Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
prawnik
PiÄ…tek  niedziela | 27 29 czerwca 2014
Ochrona dziennikarskich z
ródeł
Drzwi bardzo
wÄ…sko otwarte
Tygodnik  Wprost stał się ofiarą
działania, które  w świetle
dotychczasowego orzecznictwa
ETPC  można rozważać jako
naruszenie konwencji
VIKTOR KOEN\GETTY IMAGES
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C2
biblioteka prawnika
felieton na poczÄ…tek
Dobry kontrakt
to podstawa
Kultura podsłuchów, która była
Bezpieczeństwo zawieranych przez
przedsiębiorcę transakcji chroni dobrze
budowana przez ostatnie 25 lat
sporządzony kontrakt. Najczęściej przy
formułowaniu jego postanowień strony
opierajÄ… siÄ™ na przepisach kodeksu cy-
wilnego, uregulowaniach znajdujÄ…cych
Jeśli dziś można naruszać tajemnicę
siÄ™ poza obszarem k.c. oraz, rzecz jasna,
swojej woli. Uwzględniają nawet zwy- dziennikarską, to jutro może być
czaje towarzyszÄ…ce rozmaitym transak-
zagrożona nawet adwokacka
cjom, ponieważ w obrocie gospodarczym
obowiązuje zasada swobody umów. Ko-
rzystanie z tej swobody stwarza uma-
wiającym się firmom dodatkowe możli-
wości, ale wiąże się również z pewnymi
zagrożeniami. I tu z pomocą przychodzą
gotowe przykłady umów publikowane
w różnych zbiorach.
Publikacja  Kodeksowe umowy han-
dlowe omawia kontrakty najczęściej
zawierane w praktyce gospodarczej.
ZwiÄ…zane sÄ… one z obrotem handlo-
wym, w którym co najmniej po jednej
stronie musi wystąpić przedsiębiorca,
czyli profesjonalista w obrocie gospo-
darczym. Zbiór zawiera szczegółowe
i przydatne w praktyce informacje na
temat umów: sprzedaży na raty, dosta-
wy kontraktacji, o roboty budowlane,
leasingu, rachunku bankowego, agen-
cji, komisu, przewozu, spedycji, ubez-
JACEK TRELA
pieczenia oraz składu. W oparciu o nie
ANDRZEJ ZWARA
adwokat, wiceprezes
każdy może sam sformułować potrzeb-
adwokat, prezes Naczelnej Naczelnej
ny mu kontrakt dostosowany do kon-
Rady Adwokackiej Rady Adwokackiej
kretnej sytuacji. Oprócz definicji każda
umowa zawiera szczegółowe informacje
na temat stron, które mogą ją zawrzeć, Podsłuchy, pluskwy, mikrokamery, osób nielegalnie ujawniających nagrane moistne przestępstwo. Podobnie za pod-
a także ich praw i obowiązków, przed- dyktafony, a nawet telefony. Sposo- w ten sposób rozmowy, należy wycią- stawę odpowiedzialności karnej uznano
miotu umowy i jej charakteru prawne- bów na skuteczny podsłuch jest dziś gnąć wszelkie konsekwencje wynika- zachowania polegające na ujawnianiu
go. Publikacja informuje także o tym, naprawdę wiele, a do tego lawinowo jące z obowiązujących przepisów pra- podsłuchiwanych informacji. Przestęp-
jaka odpowiedzialność grozi stronom rośnie ich użycie. Skąd się wzięła ta wa. W tym zaś zakresie kodeks karny stwa przeciwko prywatności dopusz-
za niewykonanie lub nienależyte wyko- swoista kultura podsłuchów w Pol- jasno określa podstawy odpowiedzial- cza się zatem w Polsce zarówno ten,
nanie jej postanowień. Wskazuje też na sce? Stawiamy tezę, że była budowa- ności karnej. Warto zatem przypomnieć, kto nielegalnie podsłuchuje, jak i ten,
konkretne podstawy prawne. na przez ostatnie 25 lat. Aktualny rząd że w przepisie art. 267 k.k. uregulowa- kto materiały z nielegalnego podsłuchu
Lekturę warto polecić także prawni- stał się jej ofiarą. no dwa szczególne typy przestępstwa. ujawnia. Uważamy, że sprawców wska-
kom praktykom: adwokatom, radcom W latach 90. potajemnie zarejestro- Pierwszy z nich przewidziany w art. 267 zanych przestępstw należy jak najszyb-
prawnym, sędziom, notariuszom i ko- wane nagrania wykorzystywano do wal- par. 3 k.k. kryminalizuje zachowania ciej wykryć i ukarać.
mornikom. Książka jest uzupełnieniem ki i niszczenia przedsiębiorców i konku- Z nadzieją patrzymy na działania pro-
publikacji  Pozakodeksowe umowy han- rentów w biznesie, 10 lat póz
niej przy kuratury, że znajdzie organizatorów
Walka
dlowe . Redaktorem naukowym obydwu użyciu podsłuchów niszczono przeciw- podsłuchów i doprowadzi do ich uka-
z nielegalnymi
pozycji, których autorami są pracow- ników politycznych. A obecnie podsłu- rania. Nie dlatego, że nagrano ważnych
nicy ośrodków naukowych w Lublinie, chy zaczyna się wykorzystywać do de- polityków, ale dlatego, że trudno pogo-
podsłuchami nie
Poznaniu i Krakowie, jest prof. Andrzej stabilizacji struktur władzy i wywarcia dzić się ze złem, które wynika z pod-
może naruszać
Kidyba. MPS nacisku na rząd. Mamy nadzieję  przy- słuchiwania rozmów.
znajemy, niewielką  że afera, jaka wy- Istnieją elementarne wartości, takie
tajemnicy
Andrzej Kidyba buchła ostatnio, przyniesie otrzez
wie- jak m.in. prywatność, wolność czy swo-
dziennikarskiej.
(red. nauk.), nie, a może zapoczątkuje nowy trend boda wypowiedzi, które są chronione
 Kodeksowe umowy społeczny, który zatrzyma plagę pod- przez prawo, a także powodują, że życie
Zachowania
handlowe , Warsza- słuchów. Jako adwokaci obserwujemy jej jest bardziej bezpieczne i moralne. Inge-
i działania
wa 2014, wyd. przejawy na co dzień. Potajemnie zro- rowanie w te wartości poprzez podsłu-
państwa powinny
Wolters Kluwer bione nagrania stają się orężem w spra- chy spowoduje  zdziczenie obyczajów
wach rozwodowych, rodzinnych, a na- i życia społecznego.
być adekwatne
wet sporach gospodarczych. Przyszedł Podkreślamy jednak stanowczo, że wal-
i proporcjonalne.
czas na opamiętanie. Adwokatura od ka z nielegalnymi podsłuchami nie może
lat zwraca uwagę, że Polacy są jednym naruszać tajemnicy dziennikarskiej. Za-
Nie wysyła się
z najbardziej podsłuchiwanych społe- chowania i działania państwa powinny
słonia do sklepu
czeństw zarówno przez służby państwa, być adekwatne i proporcjonalne. Nie wy-
Waldemar Żurek,
cytat tygodnia jak i prywatne podmioty. syła się słonia do sklepu z porcelaną po
z porcelanÄ… po
sędzia, członek Krajowej Rady Sądownictwa,
Gdy kilka dni temu prezydium Na- cenną filiżankę. Z tej sytuacji warto wy-
w wywiadzie dla   Rzeczy o Prawie
cenną filiżankę
czelnej Rady Adwokackiej podjęło ciągnąć wnioski. Nam nasuwa się oczy-
uchwałę potępiającą działania proku- wiste spostrzeżenie, że należy wprowa-
Żądanie akt sprawy ratury oraz służb specjalnych w redakcji polegające na zakładaniu lub posługi- dzić odpowiednie regulacje prawne, które
tygodnika  Wprost , zewsząd podniosły waniu się urządzeniem podsłuchowym, wzmocnią ochronę istniejących tajemnic
w toku jest wywieraniem
się głosy, iż adwokatura rzekomo bro- wizualnym albo innym urządzeniem lub zawodów zaufania publicznego, takich jak
ni dziennikarzy tygodnika i animato- oprogramowaniem w celu uzyskania tajemnica dziennikarska czy adwokacka,
pośredniej presji
rów tajnej operacji nagrywania gości informacji przez osoby nieuprawnione. wraz ze wzmocnieniem ochrony warto-
warszawskich restauracji. Nic bardziej Należy podkreślić, że w przepisie art. 267 ści jednostki, jak prawo do prywatności
na sędziego. (...) Sędziom
mylnego. Krytykom radzimy ponowną, par. 3 k.k. jako karane zostało opisane i intymności. Jeśli dziś można naruszać
uważną lekturę. W uchwale stwierdzo- zachowanie polegające na samym tylko tajemnicę dziennikarską, to jutro może
liniowym, rejonowym, dopiero
no jedynie, że akcja ABW i prokuratury zakładaniu lub posługiwaniu się urzą- być zagrożona nawet adwokacka.
w redakcji tygodnika była próbą złama- dzeniami podsłuchowymi, co sprawia, O legalności akcji
rozpoczynajÄ…cym orzekanie
nia tajemnicy dziennikarskiej w zakre- że dla odpowiedzialności karnej na pod- w redakcji  Wprost
sie chroniÄ…cym z
ródło informacji. Mówi stawie tego przepisu nie jest konieczne czytaj na str. 4.
może to nie być obojętne. Sędzia
o tym przepis art. 180 par. 3 k.p.k., który pełne zrealizowanie celu w postaci uzy-
na zasadzie art. 226 k.p.k. ma zastoso- skania nagrania określonej rozmowy.
musi być odważny. Nie można
wanie przy przeszukaniu takim, jakie Drugi typ przestępstwa opisany w art.
