Histologicznie to gruczolakorak; złośliwy nowotwór części wewnątrzwydzielniczej trzustki.
Zachorowalnośc 1:10 000 mieszkancow na rok; czesciej choruja mężczyźni po 60r. życia.
Trudny do rozpoznania, trudny do leczenia, źle rokuje.
Umiejscowienie:
Ø
Głowa trzustki (70%)
o
Z nabłonka małych przewodów trzustki (rak przewodowy) - 90%
o
Z nabłonka pęcherzyków (rak pęcherzykowy)- 10%
Ø
trzon 15-20%
Ø
ogon 5%
Ø
cały gruczoł 20%
Podział zaawansowania ze wzgl na okresy: Ø
I – guz ograniczony do trzustki
Ø
II – zajęta trzustka i otaczające tkanki Ø
III – zajęte okoliczne węzły chłonne
Ø
IV – odległe przerzuty
Objawy:
Ø
Objawy jak w przewlekłym zapaleniu trzustki – trudne różnicowanie o
Silny ból w nadbrzuszu i plecach
o
Brak apetytu, nudności, wymioty, utrata wagi o
towarzyszące zapalenie trzustki (wzrost lipazy) Ø
Żółtaczka (u 25% jako objaw wczesny gdy rak nacieka głowę trzustki, u 90% przyp w zaawansowanym raku)
Ø
Objaw Courvoisiera (pęcherzyk żółciowy macany, duży, elastyczny, niebolesny, żółtaczka) –objaw w zamknięciu przewodu żółciowego wspólnego przez guza Ø
Rzadziej:
o
Zakrzepy, zapalenie zakrzepowe żył
o
Nietolerancja glukozy lub cukrzyca
o
B. rzadko: niebieskoczerwone tłuszczowo-tkankowe węzły chłonne, eozynofilia Rozpoznanie:
Ø
USG, TK, EWCP (endoskopowa wsteczna cholangiopankreatografia). Najlepiej wszystkie razem Ø
Endoskopia przewodu trzustkowego z biopsją zmian Ø
Znaczniki nowotworowe CA 19-9 i CA50 ( nadają się tylko do kontroli pooperacyjnej czy nie ma nawrotów)
Ø
Cytologia wydzieliny trzustki
Ø
Cienkoigłowa biopsja trzustki pod kontrolą USG
Leczenie
Ø
Resekcja trzustki
Ø
Duodenopankreatektomię – wskazana w raku głowy trzustki Ø
Usunięcie węzłów chłonnych
Ø
Leczenie paliatywne:
o
W żółtaczce –udrożnienie przewodu żółciowego o
W bólach nowotworowych: blokada zwoju trzewnego albo naświetlanie www.chomikuj.pl/gregow
1