Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
PiÄ…tek  niedziela | 17 19 stycznia 2014
Stanisław Dąbrowski
był trzynastym
I prezesem SÄ…du
Najwyższego.
I nikogo nie trzeba
przekonywać,
że jednym
z najwybitniejszych
Poże nanie
MICHAA
ROZBICKI
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C2 WSPOMNIENIE
Stanisław Dąbrowski
Sędzia bez skazy, czło
zaakceptować wyrok sądu nawet wów- tylko po to, aby Ministerstwo Spra-
Małgorzata Kryszkiewicz
Namiętne
czas, gdy jest on dla nich niekorzystny. wiedliwości miało większy wpływ na
[e-mail]
Dla Stanisława Dąbrowskiego sędzia to zarządzanie sądami.
oddawanie siÄ™
nowotworem walczył kil- nie był tylko zawód. To była misja. Często
Strażnik niezawisłości
ka lat. O tym, że jest po- podkreślał, że każdy, kto decyduje się za-
paleniu było jedną
ważnie chory, wiedziało łożyć togę z fioletowym żabotem, musi A zwiększania wpływu władzy wyko-
niemal całe środowisko sobie zdawać sprawę z tego, jak wielki nawczej na władzę sądową Stanisław
z niewielu słabości
sędziowskie. Choroby ciężar na siebie przyjmuje. Dąbrowski obawiał się najbardziej.
zresztą nie ukrywał. Przy każdej możliwej okazji podkre-
sędziego Stanisława
Człowiek dialogu
Z Mój duch jest dobry, ślał, jak ważne jest, aby sędziowie byli
tylko ciało mdłe  przyznawał w jed- Stanisław Dąbrowski zawsze nazywał niezawiśli, a sądy niezależne.
DÄ…browskiego.
nym z ostatnich wywiadów udzielonych rzeczy po imieniu. Wielokrotnie przy-  Sąd, w którym orzekaliby sędzio-
Niedawno prasie. Nie widział więc powodu, aby pominał sędziom, że mają nie tylko wie zawiśli, byłby sądem tylko z nazwy
odchodzić ze stanowiska I prezesa Sądu przywileje, ale przede wszystkim obo-  mówił. Zaznaczał jednocześnie, że
zastanawiał się
Najwyższego. Żartobliwie dodawał, że wiązki. Robił to w sposób zdecydowa- niezawisłość sędziów nie jest ich przy-
jeszcze trochę mu brakuje do papieża ny, czym nieraz wywoływał niezado- wilejem, a umacnianie w społeczeń-
nawet, czy na
emeryta. Benedykt XVI abdykował bo- wolenie w środowisku sędziowskim. stwie takiego przekonania jest wiel-
wiem w wieku 86 lat, on w kwietniu Tak jak wówczas, gdy sprzeciwiał się kim błędem.
tamtym świecie są
tego roku skończyłby dopiero 66 lat. akcjom protestacyjnym sędziów, tzw.  Niezawisłość sędziego nie jest jego
Pracował więc niemal do końca, czym dniom bez wokand, czy wówczas gdy prawem. Jest to podmiotowe prawo
papierosy
wzbudzał niemały podziw wśród ko- napominał ich, że mają nienormowa- publiczne obywatela. To obywatel ma
legów. ny czas pracy i że kiedy wymaga tego prawo do niezależnego sądu i do nieza-
 To był człowiek niesamowicie obo- sytuacja powinni pracować nawet po wisłego sędziego, czyli prawo do sądu.
wiązkowy. O ile stan zdrowia mu na to 12 godzin na dobę. Niezawisłość sędziów jest fundamentem
pozwalał, zawsze uczestniczył w posie-  Taki już był. Miał bardzo sprecyzo- demokratycznego państwa prawnego
dzeniach Krajowej Rady Sądownictwa, wane poglądy i nie bał się ich prezen-  przypominał na jednej z konferencji
której, jako I prezes SN, był członkiem tować. Zresztą jego zdanie, nawet wów- zorganizowanej przez KRS.
 wspomina Antoni Górski, sędzia Sądu czas, gdy szedł pod prąd, przyjmowane Dlatego też przestrzegał przed roz-
Najwyższego, przewodniczący KRS. było w środowisku z dużym szacunkiem szerzaniem nadzoru administracyjnego
Prezes Dąbrowski walkę z rakiem  mówi sędzia Celej. ministra sprawiedliwości nad sądami.
przegrał 9 stycznia. Wiadomość o jego Mimo to wszyscy odbierali go jako Zauważał jednak także, że niebezpie-
śmierci dla wielu była szokiem. człowieka dialogu. czeństwo pochodzi nie tylko ze strony
 Trudno jest pogodzić się ze śmiercią  On przede wszystkim potrafił słu- rządzących. W jednym z wywiadów dla
tak wybitnej osobistości, człowieka, któ- chać. Pamiętam, że kiedy prowadził DGP mocno akcentował, że sędzia musi
ry dla wielu z nas był niekwestionowa- obrady Krajowej Rady Sądownictwa, być niezawisły także od mediów, preze-
nym autorytetem i wzorem  przyznaje zawsze dbał o to, aby każdy mógł się sa sądu, przełożonych, swoich bliskich,
Marek Celej, sędzia Sądu Okręgowego wypowiedzieć  opowiada Marek Celej.
w Warszawie, wieloletni współpracow- Z kolei Waldemar Żurek podkreśla, że
nik Stanisława Dąbrowskiego. prezes Dąbrowski był mistrzem w pro-
Ale ludzie cenili go nie tylko za roz- wadzeniu dialogu. Gdy siÄ™ z kimÅ› spie-
ległą wiedzę. Stanisław Dąbrowski był rał, zawsze robił to z dużym taktem i in-
bowiem po prostu ciepłym, serdecznym teligencją.  To wielka sztuka, zwłaszcza
człowiekiem. Nie było w nim ani krzty gdy druga strona dyskusji nie przebiera
pychy, która niestety często cechuje w słowach i nie stosuje zasad fair play
sędziów.  zwraca uwagę sędzia Żurek.
 Pamiętam nasze ostatnie spotkanie Tę umiejętność Stanisława Dąbrow-
w Krajowej Radzie Sądownictwa. To było skiego cenili także ci, którzy stali po
w pomieszczeniu przeznaczonym dla drugiej stronie barykady.  PamiÄ™-
palaczy. Prezes Dąbrowski zastanawiał tam, że były sytuacje, kiedy mieliśmy
się, czy na  tamtym świecie są papie- inne zdanie. Ale nigdy nie zdarzyło
rosy. W tym momencie uświadomiłem się, abyśmy doszli do takiego momen-
sobie, że już niedługo może go nie być tu, w którym nie było już sensu dalej
pośród nas  wspomina z żalem sędzia rozmawiać  mówi Krzysztof Kwiat-
Waldemar Żurek, członek KRS. kowski, były minister sprawiedliwości,
Stanisław Dąbrowski był namiętnym dziś prezes Najwyższej Izby Kontroli.
palaczem. Ale  jak podkreślają osoby, Wspomina, jak twardym negocjato-
które go znały  była to jedna z niewielu rem był prezes Dąbrowski w trakcie
jego słabości. konsultacji nad projektem zmieniają-
cym prawo o ustroju sądów powszech-
Misja życia
nych.
Stanisław Dąbrowski całe swoje ży-  Tą nowelizacją wprowadziliśmy
cie zawodowe spędził za sędziowskim oceny okresowe sędziów. I to właśnie
stołem. Karierę rozpoczynał w sądach prezes Dąbrowski przekonał mnie, aby
powiatowych (obecnie sądy rejonowe). odejść od pierwotnie zakładanej cenzu-
Najpierw orzekał w SR w Siedlcach, rowej formy oceniania sędziów i zde-
a póz
niej w Węgrowie oraz Sokołowie cydować się na ocenę opisową  mówi
Podlaskim. Do Sądu Wojewódzkiego były minister.
(dziś sąd okręgowy) awansował szyb- Śmieje się, że kiedy podczas spotka-
ko, bo już po czterech latach orzekania nia ze Stanisławem Dąbrowskim poin-
w  powiatówkach . Do Sądu Najwyż- formował go o poczynionych zmianach
szego trafił w 1990 r. w projekcie, ten przyjął to z satysfakcją,
 Był pierwszym prezesem SN, który lecz od razu zaznaczył: no dobrze, ale
całą swoją karierę zawodową był sędzią. jeszcze musimy porozmawiać o tym
Dzięki temu potrafił celnie zdiagnozo- i o tym. Sprzeciwiał się wówczas m.in.
wać problemy, z jakimi musi borykać się wprowadzeniu menedżerskiego syste-
wymiar sprawiedliwości  zaznacza Ma- mu zarządzania sądami, który polegał
ciej Strączyński, prezes Stowarzyszenia na tym, że część władzy prezesa sądu
Sędziów Polskich  Iustitia . Do samego przejmował dyrektor finansowy. Akurat
końca orzekał w Izbie Cywilnej SN. jeżeli chodzi o tę kwestię, to nie udało
 Był wybitnym sędzią. Poszukując mu się przekonać Krzysztofa Kwiat-
idei sprawiedliwości, nigdy nie gubił kowskiego do swoich racji. Kiedy więc
z oczu człowieka. Zawsze starał się brać regulacja weszła w życie, nie ukrywał
pod uwagę, w jaki sposób decyzja, któ- swojego niezadowolenia.
rą jako sędzia wyda, wpłynie na losy  Menedżerski sposób zarządzania
podsądnego  wspomina kolegę Anto- sądami to oszustwo. Tyle że słowo po-
ni Górski. chodzenia angielskiego ładnie brzmi.