Wyjaśnienie
było prowadzone w redakcji  Wprost . 267 par. 4 k.k. określa podstawy odpo-
jednak zapomnieć, że od kilku lat
Tajemnica ta jest fundamentem wol- wiedzialności za zachowania polegają- W tekście  Sędzia dociekliwy
funkcjonuje skarga na przewlekłość nych mediów, tak jak tajemnica adwo- ce na ujawnianiu informacji uzyskanej (Prawnik nr 118 z 20 22 czerwca
kacka jest podstawą prawa do obrony. w sposób opisany w art. 267 par. 3 k.k. 2014 r.) błędnie przytoczyłem nazwi-
postępowania. Jeśli akta trafią do
Temu się sprzeciwiliśmy. Tyle i aż tyle. W ten sposób prawodawca uregulował sko sędziego Artura Wewióry z Sądu
Potępiamy potajemne nagrywanie kwestie związane z rejestrowaniem roz- Rejonowego A
ódz
-Śródmieście.
ministra na długie miesiące, to jak
i wykorzystywanie takich materiałów do mów, uznając, iż podsłuchiwanie  z Pana sędziego i czytelników
publikacji. Uważamy, że wobec organi- uwagi na zamach na chronioną konsty- za pomyłkę bardzo przepraszam.
w tym czasie sąd ma orzekać?
zatorów nielegalnego nagrywania oraz tucyjnie sferę prywatności  stanowi sa- Piotr Szymaniak
 Prawnik powstaje we współpracy z Krajową Radą Sądownictwa Naczelną Radą Adwokacką Krajową Radą Komorniczą Krajową Radą Notarialną
Krajową Izbą Doradców Podatkowych Krajową Radą Radców Prawnych
MATERIAÅ‚Y PRASOWE
MATERIAÅ‚Y PRASOWE
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 27 29 czerwca 2014 nr 123 (3764) gazetaprawna.pl
Prawniczka
w wielkim mieście
W Polskim Instytucie Dyrektorów nastąpiła zmiana
pokoleniowa. Na fotelu prezesa zasiadła mec. Beata
Binek, która objęła schedę po Andrzeju Nartowskim
Podczas studiów uczęszczała także na
Paulina Szewioła
zajęcia Szkoły Prawa Amerykańskiego.
[e-mail]
Wykłady zaszczepiły w niej zainteresowa-
kuteczna współpraca i efektyw- nie kulturą prawną common law. A chęć
na komunikacja między orga- skonfrontowania realiów rynku polskiego
nami spółki to istota corporate z amerykańskim zaprowadziła ją do no-
governance  mówi mec. Beata wojorskiej kancelarii butikowej specjali-
SBinek, która stawia sobie za cel zującej się w postępowaniach sądowych.
uczynienie z PID centrum wiedzy o ładzie  Zetknęłam się wtedy z całą otoczką zwią-
korporacyjnym. zaną z salą rozpraw, którą znałam dotąd
Dziadek widział ją jedynie w todze lub z amerykańskich filmów. I muszę przy-
lekarskim fartuchu. Ostatecznie za jego znać, że zachowanie profesjonalnych peł-
namową wybrała prawo i nie żałuje. Już nomocników nie odbiegało od tego, które
w trakcie studiów na Uniwersytecie War- pamiętam z dużego ekranu  wspomina
szawskim skierowała swoje zainteresowa- mec. Beata Binek. I dodaje, iż mimo że taki
nia w stronę prawa rynku kapitałowego prawniczy show robi wrażenie, bliższa jest
i w tej dziedzinie konsekwentnie realizu- jej jednak polska kultura prawna, która nie
je się do dziś. Pierwsze szlify zawodowe kładzie tak dużego akcentu na grę około-
zdobywała w departamencie prawnym procesową. Pobyt za granicą wspomina
Komisji Papierów Wartościowych i Giełd również jako ciekawe doświadczenie ży-
(obecnie Komisja Nadzoru Finansowego). ciowe.  Nowy Jork to miasto, które zadzi-
 Zdecydowałam, że na początku kariery wia i fascynuje. Tętni życiem w godzinach
nie chcę wiązać się z kancelarią prawną. nocnych i nawet opuszczając kancelarię
Z prostego powodu: jako osoba świeżo po póz
nym wieczorem, czułam się, jakbym
studiach nie zajmowałabym się od razu wychodziła w środku dnia. Zobaczyłam niło z niej cenionego specjalistę w zakresie wała z instytutem przy wielu projektach
dużymi projektami. Musiałabym zaczynać i zasmakowałam czegoś nowego. W week- prawa rynku kapitałowego. O czym świad-  mówi Andrzej Nartowski, prezes Pol-
od drobnych spraw. A ja nie chciałam cze- endy byłam turystką, w tygodniu żyłam jak czą także głośne transakcje, w które była skiego Instytutu Dyrektorów od 2006 r.,
kać na ambitne zlecenia  tłumaczy mec. nowojorczyk  opowiada radczyni prawna. zaangażowana. Uczestniczyła m.in. we który rekomendował kandydaturę mec.
Binek. I dodaje:  W KPWiG nie było po- Pomimo iż w Stanach Zjednoczonych wrogim przejęciu Eko Holdingu oraz bra- Binek. I nie ma wątpliwości, że to odpo-
działu obowiązków na bardziej lub mniej praktykowała w kancelarii butikowej, ła udział w skutecznej obronie Bogdanki wiednia osoba do pełnienia tej funkcji.
wymagające. Wykonywałam wszystkie za- w Polsce konsekwentnie wiązała się z gi- przed takim procesem. Jeżeli dodamy do Pomimo iż projektom, w które jest za-
dania związane z obsługą prawną w tej in- gantami. W KPWiG spędziła 5 lat, póz
niej tego posiadany przez nią tytuł MBA rysu- angażowana, poświęca się bez reszty, stara
stytucji. Nie miałam taryfy ulgowej. Z tych były White & Case, CMS Cameron McKen- je się nami obraz prawnika, który mówi się znajdować także czas na hobby.  Je-
względów to był dobry wybór. Czas spę- na i PwC Legal.  Początki pracy w kan- i rozumie język biznesu. stem aktywna. Lubię jez
dzić na rowerze,
dzony w instytucji funkcjonującej w sa- celarii opisałabym jako zderzenie dwóch Ten aspekt okazał się również niezwy- biegać i grać w tenisa, dużo też spaceru-
mym centrum rynku kapitałowego ocenia światów. Świeżo w pamięci miałam bo- kle istotny przy wyborze mec. Beaty Bi- ję, a zimą jeżdżę na nartach. Moją wielką
pozytywnie także dlatego, że owocował wiem swoją działalność w urzędzie, któ- nek na stanowisko prezesa PID.  Proces pasją jest nurkowanie. Co najmniej raz
w wyzwania związane z akcesją Polski rego głównym zadaniem jest sprawowa- rekrutacji trwał długo, bowiem szukali- w roku staram się również odwiedzić ja-
do UE.  Musieliśmy sprostać zadaniom nie nadzoru nad rynkiem finansowym, śmy kandydata, który legitymowałby się kiś ciekawy zakątek świata, a w podróż
wynikającym z konieczności adaptacji na- aż nagle znalazłam się po drugiej stronie doświadczeniem rynkowym, był odważ- z reguły zabieram publikacje związane
szego prawa i procedur do standardów barykady  wspomina prawniczka. Zdo- ny i ambitny. Mec. Beata Binek posiada z celem mojej wycieczki. Gdy jechałam np.
unijnych. To było cenne doświadczenie byte na obydwu frontach doświadczenie wszystkie te atuty i dodatkowo zna realia na Sycylię, do walizki spakowałam książki
 tłumaczy prawniczka. wzbogaciło jej warsztat prawniczy i uczy- funkcjonowania PID, bowiem współpraco- Mario Puzo  wspomina mec. Beata Binek.
prosto ze Strasburga
Dostęp osób tymczasowo aresztowanych do edukacji
Kwestia praw osób pozba- nie w zajęciach edukacyjnych, wątpliwości, nie podnosił ich o zobowiązaniu władz wię- ska więziennego czy nawet
wionych wolności lub znaj- które pozwoliłyby mu na uzy- również sam skarżący. Tak- ziennych do zachęcania osób szerzej  całego społeczeń-
dujących się w sytuacji ogra- skanie średniego wykształce- że argument dotyczący bra- tymczasowo aresztowanych stwa, jest niezwykle cenna.
