nr 154 7 sierpnia 2008 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y
B
Twoje Składki ZUS
RENTY PORADNIA UBEZPIECZENIOWA
Renta może być powiększona o połowę emerytury Czy można ponownie ustalić podstawę wymiaru emerytury
strona B2 strona B4
PODLEGANI E UBEZPI ECZENI OM Z UMÓW CYWI LNOPRAWNYCH
Od każdej umowy zlecenia należy opłacać składki
na ubezpieczenie zdrowotne
Jeżeli osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia podpisze kolejną umowę tego rodzaju, wówczas
z drugiej umowy ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dobrowolne. Obowiązkowe jest natomiast
ubezpieczenie zdrowotne z obu umów.
nych, szkół ponadpodstawowych oraz studenci do ukończenia
MICHAA
JAROSIK
PRZYKA
AD ZGA
OSZENIE UMÓW Z TYM SAMYM
26 lat życia.
[e-mail]
KODEM TYTUA
U DO UBEZPIECZEC

Przedsiębiorcy coraz częściej zatrudniają osoby na podsta- Kolejna umowa zlecenia
wie umów cywilnoprawnych i w ten sposób unikają koniecz- Zleceniobiorca, który zawrze dodatkowo drugą umowę zle-
Spółka A od 1 kwietnia 2008 r. zatrudnia na podstawie umowy zle-
ności stosowania przepisów kodeksu pracy. Najczęściej podpi- cenia, podlega dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu
cenia Janusza A
. Umowa została zawarta do 31 grudnia 2008 r. Ja-
sują z pracownikami umowę zlecenia (a właściwie umowę i rentowym z drugiej umowy oraz obowiązkowo ubezpiecze-
nusz A
. został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalne-
o świadczenie usług, do której stosujemy przepisy dotyczące niu zdrowotnemu.
go, rentowych, wypadkowego (praca wykonywana w siedzibie firmy),
umowy zlecenia). Zawierane są również umowy o dzieło, Może on zmienić tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń
zdrowotnego oraz do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.
a niekiedy umowy o pracę nakładczą. i wybrać jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń drugą
Od 1 lipca spółka podpisała z Januszem A
. drugą umowę zlecenia
umowę zlecenia, wówczas z pierwszej ubezpieczenia emery-
(na inny zakres usług) również na okres do 31 grudnia 2008 r. Zlece-
Zasady naliczania składek
talne i rentowe z obowiązkowych staną się dobrowolne, a obo-
niobiorca z drugiej umowy zlecenia przystąpił tylko do ubezpieczenia
Osoba zatrudniona na podstawie umowy zlecenia podlega wiązkowe będzie tylko ubezpieczenie zdrowotne. Taka zmia-
zdrowotnego. Wobec tego płatnik składek złożył druk ZUS ZZA i zgło-
obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym na tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń może nastąpić tyl-
sił go z drugiej umowy tylko do ubezpieczenia zdrowotnego. W lipcu
i zdrowotnemu. Podlega również ubezpieczeniu wypadkowe- ko na bieżąco i nie może być dokonana z okresem wstecznym
Janusz A
. otrzymał 1000 zł wynagrodzenia z pierwszej umowy zlece-
mu, gdy wykonuje pracę w siedzibie zleceniodawcy lub miej- (np. kilkumiesięcznym).
scu prowadzenia przez niego działalności. Natomiast zlece- Dokonując wyboru, z której umowy zleceniobiorca chce nia oraz 500 zł wynagrodzenia z drugiej umowy. Jeżeli umowy zostały
niobiorca podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. podlegać ubezpieczeniom, nie jest on ograniczony wysoko- zgłoszone z tym samym kodem tytułu do ubezpieczeń, należne
Obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z umowy zlece- ścią uzyskiwanego z tych umów wynagrodzenia. Dowolnie
składki powinny zostać wykazane w jednym raporcie ZUS RCA, z ko-
nia podlegają również osoby mające ustalone prawo do eme- może on wybrać, z której umowy chce być objęty obowiązko-
dem tytułu do ubezpieczeń 04 11 XX. W podstawie wymiaru składek
rytury lub renty. wymi ubezpieczeniami.
na ubezpieczenia społeczne płatnik wykaże 1000 zł (wynagrodzenie
Składki na ubezpieczenia społeczne są naliczane od wypła- Zleceniobiorca może również wykonywać dwie umowy zle-
z pierwszej umowy), a w podstawie wymiaru składki na ubezpiecze-
conego zleceniobiorcy wynagrodzenia, natomiast składka na cenia u tego samego zleceniodawcy. Wówczas także dokonu-
nie zdrowotne 1362,90 zł (wynagrodzenie z pierwszej umowy, czyli
ubezpieczenie zdrowotne jest naliczana od tego wynagrodze- je wyboru, z której umowy chce podlegać obowiązkowym
1000 zł pomniejszone o składki finansowane ze środków zlecenio-
nia pomniejszonego o kwoty składek na ubezpieczenia spo- ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Oczywiście przy
biorcy 137,10 zł + przychód z drugiej umowy 500 zł).
łeczne finansowane ze środków ubezpieczonego. dwóch umowach zlecenia w tej samej firmie musi być inny za-
Warto podkreślić, że ubezpieczeniom społecznym (oraz kres prac, które mają być wykonywane na podstawie każdej
zdrowotnemu) z tytułu wykonywania umowy zlecenia nie z tych umów. Gdyby bowiem przedmiotem każdej z nich było
podlegają uczniowie szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjal- to samo, wówczas ZUS mógłby zakwestionować podpisanie PRZYKA
AD BEZ OBOWI
ZKU ZGA
OSZENIA
drugiej umowy i uznać, że została ona zawarta tylko po to,
DO UBEZPIECZEC

aby obniżyć podstawę wymiaru składek na obowiązkowe
PRZYKA
AD ZAWARCIE DRUGIEJ UMOWY
ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Krzysztof G. wykonuje umowę zlecenia w firmie A, z tego tytułu zo-
ZLECENIA
stał zgłoszony do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdro-
Bez obowiązku opłacania składek
wotnego. We wrześniu firma chce dodatkowo podpisać z nim umo-
Dariusz K. od stycznia 2008 r. jest zatrudniony na podstawie umo-
Umowa o dzieło jest umową, na podstawie której przyjmu-
wę o dzieło. Z umowy tej nie powinien zostać zgłoszony do ubezpie-
wy zlecenia. Zleceniodawca złożył druk ZUS ZUA i zgłosił go do
jący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego
czeń, a od wynagrodzenia, jakie będzie mu wypłacane z umowy
ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego. Od 1 września Dariusz K.
