Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
PiÄ…tek  niedziela | 13 15 czerwca 2014
Trudne jest prowadzenie
dyskusji z osobą, która
na skutek czytania
każdego przepisu
z osobna wypowiada tezy
nieznajdujące żadnego
potwierdzenia w treści
ustawy nowelizacyjnej
 sędzia Zabłocki odpowiada
prokuratorowi Skale
SPÓR POD
NAPI
CIEM
ERIC WESTBROOK/GETTY IMAGES
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C2
biblioteka prawnika
felieton na poczÄ…tek
Regulowanie
problemów
Niezależny jak in-house, czyli
rodzinnych
czego nie widzi prof. Ćwiąkalski
Właściwie sprecyzowany pozew i odpo-
wiedz
na niego daje przynajmniej połowę
szans na wygranie sprawy przed sÄ…dem.
Szczególnie teraz, gdy przepisy procedury
cywilnej nakazują wyczerpująco przedsta- nie podlegają kierownictwu praco- liby osiągnąć cel, nie bacząc na ryzyka
A
atwiej jest wywrzeć
wiać wszystkie dowody przemawiające na dawcy. Były minister sprawiedliwości prawne. Każdy rozważny zarząd szanuje
korzyść osoby wnoszącej pismo i znane jej prof. Zbigniew Ćwiąkalski w niedaw- takiego prawnika i nie będzie próbo-
wpływ na prawnika
w momencie sporządzania dokumentu. nym wywiadzie dla  Rzeczy o prawie wał złamać jego kręgosłupa moralnego,
Pamiętajmy też, że pozwu nie musi spo- ( Rzeczpospolita z 27 maja 2014 r.) mó- bo wie, że nie jest to w jego interesie.
zleceniobiorcę niż na
rządzić profesjonalny pełnomocnik  może wiąc o radcach stwierdził, ze  jeśli jest Prawnik marionetka na dłuższą metę
to zrobić prawnik bez uprawnień, a na- się pracownikiem jakiejś firmy, to szef nie jest nikomu potrzebny.
takiego, który podlega
wet osoba bez prawniczego wykształcenia, może wydawać polecenia . Nie mogę Z kolei prawnik zleceniobiorca (może
która w sprawie jest stroną. Dlatego tak się zgodzić z taką opinią  zarówno na to być zarówno radca prawny, adwokat,
ochronie z tytułu
poszukiwane są na rynku wydawniczym gruncie prawa, jak i praktyki. jak i doradca prawny) może mieć mniej
stosunku pracy
wzory pism procesowych opatrzonych ko- Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o rad-
mentarzami, które pozwalają rozwiązać cach prawnych radca nie jest związany
problemy pojawiające przy rozwiązywaniu poleceniem co do treści opinii prawnej. Każdy rozważny
konkretnych kazusów. Ewentualne polecenie służbowe w ta-
zarzÄ…d szanuje
Ta książka godna jest rekomendacji. kim zakresie będzie więc nieskuteczne
prawnika firmy
Zawarte w publikacji uwagi określają wa- i nie może stanowić podstawy nega-
runki formalne wnoszenia poszczegól- tywnych konsekwencji służbowych dla
i nie będzie
nych pism i właściwość sądu, do którego pracownika  radcy prawnego. Naiwnie
próbował złamać
mają trafić. Autorzy opisują także tryb jednak byłoby twierdzić, że cytowany
postępowania, terminy do wniesienia przepis gwarantuje niezależność praw-
jego kręgosłupa
apelacji i skargi kasacyjnej, opłaty i kosz- nika pozostającego w stosunku pracy.
moralnego. Prawnik
ty, a nawet wskazują orzecznictwo SN Przecież niezadowolony pracodaw-
i sądów apelacyjnych. Wzory dotyczą nie ca zawsze znajdzie sposób na pozby- marionetka na
tylko zagadnień uregulowanych w ko- cie się zbyt niezależnego pracownika.
dłuższą metę
deksie rodzinnym i opiekuńczym, lecz Ale czy rzeczywiście jest to argument
nie jest nikomu
również w innych ustawach, np. o ochro- w dyskusji? Zdecydowanie łatwiej jest
nie zdrowia psychicznego, wychowaniu przecież pozbyć się radcy prawnego czy
potrzebny
w trzez
wości, postępowaniu w sprawach adwokata, który współpracuje ze spół-
nieletnich czy nawet w procedurze cywil- kÄ… czy innym podmiotem w ramach
nej. Niektóre sprawy ujęte w tych aktach umowy-zlecenia. Taka umowa zazwy- oporów, by spełnić oczekiwania zlece-
JAKUB SEWERYNIK
dotyczą bowiem zagadnień z zakresu pra- czaj przewiduje miesięczny okres wypo- niodawcy. Szczególnie jeśli od spełnie-
wa rodzinnego. wiedzenia, a wypowiedzenie nie musi nia tych oczekiwań zależą dalsze zle-
radca prawny w Okolski Kancelaria
Radcowska, członek Rady Okręgowej
Dodatkowym atutem książki jest to, że być w ogóle uzasadnione. cenia dla kancelarii. Klient płaci, klient
Izby Radców Prawnych w Warszawie
jej nabywcy otrzymują specjalny kod do- Tymczasem radca prawny na eta- wymaga! Jeśli usługodawca nie spełnia
stępu online do wybranych aktów praw- cie posiada zazwyczaj trzymiesięczny jego oczekiwań, to tym gorzej dla usłu-
nych w formie tekstów ujednoliconych. okres wypowiedzenia i jego stosunek godawcy. Powiedzenie  nie w takiej sy-
MPS pracy podlega powszechnej ochro- tuacji może wymagać odwagi, a ta jest
Już wkrótce uprawnienia radców praw- nie. To jednak najmniej istotna oko- konieczna w każdym zawodzie praw-
nych i adwokatów zostaną zrównane. liczność. Bycie  in-housem wiąże się niczym.
Henryk Haak, Anna Ci pierwsi będą mogli bronić oskarżo- z bliską współpracą z zarządem spółki Niezależność prawnika ma się nijak
Haak-Trzuskawska, nych w sprawach karnych, o ile tylko i całą kadrą menedżerską, ze znajomo- do jego przynależności do korporacji za-
 Pisma procesowe nie będą pozostawali w stosunku pracy. ścią wszystkich aspektów działalności wodowej, stosunku prawnego łączące-
w sprawach rodzin- Spektakularne poszerzenie kompetencji spółki i braniem odpowiedzialności za go go z płatnikiem i zależy w głównej
nych z objaśnieniami radców na nowo ożywiło dyskusję na te- własne i zlecone opinie prawne. Pozycja mierze od jego formacji moralnej oraz
i płytą CD , mat połączenia obydwu samorządów za- prawnika firmy, w szczególności szefa wierności zasadom etyki zawodowej.
Warszawa 2014, wodowych. Tu często pojawia się argu- działu prawnego, pozwala na formuło- Argument o większej niezależności osób
wyd. C.H. Beck ment, że adwokaci gwarantują większą wanie niezależnych opinii i konfronto- pozostających poza stosunkiem pracy
niezależność swoich opinii, ponieważ wanie ich z menedżerami, którzy chcie- należy więc uznać za nietrafny.
PROMOCJA
 Prawnik powstaje we współpracy z Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą Krajową Radą Notarialną
Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych
MATERIAÅ‚Y PRASOWE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 13 15 czerwca 2014 nr 114 (3755) gazetaprawna.pl
Sędzia od spraw trudnych
Krzysztof Wojtaszek
jest dru im, obok Piotra
Raczkowskiego, nowym
wiceprzewodniczÄ…cym
Krajowej Rady SÄ…downictwa
Paulina Szewioła
[e-mail]
złonkiem rady jest od marcu
2012 r., ale do prezydium wy-
brano go z końcem maja tego
roku. I jak sam podkreśla jest
Cto dla niego wyróżnienie, ale
przede wszystkim zobowiÄ…zanie. Sam
o swojej nowej roli mówi krótko:  KRS
jest organem kolegialnym, dlatego klu-
czowe znaczenie dla realizacji wyzwań,
które przed nią stoją, ma wsparcie jej
członków w pracach kolegialnych. I to
właśnie zamierzam robić.
Na studia prawnicze zdecydował się
dość przypadkowo, będąc w liceum.