niczenia wolności często nia. Wniosek ten spotkał się ku pewności co do czasu dal- do udziału w programach Trybunał przywołał w tym
wzbudza wiele kontrowersji. jednak z odmowną decyzją szego trwania tymczasowego edukacyjnych. miejscu właściwe zalecenia
Część opinii społecznej po- władz więziennych, potwier- aresztowania Veleva oraz oba- Jednocześnie ETPC podkreś- Rady Europy oraz Europejskie
strzega bowiem takie prawa dzoną następnie w wyroku wy przed tym, że mógłby on lił, że w zakres zobowiązań Reguły Więzienne, w których
bardziej w kategorii przywile- naczelnego sądu administra- być, jako osoba korzystająca państw stron związanych po- stwierdza się m.in.:  Każdy
dr Aleksandra
jów. Dlatego też wyrok w spra- cyjnego. Głównym powodem z zajęć przeznaczonych dla stanowieniami art. 2protoko- zakład karny dąży do zapew-
Gliszczyńska-
wie Velev przeciwko Bułgarii miało być ograniczenie pra- skazanych, uznany za recy- łu dodatkowego nr 1 konwen- nienia wszystkim więz
niom
-Grabias
jest ważnym podkreśleniem wa do edukacji w zakładach dywistę, nie znalazły uzna- cji nie wchodzi zobowiązanie dostępu do możliwie jak naj-
adiunkt
faktu, że nawet przebywająca karnych do osób skazanych nia w oczach strasburskich do zapewnienia w zakładach bardziej wszechstronnych
w poznańskim
w zakładzie karnym jednost- już prawomocnym wyrokiem sędziów. karnych zajęć edukacyjnych programów edukacyjnych,
Centrum Praw
ka ma określone prawa, któ- sądowym. Trybunał orzekł także, dla osadzonych. Jednakże które biorąc pod uwagę ich
Człowieka Instytutu
re nie mogą być ograniczane Trybunału nie przekonał stwierdzając ostatecznie na- w miejscach, w których edu- aspiracje, spełniają ich indy-
Nauk Prawnych
w sposób arbitralny i nieuza- żaden z argumentów przed- ruszenie praw skarżącego kacja taka jest dostępna, nie widualne potrzeby .
PAN
sadniony. stawianych przez państwo, i przyznając mu zadośćuczy- może być mowy o bezzasad- Prawo do edukacji w pol-
Velyo Velev przebywał jako które starało się wykazać, nienie w wysokości 2 tys. euro, nym uniemożliwianiu korzy- skich więzieniach też budzi
osoba tymczasowo aresztowa- iż odmowa dostępu do za- iż w omawianym przypadku stania z niej. Jest to tym bar- kontrowersje. Bardzo często
na w areszcie śledczym w Sta- jęć edukacyjnych wynikała nie został spełniony warunek dziej istotne, iż, jak wskazał traktowane jest przez władze
rej Zagorze przez 29 miesięcy. z obawy przed kontaktowa- przewidywalności ogranicze- trybunał, wartość edukacji więzienne jako nagroda lub
Ciążyło na nim podejrzenie niem pana Veleva z więz
nia- nia praw. Jedyny przepis pra- prowadzonej w więzieniach, przywilej, a nie jako upraw-
o nielegalne posiadanie broni mi skazanymi prawomocny- wa krajowego, który odnosił nie tylko w wymiarze indy- nienie więz
nia. Warto zatem
palnej. W tym czasie wystą- mi wyrokami. Uznał, iż nie się do sytuacji Veleva, wspo- widualnym, lecz również tym odnotować i zapamiętać buł-
pił on o zgodę na uczestnicze- istniały podstawy do takich minał bowiem wyłącznie dotyczącym całego środowi- garski wyrok.
Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETY PRAWNEJ: Wersja Standard: miesięczna (czerwiec 2014 r.): 96,00 zł, czerwiec grudzień 2014 r.: 638,75 zł. Wersja Premium: miesięczna
PRENUMERATA:
(czerwiec 2014 r.): 112,00 zł, czerwiec grudzień 2014 r.: 756,00 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 8% VAT). Więcej informacji na stronie www.gazetaprawna.pl/prenumerata
WOJTEK GÓRSKI
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C4 OPINIE
Akcja w redakcji tygodnika  Wprost
Ochrona dziennikarskich z
ródeł
Drzwi bardzo
wÄ…sko otwarte
Wynikanie pewnej reguły (gwarancji) ra istniało tylko  w pewnej liczbie państw
iedawne wydarze- z przepisu konwencji ETPC może uzasad- konwencji. Dokumenty międzynarodowe
nia towarzyszące niać w dwojaki sposób. W pierwszym sce- (rezolucja w sprawie swobód dziennikar-
opublikowaniu na- nariuszu strasburscy sędziowie dostrze- skich i praw człowieka przyjęta na czwar-
grań przez tygodnik gając najpierw, że w prawach państw tej europejskiej konferencji ministerialnej
 Wprost zwróciły członkowskich konwencji dominuje już na temat polityki dotyczącej mass mediów
uwagę na dziennikar- pewne rozwiązanie, uznają następnie, że w Pradze 7 8 grudnia 1994 r. oraz rezo-
Nski przywilej, a więc należy je też przejąć jako konwencyjny lucja Parlamentu Europejskiego w spra-
uprawnienie  ale i obowiązek dzien- standard. Decyzję powoduje więc swoista wie poufności dziennikarskich z
ródeł z 18
nikarza  do nieujawniania tożsamości suma krajowych faktów. Ale podejście try- stycznia 1994 r.) konstatowały brak dzien-
swojego informatora. Przepisy dotyczące bunału nie musi być empiryczne. Może nikarskiej gwarancji, postulując dokona-
PROF. IRENEUSZ
ochrony dziennikarskiego z
ródła znaj- on uznać, że określona gwarancja jest nie zmian w przyszłości. Nie stanowiło to
C. KAMIÅ„SKI
dują się już w polskim ustawodawstwie niezbędna, aby zapewnić realną ochronę jednak przeszkody w uznaniu przez try-
profesor w Instytu-
(art. 180 k.k., art. 15 16 prawa prasowe- konwencyjnego prawa. Stan i treść krajo- bunał, że już teraz dziennikarski przywi-
cie Nauk Prawnych
go), ale o prawnym kształcie dziennikar- wych praw nie tu znaczenia. Wnioskowa- lej jest wpisany w art. 10 konwencji. Bez
PAN, ekspert prawny
Helsińskiej Fundacji
skiego przywileju rozstrzyga standard nie trybunału jest zasadnicze. Inaczej mó- niego bowiem nie mogłaby istnieć wolna
Praw Człowieka
wypracowany w orzecznictwie Euro- wiąc, jeśli koniecznej gwarancji nie widać prasa (media).
pejskiego Trybunału Praw Człowieka w krajowych ustawodawstwach, tym go- Trybunał buduje swoją argumenta-
w Strasburgu (Trybunał). Jest to stan- rzej dla nich, bo nie nadążają za nakazami cję w następujący sposób. Prasa potrze-
dard określony bardzo mocno i kon- konwencji. Tę wadę trzeba pilnie usunąć. buje informatorów. Tych nie będzie bez
sekwentnie. W sprawach dotyczących Istnienie dziennikarskiego przywileju gwarancji, że ich tożsamość nie zostanie
ochrony dziennikarskich z
ródeł try- trybunał uzasadnił w zasadniczy sposób. łatwo ujawniona na żądanie służb i or-
bunał nie tylko niemal zawsze orzekał Uprawnienie do nieujawniania informato- ganów państwa. Co ważne, strasburscy
Tygodnik  Wprost
o naruszeniu europejskiej konwencji sędziowie nie połączyli dziennikarskiego
praw człowieka (konwencja), ale czynił przywileju z realizacją przez prasę (media)
stał się ofiarą
to też jednogłośnie. Jedynie wyjątkowo, funkcji publicznego kontrolera (ang. pu-
gdy krajowe władze zaprezentują bar- blic watchdog, fr. chien de garde), a więc
działania, które
dzo przekonujące argumenty, państwu okolicznością, która we wcześniejszym
uda się wyjść z trybunału z tarczą. orzecznictwie decydowała o identyfikacji
ETPC oznajmił, że dziennikarski
 w świetle
szczególnej reguły chroniącej dziennika-
przywilej nie może być traktowany
Strasburskie poczÄ…tki
rzy i media.
dotychczasowego
jako  zwykły przywilej, który jest
Żaden przepis konwencji nie mówi Trybunał ujmuje prawo do nieujawnia-
wprost o ochronie dziennikarskich nia informatora jako całościową gwaran-
orzecznictwa ETPC
przyznawany lub cofany w zależności
z
ródeł informacji. W sprawie Goodwin cję. Istnieje ona nie tylko wtedy, gdy media
od legalności lub nielegalności z
ródeł,
 można rozważać przeciwko Wielkiej Brytanii (wyrok wypowiadają się w sprawach mających pu-
Wielkiej Izby z 27 marca 1996 r.) try- bliczne znaczenie, ale występuje zawsze.
