)  oznacza posiadanie informacji wykraczających poza bieżące, operacyjne
potrzeby. Szczególnie wspomaga ona proces poszukiwania nowych pomysłów
- wymagana różnorodność  oznacza takie zróżnicowanie wewnętrzne organizacji, aby było ono
adekwatne do zróżnicowania panującego w otoczeniu. Ważnym elementem tego warunku jest
szeroki dostęp wszystkich pracowników do zróżnicowanych informacji będących w posiadaniu
organizacji.
- miłość, trosk, zaufanie i zobowiązania  to elementy będące podstawą realizacji procesu kreowania
wiedzy oraz przekazywania sobie przez pracowników wiedzy ukrytej. Elementy te pozwalają stworzyć
w organizacji atmosferę sprzyjającą dzieleniu się wiedzą i przeciwdziałającą monopolizowaniu
informacji
- promocja procesu SECI  realizowana przez liderów organizacji, a szczególne znaczenie ma tutaj
komunikowanie wizji wiedzy, do osiągnięci której dąży organizacja