INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA I HIGIENY PRACY
PRZY PIELĘGNOWANIU CHORYCH
1. Uwagi ogólne
1. Uwagi ogólne
1. Uwagi ogólne
1. Uwagi ogólne
1. Uwagi ogólne
Do samodzielnej pracy przy pielęgnowaniu chorych może przystąpić pracownik, który uzyskał
zezwolenie na tę pracę od bezpoS
redniego przełożonego.
Winien to być pracownik:
1) pełnoletni;
2) legitymujący się:
a) odpowiednim wykształceniem;
b) przeszkoleniem:
 wstępnym, ogólnym i instruktażem stanowiskowym BHP,
 w zakresie ochrony ppoż.;
c) dobrym stanem zdrowia, potwierdzonym zaS
wiadczeniem lekarskim lekarza medycyny
pracy;
3) wypoczęty;
4) trzex
wy.
2. Przed rozpoczęciem pracy:
2. Przed rozpoczęciem pracy:
2. Przed rozpoczęciem pracy:
2. Przed rozpoczęciem pracy:
2. Przed rozpoczęciem pracy:
Pracownik powinien:
1) ubrać się w odzież roboczą i ochronną przewidzianą do użycia na danym stanowisku pracy;
zdjąć z rąk wszystkie zbędne przedmioty, takie jak biżuteria itp.,
2) zapoznać się z raportem poprzedniej zmiany dotyczącym stanu chorych na oddziale i stanu
sprzętu,
3) sprawdzić stan wyposażenia technicznego oddziału, w tym stan techniczny urządzeń, narzę-
dzi, osłon i zabezpieczeń; stan i ciągłoS
ć przewodów elektrycznych zasilających (zewnętrz-
nych), stan wtyczek i gniazd z bolcem zerowania.
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
W razie stwierdzenia jakichkolwiek uszkodzeń czy usterek nie wolno podejmować pracy.
Należy niezwłocznie powiadomić o tym swojego bezpoS
redniego przełożonego w celu szyb-
kiej ich likwidacji. Dopiero po upewnieniu się, że zostały one usunięte, pracownik może
przystąpić do wykonania zadania,
4) zapoznać się ze zmianami, które zaszły na oddziale, w czasie gdy pielęgniarka tzw. odcinko-
wa nie była na dyżurze,
5) sprawdzić stan osobowy na oddziale, czy są na swoich stanowiskach pracy wszystkie osoby
niezbędne do prawidłowego funkcjonowania oddziału,
6) skontrolować, czy i jakie zmiany zaszły podczas nieobecnoS
ci pielęgniarki, jeS
li chodzi o stan
osobowy pacjentów, ich stan zdrowia itp.; czy zaszły jakieS
istotne zmiany dotyczące pielę-
gnacji pacjentów, czy zaszły jakieS
zmiany dotyczące sprzętu niezbędnego do właS
ciwej
pielęgnacji,
7) uzgodnić z lekarzem leczącym danego pacjenta, czy nastąpiły jakieS
zmiany dotyczące pielę-
gnacji, podaży lekarstw dla niego; uzgodnić działania, które będą realizowane podczas dyżu-
ru, hierarchię potrzeb dla każdego pacjenta, metody ich realizacji,
8) uzgodnić z pozostałym personelem uczestniczącym w procesie leczenia (dietetyczki, techni-
cy analityki, fizykoterapii, terapeuci) działania podczas dyżuru,
9) sprawdzić, czy iloS
ć lekarstw i potrzebnych medykamentów wystarczy na zapewnienie ich
podaży co najmniej przez dobę,
10) zapewnić dobre oS
wietlenie, włączyć wentylację czy też inne urządzenia gwarantujące bez-
pieczną pracę,
11) usunąć wszystkie zbędne przedmioty znajdujące się w miejscu pracy; zapewnić, by podłoga
wokół stanowiska pracy była sucha i czysta,
12) upewnić się, czy rozpoczęcie pracy nie spowoduje zagrożeń dla osób przebywających na
danym stanowisku pracy lub w jego bezpoS
rednim otoczeniu,
13) pielęgniarka zabiegowa przygotowuje zestawy do iniekcji i wlewów kroplowych i wykonuje
zalecenia lekarzy dotyczące chorych.
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
UWAGA!