lecz stanowi rzeczywisty atrybut
jako naruszenie
bunał powiązał jednak przywilej dzien- Tak szerokie ujęcie nie wydaje się przy-
prawa do informacji, do którego należy
nikarza z art. 10 konwencji, chroniącym padkowe. Jeśli ETPC uzależniłby ochronę
konwencji
swobodÄ™ wypowiedzi. dziennikarskich z
ródeł od realizacji przez
podchodzić z największą uwagą
FOT. BARTOSZ KRUPA_EAST NEWS
FOT. WOJTEK GÓRSKI
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 27 29 czerwca 2014 nr 123 (3764) gazetaprawna.pl
media kontrolnej funkcji oraz wypowia- semburgu i Belgii zmierzały do ustale- kania, gdzie znaleziono arsenał bro- zgodziła się na odróżnienie holender-
dania się o ważnych publicznie kwe- nia tożsamości z
ródeł dziennikarskich ni, nie sprowokowała rzekoma awaria skiej sprawy od wcześniej rozpozna-
stiach, władze krajowe mogłyby wska- informacji niezależnie od dziennikarza. instalacji wodnej, lecz był to jedynie wanych przypadków i stosunkiem 4
zywać, że dana publikacja  nawet jeśli Taki środek oceniono jako dużo bardziej pretekst, by policja mogła sprawdzić, głosów do 3 orzekła, że nie doszło do
dotyczy np. kluczowego polityka i jego drastyczny i stanowiący przez to po- unikając rygorów prawa, swoje podej- złamania art. 10. Uznano, że w celu
publicznej roli  nie spełnia jednak tych ważniejsze pogwałcenie art. 10. rzenia. Gdyby te enuncjacje się potwier- ścigania sprawców poważnych prze-
warunków, a więc dziennikarz nie może Użyta argumentacja jest przekonują- dziły, dowody zdobyte z naruszeniem stępstw, których działania ulegały eska-
skorzystać z zawodowego przywileju. ca. Goodwin, który był adresatem sądo- prawa powinny zostać odrzucone jako lacji (groz
ba użycia broni), władze, nie
Stąd, by zapobiec obchodzeniu gwa- wego polecenia, mógł uznać, godząc się  owoce zatrutego drzewa . dysponując innymi środkami wykry-
rancji, mocna teza: ochrona z
ródeł jest na negatywne dla siebie konsekwencje Trybunał jednomyślnie orzekł o zła- cia przestępców, mogły zażądać udo-
wstępnym warunkiem wolnej prasy. prawne, że nie podporządkuje się na- maniu art. 10. Sędziowie uznali, że brak stępnienia im materiału mogącego
Ta ochrona dotyczy każdej publikacji. kazowi ze względu na ważne racje za- potwierdzenia informacji o tle prze- zawierać informację istotną dla poli-
Żądanie ujawnienia dziennikarskiego wodowe polegające na ochronie z
ródła szukania nie przeszkodził sądom kra- cji (par. 58 59). Jednak trójka sędziów,
z
ródła może uzasadniać jedynie wystą- informacji. W dwóch kolejnych przy- jowym w rozpoznaniu zarzutów kar- która nie zgodziła się z taką konklu-
pienie nadrzędnego interesu publicz- padkach dziennikarze stali się nato- nych (o winie oskarżonych świadczyły zją, napisała w zdaniu odrębnym, że
nego (par. 45). Rozumienie tego pojęcia miast jedynie biernymi obserwatorami zeznania innych świadków, a nie tylko władze nie wykazały, iż podjęły inne
jest rygorystyczne. Interes uzasadnia- czynności, na które nie mieli wpływu wyniki przeszukania). działania w celu wykrycia przestępców.
jący pominięcie dziennikarskiego przy- i którym, w czasie ich przeprowadza- W trzecim scenariuszu odróżniają- Od razu zwrócono się do dziennikarzy
wileju musi się wiązać z identyfikacją nia, nie mogli się sprzeciwić. Dla infor- cym elementem miało być dokonanie z żądaniem wydania materiału. Takie
sprawcy poważnego przestępstwa, któ- matora i jego poczucia bezpieczeństwa przez informatora fałszerstwa w pouf- postępowanie nie spełniało rygorów
rej nie można dokonać w inny sposób. ta druga sytuacja jest dużo groz
niej- nym dokumencie przekazanym dzien- określonych w strasburskim orzecznic-
sza. Widząc, że prawo zezwala na łatwe nikarzom czterech tytułów prasowych twie. Dodatkowo policyjne czynności
Czwarta instancja
podjęcie wielu niezależnych od dzien- i agencji informacyjnej (wyrok ETPC nie zostały podjęte za zgodą sądu i pod
Naruszenie swobody wypowiedzi nikarza działań, które mają ustalić toż- w sprawie Financial Times Ltd. i inni jego kontrolą.
w sprawie Goodwin trybunał stwier- samość dziennikarskiego z
ródła, infor- przeciwko Wielkiej Brytanii z 15 grud- Wielka Izba orzeka natomiast jedno-
dził większością 11 głosów do 7. Sę- mator nie będzie skłonny przekazywać nia 2009 r.). Dokument dotyczył oferty myślnie o złamaniu art. 10. Wskazuje
dziowie niezgadzający się z konkluzją wiadomości mediom. Musi to negatyw- przejęcia przez jednego z piwowarskich na wymagane przez konwencję zabez-
orzeczenia podzielali tezy związane nie wpływać na możliwość realizacji potentatów innego dużego przedsiębior- pieczenia proceduralne. W ocenie sę-
z koniecznością silnych gwarancji do- przez media kontrolnej funkcji. stwa (fałszerstwo miało polegać na zmia- dziów w krajowym porządku prawnym
tyczÄ…cych z
ródeł informacji, ale inaczej nie ceny proponowanej za wykup akcji zabrakło adekwatnej kontroli sądu lub
Jak obejść Strasburg?
widzieli rozkład krajowych i strasbur- i dodaniu harmonogramu oferty). Obie innego niezależnego organu, który zba-
skich uprawnień związany z poszuki- Istnienie czytelnie i mocno zdefi- firmy były notowane na giełdzie, a in- dałby jeszcze przed wykorzystaniem
waniem równowagi dóbr, między któ- niowanego standardu związanego przez służby państwa zdobytego ma-
rymi powstał konflikt (a więc swobodą z ochroną dziennikarskich z
ródeł teriału, jak przedstawiała się relacja
wypowiedzi mediów i potrzebą ściga- informacji powoduje, że niezwykle między racjami służb śledczych lub
nia sprawców przestępstw). Dla dysy- rzadko żądanie ujawnienia tożsamo- prokuratorskich a racjami związany-
denckiej siódemki to sędziowie krajowi ści informatora (lub podjęcie innych mi z ochroną z
ródeł informacji. Taka
są zawsze lepiej przygotowani, aby na czynności wobec dziennikarza w celu instytucja kontrolna powinna wydawać
Ze względu na szczególną rolę mediów
podstawie bezpośrednio dostępnych ustalenia informatora, np. w drodze swoje rozstrzygnięcia na podstawie czy-
nietrafny jest pogląd, iż zarządzenie
im dowodów ocenić wagę wchodzących przeszukania) będzie zgodne z kon- telnych kryteriów; jednym z nich musi
w grę interesów przemawiających za wencją. Dlatego szansę na wybronie- być nakaz znalezienia środka zapew-
czynności w redakcji  Wprost było
żądaniem ujawnienia i przeciwko nie- nie przez państwo ingerencji w dzien- niającego nawet w pilnych sytuacjach
konsekwencją równości wszystkich
mu. Kluczowe staje się więc pytanie, nikarski przywilej widziano w próbie najmniejszą ingerencję w dziennikarski
czy ocena angielskich sędziów poddana identyfikacji pewnego elementu, który wobec prawa. Do dziennikarza nie przywilej. Kontrolujący podmiot musi
została regule proporcjonalności. Sko- miał odróżniać dany przypadek od ry- posiadać też uprawnienie do odrzu-
można stosować identycznych reguł
ro sądy krajowe wymagały, aby strona gorystycznie ujmowanego standardu. cenia wniosku o dostęp do zajętego
wnioskująca nakaz wykazała, że jest Na podstawie strasburskiego orzecz- związanych z pozyskiwaniem dowodów,
materiału dziennikarskiego (par. 92).
on konieczny, a następnie rozważyły nictwa można wskazać już na kilka Wymaganych cech nie spełnia system
jakie obowiązują w zwykłej sytuacji
wiele racji oraz okoliczności przema- scenariuszy testowanych przez zaskar- prawny, który decyzję powierza zasad-
wiających za ujawnieniem oraz przeciw żone państwa. niczo prokuratorowi, a sędziemu (śled-
niemu, sędziowie strasburscy winni się Pierwszy scenariusz odwoływał się formacja musiała wywrzeć wpływ na czemu) przyznaje tylko ograniczoną
powstrzymać od zastępowania swoimi do tezy, że z dziennikarskiego przywi- wartość ich akcji. funkcję doradczą.