Potrafił przy tym w sposób bardzo Oszustwem jest mówienie, że ta zmia-
precyzyjny, syntetyczny i zrozumiały na ma na celu odciążenie prezesów od
nawet dla nieprawników uzasadniać dodatkowych obowiązków  mówił bez
swoje decyzje. Zawsze zresztą podkre- ogródek w jednym z wywiadów udzie-
ślał, jak ważne jest, aby sędziowie mó- lonych DGP. Uważał, że menedżerowie
wili do podsądnych w taki sposób, aby to obca narośl w strukturze sądownic-
ci rozumieli i dzięki temu byli w stanie twa, a system ten został wprowadzony
FOT. BOGDAN SARWINSKI\EAST NEWS
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 17 19 stycznia 2014 nr 11 (3652) gazetaprawna.pl
złowiek bez pychy
małżonka, przyjaciół. Dlatego tak bar- przy tym zarzucić, że to tylko czcza ga- Na początku lat 80. współtworzył najważniejszych funkcji dla sądownic-
dzo zbulwersowała go historia prezesa danina.  Sędzia Dąbrowski wielokrot- w Siedlcach Klub Inteligencji Katolickiej. twa: najpierw był przewodniczącym
Sądu Okręgowego w Gdańsku Ryszar- nie udowodnił, że ma silny kręgosłup W latach 1981 1985 był jego pierwszym Krajowej Rady Sądownictwa, a póz
niej
da Milewskiego. Wiedząc, że sprawa ta moralny. Świadczy o tym chociażby jego prezesem.  To także świadczy o tym, że został I prezesem Sądu Najwyższego.
odbije się w społeczeństwie szerokim działalność z czasów PRL  przypomina prezes Dąbrowski potrafił iść pod prąd  To, że powierzono mu obydwie te
echem i może negatywnie wpłynąć na Krzysztof Kwiatkowski. i nie bał się prezentować swoich po- role, także świadczy o tym, jakim auto-
wizerunek sądu, zdecydował się udzielić  W 1980 r. wstąpił do NSZZ  Solidar- glądów na zewnątrz. Przyznawanie się rytetem cieszył się w środowisku  pod-
wywiadu na ten temat jednemu z ta- w tamtych czasach do wiary katolickiej kreśla Maciej Strączyński.
bloidów. nie było przecież dobrze postrzegane Kierując radą i pracami SN nieraz
 Nie ma co bronić prezesa Milew- nawet w środowisku sędziowskim  za- nadeptywał rządzącym na odcisk. Tak
skiego! To zachowanie karygodne, szko- znacza minister Kwiatkowski. jak wówczas, gdy wyraził bardzo ostry
dliwe dla wymiaru sprawiedliwości. Sę- Z drugiej jednak strony przekonania sprzeciw po zapowiedziach rządu do-
dzia powinien być impregnowany na religijne prezesa Dąbrowskiego nigdy tyczących zamrożenia płac sędziow-
Z polityki szybko
takie naciski z zewnątrz  grzmiał na nie rzutowały na jego działalność pu- skich na rok 2012. Wytykał, że władza,
się wycofał, gdyż jej
łamach  Super Expressu . bliczną. szukając oszczędności, nie wszystkich
Stanisław Dąbrowski nigdy nie bał pracowników strefy budżetowej po-
uprawianie kłóciło się
Poselski epizod
się mediów.  Jeżeli chodzi o kontakt traktowała tak samo. O zamrożeniu
z jego charakterem.
z dziennikarzami, to był on dla mnie O swoje ideały walczył nie tylko za sto- płac np. nauczycieli nie było bowiem
guru. Doskonale rozumiał społeczną łem sędziowskim. W latach 1989 1991 nawet mowy. Podczas jednego z posie-
Nie potrafił zabiegać
rolę środków masowego przekazu. Wie- był bowiem posłem na Sejm kontrakto- dzeń w Sejmie zapowiedział, że jeżeli
o poklask wyborców, bo,
dział, że za ich pośrednictwem moż- wy. To m.in. jemu zawdzięczamy kształt ta regulacja zostanie uchwalona, on za-
na dotrzeć do społeczeństwa i robił to jak tłumaczył, nie umiał obecnego sądownictwa. Z polityki jed- skarży ją do Trybunału Konstytucyjne-
 mówi Waldemar Żurek. To m.in. dzię- nak wycofał się bardzo szybko, gdyż  jak go. Jak zapowiedział, tak zrobił. I choć
mówić tego, w co nie wierzy
ki otwartości I prezesa SN w mediach sam stwierdził  jej uprawianie kłóciło poniósł klęskę, to zaskarbił tym sobie
zaczęła toczyć się poważna dyskusja się z jego charakterem. Nie potrafił zabie- sympatię wśród szeregowych sędziów.
na temat bolączek wymiaru sprawie- ność ; pełnił funkcję przewodniczącego gać o poklask wśród wyborców, bo  jak Błędem byłoby jednak stwierdzenie,
dliwości. Międzyzakładowej Komisji NSZZ  So- zaznaczał  nie umiał mówić tego, w co że prezesowi Dąbrowskiemu chodziło
Broniąc sądów przed wpływami z ze- lidarność sądów okręgu Sądu Woje- nie wierzył. Jego doświadczenia miały wówczas tylko o poprawę warunków fi-
wnątrz, Stanisław Dąbrowski jednocze- wódzkiego w Siedlcach, był również konkretne przełożenie na uregulowania nansowych sędziów. On to zrobił, bo był
śnie zwracał sędziom uwagę na fakt, członkiem Krajowej Komisji Koordy- prawne. To z jego inicjatywy wprowa- przekonany, że godne wynagrodzenie
że to przede wszystkim od nich zależy, nacyjnej Pracowników Wymiaru Spra- dzono zakaz sprawowania przez sędziów jest gwarantem niezawisłości sędziow-
czy będą niezawiśli.  Najważniejszym wiedliwości. Z chwilą wprowadzenia mandatu poselskiego i senatorskiemu. skiej. Mówił:  Od wieków przyjmuje się,
ograniczeniem niezawisłości sędziego stanu wojennego nie wystąpił z NSZZ Po wycofaniu się z czynnej polityki że aby sędziowie mogli należycie pełnić
pozostaje jego sumienie. Niedostatek  Solidarność  czytamy w komunika- nie zrezygnował jednak z działalności swoją służbę, musi być im zapewniony
sumienia prowadzi do nadużycia nie- cie zamieszczonym na stronie inter- publicznej. Chcąc przysłużyć się sprawie ponadprzeciętny standard życia .
zawisłości  mówił. Nie można mu było netowej Sądu Najwyższego. przyjął na siebie ciężar pełnienia dwóch  Rozmawiając z nim człowiek zdawał
sobie sprawę, że on autentycznie wal-
czy o dobro wymiaru sprawiedliwości,
a nie o pieniądze dla sędziów  przy-
znaje Krzysztof Kwiatkowski.
Ciepły człowiek
A jaki prywatnie był sędzia Dąbrowski?
Udzielenie odpowiedzi na to pytanie
nie jest wcale takie proste. Niechętnie
bowiem dzielił się z mediami swoim
życiem pozazawodowym.
 Nie uważam się za celebrytę i ani
myślę kokietować czytelników swoimi
zainteresowaniami  mówił na łamach
DGP. Ci, którzy go znali bliżej, podkre-
ślają, że był to człowiek szalenie ciepły,
nie wynoszÄ…cy siÄ™, bardzo empatyczny.
 Kiedy był przewodniczącym KRS, za-
wsze starał się znalez
ć chwilę na roz-
mowę z pracownikami biura. Znał ich
wszystkich z imienia, wiedział, co się
dzieje w ich życiu, kto bierze ślub, komu
urodziło się dziecko, a kogo dotknęła ro-
dzinna tragedia  wspomina Marek Celej.
Był przy tym bardzo bezpośredni.
Miał dar skracania dystansu z rozmów-
cą.  Pamiętam jak pewnego razu Sta-
nisław Dąbrowski zadzwonił do mnie,
gdyż właśnie degustował jedną z nalewek
mojej roboty, którą mu sprezentowałem.
Bardzo mu smakowała, żartobliwie za-
pytał nawet, czy nie zastanawiałem się
nad zmianą zawodu  opowiada sędzia
Celej. Z kolei Antoni Górski podkreśla, jak
bardzo słownym człowiekiem był prezes
Dąbrowski.  Chciałoby się rzec, para-
frazując znane powiedzenie: na słowie
Stanisława Dąbrowskiego polegaj jak na
Zawiszy  mówi przewodniczący Górski.