Każdy lek (doustny czy podawany pozajelitowo) podany pacjentowi powinien być co naj-
mniej trzykrotnie sprawdzony przed podaniem,
14) pielęgniarka opatrunkowa przygotowuje niezbędny sprzęt i S
rodki opatrunkowe do zmiany
opatrunków; w zależnoS
ci od potrzeb, opatrunki zmieniane są na specjalnej sali opatrunko-
wej lub przy łóżku pacjenta, przez lekarza i przy pomocy pielęgniarki,
15) pielęgniarki odcinkowe realizują zadania pielęgnacyjne wobec pacjentów (wykonują pomia-
ry tętna, ciS
nienia krwi, obserwują chorego  czy nie występują obrzęki, sinica, dusznoS
ć itp.).
3. W czasie pracy pracownik powinien:
3. W czasie pracy pracownik powinien:
3. W czasie pracy pracownik powinien:
3. W czasie pracy pracownik powinien:
3. W czasie pracy pracownik powinien:
1) S
ciS
le stosować się do zaleceń:
a) stanowiskowej instrukcji BHP,
b) Dokumentacji Techniczno-Ruchowej sprzętu używanego podczas zabiegów,
c) poleceń i wskazówek przełożonych;
2) pracę wykonywać S
ciS
le według zaleceń przełożonych, zgodnie z posiadaną wiedzą;
3) dbać o fizyczną wygodę pacjenta podczas opieki nad nim; uczestniczyć we wszystkich eta-
pach choroby pacjenta  rozpoznaniu, leczeniu, usprawnianiu;
4) podczas wykonywania pracy koncentrować całą swoją uwagę wyłącznie na wykonywa-
nych czynnoS
ciach; pracować w tempie odpowiadającym naturalnemu rytmowi pracy;
5) dbać o jak największą liczbę potrzeb pacjenta, i tak m.in.:
a) zapewnić zaspokojenie potrzeb biologicznych i psychospołecznych chorego,
b) zapewnić choremu odpowiednie ułożenie w łóżku (tzw. leżącemu) i czystoS
ć,
c) jeS
li stan chorego tego wymaga, pomagać mu przy zmianie pozycji; jeS
li jest to chory
leżący, zadbać o tzw. profilaktykę przeciwodleżynową,
d) zapewnić higienę skóry głowy i włosów (chory leżący),
e) myć i kąpać chorego,
f) dbać o higienę jamy ustnej, szczególnie u chorego nieprzytomnego,
g) podawać choremu basen i tzw. kaczkę,
h) zadbać, by posiłki były spożywane przez niego w odpowiednich iloS
ciach i były jako-
S
ciowo odpowiednie do schorzenia, na jakie zapadł,
i) zadbać o dostateczną podaż płynów wypijanych przez chorego (jednoczeS
nie skontrolo-
wać, czy iloS
ć płynów wydalanych jest wystarczająca  w razie potrzeby zaprowadzić
tzw. bilans płynów),
j) dbać o dostateczną wentylację sal chorych; jeS
li u chorego występuje niedostateczna
podaż tlenu  w uzgodnieniu z lekarzem podać go,
k) u chorych, u których zalecane są częste ćwiczenia bierne stawów, należy je wykonywać
w każdej wolnej chwili (ruchy odwodzenia i przywodzenia rąk, nóg; zginanie i prostowa-
nie palców rąk i nóg; skręty głowy itp.),
l) w miarę potrzeby, i w uzgodnieniu z lekarzem, podać pacjentowi w razie bólu  S
rodek
przeciwbólowy, w razie bezsennoS
ci  S
rodek na sen),
m) zadbać o kondycję psychiczną pacjenta; starać się wyjaS
niać potrzebę wykonywanych
zabiegów; wyjaS
nić, jak i w jakim tempie będzie przebiegał u niego proces zdrowienia;
dać nadzieję na wyzdrowienie;
6) zadbać o kontakt z rodziną i bliskimi chorego;
7) wprowadzić chorego w S
rodowisko szpitalne, zapoznać z topografią oddziału, specyfiką
przebiegu doby szpitalnej; wszelkie niejasnoS
ci starać się od razu wyjaS
nić;
8) szanować przekonania chorego, zadbać o jego potrzeby intelektualne (np. poinformować
o bibliotece szpitalnej i zasadach korzystania z niej);
9) zadbać o godnoS