ocenami ocen najbardziej uprawnio- leju korzysta tylko ta osoba, która jest Chociaż trybunał przyznał, że zamiar
Przeszukanie we  Wprost
nych sędziów krajowych. biernym beneficjentem ujawnienia mu zaszkodzenia może w pewnych okolicz-
Większość trybunału widziała tę materiałów przez dobrowolnie działa- nościach stanowić uzasadnienie dla Podczas przeszukania w redakcji
kwestiÄ™ inaczej. W wyroku oznajmiono, jÄ…cego informatora. Inaczej jest w przy- pozostajÄ…cego w zgodzie z konwencjÄ…  Wprost ochrona dziennikarskich
że każde ograniczenie ochrony dzien- padku aktywnie działającego dzien- żądania ujawnienia przez dziennika- z
ródeł informacji wystąpiła rykosze-
nikarskich z
ródeł informacji podlega nikarza, zwłaszcza korumpującego rza z
ródła informacji, to jednak kra- towo. Podjęte przez prokuraturę dzia-
w Strasburgu  najbardziej drobiazgowej z
ródło informacji. To on prowokuje do jowe sądy nie wykazały, że doszło do łania zmierzały do uzyskania przed-
kontroli (par. 40). Trybunał weryfikuje złamania prawa i wynagradza za to fałszerstwa (par. 66 67). Trybunał zdaje miotu, który miał stanowić dowód
więc dogłębnie ocenę krajowego orga- sprawcę. Dopuszcza się przestępstwa się więc tezę o fałszerstwie ponownie w sprawie  afery podsłuchów . Nie
nu. Działa jak sąd czwartej instancji, i jak każda osoba podlega środkom traktować jako pretekst mający uspra- były poprzedzone postanowieniem
nawet jeśli zaklina się, że w takiej roli dochodzeniowym przewidzianym na wiedliwić sądowe żądanie. Należy też sądu o zwolnieniu z tajemnicy dzien-
nie występuje. mocy prawa krajowego. podkreślić, że do naruszenia art. 10 do- nikarskiej. W toku czynności redak-
Tezę o drobiazgowej kontroli krajowej Do użycia takiej argumentacji do- szło, mimo iż sądowy nakaz nie został tor naczelny wskazał, że na nośniku
decyzji ETPC powtarzał konsekwentnie szło w sprawie dotyczącej przeszuka- wykonany. Jak zauważył jednak trybu- informatycznym mogą znajdować
w kolejnych orzeczeniach. nia dokonanego w związku z głośnym nał, środek pozostawał w mocy i ciążył się dane pozwalające zidentyfiko-
przeciekiem dokumentów z Europej- nad podmiotami, wobec których został wać informatora. Zgodnie z art. 225
Przeszukanie jeszcze groz
niejsze
skiego Urzędu ds. Zwalczania Oszustw orzeczony (par. 56). par. 1 k.k. nośnik powinien zostać
W sprawie Goodwin dziennikarzowi (OLAF). Na sprawstwo dziennikarza umieszczony w opieczętowanym opa-
Prawie się udało
nakazano pod groz
bą grzywny ujaw- miały wskazywać dostateczne podej- kowaniu i przekazany sądowi.
nienie materiałów, które miały posłużyć rzenia, choć ostatecznie nie doszło do Najbliżej odniesienia sukcesu przed Na pierwszy rzut oka wydaje się, że
do identyfikacji jego informatora (był oskarżenia. Trybunał ponownie jed- trybunałem zaskarżone państwo było polskie rozwiązanie proceduralne speł-
to sprawca wyniesienia poufnego ra- nak zaakcentował doniosłość gwaran- w sprawie Sanoma Uitgevers B.V. prze- nia kryteria określone przez Wielką
portu księgowego ze spółki notowanej cji dla ochrony dziennikarskich z
ródeł ciwko Holandii. Filmowy materiał Izbę w sprawie Sanoma Uitgevers. De-
na giełdzie). W chronologicznie dwóch informacji. Oznajmił, że dziennikarski stworzony przez pismo zajmujące się cyzję podejmuje sąd, którego rola nie
kolejnych skargach dotyczących dzien- przywilej nie może być traktowany jako motoryzacją miał zawierać informację jest sprowadzona do doradczej. Bliższa
nikarskiego przywileju chodziło nato-  zwykły przywilej, który jest przyzna- kluczową dla zidentyfikowana spraw- analiza ujawnia jednak, że nie wpi-
miast o policyjne czynności polegające wany lub cofany w zależności od le- ców bardzo poważnego przestępstwa. sujemy się adekwatnie w strasburski
na przeszukaniu pomieszczeń i zajęciu galności lub nielegalności z
ródeł, lecz Wątek ochrony dziennikarskich z
ró- standard.
znajdujących się tam materiałów. Celem stanowi rzeczywisty atrybut prawa do deł wynikał natomiast z tego, że ma- Po pierwsze, przedmiot zawierają-
działań było wykrycie osób, które naru- informacji, do którego należy podcho- teriał rejestrujący nielegalny wyścig cy dane mogące identyfikować z
ró-
szając prawo, przekazały mediom urzę- dzić z największą uwagą (par. 65). Nie samochodowy powstał po uzyskaniu dło informacji dziennikarza powinien
dowe dokumenty. W sprawie Roemen wystarcza istnienie prostych podejrzeń informacji o zdarzeniu od jego orga- trafić do sądu niezwłocznie i zostać
i Schmit przeciwko Luksemburgowi wobec dziennikarza. Niezbędne są za- nizatorów. należycie zabezpieczony w kancela-
(wyrok z 23 lutego 2003 r.) były to ma- tem mocniejsze podstawy do przepro- Policja zwróciła się o przekazanie rii tajnej. W praktyce takiej gwaran-
teriały dotyczące rzekomego przestęp- wadzenia przeszukania niż te, które materiału, ale nie w związku ze ści- cji nie było. Zwrócili na to uwagę na
stwa skarbowego popełnionego przez uzasadniają podjęcie środków w odnie- ganiem uczestników wyścigu, lecz by konferencji prasowej ministrowie Ma-
ministra, a w sprawie Ernst i inni prze- sieniu do zwykłych osób. Posługując się pozyskać dane w celu wykrycia spraw- rek Biernacki i Michał Królikowski.
ciwko Belgii (wyrok z 15 lipca 2003 r.) w taką perspektywą, trybunał wnikli- ców serii poważnych przestępstw. Poli- Zajęty nośnik znalazłby się w sądzie
chodziło o informacje z głośnych po- wie zbadał zasadność podjętych środ- cyjne służby dostały bowiem informa- dopiero po kilku dniach. Procedural-
stępowań sądowych (dotyczących m.in. ków prawnych, kwestionując ustalenia cję, że w wyścigu brał udział samochód, ne zabezpieczenia muszą być jednak
skandalu korupcyjnego Augusta i zabój- i rozstrzygnięcia sądów krajowych (wy- który widziano podczas serii kradzieży bezwzględne i mocne.
stwa ministra André Coolsa). rok w sprawie Tillack przeciwko Belgii bankomatów. W toku jednego z prze- Po drugie, uważam, że dziennikarz
W obu sprawach trybunał jednogło- z 27 listopada 2007 r.). stępstw sprawcy zagrozili świadkom, nie może biernie oczekiwać na wynik
śnie uznał, że nawet gdy przeszukujący Drugi scenariusz polegał na wskaza- że użyją broni palnej. Wydawca ma- postępowania sądowego, które wery-
nie znalez
li poszukiwanych materiałów, niu, że poznanie informatora miało być gazynu podporządkował się żądaniu fikuje, czy zajęty dowód zawiera dane
to doszło do ingerencji w swobodę wy- rzekomo niezbędne, by zapewnić obro- i wydał film policji. identyfikujące z
ródło informacji. Na-
powiedzi; orzekł następnie o narusze- nę osobie oskarżonej w postępowaniu Sprawę trybunał rozpoznawał dwu- leży mu zapewnić rzeczywisty udział
niu art. 10. Trybunał wskazał, że sprawy karnym (wyrok w sprawie Voskuil prze- krotnie: najpierw była to siedmio- w postępowaniu, pozwalający na okre-
Roemen oraz Ernst różnią się w istot- ciwko Holandii z 22 listopada 2007 r.). osobowa izba, a następnie Wielka ślenie, które dane i w jakim zakresie
ny sposób od rozstrzygniętej w wyroku Dziennikarskie z
ródło, znajdujące się Izba złożona z 17 sędziów (wyrok izby mogą posłużyć do poznania tożsamości
Goodwin przeciwko Wielkiej Brytanii. wśród funkcjonariuszy policji, miało z 31 marca 2009 r., wyrok Wielkiej Izby informatora.
Przeszukania przeprowadzone w Luk- twierdzić, że wejścia policji do miesz- z 14 września 2010 r.). Tym razem izba Dokończenie na s. 6
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C6 PODSÅ‚UCHY
Uprawnienia służb specjalnych
Dokończenie ze s. 5
Jest to szczególne w przypadku, gdy
zajęty przedmiot ma charakter tech-
niczny lub gdy powiÄ…zanie zawartych
System niedopiÄ™
na nim danych z innymi materiałami
(np. billingami połączeń telefonicznych)
prowadzi do zidentyfikowania z
ródła.