 Podczas jednej z lekcji języka polskiego
nasza nauczycielka na kanwie dramatu
 Niemcy Leona Kruczkowskiego zor- z kierowaniem takimi instytucjami jak Wojtaszek.  Był to proces o zabójstwo. nad spisaniem ich wszystkich w for-
ganizowała pokazowy proces, podczas sądy  podkreśla Krzysztof Wojtaszek. Oskarżonym był chłopiec, który stanął mie publikacji  uśmiecha się sędzia
którego wcieliłem się w rolę obrońcy  W tym okresie musiałem zmierzyć w obronie swojej matki przed znęcają- Wojtaszek. Jego doświadczenie i wiedzę
Waltera Sonnenbrucha. Odnalazłem się z problemami dalece odległymi od cym się nad nią konkubentem. Po zaj- zdobyte w procesach o najpoważniej-
się w niej na tyle dobrze, że zacząłem spraw orzeczniczych, takimi jak cho- ściu sam zgłosił się na policję i przyznał sze zbrodnie doceniają także koledzy
na poważnie rozważać karierę prawni- ciażby kwestie kadrowe czy organiza- do zabójstwa. W momencie popełnienia po fachu.  Jest znakomitym sędzią i fa-
czą  wspomina Krzysztof Wojtaszek. cyjne  wyjaśnia. Jednak mimo nawału czynu zabronionego miał ukończone chowcem w swojej dziedzinie. Znamy
Ostatecznie nie zdecydował się jednak obowiązków okres prezesury wspomina 15 lat i odpowiadał jak dorosły. Ja go są- się już od wielu lat zarówno z sali roz-
na zawód adwokata. Po ukończeniu pozytywnie. Na tyle, żeby po zakończe- dziłem  relacjonuje sędzia.  Pamiętam, praw, jak i w życiu prywatnym i mogę
studiów prawniczych na Uniwersyte- niu kadencji kontynuować współpracę że prokurator zażądał kary ośmiu lat mówić o nim jedynie w samych super-
cie Marii Curie-Skłodowskiej w Lubli- z lubelskim sądem jako sędzia wizytator pozbawienia wolności. Jako przewod- latywach  mówi sędzia Jerzy Rodzik,
nie odbył aplikację sędziowską i zdał do spraw karnych i orzecznik w wydzia- niczący składu orzekającego uznałem prezes Sądu Okręgowego w Lublinie,
egzamin zawodowy. A pierwszą pracę le karnym odwoławczym. O żadnych jednak, że chłopiec działał w stanie sil- który przejął schedę właśnie po Krzysz-
podjął w małym sądzie w Opolu Lubel- zmianach na razie nie myśli.  Jestem nego wzburzenia i wymierzyłem mu tofie Wojtaszku.
skim. I jak sam podkreśla wyboru nie bardzo silnie związany z Lubelszczyzną. karę z warunkowym zawieszeniem jej Praca jest dla niego bardzo ważna,
żałuje.  Zawsze postrzegałem zawód Tu się urodziłem i chodziłem do szkoły. wykonania  opowiada.  To była trudna jednak hołduje również zasadzie rów-
sędziego jako koronę profesji prawni- W tym regionie mieszka także moja ro- sprawa. Nie ulega bowiem wątpliwości, nowagi pomiędzy życiem prywatnym
czych  wyjaśnia Wojtaszek. dzina. Lublin jest także bardzo silnym że czyn, którego dopuścił się ten młody a zawodowym. Dlatego stara się znaj-
Od początku swojej kariery związa- ośrodkiem prawniczym. Mogę się w tym mężczyzna, był zbrodnią, jednak wymiar dować czas na hobby.  Lubię aktywność
ny jest z Lubelszczyzną. W 2004 r. ob- miejscu realizować zawodowo, dlatego kary musiał zostać orzeczony w oparciu fizyczną, dlatego czerpię przyjemność
jął funkcję wiceprezesa, a od 2008 r. nie szukam odmiany  tłumaczy sędzia. o całe spektrum okoliczności, które to- z jazdy na rowerze, a zimą na nartach.
do lutego b.r. piastował urząd prezesa W swojej wieloletniej karierze rozpo- warzyszyły temu zdarzeniu  tłumaczy Odpoczywam także żeglując po ma-
Sądu Okręgowego w Lublinie. Czas ten znawał wiele spraw o najcięższe prze- sędzia Wojtaszek. zurskich jeziorach  mówi Wojtaszek.
wspomina jako okres ogromnych wy- stępstwa. Ale jedna szczególnie utkwiła Jak sam mówi spraw o podobnym cię-  Jestem również melomanem. Mam
zwań i gigantycznej pracy.  Podczas mu w pamięci.  To była sprawa, któ- żarze gatunkowym rozpoznawał w swo- pokaz
ną kolekcję płyt jazzowych i blu-
aplikacji nie jesteśmy przygotowywani ra z powodzeniem nadawałaby się na jej karierze bez liku.  Dlatego po odej- esowych. Słuchanie muzyki mnie od-
jak radzić sobie z zadaniami związanymi scenariusz filmowy  wspomina sędzia ściu w stan spoczynku zastanowię się pręża  dodaje.
prosto ze Strasburga
Adopcja zrywa biologiczne więzi
I.S., obywatelka Niemiec, w wy- adopcję, w związku z wolą rodzinnego. Jak wskazała umó- bez większych zakłóceń. Pra- stanu psychicznego matki bio-
niku romansu zaszła w ciążę matki biologicznej utrzymy- wiła się na adopcję półotwar- wo niemieckie pozwalało na logicznej, który utrudniał jej
i urodziła w kwietniu 2000 r. wania kontaktów. Sąd potwier- tą, jednak nie umożliwiono jej różne formy adopcji, których percepcję. Ponadto w prawnie
bliz
niaczki. Kobieta miała już dził, że zakres kontaktu (prze- żadnego kontaktu z dziećmi. zakres zależy wyłącznie od niemieckim nie istnieje insty-
wtedy dwójkę dzieci poczętych syłanie rocznych sprawozdań W wyroku z 5 czerwca 2014 r. zgody rodziców adopcyjnych. tucja półotwartej adopcji, więc
w związku małżeńskim. Pod i zdjęć) został już wcześniej (skarga nr 31021/08) trybunał Umowa ustna pomiędzy mat- porozumienie z rodzicami bio-
presją m.in. męża trzy tygo- ustalony przez strony. potwierdził, że skarga powin- ką biologiczną a rodzicami ad- logicznymi co do kontaktów
Dominika
dnie po porodzie przekazała W kwietniu 2002 r. pani S. na być analizowana na gruncie opcyjnymi została zawarta już nie miało znaczenia prawnego.
Bychawska-
noworodki rodzinie zastępczej. wniosła sprawę do sądu art. 8 konwencji. Strasburscy po tym, jak notariusz wytłu- Jego zawarcie mogło wprowa-
-Siniarska
W listopadzie 2000 r. podjęła o uznanie jej zgody na adop- sędziowie podkreślili, że art. 8 maczył kobiecie konsekwen- dzić skarżącą w błąd.
koordynatorka
decyzję o oddaniu ich do ad- cję za nieważną. Argumento- nie daje prawa rodzicom biolo- cje jej deklaracji. W związku Ochrona rodzin adopcyj-
projektu  Europa
opcji, zrzekając się praw ro- wała, że ojciec dzieci, którego gicznym do kontaktu z dzieć- z tym ETPC uznał, że sądy nie- nych jest szczególnie ważna.
Praw Człowieka
dzicielskich. W tym celu zło- tożsamości nie zdradziła, nie mi oddanymi do adopcji. mieckie właściwie dały pierw- Również w Polsce matka biolo-
Helsińskiej Fundacji
żyła deklarację w formie aktu wyraził na nią zgody, a ona Zgodzili się również z sądami szeństwo ochronie rodziców giczna traci kontakt z oddany-
Praw Człowieka
notarialnego, potwierdzając, sama miała problemy psy- niemieckimi, które ustaliły, adopcyjnych i nie stwierdził mi do adopcji dziećmi, w celu
że powinowactwo pomiędzy chiczne i była pod presją pla- że matka biologiczna w tak naruszenia konwencji. wzmacniania ich więzi z nowy-
nią i dziećmi ustaje. Kilka dni cówki opiekuńczej. Równolegle krótkim czasie sprawowania Zdanie odrębne do wyro- mi rodzicami. Niemniej jednak
póz
niej ustaliła jednak ustnie wszczęła drugie postępowanie opieki nad dziećmi nie zdołała ku złożyło dwóch sędziów. nie można nie zgodzić się ze
z przyszłymi rodzicami adop- o ustanowienie regularnych nawiązać z nimi więzi, a swoją Wskazali w nim, że skoro do- zdaniem odrębnym do wyroku
cyjnymi, że będzie otrzymywać kontaktów z dziećmi. W oby- decyzję potwierdziła składa- szło do tak daleko idącego nie- i faktem, że zarówno regulacje
od nich raport roczny na temat dwu przypadkach decyzja sądu jąc podpis w biurze notarial- porozumienia, to oznacza, że prawne, jak i osoby zaangażo-
dzieci oraz zdjęcia. W czerw- była odmowna. I.S. wniosła nym. ETPC zwrócił uwagę, że państwo nie dopełniło pozy- wane w adopcję powinny słu-
cu 2001 r. sąd opiekuńczy po- więc skargę do Europejskiego decyzja sądów niemieckich tywnych obowiązków na nim żyć kompleksową i zrozumia-
twierdził adopcję. Z protokołu Trybunału Praw Człowieka, miała na celu ochronę prawa ciążących na mocy art. 8 kon- łą informacją. Tylko w takich
rozprawy wynikało, że strony powołując się na naruszenie dzieci, które zasługiwały na wencji. Zarówno notariusz, jak okolicznościach adopcja może
zgodziły się na półotwartą prawa do poszanowania życia rozwój w rodzinie adopcyjnej i sądy powinny być świadome zakończyć się powodzeniem.
Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETY PRAWNEJ: Wersja Standard: miesięczna (czerwiec 2014 r.): 96,00 zł, czerwiec grudzień 2014 r.: 638,75 zł. Wersja Premium: miesięczna
PRENUMERATA:
(czerwiec 2014 r.): 112,00 zł, czerwiec grudzień 2014 r.: 756,00 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 8% VAT). Więcej informacji na stronie www.gazetaprawna.pl/prenumerata
WOJTEK GÓRSKI
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C4 POLEMIKA
Reforma procedury karnej
O poważnych sprawa
SęDZIA
STANISÅ‚AW
ZABÅ‚OCKI
przewodniczÄ…cy
wydziału zagadnień
prawnych w Izbie
Karnej Sądu Najwyż-
szego, członek Komisji
Kodyfikacyjnej Prawa
Karnego
procedury karnej,  pozwoliłem sobie na kry- mnie oczywiste, że reforma tej skali będzie
Trudne jest
an prokurator Jacek Ska- tyczne uwagi związane z treściami zawarty- stanowiła dla przedstawicieli wszystkich za-
ła kontynuuje na łamach mi w jego poprzednich artykułach. Najwyraz
- wodów prawniczych ambitne wyzwanie, że
prowadzenie
Prawnika z 23 25 maja niej przyjąłem błędne założenie, że polemika przyjdzie im zmierzyć się z nowymi, często
2014 r. swój serial, które- z prokuratorem Skałą nie jest, póki co, w pol- niełatwymi problemami i zadaniami. Sądzę
dyskusji z osobÄ…,
go trzy pierwsze odcinki skim ustawodawstwie zabroniona. Karcąc jednak, że do zadań tych nie można, wręcz
zaprezentował w  Rze- mnie za tę śmiałość, pan Skała znajduje dla nie wolno, podchodzić z korporacyjnym na-
która na skutek
Pczypospolitej (nume- skromnego sędziego Sądu Najwyższego także stawieniem i ważyć tylko to, komu będzie
ry z 2 lipca i 11 listopada 2013 r. oraz i okoliczności łagodzące, twierdząc, że tenże  łatwiej , a komu  trudniej , co  zyskają , a co
czytania każdego
z 5 marca 2014 r.). Jego tematyka to kom-  w swoim polemicznym zapędzie zaplątał  stracą (cudzysłowy nie są użyte przypad-
pleksowa reforma procedury karnej, która się jednak na tyle, że w istocie potwierdził kowo, sygnalizują bowiem sposób rozumo-
przepisu z osobna,
ma wejść w życie za rok i  według pro- prezentowane przeze mnie tezy . Elemen- wania, którego nie akceptuję) prokuratorzy,
a nie we wzajemnym roctw pana Skały  jak niszczące tsuna- tarna logika nakazuje zatem postawić pyta- adwokaci, sędziowie. Jedyną bowiem miarą
mi zagrozić nie tylko polskiej prokura- nie, dlaczego to, skoro miałem potwierdzić powinna być ta, która uwzględnia interesy
ich powiÄ…zaniu,
turze, ale całemu systemowi wymiaru tezy pana Skały, cały dalszy tekst poświęca on takich podmiotów, jak pokrzywdzeni i oskar-
sprawiedliwości. W poprzednich odcin- zwalczaniu moich zapatrywań? Dość jednak żeni, w aspekcie gwarancji ich praw do rze-
wypowiada tezy
kach narastanie grozy sygnalizowane było tego lekkiego tonu, o poważnych sprawach telnego procesu, w którym obrońca będzie
w tytułach (od zgoła neutralnego  Total- należy bowiem dyskutować poważnie. obrońcą, oskarżyciel oskarżycielem, sąd zaś
nieznajdujÄ…ce
na reforma k.p.k , poprzez wartościują- Osoby, które słuchały mego konferencyjne- sądem, a nie  na przemian, w zależności
ce  Dłuższy i droższy proces , aż do alar- go wystąpienia ze zrozumieniem, pamiętają od doraz
nych potrzeb i stopnia nieznajo-
żadnego
mującego  Idą po nas , co w wykonaniu z pewnością, że poglądy pana prokuratora mości sprawy lub braku zainteresowania
prokuratora brzmi przyznajmy grotesko- Skały podzielam w jednym jedynym punkcie. nią przez pozostałych uczestników procesu
potwierdzenia
wo). Sequel w Prawniku, stanowiący nader A mianowicie co do tego, że zmiany, które  przysłowiową alfą i omegą. W tej sytuacji
subiektywną relację z konferencji zorga- zawiera ustawa z 27 września 2013 r., są tak niebagatelne znaczenie ma nastawienie po-
w treści ustawy
nizowanej w Prokuraturze Generalnej, głębokie, iż zasługiwały na to, aby wprowa- szczególnych korporacji zawodowych wobec
buduje napięcie w inny sposób. Ukazano dzić je nie w formie aktu nowelizacyjnego, tych wyzwań.
nowelizacyjnej
w nim cztery czarne charaktery, obsa- ale jako nowy kodeks postępowania karne- W tym miejscu zasygnalizować wypada,
dzone zresztą w różnych rolach (profesor go. Zapatrywanie takie wyrażałem zresztą że dość trudne jest prowadzenie dyskusji
Piotr Hofmański i minister Michał Króli- na wielu forach od kilku lat, zanim jeszcze z osobą, która na skutek czytania każdego
kowski występują jako architekci reformy, przeniknęło ono do publicystyki. Co więcej, przepisu  z osobna , a nie we wzajemnym
natomiast prokurator generalny Andrzej twierdzę, że zmiany te wręcz rewolucjoni- ich powiązaniu, wypowiada tezy nieznajdu-
Seremet oraz niżej podpisany jako niewy- zują model polskiego procesu karnego, cze- jące żadnego potwierdzenia w treści ustawy
darzeni jej obrońcy albo nie dość gorliwi go nie czynił kodeks z 1997 r., zastępujący nowelizacyjnej. Przykładowo, pan proku-
krytycy), niemniej wspólnie prowadzące poprzednią kodyfikację, tę z 1969 r. Jest dla rator Skała alarmuje, że  za niespełna rok
nieświadomy lud prawniczy ku przepa- prokurator nie będzie mógł opatrzyć swoją
ści. A na ich tle, po jasnej stronie mocy, pieczęcią policyjnego aktu oskarżenia, jak
rzecz jasna, pan prokurator Skała jako au- ma to miejsce obecnie w ponad połowie
tor artykułu  Skutki zabawy polityków spraw. Napisze go sam . Starając się dociec
i profesorów . z
ródeł tego nieporozumienia (nie sposób
Niżej podpisanemu autor ma za złe przecież założyć, iż adwersarz świadomie
To fakt, zuchwałość moja nie zna
głównie to, że  & pozwolił sobie na pole- próbuje wprowadzić czytelników w błąd),
granic. Najwyraz
niej przyjÄ…Å‚em
mikę z tezami wynikającymi z mojej (to nasunęło mi się domniemanie, iż wniosek
jest pana Skały  S.Z.) publicystyki doty- błędne założenie, że polemika
taki wyprowadzony został ze zlikwidowa-
czÄ…cej kontradyktoryjnego procesu kar- nia w ustawie nowelizacyjnej tzw. trybu
z prokuratorem Skałą nie jest, póki
nego . To fakt, zuchwałość moja nie zna uproszczonego, z którym tradycyjnie wią-
co, w polskim ustawodawstwie
granic i istotnie na konferencji, która dała zane było prowadzenie dochodzenia i spo-
asumpt do kolejnego ataku na reformę rządzanie aktu oskarżenia przez policję.
zabroniona
FOT. IGOR MORYE
FOT. SHUTTERSTOCK
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 13 15 czerwca 2014 nr 114 (3755) gazetaprawna.pl
awach  poważnie
Wskażmy zatem, że w tym kontekście ziomie udowodnienia okoliczności zda- dotąd instytucja tzw. umorzenia kompen- i w konsekwencji przenoszenie procesu
normatywnym, który ma obowiązywać od rzenia . Mając na uwadze drugi z tych sacyjnego  art. 59a k.k.) możliwości wy- (czasem wielokrotne) na forum sądu niż-
1 lipca 2015 r. (to jest po uchyleniu prze- czynników, pamiętać trzeba o tym, że gaszania sporów w tzw. trybach konsen- szej instancji, a nie ewentualne uzupeł-
pisów rozdziału 51 k.p.k., a więc także ustawodawca przewidział jednak moż- sualnych, jak i rozszerzenie trybów dotąd nienie postępowania dowodowego przed
i art. 469), z przepisu art. 331 par. 1 nale- liwość cofnięcia aktu oskarżenia przez funkcjonujących, zarówno jeśli uwzględni sądem odwoławczym i definitywne za-
ży wyprowadzić całkowicie inną normę, oskarżyciela publicznego, w wypadku gdy się spectrum spraw, które są nimi objęte kończenie procesu ? Wspomnieć też trzeba
a mianowicie tę, że nic nie będzie stało na dojdzie on do wniosku, iż jego tezy nie (nowelizacja art. 335 par. 1 i art. 387 par. 1), o uchyleniu tej reguły ne peius, która de
przeszkodzie, aby prokurator zatwierdził znajdują dostatecznego potwierdzenia jak i etap postępowania, na którym spra- lege lata określona jest w art. 454 par. 2
akt oskarżenia sporządzony przez policję (nowe brzmienie art. 14 par. 2). Mniejszy wa może ulec zakończeniu (art. 338a w zw. k.p.k. i której obowiązywanie w tysiącach
w każdej ze spraw objętych dochodze- aktywizm sędziowski w dowodzeniu za- z art. 343a). spraw wpływa w klasycznie dysfunkcyjny
niem (zakres tych spraw określony jest sadności oskarżenia może i powinien być Poszerzenie instrumentów konsen- sposób na tok procesu.
