nr 159 14 sierpnia 2008 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y
B
Twoje Składki ZUS
ŚWIADCZENIA Z ZUS PORADNIA UBEZPIECZENIOWA
Wypłata wyrównania zasiłku po przeliczeniu podstawy jego wymiaru Czy mężczyzna otrzyma wcześniejszą emeryturę po 2008 roku
następuje z odsetkami strona B3 strona B4
ZBI EGI TYTUA
ÓW UBEZPI ECZEC

Składka na ubezpieczenie zdrowotne musi być opłacana
od każdego rodzaju pozarolniczej działalności
Osoba prowadząca kilka rodzajów działalności pozarolniczej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowym tylko z jednego, wybranego przez siebie rodzaju działalności. Zasada ta nie
dotyczy opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne.
MICHAA
JAROSIK Składek na ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy
PRZYKA
AD: ZMIANA TYTUA
U DO UBEZPIECZEC

[e-mail] wymiaru nie mogą opłacać wspólnicy spółki jawnej, partner-
skiej, komandytowej oraz wspólnik jednoosobowej spółki z o.o.
Michał L. od stycznia 2008 r. prowadzi działalność gospodarczą
Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
i opłaca za siebie składki na ubezpieczenia społeczne od 30 proc.
Kilka rodzajów działalności
% osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą Osoba, która prowadzi kilka rodzajów działalności pozarol- minimalnego wynagrodzenia. Od 1 sierpnia 2008 r. został równo-
na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub in- niczej, objęta jest obowiązkowo ubezpieczeniami emerytal- cześnie wspólnikiem w spółce jawnej. W dalszym ciągu może on
nych przepisów szczególnych, nym i rentowymi z jednego wybranego rodzaju działalności. podlegać ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca
Jeżeli zatem osoba prowadząca działalność na podstawie wpi- działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji i opła-
% twórcę i artystę, su do ewidencji działalności gospodarczej zostanie równocze-
cać składki od preferencyjnej podstawy. Gdyby jednak chciał pod-
śnie wspólnikiem w spółce jawnej, może w dalszym ciągu pod-
legać ubezpieczeniom społecznym jako wspólnik spółki jawnej, to
% osobę prowadzącą działalność w zakresie wolnego zawo- legać ubezpieczeniom z działalności prowadzonej indywidual-
za okres od 1 sierpnia 2008 r. musiałby opłacać składki od 60
du: nie albo jako wspólnik spółki jawnej. Gdy w dalszym ciągu oso-
proc. przeciętnego wynagrodzenia.
 w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku do- ba ta będzie podlegała ubezpieczeniom z działalności
chodowym od niektórych przychodów osiąganych przez prowadzonej na podstawie wpisu, jako wspólnik spółki jawnej
osoby fizyczne, nie będzie opłacała żadnych składek na ubezpieczenia społecz-
PRZYKA
AD SKA
ADKA NA UBEZPIECZENIE
 z której przychody są przychodami z działalności gospo- ne. Jako wspólnik spółki jawnej nie może też przystąpić do do-
ZDROWOTNE Z DWÓCH TYTUA
ÓW
darczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym browolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.
od osób fizycznych, Często zmiana tytułu do ubezpieczeń przez osobę prowa-
Marek D. samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą na pod-
dzącą kilka rodzajów pozarolniczej działalności nie ma z punk-
stawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej i opłaca za
% wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowie- tu widzenia ubezpieczeń społecznych żadnego znaczenia,
dzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej gdyż podstawa wymiaru składek jest ta sama, tj. 60 proc. prze- siebie składki na ubezpieczenia społeczne. Od 10 sierpnia został
lub partnerskiej. ciętnego wynagrodzenia. Gdy jednak osoba indywidualnie równocześnie wspólnikiem w spółce jawnej. Wobec tego za sier-
prowadząca działalność opłacająca składki od preferencyjnej
pień powinien oprócz składek na ubezpieczenia społeczne opłacić
Osoba prowadząca pozarolniczą działalność podlega obo- podstawy (30 proc. minimalnego wynagrodzenia) stałaby się
dwie składki na ubezpieczenie zdrowotne. W deklaracji ZUS DRA
wiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wy- jednocześnie na przykład wspólnikiem w spółce jawnej i zde-
w pole dotyczące podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie
padkowemu i zdrowotnemu. Natomiast ubezpieczenie choro- cydowałaby się na zmianę tytułu do ubezpieczeń, składki na
zdrowotne powinien wpisać kwotę 4574,80 zł (2 x 2287,40, tj. 75
bowe jest dla niej dobrowolne. ubezpieczenia społeczne opłacałaby od 60 proc. przeciętnego
proc. przeciętnego wynagrodzenia) i od tej podstawy naliczyć
wynagrodzenia.
składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Podstawa wymiaru składek
Ubezpieczenie zdrowotne
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla
osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą Osoba prowadząca pozarolniczą działalność obowiązkowo % wykonywania wolnego zawodu, z którego przychody są
stanowi zadeklarowana kwota nie niższa jednak niż 60 proc. podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składkę na ubezpie- przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Podstawa ta co czenie zdrowotne musi naliczać oraz opłacać od zadeklaro- przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
trzy miesiące ulega zmianie wraz ze zmianą przeciętnego wy- wanej kwoty nie niższej niż 75 proc. przeciętnego miesięczne-
nagrodzenia. go wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw włącznie z wy- % innej niż wymieniona wyżej pozarolnicza działalność go-
Osoby rozpoczynające prowadzenie działalności gospodar- płatami z zysku. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest spodarcza prowadzona na podstawie przepisów o działal-
czej na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub miesięczna i niepodzielna. Nie ulega ona proporcjonalnemu ności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
innych przepisów szczególnych mogą opłacać składki na zmniejszeniu, gdy prowadzenie działalności zostaje rozpoczę-
ubezpieczenia społeczne od niższej podstawy wymiaru przez te lub zakończone w trakcie miesiąca, jak również za okres Zatem przykładowo, gdy dana osoba prowadzi działalność
okres 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wyko- pobierania zasiłków. gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności
nywania działalności. Ta preferencyjna podstawa wynosi 30 Jeżeli ubezpieczony prowadzący działalność pozarolniczą gospodarczej oraz jest wspólnikiem w dwóch spółkach jaw-
proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Obecnie minimal- uzyskuje przychody z więcej niż jednego rodzaju działalno- nych musi opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne z każ-
ne wynagrodzenie wynosi 1126 zł. Zatem minimalna podsta- ści, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca od każdego dego tytułu.
wa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób roz- rodzaju działalności, czyli od:
Dokumenty rozliczeniowe
poczynających działalność wynosi 337,80 zł.
Jeżeli działalność zostanie rozpoczęta lub zakończona % działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cy- Składki na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie
w trakcie miesiąca, minimalna podstawa ulega proporcjonal- wilnej, zdrowotne osoba prowadząca samodzielnie działalność gospo-
nemu zmniejszeniu. Minimalna podstawa wymiaru składek darczą (jeżeli opłaca składki wyłącznie za siebie) wykazuje
ulega również proporcjonalnemu zmniejszeniu za okres cho- % działalności gospodarczej prowadzonej w formie jednooso- w składanej za siebie deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Oso-
roby, za który prowadzącemu działalność przysługuje zasiłek. bowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ba prowadząca działalność gospodarczą, która równocześnie
Z preferencyjnych zasad opłacania składek mogą skorzy- wykonuje dwa rodzaje działalności w dokumentach rozlicze-
stać wyłącznie osoby rozpoczynające prowadzenie działalno- % działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki niowych składanych za siebie, wykazuje odpowiednio wyższą
ści gospodarczej na podstawie wpisu do ewidencji działalno- jawnej, podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne i od
ści gospodarczej, które: tej podstawy nalicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne. %
% działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki ko-
% w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed mandytowej,
PODSTAWA PRAWNA
dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej
nie prowadziły innej pozarolniczej działalności, % działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki
% Art. 8 ust. 6, art. 18 ust. 8, art. 18a ustawy z 13 paz
dzierni-
partnerskiej,
ka 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U.
% nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego
z 2007 r. nr 11, poz. 74 z póz
n. zm.).
pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia % wykonywania działalności twórczej lub artystycznej,
% Art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c), art. 81 ust. 2 ustawy z 27 sierpnia
działalności w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzo-
2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
wym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdziel- % wykonywania wolnego zawodu w rozumieniu przepisów
ze środków publicznych (Dz.U. nr 210, poz. 2135 z póz
n.
czego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wyko- o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych
nywanej działalności gospodarczej. przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zm.).