Po trzecie, skoro trybunał w Strasbur-
W państwie muszą
gu konsekwentnie akcentuje, że zwol-
nienie z tajemnicy dziennikarskiej jest
istnieć skuteczne
dopuszczalne tylko przy ściganiu najpo-
ważniejszych przestępstw i gdy zawiodą
mechanizmy
inne możliwości dowodowe, nie jestem
przekonany, że reguła zapisana w art.
redukujÄ…ce
225 par. 1 kodeksu karnego jest odpo-
wiednia. Do przesłuchania dziennikarza
prawdopodobieństwo
jako świadka identyfikującego z
ródło in-
formacji może dojść tylko w odniesieniu
nadużycia kontroli
do przestępstw wymienionych w art. 240
par. 1. Tę zasadę należy stosować ana-
operacyjnej
logicznie do innych sytuacji zwiÄ…za-
nych z ujawnianiem informatora.
Usłyszawszy więc deklarację, że za-
trzymywany przedmiot zawiera dane
ujawniające tożsamość informato-
ra, organ prowadzajÄ…cy zatrzymanie
powinien odstąpić od czynności. Można
by następnie zażądać wydania rzeczy,
ale tylko i wyłącznie w takim zakresie,
w jakim nie zawiera ona danych chro-
nionych przez dziennikarski przywilej.
Taka zresztą reguła  o generalnym
DR KRZYSZTOF
charakterze  istnieje np. w Danii (de-
BREJZA
cyzja w sprawie Nordisk Film & TV A/S
prawnik, poseł PO,
przeciwko Danii z 8 grudnia 2005 r.).
zastępca przewodniczą-
Dziennikarz jest zobowiÄ…zywany do wy-
cego sejmowej komisji
dania rzeczy, ale po wyłączeniu danych ds. służb specjalnych
mogących wskazywać na tożsamość in-
formatora. Pełne wydanie jest prawnie
dopuszczalne dopiero do zwolnieniu
dziennikarza z obowiÄ…zku zachowania
w tajemnicy danych pozwalajÄ…cych na
identyfikacjÄ™ z
ródła informacji. Uprawnienia służb w zakresie stosowania nymi, jak wskazała Rada Europy w przy- zakresie rządowy projekt jest niezwykle
Ze względu na szczególną rolę me- podsłuchów nie są zbyt szerokie? jętym w 1999 r. raporcie G. Frundy, jest ważny dla wzmocnienia i ochrony kon-
diów realizujących swobodę wypowie- Moim zdaniem problemem nie jest to, ważna w przeciwdziałaniu naruszeniom stytucyjnych praw i wolności.
dzi, zapewnianą przez Konstytucję RP czy uprawnienia są zbyt wąskie lub sze- praw i wolności obywatelskich.
i konwencję, nietrafny jest pogląd, iż za- rokie, ale czy są one nadużywane. Pamię- A co może sejmowa komisja ds. służb
rządzenie czynności w redakcji  Wprost tać należy, że nieodzowną cechą służb Mam jednak wątpliwości, czy to wystar- specjalnych? Często stawia się jej zarzut,
było konsekwencją równości wszystkich specjalnych każdego państwa jest ich cza... że kontrola przez nią sprawowana jest
wobec prawa. Do dziennikarza nie moż- tajny sposób funkcjonowania i wykony- Brakuje ostatniego ogniwa, które upraw- iluzoryczna...
na stosować identycznych reguł związa- wanie zadań za pomocą niejawnych me- nione byłoby do wglądu do jądra pracy Sejmowa speckomisja realizuje kontrolę
nych z pozyskiwaniem dowodów, jakie tod pracy operacyjnej. Bez tych niejaw- służb specjalnych, czyli do pracy opera- parlamentarną, kontrolę o charakterze
mają zastosowanie w zwykłej sytuacji. nych narzędzi pracy służby wywiadowcze cyjnej. Dlatego pojawiła się rządowa ini- politycznym, realizowaną przez polity-
Specyficzna perspektywa prawna i kontrwywiadowcze państwa nie istnieją. cjatywa ustawy tworzącej komisję kontro- ków  posłów.
towarzysząca mediom oraz związa- A bez skutecznie funkcjonujących służb li służb specjalnych. Byłaby ona złożona
nym z nimi gwarancjom powoduje, że specjalnych państwo pozostaje całkowi- z kilku ekspertów, osób z wieloletnim do- Dlaczego więc prace nad projektem powo-
strasburscy sędziowie nie mieli wątpli- cie bezbronne. Kontrola operacyjna jest świadczeniem w pracy w organach wy- łania komisji kontroli służb specjalnych
wości, że przeszukanie redakcji w po- jednym z najskuteczniejszych narzędzi miaru sprawiedliwości, kontroli państwo- zwolniły?
szukiwaniu dowodów było środkiem pracy służb. wej lub ochrony praw człowieka. Ważne, Pojawiły się negatywne opinie na temat
nieproporcjonalnym i oznaczało zła- że osoby te nie mogły być związane z ja- tego projektu, m.in. Krajowej Rady Są-
manie art. 10 konwencji (poza przy- Kto poza nimi może w majestacie prawa kimkolwiek ugrupowaniem politycznym. downictwa. Zarzuciła projektowi niekon-
wołanymi już sprawami tak stało się założyć podsłuch? Członkami komisji nie mogliby być też byli stytucyjność, w tym naruszenie zasady
w wyrokach w sprawie Martin i inni Poza pięcioma polskimi służbami spe- funkcjonariusze służb specjalnych. Komi- podziału władz. KRS stwierdziła także, że
przeciwko Francji z 12 kwietnia 2012 r.; cjalnymi uprawnieniami do stosowania sja uprawniona byłaby do badania dzia- tworzony ma być organ, którego kompe-
w sprawie Ressiot i inni przeciwko podsłuchów dysponują: policja, Żandar- łalności służb pod kątem wykonywanych tencje krzyżowałyby się z kompetencjami
Francji z 28 czerwca 2012 r.; w sprawie meria Wojskowa, Straż Graniczna oraz czynności operacyjno-rozpoznawczych, istniejących już organów administracji.
Telegraaf Media Nederland Landelij- Wywiad Skarbowy. Od lat 90. ub. wieku przetwarzanych danych osobowych czy
ke Media B.V. i inni przeciwko Holan- kolejne służby i instytucje wyposażano też uzyskiwanych i przetwarzanych da- I co pan na to?
dii z 22 listopada 2012 r., w sprawie Sa- w prawo podejmowania czynności opera- nych telekomunikacyjnych (członkowie Trudno jest mi się zgodzić z takimi za-
int-Paul Luxembourg S.A. przeciwko cyjno-rozpoznawczych, czego efektem jest komisji mieliby m.in. wgląd do wszelkich rzutami. Przypomnę, że służby upraw-
Luksemburgowi z 19 stycznia 2013 r. chaotyczne rozproszenie tych czynności dokumentów i materiałów służb, wstęp nione są do stosowania, oprócz kontro-
i w sprawie Nagla przeciwko A
otwie z 16 w wielu ustawach. Od kilku lat podejmo- do obiektów czy też możliwość wzywania lowanych sądownie podsłuchów, całego
czerwca 2013 r.). wane są działania w celu uporządkowania i przesłuchiwania świadków). Co warte katalogu czynności operacyjno-rozpo-
Podczas przeszukania w tygodni- tego systemu. podkreślenia, projekt ustawy zakłada, że znawczych, takich jak przetwarzanie
ku  Wprost nie doszło  w wyni- kontrola komisji nie miałaby żadnych pod- danych telekomunikacyjnych, wykorzy-
ku reakcji dziennikarzy  ani do za- I jak to idzie? miotowych ani przedmiotowych ograni- stywanie dokumentów legalizacyjnych,
trzymania informatycznego nośnika, W 2011 r. pojawił się ważny dla ochrony czeń. Komisja przeprowadzałaby kontrolę niejawne stosowanie danych osobowych
ani do skopiowania jego zawartości. praw obywatelskich rządowy projekt usta- na zlecenie m.in. sejmowej speckomisji czy też dostęp do danych pocztowych,
Europejski Trybunał Praw Człowie- wy. Ograniczono wtedy przesłankę sto- (niemającej wglądu w materiały operacyj- bankowych oraz ubezpieczeniowych. In-
ka stwierdzał jednak złamanie art. 10 sowania podsłuchów oraz wprowadzono ne służb), rzecznika praw obywatelskich tencją projektodawców nie było to, aby
konwencji już wtedy, gdy przeprowadza- obowiązek przekazania sądowi materia- czy też generalnego inspektora ochrony naruszyć zasadę podziału władz, lecz by
jącym przeszukanie nie udało się zdo- łów uzasadniających zastosowanie kon- danych osobowych. wykorzystać kompetencje, wiedzę i do-
być danego materiału lub gdy dzienni- troli operacyjnej. Wreszcie trwają prace świadczenie sędziów.