w art. 325b par. 1). Oczywiście wówczas, zaś zastąpiony solidniejszym niż dotąd sualizmu w noweli styczniowej z 2003 r. Wreszcie kilka zdań w związku z twier-
gdy prokurator nie zechce sporządzić przygotowaniem prokuratorów do roz- w znakomity sposób przyczyniło się do dzeniem, że nowela wrześniowa generuje
aktu oskarżenia osobiście. To, że dysku- praw. Mam nadzieję, że to ostatnie zało- skrócenia wielu postępowań i obecnie bli- znaczne koszty. Temu, iż nie zgadzam się
sja  chociażby z powodu wskazanych żenie nie spotka się znów z rozbrajają- sko połowa spraw jest załatwiana w tzw. z twierdzeniem, że  drożej będzie tak-
wyżej uwarunkowań  może okazać się cym komentarzem:  nie podołamy . Na trybach skróconych (w sądach rejonowych że dlatego, że proces potrwa dłużej , po-
niewdzięczna, nie zwalnia jednak z tru- marginesie, wypada przypomnieć memu odsetek ten dochodzi nawet do 60 proc.). święciłem dwa poprzednie akapity. Mój
du jej podjęcia. adwersarzowi, że to po krytycznej opinii Symulacje pokazują, że zmiany wprowa- adwersarz nie może jednak pogodzić się
Dominujący akcent w dotychczaso- Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego dzone w noweli z września 2013 r. pozwo- także z tym, że  proces będzie droższy, bo
wej publicystyce pana prokuratora Ska- do lamusa został odłożony poselski pro- lą na dalsze zwiększenie tego odsetka, być państwo finansować będzie przestępcom
ły stanowiło podkreślanie tego, że  ka- jekt odpowiedzialności odszkodowaw- może nawet do 80 proc. Nie powinno się obrońców na życzenie (chodzi mu o roz-
drowo i organizacyjnie nie podołamy czej państwa ze niesłuszne oskarżenie, co wiązanie przewidziane w znowelizowa-
( Rzeczypospolita z 5 marca 2014), i że prokurator Skała starannie przemilczał, nym art. 80a) i nie uspokaja go to, że jeśli
 aby sprostać wymogom nowego proce- epatując czytelników grozą zwiększenia oskarżony przegra proces, wówczas pań-
su, na rozprawie musiałby być autor aktu  i na tej drodze  kosztów reformy. stwo sięgać będzie do kieszeni przestępcy
oskarżenia, a jeśli nie on, to chociaż osoba Sygnalizowaną już cechą widzenia i egzekwować zwrot wyłożonych kosztów
znająca akta (DGP z 22 kwietnia 2014 r.).  wszystkiego z osobna charakteryzują się (przypomnijmy, że w wypadku wydania
Nic tak nie sprzyja przygotowaniu
Radziłbym autorom odwołującym się do wywody pana prokuratora Skały dotyczące wyroku uniewinniającego także i obec-
stron do rozprawy, jak
takiej argumentacji odrobinę refleksji, co tego, w jaki sposób zmiany wprowadzone nie oskarżony ma prawo, co do zasady,
słowa takie oznaczają. Czyż nie to, że za nowelą z 27 września 2013 r. wpłyną na do zwrotu od Skarbu Państwa kosztów
kontradyktoryjność sądowego sporu.
naturalny uważają oni stan, w którym sprawność postępowania. Swą uwagę kon- obrony z wyboru  art. 632 pkt 2).
Nic tak stron nie demobilizuje,
w rozprawie uczestniczy przypadkowy centruje on wyłącznie na próbie wykaza- Mam zatem dla pana Skały przykrą
prokurator, nieznający akt? Jeśli zaś supo- nia, iż w modelu zwiększonej kontradyk- jak przeświadczenie o tym, wiadomość, że z rozwiązaniem takim
zycja ta jest chybiona, to skąd pretensje, iż toryjności  & proces potrwa dłużej . Otóż lub zbliżonym przyjdzie nam się pogo-
że ich ignorancja i bierność zostaną
jednym z celów, które zakłada nowela, jest od samego początku prac wskazywano dzić niezależnie od tego, czy rozwiązania
znajomość akt przez oskarżyciela? Nic tak na to, że zakładane skrócenie postępo- usprawiedliwione i zastąpione
noweli zwiększające kontradyktoryjność
nie sprzyja przygotowaniu stron do roz- wań o jedną trzecią dotyczyć ma efektu postępowania weszłyby w życie, czy też
aktywnością sądu
prawy, jak kontradyktoryjność sądowego  całościowego , mierzonego w skali śred- nie, a to ze względu na kształtujący się
sporu. Nic tak stron nie demobilizuje, jak niej długości postępowania we wszystkich nurt orzecznictwa Europejskiego Trybu-
przeświadczenie o tym, że ich ignoran- sprawach absorbujących polskie organy nału Praw Człowieka dotyczący dostępu
cja i bierność zostaną usprawiedliwione ścigania i sądy. Trzeba zaiste złej woli, też zapominać o tym, w jaki sposób ułatwi do obrońcy, a już bardzo wyraz
nie z uwagi
i zastąpione aktywnością sądu, co uznać aby twierdzić, że efekt taki obiecywano sędziom pracę przedmiotowe ogranicze- na konieczność implementacji w prawie
należy za szczególnie wadliwe w sytu- w odniesieniu do każdej sprawy z osob- nie obowiązku uzasadniania wyroku wy- polskim dyrektyw Parlamentu Europej-
acji, gdy sędziowie przywdziewają togę na i to mając na uwadze samo postępo- danego w trybie konsensualnym (nowy skiego i Rady. Pierwsza z nich, z 22 paz
-
oskarżyciela. Jeremiady nad tym, że do wanie jurysdykcyjne. W niektórych spra- art. 424 par. 3). Tego ostatniego z
ródła dziernika 2013 r., 2013/48/UE, wprawdzie
nowych rozwiązań procesowych nie zo- wach, toczących się w sądzie w formule usprawniania postępowań przeciwnik nie zobowiązuje do zapewnienia obroń-
stały dostosowane przepisy o charakterze zwiększonej kontradyktoryjności, etap nowelizacji nie mógł już zignorować. Po- cy na żądanie, a jedynie do zapewnienia
ustrojowym i organizacyjnym, dotyczą- sądowy może potrwać (w szczególności stanowił zatem obwieścić, że nadzieje dostępu do obrońcy, natomiast kolejna,
ce prokuratorów, powinny być zaś kiero- w postępowaniu pierwszoinstancyjnym) z nim związane są zawodne, bowiem stor- będąca w fazie negocjacji, dyrektywa
wane nie wobec Komisji Kodyfikacyjnej nieco dłużej, chociaż wcale nie musi, je- peduje je nielojalna postawa adwokatów, o prawie do tymczasowej pomocy praw-
Prawa Karnego, ale pod zupełnie innym śli uwzględni się oszczędności czasowe, którzy będą namawiać swych klientów, nej dla podejrzanych lub oskarżonych,
adresem. Komisja ta nie może bowiem, związane z  wymieńmy tylko przykła- aby nie korzystali z trybu skróconego, po- COM/2013/824, wymusi już wprowadze-
z uwagi na zakres swych kompetencji, in- dowo  zwięzłym przedstawieniem przez wodowani tym, że  kwota otrzymana od nie takiego standardu dostępu do obrońcy,
gerować w treść ustawy o prokuraturze. oskarżyciela zarzutów oskarżenia w miej- państwa za szybkie zakończenie sprawy jaki zawarto w noweli, a zapewne nawet
Zadziwia też wiara w to, że panaceum sce odczytywania niejednokrotnie roz- będzie niższa niż ta uzyskana w wyni- i dalej idący, bowiem odnosi się ona nie
mogłaby stanowić prolongata, i tak niety- wlekłych aktów oskarżenia (nowelizacja ku długiego, spokojnego, niezakłócanego tylko do postępowania jurysdykcyjnego,
powo długiego, vacatio legis o kolejny rok. art. 385 par. 1), rezygnacją z odczytywa- przez sąd kontradyktoryjnego procesu . ale także i do przygotowawczego. Alter-
Jedna trzecia z półtorarocznego okresu zo- nia tasiemcowych protokołów przesłu- Tę ostatnią metodę argumentacji można natywą byłoby, oczywiście, wystąpienie
stała już poświęcona nie na dostosowanie chań z postępowania przygotowawczego byłoby porównać do równie eleganckiej ze struktur Rady Europy oraz ze struktur
rozwiązań organizacyjnych do nowego (nowelizacja art. 389-392), rozszerzeniem supozycji, zgłoszonej np. przez adwokata, unijnych, ale tego na razie pan prokurator
modelu procesu, ale na pojękiwania, iż możliwości ujawniania dowodów bez od- że nowela i tak nie osiągnie założonych Skała nie zaproponował.