dzieła na rzecz zamawiającego. Dziełem tym może być okre-
o dzieło, żadne składki nie powinny być naliczane.
zawiera w innej firmie drugą umowę zlecenia i z niej chce podlegać ślony przez strony rezultat (efekt), np. wykonanie ogrodzenia,
obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Powinien więc nie- mebli przez stolarza, jak również określone dobro niematerial-
zwłocznie poinformować pierwszego zleceniobiorcę, iż od 1 wrze- ne, np. napisanie artykułu, wykonanie zdjęcia. Umowa o dzie-
ło w odróżnieniu od umowy zlecenia oraz umowy o pracę na- Oczywiście zleceniobiorca może zmienić tytuł do obowiązko-
śnia z wykonywanej umowy zlecenia będzie podlegał tylko ubezpie-
kładczą jest umową rezultatu, podczas gdy umowa zlecenia wych ubezpieczeń społecznych i przystąpić do obowiązko-
czeniu zdrowotnemu. Płatnik wówczas złoży druk ZUS ZWUA i wyre-
i umowa o pracę nakładczą są umowami starannego działania. wych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z pracy nakład-
jestruje go z umowy zlecenia z wszystkich ubezpieczeń, do których
Umowa o dzieło nie jest samoistnym tytułem do objęcia da- czej. Wówczas z umowy zlecenia obowiązkowa jest wyłącznie
został zgłoszony, oraz zgłosi go od 1 września na druku ZUS ZZA tyl-
nej osoby ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Od składka na ubezpieczenie zdrowotne. Wybór tytułu do ubez-
ko do ubezpieczenia zdrowotnego.
przychodu, który dana osoba uzyskuje z umowy o dzieło, ist- pieczeń zależy więc od decyzji ubezpieczonego.
nieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społecz- W sytuacji gdy zleceniobiorca ma ustalone prawo do eme-
ne tylko wówczas, gdy umowę o dzieło zawarła z własnym rytury lub renty, obowiązek ubezpieczeń emerytalnego i ren-
PRZYKA
AD WYBÓR UMOWY pracodawcą albo gdy wykonuje ją na rzecz własnego praco- towych istnieje z umowy zlecenia, a z pracy nakładczej ubez-
dawcy. Oznacza to, że zleceniobiorca, który dodatkowo za- pieczenia emerytalne i rentowe są dobrowolne, a obowiązko-
DO OBOWI
ZKOWYCH UBEZPIECZEC

trudni się na umowę o dzieło, będzie podlegał ubezpiecze- we jest ubezpieczenie zdrowotne.
niom społecznym i zdrowotnemu w dalszym ciągu z umowy Gdy osobą wykonującą jednocześnie umowę o pracę na-
Mirosław W. od 1 lipca 2008 r. wykonuje pracę na podstawie dwóch
zlecenia, a z umowy o dzieło nie będzie podlegał żadnym kładczą i umowę zlecenia jest uczeń lub student, wówczas ty-
umów zlecenia. Pierwszą w firmie A z wynagrodzeniem miesięcznym
ubezpieczeniom. Ponadto od wypłacanego mu wynagrodze- tułem do obowiązkowych ubezpieczeń jest praca nakładcza,
w wysokości 500 zł oraz w firmie B z wynagrodzeniem w wysokości
nia nie będą potrącane żadne składki. Nie ma przy tym zna- gdyż z umowy zlecenia osoby te nie podlegają żadnym ubez-
1500 zł. Jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń może on wybrać
czenia, że umowę o dzieło zawarł z przedsiębiorcą, u którego pieczeniom. %
zarówno umowę wykonywaną w firmie A, jak i B. Oczywiście z drugiej
jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia.
umowy obowiązkowo podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu,
PODSTAWA PRAWNA
a ubezpieczenia emerytalne i rentowe są dla niego dobrowolne. Gdy Wybór tytułu do ubezpieczeń
do nich przystąpi, a umowa zlecenia będzie wykonywana w siedzibie
Zleceniobiorca, który dodatkowo zostanie zatrudniony na
% Art. 9 ust. 2 ustawy z 13 paz
dziernika 1998 r. o systemie
lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy, będzie podle- podstawie umowy o pracę nakładczą, podlega z tego tytułu
ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74
dobrowolnym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym,
gał również ubezpieczeniu wypadkowemu.
z póz
n. zm.).
a obowiązkowe jest dla niego tylko ubezpieczenie zdrowotne.
T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 154
B2 renty
ŚWI ADCZENI A Z UBEZPI ECZENI A WYPADKOWEGO
Renta może być powiększona o połowę emerytury
Jeżeli świadczeniobiorca jest uprawniony zarówno karz orzecznik orzeknie o niezdolności do pracy w związku
PRZYKA
AD PONOWNE PRZYZNANIE RENTY
z tym wypadkiem.
do renty wypadkowej, jak i emerytury, może pobierać
rentę powiększoną o połowę emerytury albo WYPADKOWEJ
Wysokość renty
emeryturę powiększoną o połowę renty. W zależności
Przy obliczaniu wysokości renty z tytułu niezdolności do
Janina G. pobierała rentę z tytułu wypadku przy pracy w okresie od 17
od osiąganego przychodu, otrzymywane przez niego
pracy w związku z wypadkiem przy pracy stosuje się odpo-
marca 1998 do 31 lipca 2005 r. Lekarz orzecznik, na podstawie prze-
świadczenie może ulec zmniejszeniu lub zawieszeniu.
wiednio przepisy ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem
prowadzonego badania w czerwcu 2005 r., orzekł o zdolności do pra-
przepisów ustawy wypadkowej.
cy. Janina G. zgłosiła się do urzędu pracy, zarejestrowała się jako oso-
MARIUSZ WOLSKI
Wysokość renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy
ba bezrobotna i taki status posiada do dzisiaj. W czerwcu 2008 r.