Waldemar Żurek wspomina, jak wiele
razy prezes Dąbrowski podnosił go na du-
chu.  Pamiętam kilka naszych rozmów,
podczas których załamywałem ręce nad
tym, co politycy wyprawiajÄ… w stosunku
do sądów. Narzekałem, że cała nasza pra-
ca nie ma sensu, bo oni i tak będą robili
to, co będzie im się podobało. On tymcza-
sem ze stoickim spokojem przypominał
mi, że to nasze zadanie i że najgorsze, co
możemy zrobić, to właśnie poddać się
 wspomina Waldemar Żurek.
Stanisław Dąbrowski spoczął w czwar-
tek na PowÄ…zkach Wojskowych w War-
szawie. Był trzynastym I prezesem Sądu
Najwyższego. I nikogo nie trzeba prze-
konywać, że jednym z najwybitniej-
szych.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C4
biblioteka prawnika
Okrągły Stół dla sądownictwa
Inne spojrzenie na
prawo i prawników Okrągłego Stołu toczyły się między opo- organ przedstawicielski stworzyć re-
Nikt lepiej
zycją a ówczesną władzą. Nasz Okrągły prezentację całego środowiska,
Publikacja prof. Ewy A
ętowskiej i Krzysz- Stół dla sądownictwa jest wymianą po-
niż praktycy nie wie,
tofa Pawłowskiego uczy oraz skłania do glądów na podstawowe problemy wy- skierowanie tak zwanego nadzoru ad-
3
myślenia o wpływie prawa i prawników miaru sprawiedliwości w obrębie pod- ministracyjnego poza obszar władzy
co w wymiarze
na stosunki społeczne. Warto ją przeczy- miotów, które w nim funkcjonują. Nie wykonawczej ze wskazaniem, by na
tać ze względu na treść, jak i niespoty- ma więc tu pozycji władza  opozycja, wzór sądownictwa administracyjne-
sprawiedliwości
kaną formę. W skład książki wchodzą a raczej partnerska wymiana myśli. go sprawował go w sądach powszech-
32 eseje. Każdy z nich przedstawia w ra- wymaga zmian Nie we wszystkich kwestiach myślimy nych I prezes Sądu Najwyższego,
mach wprowadzenia krótki opis wybra- podobnie. Jednak właśnie wola usłysze-
nego mitu greckiego. Następnie autorzy nia głosu innych oraz próba doprowadze- odstąpienie od założeń menedżer-
4
odkrywają jego drugie oblicze. Odnoszą nia do konsensusu w najważniejszych skiego zarządzania wymiarem spra-
historię jego bohaterów oraz często nie- sprawach i wskazanie rozwiązań, które wiedliwości jako nieprzystającego do
widoczny na pierwszy rzut oka morał do uczyniłyby sądy efektywnymi, ale też jego zadań, na rzecz postulowanej sa-
współczesnych problemów. Są to zasad- niezawisłymi (tak by mogły skutecznie morządności, aby kształtować prawi-
niczo kwestie związane z funkcjonowa- realizować prawo obywatela do szybkie- dłowość funkcjonowania autorytetem
niem państwa, wymiaru sprawiedliwości go i sprawiedliwego sądu) była głównym i odpowiedzialnością, poziomymi re-
i społeczeństwa. Mity o greckich bogach celem naszego pomysłu. lacjami współoddziaływania środowi-
i herosach  ku zaskoczeniu czytelni- 9 grudnia 2011 r. członkowie za- skowego jako naturalniejszymi dla
ków  są przyczynkiem do wysnuwania rządu SSP  Iustitia w osobach Anny służby sędziego i związanego z nią
ciekawych opowieści o prawie. Pokazują Adamskiej-Gallant i mojej zainicjo- etosu, a nie ograniczającymi nieza-
przykładowo, skąd bierze swoje z
ródło wali publicznie projekt na spotkaniu leżność zarządzeniami w trybie nad-
manipulacja w przekazach medialnych, z przewodniczącym KRS sędzią Anto- zorczych relacji pionowych, przy tym
czym grozi zwlekanie z wymierzaniem nim Górskim oraz z I prezesem Sądu obejmujących materię daleko wykra-
sprawiedliwości czy lekceważenie pro- Najwyższego sędzią Stanisławem Dą- czającą poza granice dopuszczalnego
blemu przemocy w rodzinie. browskim. Obaj sędziowie przychylnie nadzoru władzy wykonawczej,
JACEK PRZYGUCKI
Autorzy szczególnie dużo uwagi po- zaopiniowali pomysł stowarzyszenia,
święcili władzy sądowniczej. Wskazują
sędzia Sądu Okręgowego w Suwałkach, współor- a I prezes SN objął swoim patronatem zapewnienie poprzez właściwy system
5
ganizator projektu  Okrągły Stół
na ciążącą na sędziach odpowiedzialność nasze przedsięwzięcie. Podstawą pro- wyborczy reprezentatywności wszyst-
dla sÄ…downictwa
za wydawane wyroki, jak również starają jektu było przygotowanie przy udziale kich sędziów w wyborach do Krajowej
się dać receptę na wydawanie orzeczeń przedstawicieli środowisk prawniczych, Rady Sądownictwa, a także poprzez
sprawiedliwych, nawet gdy prawo będą- nauki, władz publicznych oraz organi- przywrócenie właściwej rangi sędziom
ce ich podstawą takie nie jest. Książka Funkcjonowanie polskiego sądownictwa zacji pozarządowych całościowej kon- sądów rejonowych jako podstawowej
spodoba się prawnikom (niezależnie od od lat spotyka się z wieloma krytycznymi cepcji tego, jak powinien funkcjonować sile wymiaru sprawiedliwości,
rodzaju wykonywanej profesji), ale bez uwagami ze strony przedstawicieli in- wymiar sprawiedliwości w Polsce, ze
wątpienia może zaciekawić także inne nych władz, mediów oraz opinii publicz- szczególnym uwzględnieniem jego po- stworzenie takiej drogi do zawodu,
6
osoby zainteresowane sprawami publicz- nej. Sami sędziowie również dostrzegają zycji ustrojowej. Zaproszenia do udziału która umożliwi praktyczną weryfika-
nymi. Na żadnej stronicy nie znajdą one potrzebę dokonania istotnych zmian. w Okrągłym Stole zostały skierowane do cję zdolności kandydata i potwierdze-
bowiem nudnego, suchego wywodu, a już Nikt bowiem lepiej niż praktycy nie wie, stowarzyszeń sędziów, prokuratorów, nie jego kompetencji jeszcze przed
na pewno prawniczej interpretacji mitu co wymaga naprawy. Oczywiście najlep- asystentów, referendarzy sądowych, sa- powołaniem go na urząd sędziego,
podobnej do prawnego komentarza do sze jest połączenie doświadczenia sę- morządów adwokackiego, radcowskiego,
przepisu ustawy. Uwagę zwraca też lek- dziów i innych praktyków z teoretyka- notarialnego i komorniczego, związków
To politycy (władza
kość przekazu oraz wypływająca z niego mi prawa i legislatorami, bo sędziowie zawodowych, wydziałów prawa wyższych
wiedza, doświadczenie życiowe i zawo- nie mają patentu na nieomylność. Nie uczelni, instytucji zajmujących się pro-
wykonawcza
dowe autorów. dostrzega się tego, że to nie sędziowie, mowaniem rządów prawa, KRS oraz
i ustawodawcza)
Mimo że książka traktuje o spawach lecz politycy (władza wykonawcza i usta- przedstawicieli władz państwowych:
poważnych, nie brakuje w niej żarto- wodawcza) meblują nam wymiar spra- Sejmu, Senatu, MS.
