Pies
Żywienie psów zdrowych i chorych.
Psa możemy karmić karmą przemysłową lub domową. Podstawowe składniki psiego pożywienia to:
białko, węglowodany i błonnik.
y
ródłem białka dla psa są: mięso, ser biały i jajka.
Pies może otrzymywać mięso gotowane (bezpieczniejsze) lub surowe (pod warunkiem, że jest świeże).
Przez pojęcie „mięso” rozumie się mięso mięśniowe. Mięsem nie są podroby (płuca, nerki,
serca, wątroba) i ze względu na dużą zawartość fosforu, a małą wapnia, nie należy ich podawać
rosnącym psom. Produkt sprzedawany w sklepach jako „mięso dla psa” należy traktować
jako pożywienie niebezpieczne. Potencjalnie niebezpieczne dla psa jest mięso sprzedawane jako mielone,
bo od chwili zmielenia następuje w mięsie gwałtowne namnażanie się bakterii.
Ser biały jest pełnowartościowym pokarmem białkowym, mogącym zastępować w diecie mięso.
Jaja, na równi z mięsem i białym serem, są z
ródłem pełnowartościowego białka, dlatego mogą być
stałym, białkowym elementem psiej diety. Żółtko jaja, oprócz pełnowartościowego białka, zawiera lipidy,
w tym niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, warunkujące zdrowy wygląd skóry i odporność układu
oddechowego. Żółtko można podawać na surowo, natomiast nie wskazane jest podawanie surowego
białka (surowe białko zawiera substancje niszczące witaminy z grupy B). Można ugotować jajo na twardo,
następnie zgnieść całe i łącznie ze skorupą podać psu do zjedzenia. Skorupy z jaj są naturalnym z
ródłem
wapnia dla psa.
Mleko, oprócz pełnowartościowego białka, zawiera tłuszcz (masło) oraz cukier mleczny (laktozę). Zdarza
się, że psy w wieku ponad 2 miesiące, w sposób naturalny, po odsadzeniu, tracą zdolność trawienia
laktozy, czego objawem jest biegunka po spożyciu mleka. Psom takim nie należy podawać słodkiego
mleka. Jeżeli pies zwykle dobrze toleruje mleko, ale wystąpiło u niego rozwolnienie z innej przyczyny,
takiemu psu także nie należy podawać mleka przez około 7 dni (a przynajmniej do czasu unormowania
się konsystencji kału). Częstym błędem popełnianym przez właścicieli psów jest podawanie mleka jako
„odtrutki” u psa z biegunką. W takim wypadku mleko zwykle nasila objawy biegunki.
W przypadku psów dobrze tolerujących mleko, ze względu na zawartość w mleku wszystkich składników
odżywczych, może być ono dla nich wartościowym pokarmem (mleko nie jest dla psa napojem, napojem
jest woda). Mleko nie powinno pozostawać w misce dłużej niż kwadrans, ponieważ szybko się psuje i
może wtedy łatwo wywołać zatrucie pokarmowe.
W odróżnieniu od słodkiego mleka, kwaśne mleko, jogurt, kefir, maślanka i ser biały prawie nie zawierają
laktozy, stąd można spróbować podawać je psom nie tolerującym słodkiego mleka.
Wymienione wyżej białkowe produkty pochodzenia zwierzęcego powinny stanowić 1/3 - 1/2 dawki
pokarmowej dla psa.
Wędzonki, kiełbasy, kaszanka zawierają ostre przyprawy i środki konserwujące (saletra, nitryt), dlatego
nie są zdrowym pokarmem dla psa. Zdrowiu psa szkodzą również potrawy smażone na tłuszczu, a
jeszcze bardziej tłuszcz za smażenia (!), który może być przyczyną poważnej choroby (biegunki,
uszkodzenia wątroby),
Węglowodanowe produkty spożywcze, będące z
ródłem energii dla psa, to:
- ryż. W postaci kleiku jest on łatwo przyswajalny przez organizm, ma działanie osłaniające na przewód
pokarmowy, zapobiega rozwolnieniu, natomiast nie powoduje zaparcia. Jest szczególnie godny polecenia
dla psów ze skłonnością do niestrawności, biegunek, alergii pokarmowych,
- makaron
- chleb, bułki (podsuszone)
- kasza - jest ona trudniej trawiona niż ryż, makaron, pieczywo i bywa przyczyną rozwolnienia.