[e-mail]
wynosi:
zgłosiła ponownie wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy
Na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu
w związku z wypadkiem z 1998 roku. Jej stan zdrowia uległ bowiem
wypadków przy pracy i chorób zawodowych, osoba, która ule- % 24 proc. kwoty bazowej,
znacznemu pogorszeniu. Wykonana w maju 2008 r. operacja stawów
gła wypadkowi przy pracy, może otrzymać rentę z tytułu nie-
biodrowych nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Na podstawie
zdolności do pracy. Przysługuje ona osobie objętej ubezpie- % po 1,3 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów
przeprowadzonego badania w czerwcu 2008 r. lekarz orzecznik
czeniem wypadkowym niezależnie od długości jego trwania. składkowych,
orzekł, że Janina G. jest niezdolna do pracy na okres trzech lat, przy
Ponowny wniosek o rentę czym ustalił całkowitą niezdolność do pracy w związku z wypadkiem
% po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów
Osoba, która miała prawo do okresowej renty z tytułu nie- nieskładkowych, przy pracy. W tej sytuacji ZUS przyzna prawo do renty z tytułu niezdol-
zdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, ności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy od czerwca 2008 r.,
a która utraciła do niej prawo z powodu ustąpienia niezdolno- % po 0,7 proc. podstawy jej wymiaru za każdy rok brakujący
tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku. Dla przyznania renty wypadkowej
ści do pracy, może ponownie wystąpić z wnioskiem o przy- do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładko-
nie ma znaczenia, że prawo do poprzedniej ustało od 1 sierpnia
wrócenie prawa do renty. Jeżeli lekarz orzecznik stwierdzi wych, przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę
2005 r. Istotne jest orzeczenie lekarza orzecznika, który orzekł czę-
niezdolność do pracy w związku z wypadkiem, wówczas ZUS do dnia, w którym rencista ukończyłby 60 lat.
ściową niezdolność do pracy w związku z wypadkiem przy pracy.
ustali do niej prawo, bez względu na to, jak długi okres upły-
nął od ustania prawa do renty. Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy w związku
Jeśli zdarzenie zostało uznane za wypadek przy pracy, z wypadkiem przy pracy wynosi 75 proc. renty dla osoby cał-
a dolegliwości z nim związane ujawniły się dopiero po jakimś kowicie niezdolnej do pracy.
PRZYKA
AD PRAWO DO RENTY OKRESOWEJ
(nawet dłuższym) czasie, ubezpieczony będzie miał prawo do Renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypad-
renty z tytułu niezdolności do pracy, pod warunkiem że le- kiem przy pracy  z wyjątkiem przypadku, gdy wskaz
nik wy-
Alicja T. skończyła studia w 2006 roku. W grudniu 2007 r. została
sokości podstawy wymiaru jest wyższy niż 250 proc.  nie mo-
zatrudniona na podstawie umowy zlecenia. Pracę wykonywała
że być niższa niż: 80 proc. podstawy jej wymiaru  dla osoby
w siedzibie zleceniodawcy, a więc podlegała ubezpieczeniu wypad-
PRZYKA
AD ZGA
OSZENIE WNIOSKU O RENT

całkowicie niezdolnej do pracy oraz 60 proc. podstawy jej wy-
kowemu. W styczniu 2008 r. Alicja T. uległa wypadkowi przy pracy
miaru  dla osoby częściowo niezdolnej do pracy.
Jakub T. uległ wypadkowi przy pracy w sierpniu 2001 r. Po wyczer- (złamała kość piszczelową). Zleceniodawca sporządził kartę wy-
Ponadto renta z tytułu niezdolności do pracy w związku z wy-
paniu okresu zasiłku chorobowego i 12-miesięcznym okresie po- padku przy pracy. W czerwcu 2008 r. złożyła ona wniosek o rentę
padkiem przy pracy lub chorobą zawodową nie może być niższa
bierania świadczenia rehabilitacyjnego wrócił do pracy. Kilka tygo- z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przy wykony-
niż 120 proc. najniższej renty z tytułu niezdolności do pracy usta-
dni temu jego stan zdrowia pogorszył się. W tej sytuacji pracownik waniu umowy zlecenia. 15 czerwca 2008 r. ustał okres pobierania
lonej i podwyższonej zgodnie z przepisami ustawy emerytalnej.
złożył wniosek o rentę. Lekarz orzecznik ZUS, na podstawie prze- przez nią zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego. ZUS
ustalił, że Alicja T. była objęta ubezpieczeniem wypadkowym w cza-
prowadzonego badania i dokumentacji medycznej, orzekł, iż ubez- Zbieg świadczeń
pieczony jest częściowo niezdolny do pracy w związku z wypadkiem sie zaistnienia zdarzenia oraz uznał zdarzenie za wypadek przy pra-
Osoba, która jest uprawniona do renty z tytułu niezdolności
przy pracy, któremu uległ w maju 2003 r. Zatem ZUS przyzna pra- do pracy z ubezpieczenia wypadkowego oraz do emerytury mo- cy. Lekarz orzecznik ZUS orzekł, że Alicja T. jest całkowicie niezdol-
wo do renty z tytułu wypadku przy pracy od stycznia 2008 r., tj. od że, w zależności od jej wyboru, pobierać rentę powiększoną o po- na do pracy na okres dwóch lat. W tej sytuacji ZUS przyzna rentę
łowę emerytury albo emeryturę powiększoną o połowę renty.
miesiąca zgłoszenia wniosku o rentę. z tytułu niezdolności do pracy na okres dwóch lat od zaprzestania
Jednak w sytuacji, gdy świadczeniobiorca osiąga przychód powo- pobierania zasiłku chorobowego. Dla przyznania renty wypadkowej
dujący zmniejszenie lub zawieszenie prawa do świadczeń może
nie ma znaczenia, że Alicja T. uległa wypadkowi w drugim miesiącu
pobierać tylko jedno świadczenie  wyższe lub te, które wybierze.
pracy. Istotne jest bowiem to, że w dniu zdarzenia była objęta
PRZYKA
AD WSTRZYMANIE WYPA
ATY EMERYTURY
Świadczenie to  w zależności od tego, w jakiej wysokości osiąga-
ubezpieczeniem wypadkowym, a także, że zdarzenie zostało uzna-
ny jest przychód  zostanie zawieszone lub zmniejszone.
ne za wypadek przy wykonywaniu umowy zlecenia oraz stwierdzono
Arkadiusz Z. w grudniu 2006 r. uległ wypadkowi przy pracy. Od lipca
Od 1 czerwca 2008 r. osiąganie przychodu przekraczające-
niezdolność do pracy w związku z wypadkiem przy jej wykonywaniu.