meblujÄ…
bliwych spostrzeżeń i poczucia humo- wiedliwości, ale za skutki niewłaściwego Władze państwowe dosyć chłodno
nam wymiar
ru. Co ciekawe, wybrane eseje ilustru- umeblowania obarcza się sędziów, a nie i bez entuzjazmu potraktowały naszą
ją rysunki Andrzeja Mleczki. Profesor polityków. inicjatywę, ograniczając się do wysłania
sprawiedliwości,
Stanisław Waltoś, który przygotował Sędziowie widząc tę sytuację, próbo- swoich przedstawicieli do uczestnictwa
ale za skutki
wprowadzenie do książki, nazwał ją  ar- wali wyjść z inicjatywą i wskazać, jakie w panelach. W przeprowadzonych do tej
niewłaściwego
cydobrą lekturą . Z tą oceną należy się rozwiązania przeszkadzają w dobrym pory czterech debatach, które odbyły się
w pełni zgodzić. AM sprawowaniu wymiaru sprawiedliwo- w okresie od lutego do listopada 2012 r.,
umeblowania
ści i co można byłoby zrobić, by sądy dyskusji poddaliśmy następujące zagad-
obarcza się sędziów,
Ewa A
ętowska, stały się bardziej skuteczne i przyjazne nienia: struktura sądownictwa, zasa-
Krzysztof Pawłowski, dla obywatela. Od dawna przedstawiają dy tworzenia i znoszenia sądów, droga
a nie polityków
 O prawie i o mitach , propozycje zmian w prawie. Tymczasem dojścia do zawodu sędziego, nadzór nad
Warszawa 2013, głos sędziów był dotąd na ogół ignoro- sądami, samorząd sędziowski i Krajowa
wyd. Wolters Kluwer wany. Podejmowane przez Ministerstwo Rada Sądownictwa, kognicja sądów, sta- stworzenie gwarancji przestrzega-
7
Polska Sprawiedliwości i władzę ustawodawczą tus sędziego, referendarzy, asystentów nia regulacji dotyczących statusu
próby zmierzające do poprawy sytuacji i urzędników sądowych, udział obywateli sędziego jako fundamentu niezawi-
okazują się wyrywkowe i nieskuteczne. w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. słych i niezależnych sądów, z rozwa-
Brak jest spójnej i przemyślanej wizji na Dyskusja podczas tych debat, jak też żeniem wzmocnienia go o immuni-
temat docelowego modelu sądownic- pisemna wymiana poglądów pozwoliły tet cywilny,
twa. Kolejni politycy piastujący stano- na ustalenie zbieżnych poglądów w pod-
wisko ministra sprawiedliwości często stawowych sprawach przez większość zweryfikowanie przedmiotowej i pod-
8
Marek Chmaj,
negują działania swoich poprzedników, organizacji i stowarzyszeń biorących miotowej kognicji sądów,
cytat tygodnia
konstytucjonalista, o nadmiernym formalizmie
a inicjatywy innych przedstawicieli wła- udział w projekcie. Zaowocowało to pod-
Trybunału Konstytucyjnego, na łamach DGP
dzy wykonawczej i ustawodawczej są pisaniem 14 stycznia 2014 r. dokumen- dookreślenie statusu referendarza
9
cząstkowe oraz nie zawsze przemyślane tu końcowego, w którym postulujemy: sądowego, asystenta sędziego, urzęd-
w skutkach. nika sÄ…dowego oraz zapewnienie
Określenie  oczywista
Sądownictwo poddawane było wielu przestrzeganie gwarancji ustrojowych właściwych form udziału obywateli
1
 reformom , których konsekwencją było określonych w Konstytucji RP, w tym w sprawowaniu wymiaru sprawie-
bezzasadność jest
głównie zwiększenie obciążenia sądów trybu ustawy jako właściwego aktu dliwości (po rozważeniu aktualnych
obowiązkami orzeczniczymi i wykonaw- prawnego do tworzenia i znoszenia oczekiwań społecznych i możliwości
czymi. Wszelkie zmiany ustrojowe były sądów, zapewnienia dalszego rozwoju w tym zakresie).
bardzo dowolne i zależy
i są wycinkowe, a zmierzają raczej do wyspecjalizowanego sądownictwa ro- Mam nikłą nadzieję, że nasze wspólne
zwiększenia wpływu władzy wykonaw- dzinnego we wszystkich instancjach, propozycje spowodują z czasem wdroże-
od swobodnego uznania
czej na sądowniczą, niż zapewnienia jej jak i stworzenie obywatelowi dostęp- nie prac legislacyjnych tak, by całościowo
prawdziwej, przewidzianej konstytucją ności do sądów, w tym z uwzględnie- dokonać zmian w wymiarze sprawiedli-
jednego sędziego (...). Wnioski
niezawisłości. Stowarzyszenie Sędziów niem sądów pracy, wości, przy uwzględnieniu właściwej ran-
Polskich  Iustitia odpowiedziało na ape- gi władzy sądowniczej i dobra obywateli.
le licznych zgromadzeń sędziowskich zwiększenie samorządności w orga- Celowo użyłem słowa  nikłą albowiem
[składane przez prezydenta lub
2
i zainicjowało w II połowie 2011 r. przed- nizacji władzy sądowniczej, by w ten zarówno przedstawiciele władzy wyko-
sięwzięcie pod nazwą  Okrągły Stół dla sposób, podobnie jak w samorzą- nawczej (Ministerstwo Sprawiedliwości),
grupę posłów czy senatorów] są
sądownictwa . Właśnie porozumienie dach zawodowych, kształtować jej jak i ustawodawczej (posłowie) mało an-
Okrągłego Stołu z 1989 r., które dokonało autorytet oraz odrębność i nieza- gażowali się w ideę okrągłego stołu dla
niezwykle rzadko uznawane za
w Polsce historycznego zwrotu, będą- leżność od władzy ustawodawczej sądownictwa. W przeszłości wiele razy
cego początkiem drogi do demokracji i wykonawczej, zarazem zapewnia- było widać, że sami wolą decydować
parlamentarnej, było dla nas wzorem jąc pieczę i dając gwarancję należy- o wymiarze sprawiedliwości bez realne-
oczywiście bezzasadne, a skargi
i natchnieniem. Ono właśnie wskazało tego pełnienia funkcji sędziowskiej go uwzględnienia tego, co sądzą o nim
wśród zasad przyszłego systemu poli- z uwzględnieniem interesu publicz- ci, którzy go sprawują i najlepiej znają.
konstytucyjne niemal z reguły
tycznego, niezawisłość sądów. Obrady nego, a przez utworzony centralny Chciałbym się tu jednak mylić.
 Prawnik powstaje we współpracy z Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą Krajową Radą Notarialną
Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych
MATERIAA
Y PRASOWE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 17 19 stycznia 2014 nr 11 (3652) gazetaprawna.pl
Niebezpieczny
eksperyment
Są obszary, w których odpowiedzialne państwo nie powinno oszczędzać.
JACEK TRELA
Jednym z nich jest wymiar sprawiedliwości adwokat, wiceprezes Naczelnej Rady Adwokackiej
W jednej z genialnych scen z kultowe- dlowo-usługowych współpracujących na plotek, domysłów i posądzeń dotknie Prezydium Naczelnej Rady Adwokac-
go  Misia w reżyserii Stanisława Barei z operatorem. Prowadzić to będzie za- adresata. kiej podjęło uchwałę, w której wnioskuje,
dwóch mężczyzn wnosi kobietę do kio- pewne do wielu sytuacji  rodem z Barei . Czy listy z prokuratur i sądów mają aby państwo zwróciło szczególną uwagę
sku. Zaczyna się awantura. Jeden z męż- To może na początku budzić wesołość, być przetrzymywane na półce z chemią, na zasady funkcjonowania systemu do-
czyzn zarzuca ekspedientce, że sprze- ale są też aspekty dalece poważniejsze, czy kabanosami? Czy mamy pewność, że ręczeń tego typu przesyłek, monitoro-
dała jego żonie regeneracyjny szampon które mogą mieć istotne, długofalo- dany punkt się nie zamknie na tydzień wało poprawność dokonywania doręczeń
do włosów, po zastosowaniu którego we skutki. Co będzie, jeżeli sprzedawca albo dwa z powodu urlopu albo choroby lub ich zwrotu, dbało o zabezpieczenie
kobieta została, krótko mówiąc& łysa. w takim punkcie wyda sądową lub pro- sprzedawcy? Należy przecież pamiętać, tajemnicy korespondencji oraz ochro-
Mężczyzna w trakcie kłótni rozrzuca kuratorską przesyłkę, nie weryfikując że sądy dwa razy awizowaną przesyłkę nę danych osobowych osób, do których
włosy żony po całym kiosku, na co eks- tożsamości odbiorcy, albo jeżeli wyda ją uznają za dostarczoną, a powiadomie- kierowana jest korespondencja.
pedientka wybucha:  Będzie mi tu kłaki mężowi zamiast żonie, a będzie to we- nie takie może zawierać np. termin zło- Niezależnie od tego władze samo-
rozrzucał. Panie, tu nie jest salon dam- zwanie dla żony na sprawę rozwodową? żenia apelacji od wyroku. rządu adwokackiego rozpoczęły moni-
sko-męski. To jest kiosk Ruchu, ja tu Rodzą się poważne obawy, że z powo- Ktoś powie, że to rewolucyjna zmia- toring wszystkich sygnałów na temat
mięso mam . du wadliwego systemu doręczeń strony na, przełamanie monopolu Poczty Pol- nowego systemu doręczeń przesyłek.