Decydując się na żywienie psa kaszą, należy wybierać drobne odmiany kaszy (nie pęczak).
http://pies.org.pl Kreator PDF Utworzono 4 January, 2009, 17:32
Pies
- płatki zbożowe - można podawać na surowo lub zaparzone; nie należy ich rozgotowywać, bo wtedy
mogą być one przyczyną krzywicy. A
atwe w użyciu są płatki prażone (np. Corn Flakes), które są gotowe
do spożycia (można je zalać mlekiem lub zupą),
- ziemniaki. Aby pies mógł strawić skrobię ziemniaczaną należy ziemniaki rozgotować i pomiąć (puree).
Skrobia ziemniaczana (podobnie jak ryż) ma działanie osłaniające na jelita, stąd dieta ziemniaczana może
być stosowana w przypadku schorzeń przewodu pokarmowego (np. biegunki). Całych ziemniaków nie
wolno podawać (pies często połyka je w całości i to bywa przyczyną poważnych zaburzeń żołądkowo-
jelitowych).
Oprócz składników białkowych pochodzenia zwierzęcego i węglowodanów, w skład dawki pokarmowej
psa powinny wchodzić także jarzyny, takie jak: buraki ćwikłowe, marchew, pietruszka, seler, groszek.
Ponieważ psy nie miażdżą zębami pokarmu, lecz połykają duże jego kawałki, jarzyny należy podawać
ugotowane lub starte.
Zdarza się, że pies zjada trawę. Umiarkowana ilość trawy poprawia trawienie, dzięki dużej zawartości
błonnika w trawie. Jeśli pies zjada dużą ilość trawy, świadczy to o niestrawności i służy wywołaniu
wymiotów w celu usunięcia szkodliwej zawartości żołądka. Jeśli pies wymiotuje trawą, nie należy
pozwalać mu na dalsze jej spożywanie, ponieważ ostre z
dz
bła trawy drażnią żołądek pogarszając jego
stan. Należy wówczas skontaktować się z lekarzem weterynarii.
Tłuszcz, ze względu na zawartość witamin (A, D, E, K) oraz niezbędnych nienasyconych kwasów
tłuszczowych, jest niezbędnym elementem diety psa. Tłuszcz zwierzęcy zawarty jest w mięsie i mleku
(masło). Jeśli karmimy psa chudym mięsem, wskazany jest dodatek do karmy oleju roślinnego
(sojowego, słonecznikowego, oliwy z oliwek). Zawarte w tłuszczu witaminy i niezbędne nienasycone
kwasy tłuszczowe warunkują m.in. zdrowy wygląd skóry i sierści psa.
Nadmiar tłuszczu w karmie psa może powoduje biegunkę.
Kości. Raz w tygodniu pies może dostać dużą, surową lub zaparzoną kość cielęcą albo wołową.
Zjedzenie zbyt dużej ilości kości może spowodować zaparcie, zatkanie jelit, a nawet skręt żołądka (!).
Nie należy karmić psa kośćmi wieprzowymi, gdyż są one bardzo twarde i nie strawione mogą zatykać i
ranić jelita. Nie wolno podawać psom długich kości z kurczaka (z nóg i skrzydeł), gdyż rozpadają się one
pod wpływem gryzienia na ostre igły, mogące przedziurawić jelita. Ponieważ kości mają małą wartość
odżywczą i bywają przyczyną chorób psa (np. zaparcia, zatkania lub zranienia jelit, skręt żołądka), można
je ewentualnie podawać tylko zdrowym psom.. Kości nie mogą stanowić podstawy psiej diety.
„Dobrzy” sąsiedzi, dokarmiający naszego psa kośćmi, to prawdziwe nieszczęście.
Woda. W odróżnieniu od karmy (którą podajemy tylko o wyznaczonych porach i na ograniczony czas (15-
20 minut), woda powinna stale znajdować się w zasięgu psa. Podajemy wodę zdatną do picia dla ludzi,
nie gotowaną, najlepiej odstaną. Pies może pić nie gazowaną wodę mineralną. Wodę podajemy w misce
przeznaczonej wyłącznie do tego celu. Woda powinna być zawsze czysta i świeża.
W przypadku psów karmionych mięsną dietą domową, konieczne jest podawanie preparatów mineralno-
witaminowych, aby zapobiec skutkom niedoboru wapnia, objawiającym się głównie kulawizną. Godny
polecenia jest preparat Wita-Vet tabletki firmy Eurowet.
Karmy przemysłowe.