2007 r. pobiera on rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy
go 3769,80 zł miesięcznie  przez osobę uprawnioną do eme-
w związku z tym wypadkiem. W marcu 2008 r. Arkadiusz Z. ukończył
rytury, która nie ukończyła wieku 60 lat (w przypadku kobiet)
60 lat i złożyć wniosek o emeryturę. ZUS ustalił prawo do emerytury
i 65 lat (w przypadku mężczyzn)  skutkuje zawieszeniem
PODSTAWA PRAWNA
od ukończenia 60 lat i wypłaca mu rentę wypadkową w całej wyso-
prawa do wybranego świadczenia. Natomiast przychód w wy-
kości oraz połowę emerytury. Arkadiusz Z. w czerwcu 2008 r. powia-
sokości przekraczającej 2029,90 zł, nie wyższy jednak niż
% Art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy z 30 paz
dziernika 2002 r. o ubez-
domił ZUS o podjęciu zatrudnienia i osiąganiu przychodu w kwocie
3769,80 zł skutkuje zmniejszeniem świadczenia o kwotę prze-
pieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób
1600 zł miesięcznie. Kwota ta nie powoduje zmniejszenia ani zawie- kroczenia, nie więcej niż o kwotę maksymalnego zmniejsze-
zawodowych (Dz.U. nr 199, poz. 1673 z póz
n. zm.).
szenia świadczenia. Od lipca 2008 r. ZUS wypłaca rentę z tytułu nie- nia. Osiąganie przychodu poniżej 70 proc. przeciętnego wy-
% Art. 62 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
zdolności do pracy w związku z wypadkiem przy pracy w pełnej wy- nagrodzenia (od 1 czerwca 2008 r. 2029,90 zł) powoduje wy-
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2004 r. nr 39,
płatę wybranego lub korzystniejszego świadczenia w pełnej
sokości. Emerytura została wstrzymana.
wysokości. % poz. 353 z póz
n. zm.).
E K S P E R T W Y J A Ś N I A
Kiedy można ubiegać się o przyznanie renty szkoleniowej
W wieku 24 lat uległem wypadkowi przy mularz ZUS Rp-6), świadectwa pracy przy pracy, a przekwalifikowanie zawo- niezdolności do pracy związku z wy-
pracy. W jego wyniku straciłem rękę. i inne dokumenty potwierdzające okresy dowe jest celowe, wówczas ZUS przyzna padkiem przy pracy czy chorobą zawo-
Z końcem sierpnia 2008 r. kończy mi się składkowe i nieskładkowe oraz doku- prawo do renty szkoleniowej. ZUS infor- dową.
okres zasiłkowy i lekarz chce skierować menty, na podstawie których ZUS będzie muje powiatowy urząd pracy o przyzna- Warto podkreślić, że wysokość renty
mnie na rentę. Dowiadywałem się w urzę- mógł ustalić podstawę wymiaru (m.in. niu renty szkoleniowej, a zainteresowa- szkoleniowej w związku z wypadkiem
dzie pracy, czy są jakieś szkolenia, na któ- zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagro- ny jest powiadamiany przez urząd o ter- przy pracy wynosi 100 proc. podstawy
rych mógłbym przygotować się do pracy dzeniu  druk ZUS Rp-7). Ponadto nale- minie szkolenia. wymiaru, nie mniej niż 120 proc. renty
w innym zawodzie. Niestety, ze względu ży dołączyć zaświadczenie o stanie zdro- Renta przysługuje przez okres sze- z tytułu całkowitej niezdolności do pra-
na moją sytuację finansową nie mogę za wia (druk ZUS N-9) wraz z wywiadem ściu miesięcy. Na wniosek starosty jej cy. Jednakże w sytuacji gdy wskaz
nik
nie zapłacić. W urzędzie pracy poinformo- zawodowym (druk ZUS N-10), a także wypłata może ulec przedłużeniu mak- podstawy wymiaru jest wyższy niż 250
wano mnie, że mógłbym ubiegać się protokół ustalenia okoliczności i przy- symalnie do 30 miesięcy. Jednak jeżeli proc.  renta szkoleniowa wynosi 75
o rentę szkoleniową. Co powinienem zro- czyn wypadku przy pracy. W przypadku starosta uzna, że nie ma możliwości proc. podstawy wymiaru. %
bić, aby ZUS przyznał mi prawo do tego gdy ZUS po rozpatrzeniu wniosku, uzna, przekwalifikowania zawodowego oraz
świadczenia? że dane zdarzenie jest wypadkiem przy gdy pobierający rentę nie uczestniczy
PODSTAWA PRAWNA
pracy, skieruje pana do lekarza orzeczni- we wskazanych szkoleniach, wówczas
W celu uzyskania prawa do renty ka ZUS w celu ustalenia czy istnieje nie- na jego wniosek okres sześciu miesięcy
% Art. 6 ust. 1 pkt 7, art. 18 ust. 1, art.
szkoleniowej powinien pan złożyć wnio- zdolność do pracy, w jakim stopniu i czy może zostać skrócony. W przypadku
20 ust. 2 ustawy z 30 paz
dziernika
sek o rentę z tytułu niezdolności do pracy niezdolność ma związek z wypadkiem gdy starosta zawiadomi o braku możli-
2002 r. o ubezpieczeniu społecznym
w związku z wypadkiem przy pracy. Do MARCIN KARBOWNIK przy pracy. Jeżeli lekarz orzecznik, na wości przekwalifikowania do innego
z tytułu wypadków przy pracy i cho-
wniosku (formularz ZUS Rp-1) należy ekspert od emerytur podstawie przeprowadzonego badania zawodu organ rentowy ponownie kie-
rób zawodowych (Dz.U. nr 199, poz.
dołączyć kwestionariusz dotyczący okre- i rent lekarskiego orzeknie, że jest pan niezdol- ruje zainteresowanego do lekarza
1973 z póz
n. zm.).