Scena ta według mnie idealnie od- nie będą dochowywać terminów do zło- skiej w kolejnym segmencie rynku, Pomorska Izba Adwokacka w Gdańsku
zwierciedla obecną sytuację, w której żenia np. odpowiedzi na pozew, apelacji. a każda zmiana wymaga przyzwycza- uruchomiła e-maila, na który można
listy z sądów i prokuratur zamiast jak Jaki to będzie miało wpływ na zapadające jenia, z czasem nowe rozwiązania zo- przesyłać wszelkie niepokojące informa-
dotychczas przez Pocztę Polską dostar- wyroki, decyzje prokuratur, a idąc dalej, staną dopracowane, każda rewolucja na cje, problem monitorują władze innych
czane są przez prywatne firmy do róż- ewentualne zaskarżenia i pozwy o sto- początku wnosi drobny chaos itp. itd. izb adwokackich.
nych punktów handlowych. sowne odszkodowania? Ja też jestem zwolennikiem wolnego Na końcu jednak trzeba postawić py-
Internet pełen jest już doniesień Lektura komentarzy adwokatów rynku i uczciwej konkurencji, również tanie zasadnicze, które powinno być
o tym, jak to przesyłki sądowe trafiły do w prasie i internecie budzi moje oba- wśród operatorów pocztowych, ale uwa- przez twórców reformy postawione, za-
sklepów spożywczych, zoologicznych, wy także o to, czy rzetelnie wypełniony żam, że są dziedziny życia, w których nim przystąpiono do wyboru nowego
rybnego albo kiosku zlokalizowanego na zostanie obowiązek dochowania tajem- eksperymentowanie jest ostatnią rze- operatora. Czy wymiar sprawiedliwości
terenie giełdy, na którą wstęp jest płat- nicy korespondencji. Tak ważny w przy- czą, jaką należy robić. W tym przypad- będący zadaniem państwa (a doręcze-
ny, czy stoiska w hali targowej, a nawet padku przesyłek sądowych i prokura- ku są to życiowe sprawy postronnych nia pism są jego nierozerwalną częścią)
klubu nocnego. torskich. Bez trudu można wyobrazić obywateli, które rozstrzygają sądy i o może podlegać komercjalizacji?
Konsorcjum Polskiej Grupy Pocztowej, sobie bowiem sytuację, w której w małym których czasem decydują prokuratorzy. Układając kryteria wyboru nowego
InPostu i Ruchu wygrywając przetarg, miasteczku list polecony z sądu i pro- Jedno pytanie rodzi kolejne. Odpo- operatora pomyślano o kosztach i moż-
swoją ofertą przebiło dotychczasowego kuratury odbierać się będzie ze sklepu wiedzi na nie powinno dać państwo. liwych oszczędnościach, a zapomniano
operatora, czyli Pocztę Polską. Oznacza spożywczego, który jest centrum życia To aparat państwa jest bowiem zobli- zadbać o gwarancje właściwej obsługi
to, iż od początku roku powiadomienia towarzyskiego. Kto dowie się pierwszy gowany do zadbania, by postępowanie wymiaru sprawiedliwości. Szkoda. Są
i wezwania do sądu nie odbierzemy już o nadejściu takiego listu  adresat czy sądowe i prokuratorskie przebiegało bowiem rzeczy, na których odpowie-
z urzędu pocztowego, ale z punktów han- okoliczni mieszkańcy i jak szybko lawi- rzetelnie. dzialne państwo oszczędzać nie może.
prosto ze Strasburga
Tabloidy też korzystają z wolności słowa
Na początku stycznia 2014 r. wą wiktymizację i cierpienie. W dwóch wyrokach z 7 dowania i 5850 euro zadość- łeczeństwo o sprawach waż-
Europejski Trybunał Praw Słowackie sądy przyznały mu stycznia 2014 r. ETPC podjął uczynienia. W drugiej, do- kich, nawet jeżeli nie realizują
Człowieka uznał narusze- rację, nakazując RASS wypła- rozważania na temat tego, tyczącej programu  Postaw jej w sposób znany z prasy ja-
nie swobody wypowiedzi tę 2600 euro tytułem zadość- czy ingerencja w swobodę na milion , ETPC przyznał kościowej. Nierzadko to wła-
w dwóch sprawach wniesio- uczynienia oraz publikację wypowiedzi RASS była nie- medialnej spółce 4431 euro śnie one alarmują opinię pu-
nych przez wydawcę gazety przeprosin. zbędna w demokratycznym odszkodowania i 9750 euro bliczną, zwracając uwagę na
 Novy Cas  jednego z naj- Druga skarga (nr 21666/09) społeczeństwie i czy w oma- zadośćuczynienia. Dwóch sę- pewne zdarzenia.
Dominika
popularniejszych tytułów na dotyczyła serii artykułów opu- wianych przypadkach sędzio- dziów złożyło jednak zdanie Dwa przytoczone rozstrzy-
Bychawska-
są też dobrą
-Siniarska Słowacji, zaliczanych do pra- blikowanych w  Novym Casie wie zastosowali standardy odrębne do wyroku, wskazu- gnięcia ETPC dla dzienni-
sy tabloidowej. na temat oskarżonego o oszu- wynikające z orzecznictwa jąc, że przyznana suma jest wiadomością
koordynatorka
Pierwsza sprawa (skarga stwa uczestnika teleturnieju wypracowanego w oparciu zbyt wygórowana w porów- karzy i wydawców w Polsce.
projektu  Europa
nr 21666/09) dotyczyła odpo-  Postaw na milion . Opisano o art. 10 Europejskiej Kon- naniu z dotychczasowym Okazuje się bowiem, że trybu-
Praw Człowieka
wiedzialności spółki (dalej: w nich spór pomiędzy organi- wencji Praw Człowieka (wol- orzecznictwem oraz w zesta- nał skłonny jest uznać naru-
Helsińskiej Fundacji
RASS) pozwanej o ochronę zatorem show i człowiekiem ność słowa). W obu sprawach wieniu z kompensatą przy- szenie swobody wypowiedzi
Praw Człowieka
dóbr osobistych. Przyczyn- rzekomo wykorzystującym trybunał zwrócił uwagę, że znaną w pierwszym orzecze- przez sam fakt nieuwzględ-
kiem była publikacja arty- podczas programu elektro- sądy błędnie skoncentrowa- niu ze skargi RASS. nienia przez sądy narodowe
kułu na temat wypadku sa- niczne urządzenie, za pomo- ły się wyłącznie na dowodze- Wyroki w sprawach Ringier standardów wynikających
mochodowego, w którym cą którego otrzymywał dobre niu prawdziwości artykułów. Axel Springer Slovakia można z orzecznictwa w sprawach
ujawniono dane osobowe odpowiedzi. I w tym przypad- Uznając, że doszło do naru- uznać za precedensowe i od- z art. 10 konwencji. O ile
pieszego  śmiertelnej ofia- ku RASS przegrał w słowac- szenia dóbr osobistych pro- chodzące od dotychczasowe- grubsza skóra polityka jako
ry zdarzenia, oraz jego ojca, kich sądach, które nakaza- kuratora i uczestnika konkur- go orzecznictwa ETPC, który standard strasburski zako-
lokalnego prokuratora. Au- ły przeproszenie publicznie su, sądy nie uwzględniły ich w odpowiedzi na fenomen ga- rzeniła się głęboko w głowach
torzy tekstu zwrócili uwagę napiętnowanego gracza oraz pozycji w debacie publicznej. zet bulwarowych nie przyzna- polskich sędziów, o tyle nie
na długotrwały areszt spraw- wypłacenie mu 1450 euro za- Nie rozważyły również, czy wał ochrony artykułom ma- zawsze pamiętają oni o dzia-
cy wypadku, a przeciągające dośćuczynienia. teksty opublikowane zostały jącym dostarczać odbiorcom łaniu w interesie publicznym,
się postępowanie (w związku Ringier Axel Springer Slo- w dobrej wierze, w interesie sensację i zabawę (por. spra- szerszej ochronie debaty
z przekazywaniem akt z jed- vakia zwrócił się do Euro- publicznym oraz czy wydaw- wy Stoll przeciwko Szwajcarii o charakterze politycznym
nej prokuratury do drugiej) pejskiego Trybunału Praw ca działał zgodnie z obowiąz- oraz Kania i Kittel przeciwko czy też rozróżnieniu faktów
powiązali z osobą poszko- Człowieka, zarzucając są- kami wynikającymi z art. 10 Polsce). Takie podejście trybu- od opinii. W świetle orzeczeń
dowanego, sugerując, że to dom słowackim brak posza- konwencji. nału było często oceniane jako w sprawach RASS uzasadnio-
ustosunkowany ojciec mści nowania dla wolności słowa W pierwszej sprawie sę- nadmiernie rygorystyczne. na jest konkluzja, że amnezja
się za śmierć syna. Proku- i dawanie prymatu ochronie dziowie jednogłośnie uznali Jak wskazuje prof. Ireneusz sędziów może prowadzić Pol-
rator uznał, że ujawnienie prywatności osób, które wy- naruszenie swobody wypo- C. Kamiński, tabloidy również skę do naruszeń konwencji
jego danych w artykule spo- toczyły powództwa przeciwko wiedzi wydawcy, przyznając mogą bowiem spełniać funk- w sprawach z zakresu wolno-
wodowało u niego dodatko- wydawcy. RASS 6191,76 euro odszko- cję kontrolną, informując spo- ści słowa.
Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETA PRAWNA: Wersja Standard: miesięczna (styczeń 2014 r.): 100,80 zł, styczeń grudzień 2014 r.: 1095,00 zł. Wersja Premium: miesięczna
PRENUMERATA:
(styczeń 2014 r.): 117,60 zł, styczeń grudzień 2014 r.: 1296,00 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 8 % VAT). Więcej informacji na stronie www.gazetaprawna.pl/prenumerata
MATERIAÅ‚Y PRASOWE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C6 KODEKS KARNY
Sporu o zapisy antyaborcyjne cd.
List do prof. Piotra Ho
fuzję. Sugeruje bowiem co innego niż
to, co wynika z pana informacji.