T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 159
B2 zasiłki
WARUNKI NABYCI A PRAWA DO ŚWI ADCZEC

Zasiłek chorobowy przysługuje z ubezpieczenia
chorobowego albo wypadkowego
Osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu % wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim
PRZYKA
AD PRZED ZASIA
KIEM WYNAGRODZENIE
przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tka-
otrzymuje zasiłek w razie niezdolności do pracy
nek i narządów.
z powodu choroby. Gdy choroba jest skutkiem
Pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby i otrzymał
wypadku przy pracy, przysługuje on z ubezpieczenia
zwolnienie lekarskie na okres od 5 maja do 27 czerwca 2008 roku.
Trzeba pamiętać, że z ubezpieczenia chorobowego wypłaca
wypadkowego, niezależnie od okresu podlegania temu
się także zasiłek chorobowy w razie niezdolności do pracy spo- Była to jego pierwsza niezdolność do pracy w 2008 r. Za okres od
ubezpieczeniu i w maksymalnej 100-proc. wysokości.
5 maja do 6 czerwca 2008 r. (33 dni) pracodawca wypłacił pra-
wodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy. Warto
też wiedzieć, że pracownikom, osobom wykonującym pracę cownikowi z własnych środków wynagrodzenie za czas choroby,
ANETA MAJ
nakładczą i odbywającym służbę zastępczą zasiłek chorobowy
a następnie za okres od 7 do 27 czerwca 2008 r. zasiłek chorobo-
[e-mail]
z ubezpieczenia chorobowego przysługuje od 34 dnia niezdol-
wy, który rozliczył w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.
ności do pracy w roku kalendarzowym. Za pierwsze 33 dni nie-
Zasiłek chorobowy jest świadczeniem pieniężnym re- zdolności do pracy z powodu choroby osoby te otrzymują bo-
kompensującym utratę zarobków spowodowaną nieobecno- wiem wynagrodzenie przysługujące na podstawie art. 92 ko-
PRZYKA
AD ZASIA
EK OD PIERWSZEGO DNIA
ścią w pracy z powodu choroby. Świadczenie to przysługu- deksu pracy. Pozostali ubezpieczeni mają prawo do zasiłku
CHOROBY Z POWODU WYPADKU
je z ubezpieczenia chorobowego albo wypadkowego. Zasa- chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy.
dy i tryb przyznawania wypłaty zasiłku z tych dwóch róż- Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysłu-
Pracownik uległ wypadkowi przy pracy 17 czerwca 2008 r. i od te-
nych ubezpieczeń oraz ustalania jego wysokości regulują guje natomiast osobie podlegającej temu ubezpieczeniu, która
go dnia do 25 lipca 2008 r. był niezdolny do pracy z powodu cho-
dwa odrębne akty prawne. Pewne regulacje są jednak stała się niezdolna do pracy wskutek wypadku przy pracy lub
wspólne. choroby zawodowej. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wy- roby. Przed wypadkiem pracownik w 2008 roku chorował łącznie
padkowego przysługuje od pierwszego dnia niezdolności do przez 20 dni, za które otrzymał wynagrodzenie za czas choroby na
Wymagany okres ubezpieczenia
pracy. Zatem także pracownicy, wykonujący pracę nakładczą podstawie art. 92 k.p. Mimo że pracownik pobierał wynagrodzenie
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego przysłu- i osoby odbywające służbę zastępczą nabywają prawo do tego
za czas choroby przez okres krótszy niż 33 dni, otrzyma zasiłek cho-
guje po tzw. okresie wyczekiwania, czyli po określonym okre- zasiłku od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Wymienio-
robowy z ubezpieczenia wypadkowego od 17 czerwca 2008 r., tj.
sie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. W przypadku nym zasiłek chorobowy przysługuje nawet wtedy, gdy w da-
od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypad-
osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu obowiązko- nym roku kalendarzowym wynagrodzenie przewidziane w art.
kiem przy pracy. Okresu niezdolności do pracy z powodu wypadku
wo okres wyczekiwania wynosi 30 dni, a dla podlegających 92 k.p. nie zostało im wypłacone za 33 dni.
od 17 czerwca do 25 lipca 2008 r. nie wlicza się do okresu 33 dni,
ubezpieczeniu dobrowolnie  180 dni. Od zasady, że zasiłek
o których mowa w art. 92 k.p.
chorobowy z ubezpieczenia chorobowego przysługuje dopie- Zasiłek po ustaniu ubezpieczenia
ro po tzw. okresie wyczekiwania, jest kilka wyjątków. Od Po spełnieniu określonych warunków zasiłek chorobowy
pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasił- może przysługiwać za okres po ustaniu ubezpieczenia choro-
PRZYKA
AD ZASIA
EK PO ROZWI
ZANIU UMOWY
ku chorobowego przysługuje m.in.: bowego lub wypadkowego.