sów składkowych i nieskładkowych (for- ny do pracy w związku z wypadkiem orzecznika w celu ustalenia stopnia
nr 154 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y
orzecznictwo SN B3
S
D NAJ WYŻSZY o dyskryminacji
Nabycie prawa do emerytury nie uzasadnia wypowiedzenia umowy
Grażyna D. była pracownicą PKP Cargo  ostat- możliwość kontynuowania zatrudnienia. Ponadto nę uzasadniającą rozwiązanie umowy o pracę za

nio na stanowisku zastępcy dyrektora ds. ekono- wiązało się nie tylko ze zmniejszeniem dochodów, wypowiedzeniem pozbawia ją o pięć lat wcześniej
TEZA
miczno-finansowych. W PKP pracowała od 1972 ale także z ograniczeniem możliwości powiększa- możliwości wyboru między skorzystaniem z eme-
Pracodawca nie może roku. W lutym 2006 r. powódka nabyła uprawnie- nia świadczenia emerytalnego przez wypracowy- rytury a kontynuacją pracy, a w razie rozwiązania
zwolnić pracownika nie do emerytury kolejowej. Natomiast w sierpniu wanie kolejnych lat składkowych. stosunku pracy skraca, w porównaniu z mężczy-
z powodu uzyskania pracodawca wypowiedział jej umowę, wskazując Pracodawca zaskarżył ten wyrok skargą kasacyj- zną, możliwość kontynuowania kariery zawodo-
przez niego wcześniej- jako przyczynę nabycie uprawnień do kolejowego ną, w której zarzucił, że sąd II instancji pominął wej i uzyskiwania dochodów z pracy oraz pozba-
szych uprawnień emery- zaopatrzenia emerytalnego wynikającego z posta- fakt, iż niższy wiek emerytalny ustalony dla niektó- wia możliwości uzyskania wyższej emerytury.
talnych. Jeśli tak postąpi, nowień art. 50 w związku z art. 40 ustawy z 17 rych grup pracowników nie jest ich przywilejem, Tak samo sytuację tę ocenić należy, mając na
złamie zakaz dyskrymi- grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Fundu- a powszechnie określonym kryterium uprawniają- względzie ustawodawstwo unijne (Dyrektywa
nacji. szu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U.z 2004 r. cym do wcześniejszej emerytury ze względu na 76/207/EWG z 9 lutego 1976 r.  Dz.U. UE
nr 39, poz. 353 z póz
n. zm.). Grażyna D. uznała, fakt wykonywania określonego w ustawie zawodu. z 1976 r. L. 39, s. 40; zm. Dz.U. UE z 2002 r. L. 269,
że wypowiedzenie umowy tylko ze względu na Sąd Najwyższy oddalił skargę. W uzasadnieniu s. 15), a także konwencję w sprawie likwidacji
fakt nabycia przez nią uprawnień do wcześniejszej sąd wskazał, że sytuację, w której jedyną przyczy- wszelkich form dyskryminacji kobiet, przyjętą
emerytury stanowiło naruszenie zakazu dyskrymi- ną wypowiedzenia umowy o pracę jest nabycie przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczo-
nacji. przez kobietę prawa do emerytury kolejowej nych z 18 grudnia 1979 r. (Dz.U. z 1982 r. nr 10,
Sąd I instancji podzielił stanowisko powódki w wieku 55 lat, zdecydowanie należy określić jako poz. 71), w której Rzeczpospolita Polska zobowią-
i przyznał jej ponad 20 tys. zł odszkodowania. naruszenie zakazu dyskryminacji ze względu na zała się do podjęcia działań w celu likwidacji dys-
Stwierdził, że samo osiągnięcie wieku emerytalne- płeć. Sąd podkreślił, że wiele przepisów kodeksu kryminacji kobiet w dziedzinie zatrudnienia. Tak-
go i nabycie prawa do emerytury nie uzasadnia pracy (m.in. art. 113 k.p., art. 183a par. 1 k.p., art. że Trybunał Konstytucyjny wielokrotnie i jedno-
wypowiedzenia umowy o pracę. Zdaniem sądu 183b par. 1 pkt 1 k.p.) zakazuje wprost jakiejkol- znacznie orzekał, że rozwiązanie stosunku pracy
w tej sytuacji został złamany zakaz dyskryminacji. wiek dyskryminacji oraz wskazuje zachowania z pracownicami z powodu osiągnięcia przez nie
Sąd II instancji oddalił apelację PKP. Uznał, że pracodawcy, które za dyskryminację można uznać. wieku emerytalnego niższego od przewidzianego
uzyskanie prawa do emerytury przez powódkę nie Sąd podkreślił, że możliwość przejścia na wcze- dla mężczyzn jest dla nich dyskryminujące (por.
mogło stanowić jedynej i wyłącznej przyczyny wy- śniejszą emeryturę jest prawem, z którego osoba m.in. orzeczenia z 29 września 1997 r., K. 15/97,
powiedzenia jej umowy o pracę. Takie zwolnienie uprawniona może, lecz nie musi skorzystać. Męż- 5 grudnia 2000 r., K 35/99, z 13 czerwca 2002 r.,
stanowiło przejaw dyskryminacji ze względu na czyz
nie, znajdującemu się w porównywalnej sytu- K 15/99). Dlatego też, w świetle powyżej przywo-
płeć w rozumieniu art. 113 k.p., zwłaszcza że doty- acji, analogiczne prawo przysługuje wraz z osią- łanych przepisów, Sąd Najwyższy stwierdził, iż do-
czyło osoby zajmującej stanowisko kierownicze, gnięciem 60 lat. Zatem uznanie osiągnięcia przez szło do dyskryminacji ze względu na płeć. %
bez jakichkolwiek zastrzeżeń do jej kwalifikacji. kobietę prawa do emerytury kolejowej w wieku Wyrok SN z 19 marca 2008 r., I PK 219/07,
Działanie takie co najmniej ograniczyło powódce o pięć lat wcześniejszym od mężczyzny za przyczy- niepubl.