 nie podołamy . Równie owocnie mógłby czytywania (m.in. z rezygnacją z odczyty- celów, bowiem storpeduje ją instrumen- Na koniec warto powrócić do genera-
zostać wykorzystany ten dodatkowy rok. wania całymi dniami słynnych billingów, talna postawa prokuratorów, powodowa- liów i postawić pytanie, czy obecny mo-
Kolejnym, silnie eksponowanym przez jeśli grający na czas oskarżony sobie tego nych tym, że wprowadzone przepisy sta- del polskiego procesu karnego sprawdza
przeciwników nowelizacji argumentem zażyczy  nowelizacja art. 394 par. 2), re- wiają przed nimi wymagania większe od się w praktyce. Powszechne są głosy, że,
jest to, że jej skutkiem będzie zwiększenie zygnacją z odczytywania zarzutów oskar- tych, w których przez lata przyzwyczaili niestety, nie. Oczywiście, nawet przy tej
liczby wyroków uniewinniających (pan życielskich podczas ogłaszania wyroku się funkcjonować. ostatniej diagnozie, najwygodniejszym
Skała wieszczy, że  do kilkudziesięciu pro- (nowy art. 418 par. 1a). Nie można także zgodzić się z tezą, wyjściem jest niepodejmowanie żadnego
cent ). Tuż po wejściu w życie ustawy nie Rozumiem, że takich  drobiazgów że zwiększenie elementów reformato- ryzyka. Pamiętając o zaletach zachowaw-
można wykluczyć takiego jej (ubocznego można nie dostrzec. Ale jakże można za- ryjności wydłuży proces, bowiem  po- czej postawy  pozwalam sobie (by po-
jednak, nie zaś pożądanego przez projek- pomnieć o oszczędnościach, które niesie stępowanie dowodowe przeniesie się wrócić do retoryki zaproponowanej przez
todawców, jak sugeruje to pan prokurator, za sobą rezygnacja ze zbędnego paterna- do sądu odwoławczego . Wypada posta- prokuratora Skałę) przypomnieć jednak,
pisząc nawet  horribile dictu  o sabo- lizmu wobec oskarżonego i urealnienie wić kilka prostych pytań. Czy autor tego że gdyby nie zdrożne nowatorstwo, proces
tażu ze strony autorów projektu) efek- prawa do obrony (prawo a nie obowią- twierdzenia nie dostrzegł ograniczeń, karny tkwiłby zapewne w pełni inkwizy-
tu. Po okresie przejściowym statystyki zek), wiążące się m.in. z eliminacją to- jakie stawia nowela stronom w zakresie cyjnej formule, zapewniającej jego zdecy-
powinny ulec stabilizacji na poziomie, talnego obowiązku obecności oskarżone- odwoływania się do dowodów, których dowanie większą szybkość i skuteczność
który nie będzie wzbudzał niepokoju. Po- go na rozprawie i odcięciem tym samym nie zgłosiły one przed sądem I instancji niż ta, z którą mamy do czynienia przy
wyższą ocenę uzasadniam tym, że wska- możliwości najbardziej typowych działań (znowelizowany art. 427 par. 3), a także przepisach już dziś obowiązujących. Sku-
zywane są dwa czynniki sprzyjające po obstrukcyjnych ze strony oskarżonych co do kwestionowania stopnia aktywno- teczności i szybkości postępowania nic nie
1 lipca 2015 r. zwiększeniu liczby uniewin- (nowelizacja art. 374 par. 1). Jakże można ści dowodowej sądu a quo (nowe art. 427 sprzyjało lepiej od formuły, iż przyznanie
nień. Po pierwsze ten, że obecnie istotnej ignorować całkowicie nową konstruk- par. 4 i art. 447 par. 5)? Czy nie rozumie się oskarżonego do winy jest koroną do-
 pomocy w dowodzeniu winy oskarżone- cję instytucji tzw. posiedzenia przygo- tego, iż aktywność dowodowa sądu od- wodów, zaś temu ostatniemu założeniu
go udziela sąd, aktywnie poszukując już towawczego (nowelizacja art. 349 k.p.k.), woławczego ujawniać się powinna  co wychodziły, z kolei, naprzeciw tak sku-
w trakcie postępowania jurysdykcyjnego znakomicie ułatwiającą dążenie do roz- do zasady  dopiero wówczas, gdy do- teczne, a i znacznie potaniające proces,
argumentów (czy wręcz dowodów), które strzygnięcia sprawy bez zbędnej zwłoki, strzeże on takie braki dowodowe, które metody pozyskiwania dowodów, jak ła-
powinny być, zgodnie z właściwym po- w szczególności w sprawach o obszernym w dotychczasowym modelu zmuszały go manie kołem czy włóczenie końmi. Może
działem ról i funkcji procesowych, przed- materiale dowodowym, złożonych pod- do uchylenia orzeczenia i przekazania zatem jednak warto poszukiwać nowych
stawione przez oskarżyciela. Po drugie miotowo i przedmiotowo (wielość osób sprawy do ponownego jej rozpoznania rozwiązań, tym bardziej w sytuacji, gdy
ten, że w nowym modelu, przy nowym oskarżonych, wielość zarzutów). Jest, w pierwszej instancji? per saldo  a nie widząc  wszystko z osob-
określeniu celów postępowania przygo- wreszcie, w uchwalonych zmianach taki Jeśli zaś postrzega tę relację, to czy rze- na  zwiększenie gwarancji procesowych
towawczego (zmiana art. 297 par. 1 pkt 5) nurt, którego w aspekcie usprawniania czywiście uważa, że sprzyja sprawności stron i traktowanie poważnie kontradyk-
wnoszenie aktów oskarżenia następować postępowania przecenić wręcz nie sposób. i szybkości postępowania wydawanie toryjności nie musi wcale prowadzić do
będzie  przy mniejszym niż obecnie po- Mam na uwadze zarówno nowe (nieznana orzeczenia o charakterze kasatoryjnym przewlekłości postępowań.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C6 HISTORIA
Orzecznictwo Sądu Najwyższego w czasach stalinowskich
Usta wroga klasowego
Ponad pół wieku
temu każdy problem
prawny można było
rozwiązać przez
przeciwstawianie
sobie starego
i nowego ustroju
zukając pewnych danych do Jak widać, sąd w tym orzeczeniu nie o tym, kogo sądzi, za co i jaką w obecnych
przygotowywanego artyku- bardzo przejmował się wyraz
nie widocz- warunkach historycznych należy mu wy-
łu naukowego, natrafiłem na ną sprzecznością wewnętrzną w swoim mierzyć karę .
gruby, trochę zakurzony tom wywodzie (za ujawnienie tajemnicy od- Dobitniej sformułowano to w wyroku
zatytułowany  Orzecznictwo powiada także ten, kto ujawnił informację z 10 kwietnia 1951 r. (I K 82/51) dotyczą-
Sądu Najwyższego z zakresu niebędącą tajemnicą), kierując się zapew- cym przestępstwa z art. 22 tzw. małego
Sprawa karnego materialne- ne przekonaniem, że czujności nigdy za kodeksu karnego (m.k.k.), polegającego
go 1945 1957 . Otworzyłem tę prawie ty- wiele i dla jej zachowania warto złamać na rozpowszechnianiu fałszywych wia-
siącstronicową książkę na przypadkowej zasadę nullum crimen sine lege. domości, mogących wyrządzić szkodę in-
PROF. LECH stronie i znalazłem orzeczenie SN, które Mnie to orzeczenie zachęciło do przej- teresom państwa bądz
obniżyć powagę
zachęciło mnie do dalszej lektury. rzenia całego zbioru w poszukiwaniu jego naczelnych organów. W publicysty-
GARDOCKI
Orzeczenie to (wyrok z 8 marca 1951 r., innych równie ciekawych wypowiedzi ce zachowania takie nazywano szeptaną
pierwszy prezes SÄ…du
I K 60/51) dotyczyło przestępstwa z art. 9 ówczesnej judykatury, zwłaszcza tych propagandą, ponieważ rozpowszechnianie
Najwyższego w latach
1998 2010
ust. 2 dekretu z 26 paz
dziernika 1949 r. pochodzących z okresu stalinowskiego. wiadomości nie musiało być publiczne.