Zasiłek można otrzymać, jeżeli niezdolność do pracy z po-
Z pracownikiem rozwiązano umowę o pracę 31 maja 2008 r. 12
% jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypad- wodu choroby powstała w czasie trwania ubezpieczenia (cho-
czerwca 2008 r. osoba ta zgłosiła się do lekarza i otrzymała zwolnie-
kiem w drodze do pracy lub z pracy, robowego lub wypadkowego) i trwa nieprzerwanie po jego
nie lekarskie z powodu choroby do 25 lipca 2008 r. Jednocześnie le-
ustaniu. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego
karz leczący wystawił zaświadczenie, że niezdolność do pracy jest na-
% ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia choro-
stępstwem wypadku przy pracy, któremu osoba ta uległa 9 stycznia
najmniej dziesięcioletni okres obowiązkowego ubezpiecze- bowego także wówczas, gdy niezdolność do pracy trwająca
nia chorobowego. bez przerwy co najmniej 30 dni powstała: 2008 r., będąc pracownikiem. Wówczas pracownik otrzymał zasiłek
chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego od 9 stycznia do 15 lutego
Natomiast zasiłek chorobowy z powodu wypadku przy pra- % nie póz
niej niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpiecze-
2008 r. W związku z tym, że okres niezdolności do pracy, która po-
cy lub choroby zawodowej przysługuje niezależnie od okresu nia chorobowego,
wstała w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia wypadkowego,
podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu. Należy dodać, że
trwa nieprzerwanie ponad 30 dni i jest skutkiem stwierdzonego wcze-
zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego wypłaca się % nie póz
niej niż w ciągu trzech miesięcy od ustania tytułu
śniej wypadku przy pracy, osobie tej od 12 czerwca do 25 lipca
także w przypadku, gdy niezdolność do pracy wynika z póz
- ubezpieczenia chorobowego  w razie choroby zakaz
nej,
2008 r. przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego.
niejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej cho-
ze stwierdzonym wcześniej (potwierdzonym przez lekarza za- roby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie
świadczeniem lekarskim) wypadkiem przy pracy albo choro- dłuższym niż 14 dni od początku choroby.  jest spowodowana wypadkiem w drodze do pracy lub
bą zawodową. z pracy,
Analogicznie, z zachowaniem określonych wyżej okresów  jest spowodowana poddaniem się badaniom lekarskim
Zasiłek w czasie ubezpieczenia (niezdolność co najmniej 30-dniowa, która powstała w ciągu przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek,
Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego przysłu- 14 dni albo w ciągu trzech miesięcy od ustania ubezpiecze- tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek,
guje osobie, która stała się niezdolna do pracy z powodu cho- nia), zasiłek chorobowy przysługuje po ustaniu tytułu ubez- tkanek i narządów do przeszczepu,
roby w czasie trwania tego ubezpieczenia. Na równi z niezdol- pieczenia wypadkowego, jeżeli niezdolność do pracy wynika
nością do pracy z powodu choroby traktuje się niemożność z póz
niejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia % 70 proc. podstawy wymiaru za okresy niezdolności do pra-
wykonywania pracy: w związku ze stwierdzonym wcześniej wypadkiem przy pracy cy przypadające na pobyt w szpitalu.
albo chorobą zawodową.
% w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysłu-
uprawniony podmiot na podstawie przepisów o chorobach Wysokość świadczeń guje w wysokości 100 proc. podstawy wymiaru.