S
D NAJ WYŻSZY o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego
Wdowa otrzyma rentę rodzinną, jeżeli jej mąż był uprawniony do emerytury
Elżbieta K. złożyła wniosek o przyznanie jej renty okresu ubezpieczenia, nie posiadał wymaganego Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przeka-

TEZA
rodzinnej po zmarłym mężu. ZUS jednak nie wyraził pięcioletniego okresu ubezpieczeniowego w dzie- zał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasad-
ZUS nie może odmówić zgody, aby otrzymywała ona rentę. Stwierdził, że sięcioleciu przed datą powstania niezdolności do nieniu Sąd wskazał, że wykładnia zawarta we wska-
przyznania żonie renty zmarły nie miał prawa do renty lub emerytury. Mąż pracy (śmierci). Sąd wskazał, że nie podziela wy- zanej przez sąd II instancji uchwale została zaakcep-
rodzinnej po zmarłym wnioskodawczyni nie spełniał wymogów zawartych kładni tego przepisu wskazanej w uchwale Sądu towana przez większość sądów powszechnych, przez
mężu, jeżeli jego okres w ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren- Najwyższego z 23 marca 2006 r. (I UZP 5/05, OSNP co można uznać ją za utrwaloną. Sąd Najwyższy
zatrudnienia wynosił co tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. 2006/19-20/305), zgodnie z którą renta z tytułu w składzie rozpoznającym sprawę Elżbiety K. także
najmniej 25 lat, a przez z 2004 r. nr 35, poz. 353 z póz
ń. zm.), ponieważ niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczone- podziela stanowisko zawarte w tejże uchwale. Po-
ostatnie dziesięć lat w ostatnim dziesięcioleciu przed śmiercią miał udo- mu, który udowodnił okres składkowy i nieskładko- nadto wyroku z 24 kwietnia 2008 r. (II UK 235/05,
przed śmiercią przepra- kumentowany tylko pięciomiesięczny okres zatrud- wy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 niepubl.) Sąd Najwyższy stwierdził, że uchwała ta
cował jedynie pięć mie- nienia, nie posiadał wymaganego pięcioletniego lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do ma zastosowanie również przy przyznawaniu oso-
sięcy. okresu zatrudnienia, a śmierć nastąpiła 18 miesięcy pracy (art. 57 ust. 2), bez potrzeby wykazywania bom uprawnionym prawa do renty rodzinnej po oso-
od ustania ostatniego ubezpieczenia. W chwili zgonu przewidzianego w art. 58 ust. 2 tej ustawy pięciolet- bie zmarłej, którą uznaje się za całkowicie niezdolną
mąż wnioskodawczyni nie miał też ustalonego prawa niego okresu składkowego i nieskładkowego przy- do pracy przy ocenie prawa do renty (art. 65 ust.
do emerytury. padającego w ciągu ostatniego dziesięciolecia 2 ustawy o emeryturach i rentach), jeżeli do dnia
Sąd I instancji podzielił stanowisko ZUS-u i od- przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed śmierci taka osoba legitymowała się stażem okresów
dalił apelację Elżbiety K. Stwierdził, że zmarły nie dniem powstania niezdolności do pracy. Sąd stwier- składkowych i nieskładkowych wynoszącym co naj-
spełniał warunków do renty z tytułu niezdolności dził, że taka wykładnia przepisu nie znajduje wy- mniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny. %
do pracy określonych w art. 57 ust. 2 ustawy, po- starczającego uzasadnienia. Ubezpieczona zaskar- Wyrok SN z 24 kwietnia 2008 r., II UK 249/07,
nieważ, pomimo posiadania ponad 25-letniego żyła ten wyrok skargą kasacyjną. niepubl.
S
D NAJ WYŻSZY o ubezpieczeniu społecznym rolników
Świadczenia z KRUS przysługują rolnikowi, nawet jeśli nie jest dzierżawcą
Wincenty K. 10 marca 1994 r. zawarł z Agencją z ustawą z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu spo- Sąd Najwyższy uchylił zaskarżony wyrok i przeka-

Własności Rolnej Skarbu Państwa umowę dzierżawy łecznym rolników (Dz.U. z 2008 r. nr 50, poz. 291 zał sprawę do ponownego rozpoznania. W uzasad-
TEZA
gospodarstwa rolnego na okres dziesięciu lat. Ubez- z póz
n. zm., w szczególności art. 6 pkt 1 w związku nieniu stwierdził, że zgodnie z art. 336 k.c. posiada-
Osoba, która prowadzi pieczony zalegał z opłatami czynszowymi, z tego po- z art. 7 ust. 1 pkt 1 i art. 16 ust. 1 pkt 1 oraz art. 38 czem rzeczy jest zarówno ten, kto nią faktycznie wła-
działalność rolniczą i po- wodu Agencja wypowiedziała mu w lutym 2001 r. pkt 1) ubezpieczony rzeczywiście utracił tytuł praw- da jak właściciel (posiadacz samoistny), jak i ten, kto
siada gospodarstwo rol- umowę dzierżawy. Jednak Wincenty K. nie wydał go- ny do posiadania gospodarstwa rolnego. Jednakże nią faktycznie włada jako użytkownik, zastawnik,
ne, nawet bez ważnej spodarstwa rolnego jego właścicielowi, a sprawa roz- nadal pozostaje on posiadaczem gospodarstwa rol- najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z któ-
umowy dzierżawy, pod- wiązania umowy trafiła do sądu. W 2005 roku KRUS nego i włada nim jako posiadacz zależny (art. 336 rym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą
lega rolniczemu ubezpie- stwierdził, że niezależnie do tego, czy umowa została k.c.)  bez tytułu prawnego. To jednak nie zmienia (posiadacz zależny). Przepis ten nie uzależnia posia-
czeniu społecznemu. wypowiedziana bezzasadnie, czy też nie, to i tak wy- faktu, że Wincenty K. stracił tytuł do objęcia społecz- dania rzeczy od tytułu prawnego, który upoważnia
gasłaby ona 1 stycznia 2004 r. KRUS ustalił, że od tej nym ubezpieczeniem rolników wraz z zakończeniem do władania nią. Ustawa o ubezpieczeniu społecz-
daty Wincenty K. nie podlega rolniczemu ubezpie- umowy dzierżawy. nym rolników zawiera wymóg posiadania przez rol-
czeniu społecznemu. Ubezpieczony zaskarżył ten wyrok skargą kasacyj- nika gospodarstwa rolnego, w którym prowadzi
Sąd I instancji stwierdził, że decyzja była prawi- ną. Wskazał, że rolnikiem zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy działalność rolniczą, nie wskazując, że posiadanie to
dłowa. Wygaśnięcie umowy dzierżawy ziemi rolnej o ubezpieczeniu społecznym jest pełnoletnia osoba fi- ma wynikać z umowy. Stąd uprawniony jest wnio-
spowodowało utratę tytułu prawnego do posiadania zyczna, zamieszkująca i prowadząca na terytorium sek, że osoba prowadząca działalność rolniczą, będą-
gospodarstwa rolnego. Wincenty K. stał się dzierży- Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachu- ca posiadaczem gospodarstwa rolnego  nawet bez
cielem rzeczy (władającym rzeczą nie dla siebie, lecz nek, działalność rolniczą w pozostającym w jej posia- tytułu prawnego, jest rolnikiem, jeśli spełnia pozo-
w imieniu innej osoby  art. 338 k.c.)  nieobjętym daniu gospodarstwie rolnym. Zatem rolnikiem jest oso- stałe przesłanki wynikające z tego przepisu. %
przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników. ba będąca posiadaczem gospodarstwa rolnego, która Wyrok SN z 28 maja 2008 r., II UK 303/07, nie-
Natomiast sąd II instancji stwierdził, że zgodnie nie musi wcale dysponować odpowiednią umową. publ. Opracowała MARIA SANKOWSKA
T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 154
B4 poradnia ubezpieczeniowa
W analizowanej przez nas sytuacji przyznanie prawa do za- a czynsz do spółdzielni mieszkaniowej za to mieszkanie wyno-
Czy płatnik zasiłku
siłku opiekuńczego pracownicy będzie zależało od tego, czy si 400 zł, wówczas co miesiąc do podstawy wymiaru składek na
lekarz leczący dziecko potwierdzi konieczność osobistego ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy powinna być doliczana
powinien obniżyć jego
sprawowania opieki w czasie jego pobytu w szpitalu. Jeżeli kwota 1,2 tys. zł. Gdyby to mieszkanie było udostępniane pra-
zwolnienie lekarskie od pracy z tytułu opieki nie zostało wy- cownikowi, wówczas do podstawy należałoby wliczyć 400 zł.