o ochronie tajemnicy państwowej i służ- Zauważyłem, że wiele uwagi poświęcono Sąd Najwyższy sformułował w tym wyroku
bowej, polegającego na tym, że urzędnik, w nich kwestii sądowego wymiaru kary swój pogląd metodą  kawa na ławę , bez
nie będąc do tego uprawniony, przekazuje, i znaczeniu ważnych, z punktu widzenia żadnego skrępowania pisząc:  Przy rozwa-
ujawnia lub rozgłasza tajemnicę służbową, panującej wówczas ideologii, cech spraw- żaniu przestępstw z art. 22 m.k.k. należy
do której miał dostęp w związku ze służ- cy. W sposób wyraz
ny, ale jeszcze oględny, zawsze mieć na uwadze całokształt cech
bą. Przestępstwo to było zagrożone karą zostało to wyrażone w wyroku z 9 czerwca osobowości sprawcy, a w szczególności
więzienia do lat 5. Sam przepis, jeśli pomi- 1949 r. (Wa K 508/49), gdzie podkreślono, jego pochodzenie społeczne i stosunek do
nąć jego surowość, brzmi dosyć banalnie. że  sąd realizujący w Polsce Ludowej za- obecnej rzeczywistości w Polsce Ludowej.
Dopiero zawarty w orzeczeniu lakoniczny dania wymiaru sprawiedliwości powinien Nie każda bowiem uwaga krytyczna (na-
opis stanu faktycznego i wyrażony w nim przy wymiarze oskarżonemu kary mieć wet obiektywnie chybiona) stanowi fałszy-
pogląd prawny może szokować. na względzie zarówno społeczną szko- wą wiadomość, mogącą wyrządzić istot-
Sprawa dotyczyła mianowicie druku dliwość dokonanego czynu przestępnego ną szkodę interesom Państwa Polskiego,
sejmowego zawierajÄ…cego projekt ustawy i potrzebÄ™ surowego karania podobne- o jakiej mowa w wymienionym przepisie
i przekazanego (zapewne przez jakiegoś go typu przestępstw, jak i nie zapominać prawa. Uwaga taka w ustach wroga klaso-
urzędnika sejmowego) innej osobie. Sąd wego, pragnącego w ten sposób oddziałać
Najwyższy uznał, że  dla bytu przestęp- demobilizująco na otoczenie, niewątpliwie
stwa (& ) jest rzeczą obojętną, czy ujawnio- może wypełnić dyspozycję art. 22 m.k.k.
ny przez oskarżonego druk sejmowy był Ta sama jednak uwaga, wygłoszona przez
tajny lub poufny; wystarczajÄ…ce natomiast obywatela pozytywnie ustosunkowane-
Sąd Najwyższy sformułował swój pogląd
jest ustalenie, iż wyżej wymieniony druk go do ustroju Polski Ludowej, może być
sejmowy, zawierający urzędowy projekt uznana za wyraz błędnego przekonania,
metodą  kawa na ławę , bez żadnego
ustawy, nie powinien był, ze względu na zasługujący wyłącznie na sprostowanie
skrępowania pisząc:  Przy rozważaniu
dobro służby, być wręczony przez oskar- lub wyjaśnienie bądz
w drodze dyskusji,
żonego osobie niebędącej uprawnioną bądz
w drodze służbowej czy partyjnej .
przestępstw z art. 22 m.k.k. należy zawsze
do otrzymania tego dokumentu. Druk Podobne rozumowanie odnalez
ć można
mieć na uwadze całokształt cech osobowości
sejmowy zawierajÄ…cy projekt ustawy jest w wyroku z 17 sierpnia 1953 r. (III K 587/53),
bowiem wewnętrznym dokumentem sej- sprawcy, a w szczególności jego pochodzenie
gdzie interpretujÄ…c przepisy karne ustawy
mowym przeznaczonym dla określonej z 1950 r. o zabezpieczeniu socjalistycznej
społeczne i stosunek do obecnej
liczby osób i niestanowiącym przedmiotu dyscypliny pracy, której to dyscypliny bro-
swobodnego rozpowszechniania . rzeczywistości w Polsce Ludowej niono także przez karanie tzw. bumelan-
FOT. ROMAN BURZYÅ„SKI/REPORTER
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 13 15 czerwca 2014 nr 114 (3755) gazetaprawna.pl
tów (art. 7 tej ustawy brzmiał następująco:
widziane z dystansu
 W przypadkach złośliwego i uporczywego
naruszenia dyscypliny pracy, a mianowi-
cie 1) opuszczenia mimo wymierzonych
Czego prawnicy mogą nauczyć się
kar porzÄ…dkowych bez usprawiedliwienia
go
w ciągu kwartału kalendarzowego czte-
rech lub więcej dni pracy albo 2) opuszcze-
nia jednorazowo bez usprawiedliwienia od Justyny Kowalczyk
czterech lub więcej dni pracy, stosowane
będą kary sądowe ). Sąd Najwyższy w uza-
sadnieniu tego wyroku broni oskarżonego
przy użyciu następującej argumentacji: Pierwszy to pesymizm rozumiany jako Drugi czynnik psychologiczny to niski
Maciej
 Nie można uznać solidnego i dobrego ,,pesymistyczny styl wyjaśniający . poziom kontroli sytuacji w przypadkach
Bobrowicz
pracownika, który w odpowiedzi na apel Pesymista interpretuje wydarzenia jako wysokiego stresu.
radca prawny, mediator
Zarządu Głównego ZMP zgłosił się do wszechobecne, stałe i niekontrolowane, Kiedyś usiłowałem namówić grupę
gospodarczy i sÄ…dowy,
zaciÄ…gu pionierskiego na odcinek bar- a optymista widzi je jako lokalne, moich znajomych na szkolenie z time
prezes KRRP w latach
dziej zagrożony, za złośliwego bumelan- tymczasowe i podlegające kontroli. managementu. Nikt z nich nie uwierzył,
2007 2013
ta, mimo niewypowiedzenia przez nie- Ma to znaczenie w życiu zawodowym: że jest to możliwe.  Naszym czasem
go umowy o pracę. Zrozumienie zasad pesymistyczni sprzedawcy sprzedają rządzą sędziowie i nasi klienci  nie
zaciągu pionierskiego przez ochotników mniej, a pesymistyczni studenci uzyskują mamy na to żadnego wpływu  usłysza-
świadczy o politycznym i patriotycznym łynna biegaczka narciarska niższe stopnie niż optymistyczni łem. A przecież poczucie, że mamy wybór
uświadomieniu młodzieżowych pracow- przyznała, że cierpi na depresję. studenci. w określonej sytuacji, lub wiara, że nie
ników, a nie o złośliwym, bumelanckim ,,Justyna jest bardzo skupiona Tak więc pesymiści przegrywają mamy na nią żadnej kontroli, wpływają
S
ich nastawieniu . i ukierunkowana na cel. Być może zawodowo na rynku. Z jednym wyjąt- na nasze samopoczucie.
Na podobnych zasadach, a więc rów- zabrakło odprężenia i radości  stwier- kiem: są lepszymi prawnikami. Ale najważniejszym ze wszystkich
nież stosując zasadę  powiedz mi, kim dził ktoś w jednej z gazet. A co to ma W badaniach na Virginia Law School czynników psychologicznych wpływają-
jesteś, a ja ci powiem, czy popełniłeś prze- wspólnego z nami  prawnikami? w 1990 r. studenci pesymiści pokonali cych na to, że prawnicy są niezadowoleni
stępstwo w wyroku z 19 września 1951 r. Wybitny autorytet z dziedziny studentów optymistów w średniej z życia jest fakt, że stosowanie prawa to
(I K 1325/51) Sąd Najwyższy broni przed psychologii prof. Martin Seligman, były uzyskiwanych ocen na studiach. gra win-lose. Wygrywamy albo przegry-
zarzutem zniesławienia tzw. korespon- prezes Amerykańskiego Towarzystwa Jak to możliwe? Pesymizm wśród praw- wamy. Zwycięstwo jednej strony oznacza
denta robotniczego, stwierdzając, że jego Psychologicznego, autor wielu książek ników jest postrzegany jako zaleta. konieczność pokonania drugiej. Prawnicy
rola i działalność, a więc również treść i publikacji, badał, czy my, prawnicy, Problemy i konflikty wymagają ostrożno- są szkoleni, by byli agresywni. I ponoszą
korespondencji skierowanej do gazety jesteśmy szczęśliwi. Wydawałoby się, że ści, a często podejrzliwości, która pozwala olbrzymi emocjonalny koszt uczestnicze-
  nie może być oceniana w formali- tak, w końcu nasz zawód zapewnia rozpoznać wszelkie możliwe pułapki nia w systemie win-lose.