Karmiąc psa karmą przemysłową należy pamiętać, że:
- powszechnie dostępne w sklepach karmy przemysłowe nadają się do karmienia wyłącznie psów
zdrowych. Jeśli nasz pies ma zaburzenia pokarmowe typu wymioty, rozwolnienie, ale przyjmuje pokarm,
należy go karmić dietą mięsno-ryżową składającą się po połowie z chudego, gotowanego mięsa i kleiku
ryżowego na wodzie. Nie należy wtedy podawać konserw ani powszechnie dostępnych karm
http://pies.org.pl Kreator PDF Utworzono 4 January, 2009, 17:32
Pies
przemysłowych, ani podrobów, ani mleka. Istnieją przemysłowe karmy lecznicze dla psów chorych,
dostępne tylko w lecznicach zwierząt,
- karma musi być dostosowana do wieku i kondycji psa, np. karmy typu junior, puppy, growth dla
młodych psów, adult, maintenance dla dorosłych, senior dla starych, energy, premium dla pracujących,
light dla otyłych, sensitive dla wrażliwych itd.
- cena karmy jest ściśle związana z jej jakością. Karma dobrze zbilansowana, wyprodukowana z dobrego
mięsa musi być droga. Im karma jest tańsza, tym jej wartość pokarmowa jest mniejsza,
- dobrej karmy nie kupimy w supermarkecie, czy na stacji benzynowej. Dobre karmy są dostępne tylko
w lecznicach zwierząt i wyspecjalizowanych psich sklepach,
- dobre karmy to: Eukanuba, Hill`s, Royal Canine, Pro Premium
- sucha karma jest skoncentrowanym, wysokoenergetycznym pokarmem i należy ją dawkować zgodnie
ze wskazaniami na etykiecie. Miska suchej karmy to około 3 miski jedzenia domowego - jeśli o tym
zapomnimy, szybko utuczymy naszego psa,
- sucha karma nie jest „preparatem witaminowym” (witamin jest tam tyle ile trzeba i ani
trochę więcej), dlatego dodawanie suchej karmy do jedzenia domowego nie może być traktowane jako
uzupełnienie niedoboru witamin u zwierzęcia. Do uzupełniania niedoboru witamin służą preparaty
witaminowe, które należy podawać po uzgodnieniu z lekarzem weterynarii.
Ilość posiłków dziennie zależy od wieku i wielkości psa. W zależności od wieku karmimy:
- szczenię w wieku 6-12 tygodni 5-4 razy dziennie
- szczeniaka 3-6 miesięcznego 3 razy dziennie
- w wieku 6-12 miesięcy 2 razy dziennie
- pies po ukończeniu 1 roku powinien być karmiony 1-2 razy dziennie. W przypadku psów dużej lub
średniej wielkości wystarcza jeden posiłek dziennie wieczorem. Psy małe i miniaturowe powinny
otrzymywać 2 posiłki dziennie.
Dorosły, zdrowy pies doskonale znosi głodówkę i bez szkody dla zdrowia może on „pościć”
jeden raz w tygodniu, tylko o samej wodzie. Taki cotygodniowy post może być doskonałym lekarstwem
na brak apetytu i wybrzydzanie w jedzeniu.
Psa należy karmić o stałych porach. Wskazane jest także, aby pies dostawał posiłki zawsze z tej samej
miski i w tym samym miejscu. Pies łatwo przyzwyczaja się karmienia regularnego i w zawsze w tym
samym miejscu. Odruchowo wydziela wtedy ślinę i soki trawienne co powoduje, że chętniej zjada i lepiej
trawi podany pokarm. To, czego pies nie zje w ciągu 15-20 minut, należy schować i ewentualnie podać w
następnej porze karmienia.
Psa nie na należy dokarmiać między posiłkami. Wyjątkiem są owoce oraz smakołyki podawane w
charakterze nagrody, w celach szkoleniowych. Nie powinny być to słodycze, ale raczej kawałek mięsa,
sera żółtego lub „chrupki” ulubionej karmy.
Żywienie psa z zaburzeniami pokarmowymi.
Wymioty i biegunka mogą być spowodowane zaburzeniami pokarmowymi lub schorzeniami innych
narządów (np. wątroby, nerek, macicy u suk), dlatego w przypadku wystąpienia wymiotów lub biegunki
zawsze wskazany jest kontakt z lekarzem weterynarii. Przedstawione poniżej informacje mogą być
przydatne w sytuacjach, gdy szybki kontakt z lekarzem weterynarii nie jest możliwy.