karze odmówili podporządkowania się nad kompleksową ustawą o czynnościach A co obywatele mieliby z tego?
nakazowi. Istotna była próba uzyskania operacyjno-rozpoznawczych. W państwie Za pośrednictwem tych instytucji mogliby A jak to wygląda na Zachodzie?
informacji chronionej dziennikarskim muszą istnieć skuteczne mechanizmy składać skargi na działalność służb. W tym W państwach Europy Zachodniej komisje
przywilejem niemieszcząca się w ramach redukujące prawdopodobieństwo nad- parlamentarne nie dysponują lub mają
strasburskiego rygoru. użycia kontroli operacyjnej, stąd cały czas bardzo ograniczony wgląd do wrażliwych
Pamiętając o tym, można więc uznać, podejmowane są prace legislacyjne nad danych mogących np. identyfikować
że tygodnik  Wprost stał się ofiarą dopięciem systemu kontroli nad służba- współpracowników służb. Jednak trwa
działania, które można rozważać jako mi specjalnymi. tam proces wzmacniania mechanizmów
Trend w dojrzałych
naruszenie konwencji. Tej sytuacji nie kontrolnych. Tworzone sÄ… jednoosobowe
zmieniła krytyka prokuratorskich czyn- Ktoś w ogóle weryfikuje, co wyczyniają demokracjach lub kolegialne instytucje eksperckie kon-
ności dokonana na konferencji praso- służby? trolujące pracę służb. Tak jest we Francji,
europejskich jest
wej ministra sprawiedliwości. Może Służby w Polsce kontrolowane są przez gdzie w 1991 r. utworzono Państwową
ją natomiast zmienić rozstrzygnięcie wiele organów i instytucji. Istnieje kon- taki, by uzupełniać
Komisję Kontroli Podsłuchów. Składa
sądu podjęte w następstwie zażalenia trola wewnętrzna w ramach nadzoru sys- się ona z trzech sędziów i kontroluje le-
kontrolÄ™ parlamentarnÄ…
wniesionego przez redakcję tygodni- temu Rady Ministrów, działalność służb galność stosowanych kontroli rozmów.
wyspecjalizowanymi
ka. Jeśli sąd potwierdzi, że działania podlega kontroli sądów czy też Najwyższej W Portugalii kontrolę parlamentarną
z 18 czerwca były poprawne, tygodnik Izby Kontroli. Jest wreszcie kontrola par- w imieniu legislatywy wykonuje Rada
kilkuosobowymi
 wyczerpawszy drogę postępowania lamentarna realizowana od 1995 r. przez Kontroli Służb Specjalnych Republiki
gremiami złożonymi
krajowego  będzie mógł się poskarżyć sejmową komisję ds. służb specjalnych. Portugalskiej  nie tworzą jej deputo-
do Strasburga. Skuteczna kontrola nad służbami specjal- z ekspertów wani, lecz trzy osoby o uznanym auto-
FOT. MATERIAA
Y PRASOWE
FOT. SHUTTERSTOCK
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
prawnik 27 29 czerwca 2014 nr 123 (3764) gazetaprawna.pl
kronika bubli prawnych
Gdybym mógł zmienić jeden przepis...
opiÄ™ ty
ustosunkowania się do zarzutów to powoduje, że kontrola ta ma
dr hab.
rytecie. Wreszcie są interesujące rozwią- przytoczonych w odwołaniu. Każdemu stworzone instytucjonalne warunki
Jan Paweł Tarno
zania niemieckie, gdzie tradycja kontroli trudno jest dostrzec błędy w wydanej bardziej obiektywnego rozstrzygania
profesor nadzw.
nad służbami specjalnymi sięga lat 50. przez siebie decyzji. Natomiast spraw niż autokontrola decyzji
Uniwersytetu
i utworzonego jeszcze przez kanclerza z punktu widzenia administracji jest inicjowana wnioskiem o ponowne
A
ódzkiego, kierownik
Adenauera gremium mężów zaufania. ono prostsze i wygodniejsze, bo rozpatrzenie sprawy. Zasada dwuin-
Zakładu Sądownictwa
Obecnie w Niemczech oprócz złożone- pozwala na niewypuszczenie sprawy stancyjności daje stronie określone
Administracyjnego UA
,
go z deputowanych Parlamentarnego z urzędu, tzn. na załatwienie jej we gwarancje procesowe ochrony jej
sędzia NSA
Gremium Kontrolnego (kontrolującego własnym zakresie bez oglądania się na interesu prawnego. Rozwiązanie to
działalność wywiadu oraz kontrwywia- kontrolę instancyjną. Po drugie, odpowiada europejskiemu standardowi,
du) działa także Komisja G-10. Składa się w administracji obowiązuje zasada rozumianemu jako przestrzeganie
ona z czterech ekspertów, a na jej czele yłby to art. 78 (pierwsze zdanie) hierarchicznego podporządkowania, przez ustawodawcę zasady sprawiedli-
stoi przewodniczący z uprawnieniami Konstytucji RP. Przepis ten która jest warunkiem koniecznym wości formalnej. Jest on spełniony,
sędziowskimi. Co istotne, Komisja G-10 obecnie stanowi, że każda sprawnego działania administracji jeżeli prawnie uregulowane postępowa-
B
rozpatruje wnioski o ograniczenie ta- ze stron ma prawo do zaskarża- publicznej. Każdy urzędnik, zarówno nie spełnia określone wartości,
jemnicy korespondencji lub tajemnicy nia orzeczeń i decyzji wydanych w organie administracji rządowej, jak stanowiące kryteria jego oceny. Jedną
telekomunikacyjnej i w przypadkach, gdy w pierwszej instancji. Moim zdaniem i samorządowej, ma swojego przełożo- z tych wartości jest praworządność
dojdzie do wniosku, że zarządzenie pod- powinien brzmieć, iż każda ze stron ma nego, co powoduje, że nie jest on proceduralna polegająca na zagwaran-
słuchu jest niedopuszczalne, może taki prawo do dwukrotnego rozpatrzenia jej niezależny w orzekaniu. Przy pozio- towaniu pewności i przewidywalności
wniosek zablokować. sprawy przez dwa różne organy. Tak mym toku instancji zawsze będzie procesowej oraz ustanowieniu
rozumiana zasada dwuinstancyjności skłonny podzielić zdanie przełożonego. odpowiednich mechanizmów kontroli
Rządowy projekt dobrze wpisywałby się postępowania odgrywa istotną rolę Ma on do wyboru: albo podzielić opinię działań urzędników.
w zachodnioeuropejskie rozwiązania? gwarancyjną, umożliwiając naprawie- przełożonego, albo napisać podanie Tych wartości nie spełnia poziomy
Tak. Trend w dojrzałych demokracjach nie ewentualnych błędów, uchybień o zwolnienie z pracy. Jest to naturalne tok instancji, chociażby dlatego, że nie
europejskich jest właśnie taki, by uzu- i pomyłek popełnionych przez organ i nie ma się czemu dziwić. zapewnia gwarancji procesowych zapo-
pełniać kontrolę parlamentarną wyspe- pierwszej instancji. Dotychczas art. 78 W przypadku kontroli instancyjnej biegających pogorszeniu sytuacji
cjalizowanymi kilkuosobowymi gremia- konstytucji był rozumiany jako nie istnieje poczucie kontroli własnej prawnej strony wnoszącej odwołanie.
mi złożonymi z ekspertów, którzy badać ustanawiający zasadę dwuinstancyjno- decyzji, natomiast występuje odpowie- Jeżeli organy jednostek samorządu
mają najwrażliwszą sferę działalności ści postępowania administracyjnego. dzialność za tworzenie linii orzeczni- terytorialnego miałyby rozpoznawać
wywiadu i kontrwywiadu. Rządowy pro- Jednak obecnie coraz częściej można czej dla podległych organów. Wszystko odwołania od decyzji wydawanych
jekt ustawy o komisji kontroli służb wpi- spotkać poglądy, że nie stoi on na przez pracowników ich urzędów, to
suje się więc w ogólnoeuropejski trend przeszkodzie do likwidacji pionowego postępowanie odwoławcze byłoby
wzmacniania kontroli nad służbami, toku instancji. Podnosi się, że wystar- stratą czasu, niestety konieczną, bo
Urzędnik, zarówno
a tym samym, jak wcześniej już stwier- czające jest zapewnienie stronie prawa zaskarżenie decyzji do sądu admini-
w organie
dziłem, wzmacniania ochrony praw do zaskarżania decyzji pierwszoinstan- stracyjnego jest uwarunkowane
i wolności obywatelskich. cyjnych, przy czym odwołanie to może wcześniejszym skorzystaniem
administracji
być rozpoznane przez ten sam organ, z odwołania. Szansa na zmianę
rzÄ…dowej, jak
A czy podstawa do kontroli służb nie który wydał zaskarżoną decyzję. zaskarżonej decyzji byłaby bowiem
powinna znalez
ć się w konstytucji? Uważam, że takie rozwiązanie jest nikła, tym bardziej że organy te coraz
i samorzÄ…dowej,
Moim zdaniem wystarczającą podstawą istotnym uszczupleniem gwarancji częściej przeciwstawiają interes
ma przełożonego,
do powołania takiego organu jest obecny procesowych strony. Przeciwko takiemu jednostki wyimaginowanemu intereso-
art. 95 ust. 2 konstytucji regulujący kon- rozumieniu art. 78 konstytucji przema- wi gminy, powiatu czy województwa,
co powoduje, że
trolę Sejmu nad całą administracją rządo- wia przede wszystkim to, że rozpozna- zapominając o swojej służebnej roli
nie jest niezależny
wą, w tym służbami specjalnymi. Jednak nie odwołania przez ten sam organ nie względem obywateli.