zakaz
nych i zakażeniach, Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego przysłu- Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego
guje w wysokości: z ubezpieczenia wypadkowego stosuje się, z pewnymi wyjąt-
% z powodu przebywania w stacjonarnym zakładzie lecznic- kami, zasady określone dla zasiłku chorobowego z ubezpie-
twa odwykowego w celu leczenia uzależnienia od alkoholu, % 80 proc. podstawy wymiaru, czenia chorobowego. Oznacza to, że zarówno w przypadku
stacjonarnym zakładzie opieki zdrowotnej w celu leczenia zasiłku z ubezpieczenia chorobowego, jak i z wypadkowego,
uzależnienia od środków odurzających lub substancji psy- % 100 proc. podstawy wymiaru, gdy niezdolność do pracy: w podstawie wymiaru uwzględnia się przeciętne miesięczne
chotropowych,  przypada na okres ciąży, wynagrodzenie albo przychód z okresu 12 miesięcy kalenda-
rzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała nie-
zdolność do pracy albo za okres krótszy, jeżeli ubezpieczenie
trwało krócej niż 12 miesięcy. Przy ustalaniu prawa do zasiłku
ZASIA
EK CHOROBOWY Z DWÓCH UBEZPIECZEC

chorobowego z ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego
przychód pracowników i pozostałych ubezpieczonych jest po-
Kryteria rozróżniające Ubezpieczenie chorobowe Ubezpieczenie wypadkowe
mniejszany o kwotę stanowiącą odpowiedni procent składek
Wymagany okres ubezpieczenia % 30 dni dla podlegających ubezpieczeniu od pierwszego dnia ubezpieczenia
na ubezpieczenia społeczne (po 31 grudnia 2007 r. jest to
niezbędny do nabycia prawa chorobowemu obowiązkowo
13,71 proc. podstawy wymiaru składek). %
do świadczenia % 180 dni dla podlegających ubezpieczeniu
chorobowemu dobrowolnie
PODSTAWA PRAWNA
Prawo do zasiłku % od 34 dnia niezdolności do pracy w roku od pierwszego dnia niezdolności do pracy
kalendarzowym dla pracowników, dla wszystkich ubezpieczonych
% Art. 2 pkt 1, art. 3 pkt 3, 4 i 5, art. 4 ust. 1, art. 6, art. 7,
nakładców i osób odbywających służbę
art. 11 ust. 1, 1a i 2, art. 36 ust. 1 ustawy z 25 czerwca
zastępczą
1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia spo-
% od pierwszego dnia niezdolności do pracy
łecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.
dla pozostałych ubezpieczonych
z 2005 r. nr 31, poz. 267 z póz
n. zm.).
Okres zasiłkowy % 182 dni 182 dni
% Art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 7, art. 8 ust. 1 i 2, art. 9 ust.
% 270 dni w przypadku gruz
licy
1 i 2 ustawy z 30 paz
dziernika 2002 r. o ubezpieczeniu spo-
łecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych
Wysokość zasiłku 70, 80 albo 100 proc. podstawy wymiaru 100 proc. podstawy wymiaru
(Dz.U. nr 199, poz. 1673 z póz
n. zm.).
nr 159 T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y
świadczenia z ZUS B3
NOWE ZASADY USTALANI A WYSOKOŚCI ŚWI ADCZEC
ZA CZAS CHOROBY
Wypłata wyrównania zasiłku po przeliczeniu
podstawy jego wymiaru następuje z odsetkami
W podstawie wymiaru zasiłku chorobowego należy
jest uregulowań w tym zakresie, należy przyjąć, że dany
uwzględniać wszystkie składniki wynagrodzenia składnik wynagrodzenia nie jest wypłacany za okres pobie- PRZYKA
AD UWZGL
DNIENIE W PODSTAWIE
rania zasiłku, a tym samym powinien być przyjęty do ustale-
pracownika, których nie otrzymuje on w czasie
WYMIARU PA
ACY ZASADNICZEJ
nia podstawy wymiaru zasiłków z ubezpieczenia chorobo-
choroby, jeśli została od nich opłacona składka
I PREMII UZNANIOWYCH
wego i wynagrodzenia za czas choroby. Powyższe potwier-
chorobowa. Pracownicy, którym przed 7 lipca 2008 r.
dza departament ubezpieczeń społecznych Ministerstwa
obliczono podstawę wymiaru zasiłku bez
Pracownik od 22 do 30 lipca 2008 r. (9 dni) przebywał na zwolnie-
Pracy i Polityki Społecznej.
uwzględnienia tych składników, mogą wystąpić o jej
niu lekarskim. W okresie 12 miesięcy poprzedzających tę niezdol-
przeliczenie.