stycznie w ramach przepisu art. 255 k.k. prestiż i uchodzi za dobrze płatny. i katastrofy mogące się pojawić w każdej Czy jest jakieś antidotum? Uprzedzam,
(chodziło o art. 255 k.k. z 1932 r. dotyczą- Okazało się jednak, że 52 proc. amery- transakcji. jest zaskakujące i niektórzy przyjmą je
cy przestępstwa zniesławienia  przyp. kańskich prawników opisuje siebie jako Niestety, pesymizm, który sprawdza się z niedowierzaniem. Proszę pamiętać, że
L.G.), a w szczególności par. 2 tego arty- niezadowolonych z życia. Co więcej, w pracy, nie wpływa na to, że jesteśmy są to wnioski prof. Seligmana  człowie-
kułu. Należy ją natomiast oceniać na tle prawnicy są na szczycie listy osób szczęśliwi w życiu prywatnym. Nasz ka, który prawie całą swoją karierę
nowej treści ustrojowej państwa ludowe- cierpiących na depresję  zapadają na charakter nie zmieni się automatycznie poświęcił badaniu optymizmu. Otóż
go, określającej inne od dotychczasowych nią 3,6 razy częściej niż  zwykli ludzie. z przekroczeniem progu naszego domu działalność pro bono, mediacja, rozwiązy-
zasady współżycia społecznego. Państwo Popadają w alkoholizm i narkomanię.  pesymista nadal jest pesymistą: wanie problemów w formie negocjacji są
ludowe jest państwem mas pracujących, Wskaz
nik rozwodów wśród nich także nieufnym małżonkiem, obywatelem grami o sumie zerowej, wygrany-wygra-
tzn. państwem, w którym masy pracujące jest wyższy niż w grupach innych wierzącym, że gospodarka nieodwracal- ny. I to jest zalecenie profesora przypomi-
realnie sprawują władzę na wszystkich specjalistów. nie zmierza do katastrofy itd. nającego, że stres zabija: ,,Jeśli chcesz
jej szczeblach . Nie wygląda to optymistycznie. dłużej żyć, negocjuj win- win, stosuj
Taka patetyczna argumentacja o cha- Badania potwierdzają to, co wiedzieli- mediację i świadcz usługi pro bono .
Pesymizm wśród
rakterze ideologicznym stosowana była śmy od dawna: pieniądze szczęścia nie Brzmi to jak slogan kampanii reklamo-
też w sprawach o przestępstwa w sze- dają. Prawnicy są wśród najlepiej wej. Lepszego nie mógłbym sobie
prawników jest
rokim znaczeniu pospolite. Przykładem opłacanych specjalistów w USA wyobrazić. Już słyszę głosy, że to
postrzegany
może tu być przestępstwo niealimentacji (prześcignęli w tej kategorii nawet niemożliwe, że wszystko to fantasmago-
(art. 201 k.k. z 1932 r.), którego ustawowy lekarzy), a jednocześnie są ,,niepropor- rie jakiegoś profesora. Taki brak wiary jest
jako zaleta.
opis zawierał warunek, by pokrzywdzony cjonalnie nieszczęśliwi . właśnie dowodem na to, że Seligman ma
Spory wymagajÄ…
został doprowadzony do nędzy. Sąd Naj- Seligman widzi trzy główne przyczy- rację. Jesteśmy pesymistami&
wyższy w wyroku z 2 lutego 1952 r. (KO ny takiego stanu rzeczy. podejrzliwości A może jednak warto spróbować?
416/51) zastąpił w drodze rzekomej wy-
kładni (bo w rzeczywistości sąd wszedł
tu w rolę ustawodawcy) słowo  nędza
AUTOPROMOCJA
słowem  niedostatek , pisząc, że:  Nędza
była stanem dobrze znanym w ustroju
kapitalistycznym i właśnie dlatego Polska
Ludowa zniosła ten ustrój, by wymieść nę-
dzę. W roku 1932 było więc zrozumiałe, że
ustawodawca polski wprowadził do kodek-
su karnego pojęcie nędzy. Ale w roku 1952
sędzia polski nie ma powodu, by sięgać do
pojęcia zjawiska, któremu brak obecnie
gruntu do powstawania .
W innym wyroku z tego samego roku (II
K 1377/51), uzasadniając konieczność suro-
SERWIS DLA PRAWNIKÓW
wego karania za zabójstwo, Sąd Najwyższy
posługując się tą samą figurą retoryczną,
wywodził, w stylu już dość groteskowym,
że:  Obserwuje się stałą deprecjację życia
człowieka w świecie kapitalistycznym,
gdzie mordowanie ludzi staje siÄ™ syste-
mem i gdzie zamachy na życie ludzkie
są coraz częściej bezkarne. W przeciwień-
stwie do tego sędzia w państwie typu so-
cjalistycznego musi doceniać wagę życia
ludzkiego i przy stosowaniu represji kar-
nej pamiętać o tym, że w hierarchii dóbr
chronionych przez nasze prawo karne
życie człowieka zajmuje jedno z czoło-
wych miejsc .
Na koniec zacytujÄ™ orzeczenie
z 23 stycznia 1952 r. (I K 1575/51), w któ-
rym Sąd Najwyższy stwierdził, że w no-
wych warunkach ustrojowych inaczej
należy interpretować przepis o zabój-
ª% wnikliwe komentarze ª% trendy na rynku
stwie pod wpływem silnego wzrusze-
nia.  W warunkach Polski Ludowej ze-
i opinie prawniczych prawniczym
msta i zazdrość wyrastające z dążenia do
autorytetów
ª% aktualne informacje
władztwa człowieka nad człowiekiem są
uznawane za pobudki niskie i sprzeczne
ª% orzeczenia sÄ…dów dla każdej z korporacji
z założeniami ustrojowymi oraz wypie-
prawniczych
ª% projekty ustaw
rane przez wzrastajÄ…cy poziom kultury.
Sprawca przestępstwa działający z takiej
pobudki nie może powoływać się na stan
silnego wzruszenia .
Jak widać, przy dobrych chęciach każ-
dy problem prawny dawał się ponad pół
Sprawdz
www.prawnik.pl
wieku temu rozwiązać przez przeciwsta-
wianie sobie starego i nowego ustroju.
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C8 MARKETING PRAWNICZY
Docieranie do klientów
Warto pielęgnować kontakty
na wszystkich szczeblach
niającym budżet). Przy czym skuteczny elementu strategii wszystko już zosta- przypadków, w miejsce długich opinii
Postęp techniczny daje
marketing swój początek musi mieć we- ło powiedziane. Tymczasem w trakcie prawnych, klienci oczekują od prawni-
prawnikom nowe narzędzia wnątrz kancelarii. Jej wizerunek kreowa- dyskusji w tym obszarze pojawił się do- ków krótkich oraz zwięzłych odpowiedzi
ny przez pracowników oraz współpra- datkowy wątek, na który warto zwrócić na zadane pytania. Pan Peter Koehler
w zakresie reklamy, co nie
cowników jest najtańszą i najbardziej uwagę. Doświadczenie członków IALF przedstawiciel NIKE podkreślił, iż w dzi-
skuteczną reklamą. Tu jednak niezbęd- uczy, iż obsługa prawna klienta powinna siejszych realiach rynkowych klient zwy-
oznacza jednak, iż stare,
ne jest budowanie w zespole przekonania być dokonywana wielopoziomowo, tzn. kle nie ma czasu czytać długich, zawiłych
o własnej wartości, np. poprzez przygo- powinna być skierowana nie tylko do de- opinii, zawierającej szczegółowe podsta-
sprawdzone metody dotarcia do
towywanie i rozsyłanie do jego członków cydentów najwyższego szczebla. Pracow- wy prawne. Przedsiębiorca ceni szybką
informacji o wspólnych dokonaniach. Wy- nicy drugiego frontu, czyli osoby zajmu- i konkretną odpowiedz
, która ma mu
klienta należy odłożyć do lamusa
maga to konsekwencji, ale doświadcze- jące stanowiska na szczeblach niższych ułatwić podjęcie biznesowej decyzji.
nia kolegów z branży dowodzą, iż warto niż zarząd, mogą odegrać w niedalekiej
Stare i nowe pomysły
podjąć wysiłek i zbudować sprawną sieci przyszłości kluczową rolę. Bo, po pierw-
komunikacji wewnętrznej. sze, mogą w krótkim czasie awansować W trakcie dyskusji członkowie IALF
w hierarchii firmy i mieć bezpośredni mieli szanse przedstawić swoje pomy-
Znajomość branży
wpływ na dobór podmiotów obsługują- sły marketingowe. Przykładowo wska-
Niezależnie od zmiany trendów w zakre- cych spółkę. Po drugie, mogą odejść ze zano na:
sie sposobu dotarcia do klientów dla tych spółki i rozpocząć własną działalność, % organizację nieodpłatnych szkoleń
ostatnich fundamentalne znaczenie ma w ramach której będą chciały skorzy- czy też seminariów dla przedsię-
to, czy prawnik zna ich branżę. Nikogo stać z usług sprawdzonego prawnika. Po biorców  największą zaletą takie-
nie trzeba przekonywać, iż tylko szcze- trzecie zaś mogą przejść do innych pod- go przedsięwzięcia jest bezpośred-
gółowa wiedza w zakresie codziennego miotów na rynku i stanowić w nowym ni kontakt z potencjalnym odbiorcą
funkcjonowania określonego środowiska środowisku pracy znaczącego sojusznika. usług,
biznesowego pozwala prawnikowi do- % wysyłkę kartek świątecznych  cho-
Forma kontaktów
brać odpowiednie, szyte na miarę usługi. ciaż jest to jedynie forma podzięko-
Członkowie IALF zadali sobie pytanie: Zdaniem specjalistów zajmujących się wania klientowi za wzajemną współ-
czy wizerunek eksperta w danej branży tematyką marketingu kancelarii praw- pracę, dobrze jest zadbać, aby kartka
można sobie wypracować, nie mając żad- nych w dalszym ciągu wiele pozostaje kancelarii wyróżniała się w tłumie,
nego klienta, który się z niej wywodzi? do zrobienia w zakresie standardu pracy gdyż tylko wtedy zostaje dostrzeżona.