ć osobistą chorego (w czasie wykonywana zabiegów poprosić rodziny pa-
cjentów o wyjS
cie z sali, osłonić pacjenta parawanem itp.);
10) zadbać o dostatecznie częstą wymianę bielizny poS
cielowej; czynnoS
ć tę należy wykonywać
zgodnie z zasadami, tak by poS
ciel tzw. brudna nie miała kontaktu z czystą; dbać o estetykę
łóżka;
11) materiały używane podczas pracy składować tak, by nie stwarzały żadnych zagrożeń wy-
padkowych; narzędzia powinny być odkładane na S
ciS
le wyznaczone miejsca;
12) w przypadku przerwy w dostawie prądu, należy bezwzględnie zadbać o ciągłoS
ć pracy naj-
ważniejszych urządzeń wspomagających czynnoS
ci życiowe pacjenta; o awarii natychmiast
powiadomić głównego elektryka lub osobę odpowiedzialną za dostawę energii do szpitala;
przejS
ć na obsługę ręczną urządzeń do czasu usunięcia awarii;
13) w przypadku jakichkolwiek wątpliwoS
ci co do właS
ciwego wykonywania zadań, pielęgniarka
zobowiązana jest niezwłocznie uzgodnić postępowanie z lekarzem lub pielęgniarką przeło-
żoną.
4. Pracownikowi nie wolno:
4. Pracownikowi nie wolno:
4. Pracownikowi nie wolno:
4. Pracownikowi nie wolno:
4. Pracownikowi nie wolno:
1) stosować niebezpiecznych metod pracy; pracować w sposób niedbały, nierzetelny, niefa-
chowy, stwarzając zagrożenia dla chorych, personelu czy też siebie,
2) pracować bez obowiązkowych ochron osobistych,
3) podawać lekarstw bez zaleceń lekarskich; decydować o wykonywaniu jakichkolwiek ba-
dań, zabiegów bez uzgodnienia z przełożonymi,
4) wstrzymywać się od udzielania pomocy choremu, nie uczestniczyć w procesie leczenia,
5) pozostawiać chorych bez opieki; pozwalać, by jakiekolwiek zabiegi przy chorym wykony-
wały osoby niepowołane; pozwalać, by osoby postronne podawały jakiekolwiek lekarstwa
czy niedozwoloną żywnoS
ć choremu, co może spowodować pogorszenie stanu chorego,
a nawet uniemożliwić prawidłowe leczenie,
6) naprawiać samodzielnie maszyn,
7) naprawiać urządzeń elektrycznych będących pod napięciem (jeS
li pracownik nie ma do tego
odpowiednich uprawnień),
8) dotykać przewodów elektrycznych będących pod napięciem,
9) oS
wietlać stanowiska pracy lampami przenoS
nymi o napięciu większym niż 24 V,
10) dopuszczać do pracy na swoim stanowisku pracy jakichkolwiek osób bez wiedzy przełożo-
nego,
11) przeszkadzać innym w pracy,
12) tarasować przejS
ć i dojS
ć do stanowiska pracy, sprzętu ppoż. i wyłączników prądu elektrycz-
nego.
5. Po zakończeniu pracy pracownik jest zobowiązany:
5. Po zakończeniu pracy pracownik jest zobowiązany:
5. Po zakończeniu pracy pracownik jest zobowiązany:
5. Po zakończeniu pracy pracownik jest zobowiązany:
5. Po zakończeniu pracy pracownik jest zobowiązany:
1) dokładnie oczyS
cić stanowisko robocze (gabinet zabiegowy), ułożyć narzędzia i przyrządy
pomocnicze w miejscach do tego przeznaczonych,
2) zabezpieczyć materiał wykorzystywany do zabiegów,
3) przygotować sprzęt potrzebny do zabiegów przy pacjentach; jeS
li jest taka potrzeba, przepro-
wadzić sterylizację narzędzi czy też pomieszczeń,
4) przekazać wszelkie niezbędne informacje pielęgniarce obejmującej dyżur; sporządzić raport
na piS
mie o najważniejszych stanach na oddziale,
5) w razie zauważenia pożaru lub innego zagrożenia, zaalarmować otoczenie i podjąć próbę
................................................ ...................................................
Opracował (data i podpis) Zatwierdził (data i podpis)