W ramach swych prac komisja (tak to
wynika z jej regulaminu) może przepro-
wadzać konsultacje. Należałoby ocze-
kiwać, że te konsultacje będą tym bar-
dziej reprezentatywne i wszechstronne,
z im bardziej radykalnymi propozycjami
komisja występuje. Komisja wystąpiła
z projektami bardzo radykalnego za-
PROF. EWA
ostrzenia przepisów antyaborcyjnych,
A
ęTOWSKA
dokonanego przy okazji wielu różnych
rzecznik praw
zmian kodeksu karnego.
obywatelskich
Istota zmian w zakresie prawa anty-
w latach 1987 1992,
sędzia Naczelnego
aborcyjnego dotyczy zaostrzenia ochro-
SÄ…du Administra-
ny płodu/dziecka nienarodzonego (bo
cyjnego w latach
1999 2002 i Trybunału określenie  dziecko poczęte jest lap-
Konstytucyjnego
susem językowym i logicznym). Kodeks
w latach 2002 2011
karny w pierwotnej wersji w ogóle nie
przewidywał karania kobiety. Chronił jej
wolność przed niechcianą aborcją, a se-
mantycznie nie używał terminologii su-
gerującej utożsamienie spędzenia płodu
i zabójstwa, co występuje w projekcie
idącym nota bene dalej niż Kodeks Ka-
noniczny (kanony 1397 i 1398, gdzie siÄ™
rozróżnia między zabójstwem i spędze-
niem płodu wyraz
nie tak nazwanym).
Terminologia użyta w projekcie k.k. jest
zabiegiem erystyczno-semantycznym,
oswajającym prawników i społeczeń-
stwo z akceptacjÄ… karania kobiet (skoro
ma dochodzić do zabójstwa).
Zmiany były tu stopniowe i dokony-
wały się na drodze semantycznej (w
1999 r. utożsamienie płodu i dziecka
poprzez wprowadzenie postaci zabój-
stwa w art. 157a, który jednak wyłączał
karalność matki). Projekt już wprowa-
dza karalność kobiety ciężarnej za za-
bójstwo dziecka, i to także w wypadku
poronienia będącego skutkiem działań
ryzykownych samej kobiety, o ile chodzi
o dziecko zdolne do życia poza organi-
zmem matki i gdy matce można przypi-
sać winę umyślną (zamiar ewentualny
jest tu granicÄ…  tak wywiad z Andrze-
jem Zollem w  Gazecie Wyborczej z 17
grudnia 2013 r.).
Historia królowej Bony, która w 1527
r. wybrała się na tragicznie zakończo-
ne (także dla trwałości dynastii, ponie-
waż urodzone przedwcześnie i zmarłe
dziecko było płci męskiej) łowy konne,
jest przykładem sytuacji, gdy prokurator
musiałby zastanawiać się nad kwalifi-
zanowny Panie profeso- stronie Ministerstwa Sprawiedliwości kacją winy kobiety: już dolus eventualis
Mam podejrzenia
rze, dziękuję za zaprosze- (komunikat z 17 grudnia). czy jeszcze lekkomyślność. W każdym
nie na spotkanie w dniu A oto przyczyny. Nie wiedząc, jaki jest razie postępowanie karne z pewnością
że organizowana
21 stycznia, na którym  jak status konferencji (naukowa czy prezen- musiałoby być wdrożone.
Pan pisze w liście do mnie tacja stanowiska komisji jako organu Projekt zmian w k.k. przynosi zmia-
przez KomisjÄ™
z 3 stycznia   Komisja mia- pomocniczego MS i jaki charakter ma nę radykalną karalności kobiet, które
Słaby szanse przedstawienia to stanowisko: definitywny czy wstęp- w ten sposób obarcza się penalnym ry-
KodyfikacyjnÄ… Prawa
wstępnych założeń nowelizacji przepi- ny)  wprost zapytałam. Odpowiedział zykiem utrzymania ciąży. Oczywiście
sów o przestępstwach przeciwko życiu Pan, że to prezentacja poglądów komisji, nie każde tragicznie zakończone póz
-
Karnego konferencja
i zdrowiu przygotowanych przez komi- w postaci  wstępnych założeń . Do mnie ne poronienie czy przedwczesny poród
sję poprzedniej kadencji (kierował nią (i w ogóle do opinii publicznej) dotarł spowoduje ukaranie kobiety. Z pewno-
służy spóz
nionej
prof. A. Zoll). Żadnych konsultacji dotąd jednak dokument w postaci artykuło- ścią należy się spodziewać efektu mro-
legitymizacji nie było, albowiem nie powstał jeszcze wanego, gotowego projektu. To suge- żącego i konieczności tłumaczenia się
nawet projekt. Mamy tylko stanowi- ruje, że komisja przestawiła MS  tak kobiety, niezbędnego do oceny stopnia
nieudanego
sko komisji, które może (ale wcale nie jak to zresztą wynika z jej regulaminu winy przy podejmowaniu działań uzna-
musi) być podstawą projektu rządowe-  po prostu gotowy projekt legislacyjny wanych za ryzykowne. Na przykład Ma-
przedsięwzięcia.
go. Mamy też głosy świętego oburze- zmian k.k. Komisja kodyfikacyjna zgod- ria Skłodowska-Curie urodziła córkę, na
nia z różnych stron, które wyrażane są nie bowiem z jej statusem przygotowu- szczęście żywą, przedwcześnie, w wy-
A w tym nie
 najwyraz
niej  bez lektury założeń. je projekty dla resortu i rządu. I takim niku wycieczki rowerowej. Prokuratura
Uznaliśmy przeto za stosowne przed- właśnie projektem jest dokument, o któ- jest konformistyczna i niektórych rze-
chciałabym
stawienie szerszemu kręgowi odbior- ry chodzi, który sobie wydrukowałam czy nie chce widzieć, a niekiedy stosuje
ców istoty propozycji i umożliwienie i oczywiÅ›cie przeczytaÅ‚am. Nawet jeÅ›li excés du zéle, zależy, skÄ…d wiatr wieje.
uczestniczyć
dyskusji na ich temat. Nie jest to konfe- wedle komisji to są wstępne założenia, Wprowadzenie takiej zmiany wyraz
nie
rencja karnistyczna. Przeciwnie: karni- to forma ich prezentacji wprawia w kon- wskazuje kierunek wiatru.
ków będzie niewielu (przede wszystkim Na tym nie koniec w zarządzaniu
feministycznie nastawione panie kar- strachem wobec kobiet. Postęp medy-
niczki), za to spodziewamy siÄ™ dyskusji cyny coraz dalej  wstecz przesuwa gra-
z lekarzami, bioetykami, genetykami, nice zdolności utrzymania dziecka przy
przedstawicielami środowisk femini- życiu poza organizmem matki. Kobieta
stycznych itd . staje się zatem także zakładniczką tego
Historia królowej Bony, która w 1527 r.
Z udziału w tej konferencji posta- postępu medycyny, wpływającego na
wybrała się na zakończone poronieniem
nowiłam ostatecznie zrezygnować. poszerzanie granicy jej odpowiedzialno-
Zrobiłam to po lekturze projektu i po ści karnej i grożącego ryzyka odpowie-
łowy konne, jest przykładem sytuacji,
obserwacji tego, jak konferencja jest dzialności. To bardzo drastyczna zmiana
gdy prokurator musiałby zastanawiać
organizowana, oraz po lekturze poglÄ…- prawa przewidziana w projekcie i do-
dów upublicznionych w mediach i na się nad kwalifikacją winy kobiety tyczy  z natury rzeczy  tylko kobiet.
FOT. MUZEUM SZTUKI W FILADELFII
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 17 19 stycznia 2014 nr 11 (3652) gazetaprawna.pl
Hofmańskiego
Nie rozumiem, jak można w takiej wszystkie panie-karniczki mogą czuć nie publikacje wypowiedzi wiceministra Groz
ba karnej odpowiedzialności musi
sytuacji, bez stosownych konsultacji się co najmniej nieswojo; sprawiedliwości odpowiedzialnego za wywołać kolejny efekt mrożący, hamu-
jeszcze na etapie wstępnym  prezen- % %atmosfera dyskusji  której otwarcia prace nad projektem i uczestniczącego jąc nie tylko prenatalistykę, ale i leczenie
tować publicznie stanowisko w posta- komisja, wedle słów swego dawnego w pracach KK, a zwłaszcza jego wypowie- kobiet w ciąży w ogóle, jeżeli miałoby to
ci artykułowanego projektu  pakieto- przewodniczacego,  się nie obawia dzi na temat jego interpretacji aksjologii się wiązać ze wzrostem ryzyka odpowie-
wego , przygotowanego przez komisję, (cytowany wywiad A. Zolla), jest bar- konstytucyjnej (wnioskuję z cytatów po- dzialności, choćby w postaci tłumaczenia
która musiała chyba zdawać sobie spra- dzo zła. I szkoda, skoro komisja chcia- dawanych przez media, nie z opisu po- się przed prokuratorem. Projekt (nawet
wę z własnej niereprezentatywności ła otwarcia dyskusji, że jej po prostu glądów), nie pozostają w zgodzie z zasa- dostępne obecnie, ex post, uzasadnienie)
z uwagi na płeć. Jest to w tym wypadku nie przygotowano. Przecież projekt dą neutralności światopoglądowej służby nie przekonuje, jakoby kwestia ta była
szczególnie rażące, skoro zaostrzenie nie miał uzasadnienia (dopiero teraz publicznej. To przekonuje mnie, że rację jakoś analizowana (za pomocą jakich na-
karania ma dotyczyć wyłącznie kobiet. ten brak się nadrabia). Zwłaszcza cie- miał Lech Gardocki, twierdząc, że pro- rzędzi) w toku prac komisji. Efekt mrożą-
W liście do mnie z 6 stycznia pisze pan: kawe byłoby poznać dane dotyczące jekt radykalnego zaostrzenia odpowie- cy jest realny, wobec notoryjnie znanego
 Komisja nie prowadzi prac za zamknię- orzecznictwa, warunków i możliwo- oportunizmu społecznego, nieomijające-
tymi drzwiami. Umożliwiamy każdemu ści jego ukształtowania oraz statysty- go środowisk lekarskich i prawniczych.