Podstawową dietą, dla psa z zaburzeniami pokarmowymi (wymioty, rozwolnienie, biegunka), jest dieta
http://pies.org.pl Kreator PDF Utworzono 4 January, 2009, 17:32
Pies
mięsno - ryżowa, składająca się po połowie z chudego, gotowanego mięsa (np. kurczaka) i kleiku
ryżowego na wodzie. Chude mięso jest łatwo przyswajalnym i bezpiecznym z
ródłem białka. Kleik ryżowy
ma działanie osłaniające (gojące) na chory żołądek i jelita, jest z
ródłem łatwo przyswajalnych
węglowodanów (energii) i hamuje rozwolnienie (normalizuje stolec).
Bardzo przydatnym środkiem, łagodzącym stany zapalne przewodu pokarmowego jest wywar z siemienia
lnianego, który przygotowujemy w sposób następujący: 3 łyżki siemienia zalewamy połową litra wody,
podgrzewamy do wrzenia i parzymy 10 minut pod przykryciem. Po wystudzeniu podajemy psu sam klej,
bez ziaren. Niektóre psy wypijają siemię dobrowolnie, innym trzeba je podawać łyżeczką lub strzykawką.
Jednej łyżeczce odpowiada strzykawka o pojemności 5 ml. Siemię lniane (i inne płyny lub papkowaty
pokarm) możemy podawać strzykawką do kieszonki policzkowej, wkładając koniec strzykawki między
policzek a zęby, i powoli opróżniając strzykawkę w miarę połykania siemienia przez psa (nie należy
wlewać na siłę, ani bezpośrednio do gardła, by nie spowodować zachłyśnięcia).
Wymioty są często objawem podrażnienia (zapalenia) żołądka. Przyjmowanie pokarmu może wtedy
drażnić żołądek i powodować kolejne wymioty, dlatego konieczna jest 24 - godzinna głodówka. Chowamy
jedzenie i miskę z wodą. Nie podajemy żadnych leków, bo pies prawdopodobnie i tak je zwymiotuje, więc
nie zadziałają, a poza tym leki mogą dodatkowo drażnić chory żołądek. 6-12 godzin od ostatnich
wymiotów możemy rozpocząć podawanie psu wywaru z siemienia lnianego w ilości od jednej do kilku
łyżeczek, w zależności od wielkości psa, co 1-2 godziny. Siemię lniane można podawać ze strzykawki w
opisany powyżej sposób.
Jeśli kilkukrotne podanie siemienia (w czasie 3-6 godzin) nie wywołało wymiotów, możemy podawać psu
także małą ilość letniej wody z łyżeczki, strzykawki lub z podstawki od szklanki. Małe ilości, letniej wody,
podajemy co 1-2 godziny, duża ilość wypitej wody lub zimna woda może podrażnić żołądek i spowodować
wymioty. Jeśli wymioty ustąpiły, pies przyjmuje siemię lniane i wodę, to, po 24 godzinnej głodówce,
możemy rozpocząć karmienie psa dietą mięsno - ryżową. Pokarm podajemy kilka razy dziennie, w małej
ilości; duża objętość pokarmu może podrażnić żołądek i spowodować wymioty. Jeśli pies przyjmuje małe
ilości jedzenia, stopniowo zwiększamy dawkę pokarmu (mięsa z ryżem), wracając do zwykłej objętości
pożywienia i częstości karmienia. Po tygodniu diety mięsno - ryżowej stopniowo przechodzimy na
normalne jedzenie. W razie powtarzających się wymiotów, konieczny jest kontakt z lekarzem weterynarii.
W przypadku biegunki można zastosować 24 - godzinną głodówkę, aby odciążyć jelita, zostawiając psu
tylko miskę z wodą. Podstawowym lekiem na biegunkę jest dieta mięsno - ryżowa, którą należy stosować
przez 5-7 dni. Można podawać także suchary z ciasta drożdżowego lub wysuszoną bułkę.
W czasie biegunki nie wolno podawać mleka, podrobów, konserw ani suchej karmy (za wyjątkiem karm
leczniczych zaleconych przez lekarza weterynarii).
Biegunka powtarzająca się kilka razy dziennie lub trwająca dłużej niż 2 dni, wymaga skontaktowania się
z lekarzem weterynarii.
Karmy przemysłowe godne polecenia dla psów z biegunką lub dużą skłonnością do biegunki i wymiotów:
1. Royal Canin Canine Sensitivity Control
2. Royal Canin Canine Intestinal
3. Royal Canin Canine Hypoallergenic.
Autor artykułu:
Arkadiusz Wątroba - specjalista z zakresu chorób psów i kotów
Przychodnia Weterynaryjna „As” Bielsko Biała
http://www.watrobawet.pl
http://pies.org.pl Kreator PDF Utworzono 4 January, 2009, 17:32