Podstawa zasiłku przed wyrokiem TK
ność do pracy nie korzystał ze zwolnień lekarskich i nie przebywał
Przed wydaniem orzeczenia przez Trybunał Konstytucyj- na urlopie bezpłatnym. Na jego wynagrodzenie składa się płaca za-
DOROTA TWARDO
ny ZUS i sądy przyjmowały, że dodatkowych składników wy- sadnicza w stałej miesięcznej wysokości 3 tys. zł. i miesięczne pre-
[e-mail] nagrodzenia nie można uwzględnić w podstawie wymiaru
mie uznaniowe w zmiennej wysokości, od których pracownik opła-
świadczeń chorobowych, jeżeli układ zbiorowy lub przepisy
cił składkę na ubezpieczenie chorobowe. W umowie o pracę brak
Uznanie przez Trybunał Konstytucyjny art. 41 ustawy płacowe nie zawierały przepisów o ich zmniejszaniu lub za-
jest zapisu informującego o zmniejszaniu premii w przypadku cho-
o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wieszaniu w okresie ich pobierania. Często powodowało to
roby. Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego stanowi
w razie choroby i macierzyństwa, na podstawie którego przy zaniżenie świadczeń. W razie sporu nie badano, czy składni-
przychód pracownika za okres od lipca 2007 r. do czerwca
ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie ki wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę zostały
2008 r., pomniejszony o finansowane przez pracownika składki na
uwzględniało się składników wynagrodzenia, jeżeli posta- faktycznie wypłacone w okresie pobierania zasiłku, ale opie-
ubezpieczenia społeczne. Do podstawy wymiaru wynagrodzenia za
nowienia układów zbiorowych pracy lub przepisy płacowe rano się na nieprecyzyjnych regulaminach wynagradzania
czas choroby należy przyjąć:
nie przewidywały zmniejszania ich za okres pobierania za- i na tej podstawie akceptowały zaniżenie zasiłków chorobo-
siłku, za niezgodny z konstytucją, oznacza, że od 7 lipca wych, mimo odprowadzenia przez pracownika składek na
% płacę zasadniczą w kwocie ustalonej w umowie o pracę, tj.
2008 r. (dnia publikacji wyroku) przy ustalaniu podstawy ubezpieczenie chorobowe od wszystkich składników wyna-
3 tys. zł, oraz
wymiaru świadczeń chorobowych trzeba uwzględniać grodzenia.
% premie miesięczne w różnej wysokości od 480 do 525 zł, od
wszystkie składniki wynagrodzenia, od których odprowa-
których odprowadzona była składka na ubezpieczenie chorobo-
Istotna treść regulaminów i układów
dzana jest składka na ubezpieczenie chorobowe. Nie należy
we, mimo że w umowie o pracę brak jest zapisu informującego
tylko uwzględniać tych składników wynagrodzenia, co do Pracodawcy, u których obowiązujące układy zbiorowe (re-
o zmniejszaniu premii w przypadku choroby.
których obowiązujące u pracodawcy przepisy płacowe (w gulaminy wynagradzania) w sposób jednoznaczny określają
tym umowy o pracę u pracodawców, którzy nie mają obo- zasady przyznawania dodatkowych składników wynagrodze-
Podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby ustalona za
wiązku tworzenia regulaminów wynagradzania) zawierają nia (kiedy przysługują, kiedy pracownik nie ma do nich pra-
okres od lipca 2007 r. do czerwca 2008 r., po pomniejszeniu
jednoznaczne postanowienia o zachowywaniu prawa do wa, kiedy oraz w jaki sposób są zmniejszane), przy ustalaniu
o składki finansowane przez pracownika, wyniosła 35 842,27 zł.
nich za okres pobierania zasiłku. W razie braku takich posta- podstawy wymiaru świadczeń chorobowych muszą brać pod
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniosło natomiast
nowień lub w przypadku, gdy u danego pracodawcy brak uwagę te przepisy. A zatem w podstawie wymiaru wynagro-
2986,86 zł (35 842,27 zł : 12 miesięcy = 2986,86 zł). Podstawę
dzenia za czas choroby lub zasiłku mogą uwzględnić jedynie
wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień choroby sta-
te dodatkowe składniki pensji, które w myśl przepisów zakła-
DOKUMENTOWANIE SKA
ADNIKÓW
nowi 1/30 przeciętnego wynagrodzenia: 2986,86 zł : 30 = 99,56 zł.
dowych ulegają pomniejszeniu za czas choroby i od których
Za czas choroby pracownik zachowuje prawo do 80 proc. wynagro-
pracownik miał odprowadzoną składkę na ubezpieczenie cho-
WYNAGRODZENIA W CELU PONOWNEGO
dzenia: 99,56 zł x 80 proc. = 79,65 zł. Wynagrodzenie za czas cho-
robowe. Pominąć muszą natomiast te składniki, do których
USTALENIA PODSTAWY WYMIARU ZASIA
KU
pracownicy zachowują prawo w czasie niezdolności do pracy, roby za dziewięć dni niezdolności do pracy wyniosło: 79,65 zł x
i od których w tym czasie pracodawca nie potrąca składki na 9 dni = 716,85 zł.