wypowiedzenie się w analizowanych ki sytuacji spowodowania uszkodze- Krytycznie zaś nadto należy ocenić sta-
przez nas kwestiach na stronie komisji, nia czy śmierci płodu przez lekarzy nowisko prawników, którzy proponując
a ponadto zapraszamy na obrady gości na skutek (dotychczas niekaranych) jakieś rozwiązania, nawet konstrukcyjnie
z różnych środowisk (np. rozmawiali- interwencji medycznych w ostatnich dające się tłumaczyć, sądzą, że prakty-
Uważam, że sposób
śmy z profesorem genetyki na temat stadiach ciąży, co obecnie zamierza ka ukształtuje się zgodnie z założenia-
przygotowania
tzw. przestępstw aborcyjnych). Zorga- się karalnością jednak objąć. Bo taki mi, jakie sami przyjmują w przepisach,
nizowaliśmy także konferencję karni- jest główny motyw wprowadzenia w związku z czym lekceważą możliwość
i przedstawienia projektu
styczną, na której dyskutowane były (lub zmian, więc chyba to badano. wystąpienia negatywnych, niepożada-
jest arogancki. Być
mogły być) wszystkie aspekty pracy nad Uważam, że sposób przygotowania nych skutków ubocznych. Jest to jedno-
wstępnym projektem . Wynika stąd, że: i przedstawienia projektu jest aroganc- może sama komisja nie stronność w operowaniu prawem, gdzie
% %żadnych szerzej zakrojonych konsul- ki. Być może sama komisja nie dostrze- dostrzega się tylko tekst, konstrukcję
dostrzega tego faktu
tacji dotychczas nie było; ga tego faktu wynikającego z jej niere- powinnościową, bez refleksji nad uwa-
wynikajÄ…cego z jej
% %w szczególności  mimo że regu- prezentatywności i braku konsultacji, runkowaniami społecznie efektywnego
lamin komisji na to zezwala i to przy jednoczesnym radykalizmie po- oddziaływania prawa, i to także w nie-
niereprezentatywności
przewiduje  nie było analizy, czy stulatów. To jednak uzasadnia podej- pożądanym kierunku.
i braku konsultacji
istniejące instrumenty wpływu na rzenie, że komisja reprezentuje przed- Biorąc to wszystko pod uwagę, docho-
orzecznictwo nie mogłyby usunąć stawicieli jednego światopoglądu, i to dzę do wniosku, że moja obecność na
przy jednoczesnym
części błędów praktyki orzeczniczej, w wersji radykalnej (vide terminologia konferencji 21 stycznia byłaby jedynie
radykalizmie postulatów
skoro one miały być przyczyną zmian; i systematyka Kodeksu Kanonicznego). legitymizowaniem dokumentu, który
% %skład komisji jest niereprezenta- Być może tak nie jest, ale takie wraże- wobec wycofania zainteresowania rzą-
tywny ; nie powstaje, sądząc po treści projektu dzialności kobiet za aborcje, idący dalej, du  po prostu nie istnieje. Jeżeli zaś
% %szczególnym zgrzytem  gendero- i sposobie jego prezentacji. niż Kodeks Kanoniczny, był przemyśla- miałaby to być konferencja naukowa,
wym (używam tego terminu celo- We wszelkich pracach ciał pomocni- ną próbą strategii  zajętego pola przez to nie rozumiem, dlaczego organizu-
wo) jest okoliczność, że przewidując czych afiliowanych przy organach pań- jedną opcję ideową. je ją komisja. Mam podejrzenia (jeśli
obecnie udział karników, oddzielnie stwowych istnieje niebezpieczeństwo Wreszcie ostatnia kwestia. Projekt niesłuszne, to trudno, ale okoliczności
wymienia Pan  feministycznie nasta- zdominowania prac zewnętrznych, kole- bardzo mocno angażuje się (poprzez za- do tego skłaniają), że konferencja służy
wione panie karniczki . Obawiam się, gialnych ciał eksperckich przez element ostrzenie odpowiedzialności karnej cię- spóz
nionej legitymizacji nieudanego
że  niezależnie od feministycznego urzedniczo obsługowy, który w rzeczy- żarnej kobiety i lekarza) w ochronę płodu przedsięwzięcia. A w tym nie chciała-
lub niefeministycznego nastawienia wistości steruje tymi pracami. Ostat- w ostatnich dwóch trymestrach ciąży. bym uczestniczyć.
AUTOPROMOCJA
Specjalnie dla
prenumeratorów
Dziennika Gazety Prawnej
Dostęp do elektronicznego archiwum
dziennika z lat 2002  2013
Elektroniczne archiwum, czyli zbiór wszystkich tekstów, które
ukazały się w gazecie i jej dodatkach w latach 2002-2013.
Przywilej korzystania z archiwum przysługuje
tylko aktualnym prenumeratorom DGP.
Szczegóły na www.gazetaprawna.pl/archiwumdgp
Więcej na: www.gazetaprawna.pl/oferta2014 Kontakt: 22 212 08 27, [e-mail]
P A T R Z Y MY O B I E K T Y WNI E P I SZEMY O DPO WI EDZI A LNI E
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C8 SZKOLNICTWO WYżSZE
Tytuły naukowe
Cudowne rozmnożenie
profesorów prawa
Skąd się bierze się to cudowne roz- nie  ja jako profesor prawa jest nie- ła stopień naukowy doktora habili-
Używanie tytułu naukowego,
mnożenie? Po pierwsze, z ostatnich prawdziwe. towanego i ma osiągnięcia naukowe
którego się jeszcze nie uzyskało,
zmian w przepisach ustawy  Pra- Dlaczego w ogóle poruszam ten te- znacznie przekraczające wymagania
wo o szkolnictwie wyższym i usta- mat? Z powodów etycznych i praw- stawiane w postępowaniu habilita-
jest nieetyczne, a czasem może
wy o stopniach naukowych i tytule nych, o czym w dalszej części. Nie cyjnym. Ponadto kandydat powinien
naukowym oraz o stopniach i tytule może wszakże być tak, że również posiadać poważne osiągnięcia dydak-
wręcz zostać uznane za czyn
w zakresie sztuki. Wprowadzają one w dziedzinie  oznaczania rangi tyczne (kształcenie kadr, kierowanie
bowiem nową procedurę uzyskania w środowisku akademickim będzie- zespołami badawczymi) oraz, zgodnie
nieuczciwej konkurencji
tytułu profesora, co powoduje, że Cen- my nadal chodzili na skróty. W woj- z obowiązującymi przepisami, cze-
tralna Komisja ds. Stopni i Tytułów sku albo się jest pułkownikiem, albo go nie było wcześniej, posiadać do-
Naukowych zalana jest dokumentami, generałem, a w nauce nie ma to zna- świadczenie w kierowaniu zespołami
które należało złożyć przed 1 paz
dzier- czenia. Skoro przyjęty został system badawczymi realizującymi projekty
nika 2013 r., aby postępowanie prze- odrębnego od stopni naukowych ty- finansowane w drodze kontraktów
biegło według starych reguł. Mamy tułu profesora, który wymaga spełnie- krajowych i zagranicznych oraz od-
więc wysyp wniosków, które po po- nia szczególnych wymogów, to prawo być staże naukowe i prowadzić prace
zytywnym rozstrzygnięciu zaowocują jest prawem. Nawet nie powiem dura naukowe w instytucjach naukowych,
nowymi tytułami profesorów. lex sed lex, bo to wcale nie dura, ale w tym zagranicznych.