w orzekaniu
warto zauważyć, że w konstytucji RFN zapewnia pełnego i obiektywnego Oprac. PB
kontrola nad służbami umiejscowiona
została w dwóch nowelizacjach ustawy
zasadniczej, z 1968 r. i 2009 r. Ciekawost-
AUTOPROMOCJA
ką jest, że pierwsza nowelizacja dotyczy-
Å‚a art. 10 konstytucji RFN, czyli ochrony
tajemnicy korespondencji i stworzenia
organu kontrolujÄ…cego ograniczenia tej
tajemnicy  wspomnianej wcześniej Ko-
misji G-10, jej nazwa bierze się właśnie
od art. 10 konstytucji RFN.
Wróćmy do Polski. Jak ocenia pan skalę
nielegalnych podsłuchów?
SERWIS DLA PRAWNIKÓW
Jeżeli chodzi o nielegalne podsłuchy sto-
sowane przez służby, to zdecydowanie nie
ma tego problemu, ewentualnie jest to po-
niżej promila. Jeśli chodzi zaś o nielegalne
podsłuchy zakładane przez zorganizowa-
ne grupy przestępcze lub przez wywia-
downie gospodarcze, to jest to problem
nie do oszacowania. Jest wiele możliwości
technicznych stosowania podsłuchów. Na
rynku jest dużo programów, które dostar-
czone poprzez SMS-a lub e-mail mogÄ…
przejąć kontrolę nad smartfonami.
Jak się przed tym bronić?
Tak samo jak przed każdym atakiem ha-
kerskim. Uważać na to, jakie e-maile się
otwiera, ostrożnie postępować ze spa-
mem. Trzeba mieć świadomość, że są pro-
gramy, które nie muszą zostać otwarte
z poziomu poczty e-mail, by komputer,
czy też telefon został zainfekowany. Z kla-
sycznymi podsłuchami nigdy nie będzie
stuprocentowego zabezpieczenia. IstniejÄ…
mikrofony trudne do wykrycia, które ni-
czego nie emitują. Należy odpowiednio
WYNIKI
dobierać pomieszczenia do dyskusji nad
VIII edycji
poufnymi tematami. Jeżeli ktoś ma powo-
dy uważać, że może być podsłuchiwany,
należy regularnie przeprowadzać kontrolę
Rankingu Wydziałów Prawa
pod kątem instalacji mikronadajników.
Jednak jeżeli nie mówimy o dużej korpora-
Dziennika Gazety Prawnej
cji, to koszty zabezpieczenia często mogą
być dużo większe niż koszty dobra chro-
nionego. Podstawową zasadą powinna być
higiena w użyciu telefonu komórkowego.
Najczęściej z
ródłem podsłuchu może być
właśnie telefon komórkowy. Im mniej jest
Sprawdz
na www.prawnik.pl
skomplikowany, tym lepiej.
Rozmawiała Ewa Maria Radlińska
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: [e-mail]
C8 OPINIE
Widziane z dystansu
Sobotnio-niedzielne vacatio legis
eży przede mną Szukam jeszcze w dopiec? A może minister kłość, że ktoś wpadł na taki rozporządzenia to piątek
Dziennik Ustaw z 13 rozporządzeniu przepisów zlecił mu to już dawno pomysł? trzynastego, a rozporządze-
czerwca 2014 r., przejściowych, bo łudzę się, i właśnie sobie przypo- Notabene lekarze mówią nie wchodzi
L
w którym opubliko- że znajdę zapis  dotychcza- mniał? mi, że niebawem, kiedy już w życie dwa dni
wano rozporządzenie sowe wzory zachowują A może specjalnie wydrukują tysiące nowych póz
niej w niedzielÄ™.
ministra zdrowia w sprawie swoją ważność do dnia... . zastawił pułapkę na lekarzy deklaracji, będą zamawiać Ktoś powie: ,,Nic takiego
wzorów deklaracji wyboru Nie znajduję niczego i daje szansę kolegom kolejne, bo urzędnik się nie stało, jakaś tam
świadczeniodawcy, lekarza, takiego. Urzędnik jest z NFZ, którzy pokażą zapomniał o istotnych deklaracja, którą
Maciej
pielęgniarki i położnej bezwzględny i litości nie lekarzom, gdzie ich miejsce, elementach, które w tym lekarze w końcu sobie
Bobrowicz
podstawowej opieki zna. To nic, że tysiące kontrolując ich i karząc za wzorze znalez
ć się wydrukują . Czy naprawdę
radca prawny,
zdrowotnej z 11 czerwca. deklaracji, za które ktoś niestosowanie przepisów? powinny. nic się nie stało? Stało się
mediator
Rozporządzenie wchodzi zapłacił, wylądują A może urzędnik nie Akty normatywne, coś niesłychanie ważnego,
gospodarczy
w życie 15 czerwca, a więc w śmietniku. To nic, interesuje się tym, jak zawierające przepisy bo właśnie w taki sposób
i sÄ…dowy,
dwa dni póz
niej niż termin że trzeba wydrukować prawo, które tworzy, mają powszechnie obowiązujące, niszczy się zaufanie
prezes KRRP
publikacji Dziennika Ustaw. tysiące nowych. Niech stosować jego adresaci? Co ogłaszane w dziennikach obywatela do państwa.
w latach 2007 2013
Ale to jeszcze nie wszystko: drukują  myśli zapewne go to w końcu obchodzi, urzędowych, zwykle I na koniec argument
13 czerwca to piątek, a 15 urzędnik. przecież to nie jego wchodzą w życie najważniejszy: wśród zasad
czerwca to niedziela! Usiłuję sobie wyjaśnić, zmartwienie. po upływie 14 dni prawidłowej legislacji, które
Konstrukcja  vacatio skąd ten pośpiech. Może Jak ma obywatel od dnia ich ogłoszenia. Trybunał Konstytucyjny
legis stworzona w prawie nagle i niespodziewanie stosować prawo, którego Jedynie wyjątkowo, gdy wywodzi z art. 2 Konstytucji
rzymskim dawać miała wydarzyło się coś niesłycha- nie ma możliwości wymaga tego ważny interes RP i wyrażonej tam
obywatelom Rzymu szansę nie ważnego dla interesów przestrzegać? Co czują państwa (!), termin ten koncepcji państwa
dostosowania się do państwa, coś, co uzasadnia tysiące lekarzy, którzy się może być krótszy. prawnego, zaufania
zmieniającego się prawa, taki akt desperacji? Chyba o tym dowiadują? Czy czują Nawet przepisy obywateli do państwa
a państwu rzymskiemu nie, w końcu to tylko szacunek do swojego porządkowe wchodzą i tworzonego prawa, jest ta
pewność, że prawo to deklaracje. Może urzędnik państwa, które w ten w życie po upływie trzech o odpowiednim vacatio
będzie stosowane. Budowa- nienawidzi lekarzy, sposób im organizuje pracę dni od daty ich ogłoszenia! legis. Dwudniowe, sobot-
ła też niezbędne zaufanie w końcu ma z nimi ciągle i wspiera w leczeniu Przypominam: dzień nio-niedzielne vacatio legis
obywateli do państwa. problemy i postanowił im pacjentów, czy też wście- publikacji przywołanego tę zasadę łamie.
AUTOPROMOCJA
ZdobÄ…dz
prestiżowy tytuł
Prawnika  lidera jutra!
Prawnicy
 liderzy
jutra 2014
Na zgłoszenia czekamy do 30 czerwca 2014 r.
www.gazetaprawna.pl/rising-stars
Organizatorzy: Patronat honorowy:
% Redakcja: ul. Okopowa 58/72; 01-042 Warszawa, tel. [phone], faks: 22 530 40 39; e-mail: [e-mail] % Redaktor naczelna: Jadwiga Sztabińska
% Zastępcy redaktor naczelnej: Andrzej Andrysiak, Dominika Sikora, Paweł Nowacki % Sekretarze: A
ukasz Bąk, Rafał Drzewiecki, Anna Godlewska, Leszek Majkut,
Mirosław Mazanec, Mira Suchodolska % Redaguje: Ewa Szadkowska % Szef działu foto: Krzysztof Cieślewicz % Biuro reklamy (tel. [phone]):
Dyrektor: Monika Szulc-Wąsikowska, tel. [phone] % Szef studia DTP: Jacek Obrusiewicz % Produkcja: Elżbieta Stamler, tel. [phone]