ZUS wyjaśnił, że w celu ustalenia podstawy wymiaru zasiłków przy-
ubezpieczenie chorobowe.
Ustalając podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego
sługujących za okres przed dniem ogłoszenia wyroku Trybunału
Jeżeli natomiast układ zbiorowy bądz
regulamin wynagra-
z uwzględnieniem miesięcznych premii (na podstawie wyroku TK
Konstytucyjnego, których płatnikiem jest ZUS, pracodawca powi-
dzania nie zawiera żadnych postanowień, dotyczących prawa
z 24 czerwca 2008 r.), pracownik za dziewięć dni niezdolności do
nien ponownie wystawić zaświadczenie na formularzu ZUS Z-3,
pracownika do poszczególnych składników wynagrodzenia
pracy powinien otrzymać 716,85 zł. Gdyby uwzględniono w pod-
w którym poda składniki wynagrodzenia, do których pracownik nie
w okresie pobierania zasiłku bądz
nie rozstrzyga ich w sposób
stawie wymiaru tylko płacę zasadniczą, otrzymałby 614,07 zł.
zachowywał prawa w okresie pobierania zasiłku. Zaświadczenie to
jednoznaczny lub gdy akt taki nie istnieje, wówczas składniki
nie jest konieczne, gdy w poprzednio składanym w ZUS formularzu te należy wliczyć do podstawy wymiaru świadczeń chorobo-
wych, zgodnie z zasadami określonymi w art. 42 ustawy zasił-
ZUS Z-3 ten składnik wynagrodzenia był wykazany i z posiadanych
PRZELICZENIE PODSTAWY WYMIARU
kowej, pod warunkiem że odprowadzona była od nich skład-
przez ZUS informacji jednoznacznie wynika, że nie przysługiwał za
ka na ubezpieczenie chorobowe.
okres pobierania zasiłku, którego podstawa wymiaru jest ponow-
BEZ WNIOSKU PRACOWNIKA
nie ustalana.
Korzystny wyrok dla pracowników
Gdy pracownik pobierał świadczenie za czas choroby w dniu 7 lip-
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest istotny dla pra-
ca 2008 r., jego płatnik powinien z urzędu  bez składania przez
cowników, którzy nie są objęci układami ani regulaminami
niego wniosku, ponownie ustalić podstawę wymiaru świadczenia
PRZYKA
AD PODSTAWA WYMIARU ZASIA
KU
wynagradzania, gdyż zatrudnieni są przez pracodawców,
za cały nieprzerwany okres (także za część nieprzerwanego okresu
którzy nie mają obowiązku ich tworzenia. Jest on także
Z PENSJI ZASADNICZEJ
przed 7 lipca).
ważny dla pracowników, których warunki wynagradzania
określają przepisy płacowe (układ zbiorowy, regulamin wy-
Pracownik od 22 do 30 lipca 2008 r. (9 dni) przebywał na zwolnie-
nagradzania), jednak nie rozstrzygają one kwestii zmniej-
niu lekarskim. W okresie 12 miesięcy poprzedzających chorobę
szania dodatkowych składników wynagrodzenia za okres Osoby, które nie występowały o prawidłowe ustalenie
nie korzystał ze zwolnień lekarskich i nie przebywał na urlopie bez-
choroby bądz
rozstrzygają ją w sposób niejasny  mało pre- podstawy wymiaru świadczenia i nie mają decyzji ZUS lub
płatnym. Na jego wynagrodzenie składa się płaca zasadnicza
cyzyjny. wyroku sądu, mogą na ogólnych zasadach, w ciągu trzech
w stałej wysokości (3 tys. zł) oraz miesięczne premie, do których,
Uznanie art. 41 ust. 1 ustawy zasiłkowej za niezgodny lat, wystąpić do ZUS o ustalenie podstawy wymiaru świad-
w myśl regulaminu wynagradzania, pracownik zachowuje prawo
z konstytucją gwarantuje wymienionym pracownikom wlicze- czenia (art. 67 ust. 4 ustawy zasiłkowej). Trzyletni termin
w przypadku choroby. Podstawę wymiaru wynagrodzenia za czas
nie w przypadku choroby do podstawy wymiaru przysługują- przedawnienia w tych sprawach liczy się od ostatniego
choroby stanowi przychód pracownika za okres od lipca 2007 r. do
cego z tego tytułu świadczenia dodatkowych składników pen- dnia, za który wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek przy-
czerwca 2008 r., pomniejszony o składki na ubezpieczenia spo- sji, od których opłacili składkę na ubezpieczenie chorobowe, sługują.