Problem dotyczy jednak czegoś in- normalne wymogi na poszczególnych Bez względu na to, czy starania o ty-
nego niż gorączka habilitacyjno-pro- etapach rozwoju naukowego. Dlate- tułu profesora odpowiadają starej czy
fesorska, z którą mamy do czynienia go też nadużyciem jest i dziwi mnie, nowej procedurze, jest oczywiste, że
w ostatnich 2 latach. Chodzi o rze- dlaczego środowisko naukowe nie dorobek naukowy zainteresowanego
czywisty stan rzeczy. Cytowana wy- reaguje na używanie skrótu  prof. musi w stopniu znacznym przekraczać
żej ustawa wyraz
nie rozdziela (i w tym przed nazwiskiem w sytuacji, gdy dana wymogi stawiane przy habilitacji. Czy-
zakresie nic się nie zmieni) dwie spra- osoba profesorem nie jest. Gdy ktoś li należy ponieść dużo większy wysiłek
wy: stopnie naukowe i tytuł naukowy. uzyskał stanowisko profesora uczel- niż ten, z którym należało się zmie-
Stopnie naukowe są dwa: doktor i dok- nianego, to w środowisku tej uczelni rzyć przy postępowaniu habilitacyj-
tor habilitowany. I właśnie kłopot jest może być określany jej profesorem, ale nym. A jaka jest rzeczywistość? Wła-
PROF. ZW. DR HAB.
z tymi ostatnimi. poza nią należy informować o tym, śnie taka, jak napisałem na początku
ANDRZEJ KIDYBA
Bo po zdobyciu stopnia doktora tylko uczelnianym, statusie. Utarł się felietonu, że profesorem się jest, choć
kierownik Katedry Prawa Gospodarczego habilitowanego, który jest dopiero też pewien dobry zwyczaj używania się nim nie jest. Delikatność mate-
i Handlowego na UMCS w Lublinie
podstawą do tego, aby w przyszłości przez doktorów habilitowanych skró- rii powoduje, że sprawa nie zostaje
uzyskać tytuł profesora, zaczynają się tu  prof. z określeniem uczelni, ale nazwana z imienia i nazwiska. O ile
czuć profesorami tytularnymi, często po nazwisku. uczelnie próbują walczyć ze zjawi-
Do napisania tego felietonu skłoniły wprowadzając w błąd otoczenie. Przepisy ustawy z 14 marca 2003 r. skiem popełniania plagiatów czy ne-
mnie słowa pewnego wiceministra, Profesor plasuje się oczko wyżej o stopniach naukowych i tytule na- potyzmem, to takie nieetyczne dzia-
który w przeprowadzanej z nim roz- niż doktor habilitowany. Co prawda ukowym oraz o stopniach i tytule łania pozostają nietknięte. Są wręcz
mowie użył sformułowania  ja jako w szkołach wyższych, po uzyskaniu w zakresie sztuki nie tylko wyraz
nie akceptowane, chyba z grzeczności.
profesor prawa . To już kolejna inspi- stopnia doktora habilitowanego, nie- oddzielają stopnie (doktor, doktor ha- A przecież takie działania narusza-
racja publiczną wypowiedzią, bowiem jednokrotnie obejmuje się stanowi- bilitowany) od tytułu naukowego, ale ją zwyczaje akademickie, a pewnych
jeden z moich poprzednich tekstów sko profesora nadzwyczajnego (mimo formułują konkretne zasady uzyskania przypadkach należałoby je wręcz trak-
(Prawnik z 17 kwietnia 2013 r. nr 75) pięknej nazwy jest on  gorszy niż tychże stopni i tytułów. W przypad- tować jako czyn nieuczciwej konku-
był sprowokowany przez innego mi- zwyczajny), ale jest to jedynie stano- ku habilitacji rozprawa habilitacyjna rencji, ze wszystkimi tego skutkami.
nistra, notabene na drugi dzień po fe- wisko, a nie tytuł. Zresztą na wielu powinna stanowić znaczny wkład au- Dotyczy to w szczególności osób nie-
lietonie odwołanego, choć tych faktów uczelniach na stanowisko profesora tora w rozwój określonej dyscypliny mających tytułu profesora, a posłu-
nie należy łączyć. nadzwyczajnego należy trochę po- naukowej (pomijam w tym miejscu gujących się nim w czasie prowadze-
Powracając do wspomnianego wice- czekać, a znam takie, które godzą się to, że rozprawę habilitacyjną może nia działalności gospodarczej. Są oni
ministra  z pewnością kiedyś rzeczy- na powierzenie stanowiska profesora zastąpić jednotematyczny cykl publi- przedsiębiorcami w rozumieniu art. 2
wistym profesorem prawa będzie, ale  uczelnianego dopiero po uzyskaniu kacji). Obok rozprawy habilitacyjnej ustawy o zwalczaniu nieuczciwej kon-
póki co z tego co wiem jeszcze nim nie tytułu profesora. ocenie podlega również dorobek na- kurencji, a skoro tak, to przez wprowa-
jest. Wielokrotnie słyszę  profesor ten, Można bez wątpliwości stwier- ukowy habilitanta. Po spełnieniu jesz- dzanie w błąd oznaczeniem (np.  Prof.
profesor tamten wiedząc, że chodzi dzić, że doktor habilitowany, który cze innych, dodatkowych wymogów X i wspólnicy ) nieuczciwie reklamują
o osoby bez owego tytułu. W dziedzi- jest mianowany na stanowisko pro- można uzyskać stopień doktora ha- swoje usługi.
nie, którą reprezentuję, profesorów fesora uczelnianego, nie jest jeszcze bilitowanego. Ale nie profesora, gdyż A więc szanowni nieprofesorowie
jest kilkunastu, a ma się wrażenie, że profesorem prawa. Stąd przywołane ten ostatni tytuł może być nadany co  do pracy, aby stać się profesorami
idą oni w setki. na początku felietonu sformułowa- do zasady tylko osobie, która uzyska- zgodnie z przepisami prawa.
kronika bubli prawnych
Gdybym mógł zmienić jeden przepis...
dybym mógł obserwować proces skuteczności norm praw- ochrony środowiska wynika ustawy z 13 września 1996 r.
zmienić jeden integracji i uproszczenia nych chroniących środowi- z ciągłej zmiany stosunków o utrzymaniu czystości
przepis, to przepisów prawa ochrony sko. Lekarstwem na ten stan społecznych, gospodarczych i porządku w gminach
G
w pierwszej środowiska z akcentem na stało się chaotyczne i politycznych. Jest to i eksperymentowanie nad
kolejności zacząłbym od procesy konsolidacji wprowadzanie kolejnych sytuacja niezależna od kształtem modelu prawnego
kompleksowego uporzÄ…dko- i kodyfikacji. nowelizacji. W procesie prawodawcy. Dodatkowo systemu gospodarki
wania systemu prawa Rosnąca ilość regulacji legislacyjnym praktyką niektóre akty prawne odpadami komunalnymi.
dr hab. Piotr
ochrony środowiska prawnych rodzi pilną niestety dominującą jest też chroniące środowisko Nie powinniśmy akcepto-
Korzeniowski
w formie kodeksu. Pojedyn- potrzebę zmniejszenia ich mechaniczne wprowadzenie szybciej dezaktualizują się, wać braku systemowego
prof. nadzw. UA
,
cze zmiany jednego przepisu liczby, poprawienia jakości, jakiegoś przepisu lub aktu niż to ma miejsce w innych podejścia do zmian prawa
kierownik Zakładu
lub jednego aktu prawnego uchylenia pewnych prawnego z pominięciem dziedzinach prawa. ochrony środowiska. W
Prawa Ochrony
stały się niestety dominują- przepisów oraz ogólnego skutków, jakie jego działanie W takich okolicznościach obecnej sytuacji należy
Åšrodowiska, Katedra
cą metodą błędnego usprawnienia procesu spowoduje w całym powstaje konieczność podjąć działania formalno
Prawa Administra-
 poprawiania  prawa legislacyjnego w obszarze systemie prawa ochrony szybkiej zmiany dopiero co  organizacyjne majÄ…ce na
cyjnego i Nauki
ochrony środowiska. prawa ochrony środowiska. środowiska. Zgadzam się, że wprowadzonych w życie celu uporządkowanie prawa
Administracji,
W zdecydowanej większości Równolegle coraz bardziej konieczność częstych aktów normatywnych. ochrony środowiska
Wydział Prawa
systemów prawa państw widoczny jest problem nowelizacji aktów norma- Przykładem mogą być zmierzające w kierunku jego
i Administracji,
członkowskich UE można nieskuteczności lub słabej tywnych dotyczących nieustające nowelizacje kodyfikacji. Not. PB
Uniwersytet A
ódzki
% Redakcja: ul. Okopowa 58/72; 01-042 Warszawa, tel. [phone], faks: 22 530 40 39; e-mail: [e-mail] % Redaktor naczelna: Jadwiga Sztabińska
% Zastępcy redaktor naczelnej: Andrzej Andrysiak, A
ukasz Korycki, Dominika Sikora, Paweł Nowacki % Sekretarze: Rafał Drzewiecki, Marcin Hadaj, Anna Godlewska, Leszek Majkut,
Mirosław Mazanec, Mira Suchodolska % Redaguje: Ewa Szadkowska % Szef działu foto: Krzysztof Cieślewicz % Biuro reklamy (tel. [phone]):
Dyrektor: Monika Szulc-Wąsikowska, tel. [phone] % Szef studia DTP: Jacek Obrusiewicz % Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. [phone]
FOT. WOJTEK SZABELSKI