wysokość
stawione przez szpital i brak będzie zaświadczenia lekarskie- Oznacza to, że płatnik postępował nieprawidłowo, wlicza-
go stwierdzającego konieczność opieki nad dzieckiem w szpi- jąc do podstawy wymiaru kwotę czynszu płaconego przez
talu, zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwał. właściciela do spółdzielni. W związku z tym płatnik powinien
Pracownica przebywała na zwolnieniu lekarskim od 10
Pracownica, aby uzyskać zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki złożyć za cały ten okres korektę dokumentów rozliczenio-
do 25 czerwca 2008 r. Wysłała zaświadczenie listem nad dzieckiem w czasie jego pobytu w szpitalu, musi spełnić wych. Po jej złożeniu powinien opłacić również składki wraz
także pozostałe warunki do jego otrzymania, czyli m.in.: z odsetkami za zwłokę. %
poleconym 10 lipca. Listonosz doręczył jej zwolnienie
lekarskie pracodawcy 14 lipca 2008 r. Czy w tej sytuacji
% niewyczerpany roczny limit dni, za które zasiłek przysługu-
należy dokonać potrącenia zasiłku chorobowego o 25
PODSTAWA PRAWNA
je (60 dni w roku kalendarzowym),
proc.?
% Art. 18 ust. 3 ustawy z 13 paz
dziernika 1998 r. o systemie
Zasiłek chorobowy ulega potrąceniu o 25 proc. od ósme- % brak innego członka rodziny sprawującego opiekę (np. nie-
ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz.74
go dnia orzeczonej niezdolności do pracy do dnia wpły- pracujący ojciec). %
z póz
n. zm.).
Tak wu zaświadczenia lekarskiego włącznie, jeżeli niedo-
% Par. 3 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18
starczenie zaświadczenia nastąpiło z winy ubezpieczonej.
PODSTAWA PRAWNA
grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania
podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne
Ubezpieczony ma obowiązek dostarczyć
% Art. 32 ust. 1 pkt 2, art. 33 ust. 1 pkt 1, art. 34 ustawy z 25
i rentowe (Dz.U. nr 161, poz. 1106 z póz
n. zm.).
zwolnienie lekarskie płatnikowi zasiłku
czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpiecze-
w ciągu siedmiu dni od daty jego otrzymania.
nia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.
Za datę otrzymania zwolnienia lekarskiego
WI
CEJ NA TEN TEMAT
z 2005 r. nr 31, poz. 267 z póz
n. zm.).
uważa się datę jego wystawienia przez leka-
Kiedy i w jaki sposób można zmniejszyć podstawę do obliczenia
rza, chyba że ubezpieczony udowodni, że
ANETA MAJ
składek
otrzymał je w terminie póz
niejszym. Należy
WI
CEJ NA TEN TEMAT
ekspert
GP nr 84/2008 strona 18
pamiętać, że:
od zasiłków
Czy zleceniobiorca dostanie zasiłek opiekuńczy
GP nr 119/2008 strona B4
% przy ustalaniu terminu siedmiu dni nie
uwzględnia się dnia, w którym ubezpieczo-
ny otrzymał zaświadczenie lekarskie,
Czy można ponownie
% jeżeli zaświadczenie lekarskie zostało wysłane pocztą, za
Czy do podstawy wymiaru
ustalić podstawę wymiaru
datę dostarczenia do płatnika zasiłku uważa się datę stem-
pla pocztowego.
składek należy wliczać
emerytury
W sytuacji przedstawionej w pytaniu pracownica była nie-
zdolna do pracy z powodu choroby w okresie od 10 do 20 czynsz płacony
czerwca 2008 r. Jeżeli lekarz wystawił zwolnienie lekarskie 10 Od 2003 roku jestem uprawniona do świadczenia
czerwca 2008 r. i w tym dniu pracownica otrzymała to zwol-
przedemerytalnego. Do ustalenia podstawy wymiaru
przez właściciela
nienie, wówczas powinno być ono dostarczone pracodawcy,
emerytury dla ustalenia świadczenia
który jest płatnikiem zasiłku chorobowego do 17 czerwca
przedemerytalnego wskazałam najkorzystniejsze
2008 r. Jest to siódmy dzień, licząc od dnia następującego po
Wynajmujemy mieszkanie zatrudnionemu w naszej
zarobki z dziesięciu lat. W czasie pobierania
dniu wystawienia zwolnienia. Ponieważ zwolnienie lekarskie
firmie zleceniobiorcy. Co miesiąc płacimy czynsz jego
świadczenia nie pracowałam. Czy ZUS może ponownie
zostało dostarczone po ustawowym terminie, czyli 10 lipca
właścicielowi. Do podstawy wymiaru składek na
ustalić podstawę wymiaru mojej emerytury?