Z pewnością jest to inwestycja wymaga- prawnika. Podstawowy zarzut  pomi- Ciekawy pomysł może spowodować,
EWA LEJMAN
jąca czasu oraz dyscypliny. Jak wskazał mo dużego dostępu do środków komu- iż kartka jest przedmiotem rozmów
radca prawny, doradca podatkowy, wspólnik
przedstawiciel Microsoft Corporation nikacji bezpośredniej w dalszym ciągu wszystkich pracowników firmy,
w kancelarii Adwokaci i Radcowie Prawni sp. k
Izabella Żyglicka i Wspólnicy
dobrym początkiem dla takich działań zbyt rzadko kontaktujemy się z klientami % prowadzenie bloga  popularna forma
może być przesyłanie e-maili o charak- z własnej inicjatywy. Reprezentant Mi- aktywności medialnej także w Pol-
Pod koniec maja uczestniczyłam w do- terze informacyjnym. W praktyce polega crosoft podkreślił, iż bieżące zaintere- sce, na świecie postrzegana jest jako
rocznym zjez
dzie International Alliance to na przedstawieniu konkretnej oso- sowanie sprawami spółki jest wynagra- jedno ze skuteczniejszych narzędzi
of Law Firms (IALF). Działające już blisko bie za jej uprzednią zgodą, odnośników dzane poprzez pojawienie się u klienta w dotarciu do potencjalnego klienta.
ćwierć wieku Międzynarodowe Stowa- (linków) do ciekawych artykułów wraz poczucia niezbędnej obecności prawnika Ponieważ sukces wymaga systema-
rzyszenie Kancelarii Prawnych grupu- z komentarzem dotyczącym bieżących przy każdej transakcji. tyczności oraz aktualności wpisów,
je podmioty, które zapewniają globalną wydarzeń, zagadnień, przedstawianiem Jak wskazał z kolei przedstawiciel Nike, amerykańskie kancelarie, dysponu-
obsługę i doradztwo prawne. Tegoroczne najistotniejszych wniosków, a nawet pro- jednym z podstawowych błędów popeł- jące większym budżetem, często za-
spotkanie w amerykańskim Seattle zdo- pozycji konkretnych, indywidulanych nianych przez prawników jest brak umie- trudniają zewnętrzne firmy specja-
minowała kwestia aktualnych trendów rozwiązań. Taka forma marketingu za- jętności zadawania klientowi właściwych lizujące się w tym zakresie.
w marketingu usług prawnych, w tym pewne nie przyniesie efektu od razu, ale pytań. Szybkość w identyfikowaniu pro- Analiza wszystkich omawianych
błędów, jakie najczęściej my, prawnicy, może zaowocować docelowo bezpośred- blemu oraz trafność udzielanej porady, w Seattle przykładów skłania do wnio-
popełniamy na tym polu. Obecność przed- nim kontaktem z klientem w przyszłości. odnosząca się do sedna sprawy, w dalszym sków, iż niezależnie od narzędzi, jakich
stawicieli światowych gigantów pokroju ciągu stanowią podstawową cechę wy- użyjemy, aby wdrożyć zaplanowaną
Dotychczasowi klienci
Callison, Nike czy Microsoft pozwoliła po- różniającą dobrego prawnika. strategię marketingową, liczy się jasno
znać opinie naturalnych adresatów tego Tradycyjnym, ale i najlepszym sposo- Przygotowywanie produktu zrozumia- sprecyzowany cel oraz upór w działaniu.
marketingu  klientów. Wnioski? bem zdobycia nowych klientów jest od- łego oraz przydatnego dla klienta nie Rozwój technologii ułatwia wzajemne
Działania marketingowe rozpocząć na- powiednia rekomendacja ze strony ak- zawsze jest standardem nawet w du- kontakty, ale pewne standardy działa-
leży od określenia strategii, a następnie tualnych lub dawnych kontrahentów. żych korporacjach. Wzajemna dyskusja nia pozostają w zawodzie prawnika po-
jej rozwinięcia w biznesplanie (uwzględ- Mogłoby się wydawać, w ramach tego członków IALF wykazała, iż w większości nadczasowe.
kronika bubli prawnych
Gdybym mógł zmienić jeden przepis...
dybym mógł go układu pracy oraz na społecznego w jego trakcie ników w obawie przed jako podstawy zatrudnienia.
zmienić jeden szczeblu zakładowym. było konsekwencją stworze- koniecznością poprawy Moim zdaniem warto
przepis, to poszuki- Powody takiej wysoce nia przez ustawodawcę warunków pracy szerzej wykorzystać takie
G
wałbym takich niekorzystnej sytuacji są materii negocjacyjnej i płacy oraz zwiększeniem adresowane do pracodaw-
rozwiązań prawnych, które bardzo różne. Jednak adresowanej do partnerów kosztów z tym związanych ców zachęty do podejmowa-
przyczyniłyby się do niezależnie od przyczyn społecznych szczebla nagle niejednokrotnie sami nia rokowań zbiorowych w
ożywienia dialogu społecz- kryzysu dialogu społecznego zakładowego. Ustawa zaczęli zwracać się do przepisach kodeksu pracy.
Marcin
nego w Polsce. Od wielu lat należy poszukiwać takich antykryzysowa stworzyła strony pracowniczej o Chodzi o klauzule deroga-
Zieleniecki
dialog społeczny w naszym rozwiązań prawnych, które możliwość wprowadzania w podjęcie rokowań nad cyjne, tj. przepisy, które w
prof. UG
kraju ewidentnie przeżywa zachęcałyby obie strony tego przedsiębiorstwach dotknię- wprowadzeniem rozwiązań określonych okolicznościach
dr hab.
kryzys. Jest to widoczne na dialogu do podejmowania i tych skutkami kryzysu czasowo uelastyczniających i w określonym trybie
szczeblu ogólnopolskim, prowadzenia rokowań ekonomicznego rozwiązań regulacje prawne zawarte w zezwalają na odstępowanie
gdzie mamy do czynienia z zbiorowych. W celu prawnych Å‚agodzÄ…cych kodeksie pracy. Dla drugiej na od sztywnych regulacji
sytuacją, w której od roku stworzenia odpowiednich sztywne rygory ochronne strony stanowiło to okazję ochronnych zawartych w
nie działa Trójstronna narzędzi służących do kodeksu pracy w niektórych do wprowadzenie korzyst- kodeksie pracy. Koniecznym
Komisja ds. Społeczno-Go- podejmowania dialogu obszarach, jak chociażby w nych dla pracowników warunkiem powodzenia
spodarczych, na szczeblu społecznego należy  moim zakresie czasu pracy. rozwiązań zmierzających takiej operacji jest jednak
branżowym, gdzie nie toczą zdaniem  korzystać z Pracodawcy zwykle niechęt- np. do ograniczenia również stworzenie barier
się negocjacje zmierzające doświadczeń ostatniego ni podejmowaniu rokowań z zjawiska nadużywania ograniczających nadużycia
do zawarcia pozazakładowe- kryzysu. Ożywienie dialogu przedstawicielami pracow- terminowych umów o pracę przy ich stosowaniu. Oprac. PB
% Redakcja: ul. Okopowa 58/72; 01-042 Warszawa, tel. [phone], faks: 22 530 40 39; e-mail: [e-mail] % Redaktor naczelna: Jadwiga Sztabińska
% Zastępcy redaktor naczelnej: Andrzej Andrysiak, Dominika Sikora, Paweł Nowacki % Sekretarze: A
ukasz Bąk, Rafał Drzewiecki, Anna Godlewska, Leszek Majkut,
Mirosław Mazanec, Mira Suchodolska % Redaguje: Ewa Szadkowska % Szef działu foto: Krzysztof Cieślewicz % Biuro reklamy (tel. [phone]):
Dyrektor: Monika Szulc-Wąsikowska, tel. [phone] % Szef studia DTP: Jacek Obrusiewicz % Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. [phone]