2008 r. (data stempla pocztowego), należy dokonać potrące-
ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy nie wliczamy
nia zasiłku chorobowego o 25 proc. za okres od 18 czerwca,
w każdym miesiącu kwoty, którą płacimy bezpośrednio
który jest ósmym dniem orzeczonej niezdolności do pracy, do ZUS ponownie ustali podstawę wymiaru emerytury, jeże-
właścicielowi, tylko wysokość czynszu wpłacanego
25 czerwca 2008 r., który jest ostatnim dniem zwolnienia le- li uprawniony wskaże zarobki uzyskane w okresie
przez niego do spółdzielni mieszkaniowej
karskiego. % Tak dziesięciu kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20
(wynajmowane mieszkanie jest lokalem spółdzielczym lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę.
własnościowym). Czy nasze postępowanie jest
PODSTAWA PRAWNA
W przypadku osoby ubiegającej się o emery-
prawidłowe?
turę i uprawnionej do świadczenia przedeme-
% Art. 62 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pie-
rytalnego istnieją dwie możliwości ustalenia
niężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i ma-
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne podstawy wymiaru emerytury, a tym samym
cierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 z póz
n. zm.).
zleceniobiorców stanowi przychód uzyskiwany w związ- dwa sposoby obliczenia jej wysokosci. MARIUSZ
Nie ku z wykonywaną umową zlecenia. W podstawie wymia- Pierwszy z nich polega na przyjęciu za pod- WOLSKI
ekspert
ru składek powinien być uwzględniony nie tylko przychód w go- stawę wymiaru emerytury  podstawy wymia-
WI
CEJ NA TEN TEMAT
od emerytur
tówce, ale również wartość uzyskiwanych przez zleceniobiorcę ru emerytury ustalonej dla celów obliczenia
i rent
Czy można zsumować okresy ubezpieczenia chorobowego
świadczeń w naturze. świadczenia przedemerytalnego w wysokości
GP nr 144/2008 strona B4
uwzględniającej wszystkie kolejne waloryzacje
Sposób ustalenia wartości świadczeń w na- przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do
turze dla pracowników określa par. 3 rozporzą- świadczenia przedemerytalnego. W takim przypadku emery-
dzenia w sprawie szczegółowych zasad ustala- turę oblicza się od tej samej kwoty bazowej, która została
nia podstawy wymiaru składek na ubezpiecze- MICHAA

przyjęta do obliczenia podstawy jej wymiaru obliczanej dla
Czy pracownicy
nia emerytalne i rentowe. Zgodnie z tym przepi- JAROSIK
celów ustalenia wysokości świadczenia przedemerytalnego,
ekspert
sem wartość pieniężną świadczeń w naturze a następnie waloryzuje we wszystkich terminach waloryzacji,
od ubezpieczeń
przysługuje zasiłek
ustala się w wysokości ekwiwalentu pieniężne- jakie były przeprowadzone do dnia przyznania emerytury.
społecznych
go określonego w przepisach o wynagrodzeniu, Natomiast drugi sposób polega na ponownym ustaleniu pod-
i zdrowotnego
opiekuńczy a w razie ich braku, jeżeli przedmiotem świad- stawy wymiaru emerytury na podstawie art. 15 ustawy o emery-
czenia jest udostępnienie lokalu mieszkalnego: turach i rentach z FUS. W tym przypadku należy wskazać zarob-
ki uzyskane w okresie dziesięciu kolejnych lat kalendarzowych
Pracownica ma sześcioletnie dziecko, które % dla lokali spółdzielczych typu lokatorskiego i własnościo- wybranych z 20 lat poprzedzających rok, w którym zgłoszono
wego  w wysokości czynszu obowiązującego dla tego loka- wniosek o emeryturę (mogą to być te same zarobki, które wska-
zachorowało na zapalenie płuc. Lekarz zdecydował, że
lu w danej spółdzielni mieszkaniowej, zano do ustalenia emerytury obliczanej dla celów świadczenia
powinno być ono leczone w szpitalu. Czy pracownicy
przedemerytalnego). Można również wskazać zarobki z 20 do-
przysługuje zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad
% dla lokali komunalnych  w wysokości czynszu wyznaczo- wolnie wybranych lat podlegania ubezpieczeniom społecznym,
chorym dzieckiem, jeżeli przebywa ono w szpitalu?
nego dla tego lokalu przez gminę, uzyskane w latach przypadających przed rokiem zgłoszenia
Prawo do zasiłku przysługuje, pod warunkiem że ko- wniosku o emeryturę. W takim przypadku zarówno do oblicze-
nieczność pobytu pracownicy w szpitalu wraz z dziec- % dla lokali własnościowych (z wyłączeniem spółdzielczych) nia podstawy wymiaru, jak i wysokości emerytury  zostanie
Tak kiem zostanie potwierdzona zaświadczeniem lekarskim. oraz domów stanowiących własność prywatną  w wysoko- przyjęta aktualna kwota bazowa, tj. 2275,37 zł. Niewątpliwie
ści czynszu określonego według zasad i stawek dla miesz- ten wariant obliczenia emerytury jest najkorzystniejszy. %
Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu z tytułu kań komunalnych na danym terenie, a w miastach w danej
konieczności sprawowania osobistej opieki nad chorym dzielnicy,
PODSTAWA PRAWNA
dzieckiem, jeżeli jest ona niezbędna w czasie pobytu dziecka
w szpitalu. Należy jednak pamiętać, że konieczność pobytu % dla lokali w hotelach  w wysokości kosztu udokumentowa-
% Art. 15, art. 21 ust. 3 i art. 53 ustawy z 17 grudnia 1998 r.
ubezpieczonego w szpitalu w celu sprawowania osobistej nego rachunkami wystawionymi przez hotel.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecz-
opieki nad dzieckiem powinna zostać potwierdzona przez
nych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr 39, poz. 353 z póz
n. zm.).
lekarza, który leczy dziecko. Jeżeli zaświadczenie lekarskie Powołany przepis ma jednak zastosowanie do pracowników,
z tytułu opieki nad dzieckiem zostało wystawione przez a nie do zleceniobiorców. Zleceniodawca, który udostępnia oso-
szpital, wówczas jest to równoznaczne ze stwierdzeniem ko- bie zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia mieszkanie, po-
WI
CEJ NA TEN TEMAT
nieczności opieki. Jeśli natomiast zwolnienie lekarskie zo- winien uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpie-
stało wystawione np. przez lekarza rodzinnego, wówczas czenia społeczne oraz zdrowotne kwotę, którą płaci właścicielo- Czy zawsze można przeliczyć emeryturę od nowej kwoty bazowej
konieczne jest dodatkowe zaświadczenie od lekarza leczące- wi. Jeżeli na przykład zleceniodawca wynajmuje mieszkanie GP nr 134/2008 strona B4
go dziecko w szpitalu. spółdzielcze i płaci za nie właścicielowi co miesiąc 1,2 tys. zł,