łeczne finansowane przez pracownika. Do podstawy wymiaru nale- oraz daje prawo do złożenia wniosku o przeliczenie podstawy Departament ubezpieczeń społecznych Ministerstwa
ży przyjąć płacę zasadniczą w kwocie ustalonej w umowie o pracę, wymiaru zasiłków. Pracy i Polityki Społecznej informuje, że do uzyskania wy-
równania zasiłków wystarczy jeden wniosek złożony płat-
tj. 3 tys. zł. Nie należy natomiast brać pod uwagę premii, gdyż pra-
Przeliczenie podstawy wymiaru świadczeń
nikowi zasiłków (pracodawcy lub jednostce terytorialnej
cownik zachowuje do nich również prawo w czasie niezdolności do
Czas na złożenie wniosku o przeliczenie podstawy wymia- ZUS), dotyczący wszystkich pobieranych tym okresie za-
pracy z powodu choroby.
ru zasiłków zależy od tego, czy w danej sprawie toczyło się po- siłków oraz wynagrodzenia za czas choroby określonego
Podstawa wymiaru wynagrodzenia za czas choroby ustalona za
stępowanie administracyjne lub sądowe, czy też nie. Osoby, w art. 92 k.p. %
okres od lipca 2007 r. do czerwca 2008 r., po pomniejszeniu
którym ZUS wydał niekorzystne dla nich prawomocne decy- DOROTA TWARDO
o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracow-
zje (od których nie zostało wniesione odwołanie do sądu), specjalista ds. kadr i płac
nika (od lipca 2007 r. do grudnia 2007 r. 15,71 proc., a od stycz-
mogły w ciągu jednego miesiąca od wejścia w życie wyroku
nia do czerwca 2008 r. 13,71 proc.) wynosi 30704,40 zł. Przecięt-
(do 7 sierpnia) złożyć wniosek o wznowienie postępowania.
ne miesięczne wynagrodzenie z 12 miesięcy wynosi: 30704,40 zł:
Jeżeli natomiast decyzje ZUS nie uprawomocniły się, nale-
PODSTAWA PRAWNA
12 miesięcy = 2558,70 zł. Podstawę wymiaru wynagrodzenia cho-
ży się od nich odwołać  za pośrednictwem ZUS do sądu pra-
robowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi 1/30
cy. Przed przekazaniem sprawy do sądu ZUS bada zasadność
% Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 2008 r., SK
przeciętnego wynagrodzenia: 2558,70 zł: 30 = 85,29 zł. Za czas
odwołania i może uwzględnić w całości żądanie zawarte
16/06 (Dz.U. nr 119, poz. 771).
choroby pracownik zachowuje prawo do 80 proc. wynagrodzenia
w odwołaniu, bez przekazywania sprawy do sądu. Jeżeli nato-
% Art. 41, art. 42 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadcze-
85,29 zł x 80 proc. = 68,23 zł. Wynagrodzenie za czas choroby za miast zapadł już prawomocny wyrok sądu w tej sprawie, to
niach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie cho-
dziewięć dni niezdolności do pracy wynosi: 68,23 zł x 9 dni = w ciągu trzech miesięcy od ogłoszenia wyroku TK (tj. do
roby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267
7 paz
dziernika) można złożyć skargę o wznowienie postępo-
614,07 zł.
z póz
n. zm.).
wania.
T Y G O D N I K P R A W A P R A C Y nr 159
B4 poradnia ubezpieczeniowa
Osoba prowadząca działalność gospodarczą, pan co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy,
Czy można odmówić
która sprawuje opiekę nad chorym dzieckiem ewentualnie uzupełniony okresem prowadzenia gospodar-
(a także innym członkiem rodziny w rozumie- stwa rolnego lub pracy w tym gospodarstwie, to w dniu
wypłaty zasiłku za opiekę
MICHAA

niu ustawy o świadczeniach pieniężnych ukończenia 60 lat życia, po złożeniu wniosku, nabędzie pan
JAROSIK
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby prawo do emerytury. %
ekspert
nad chorym wujkiem
i macierzyństwa), może nabyć prawo do zasił-
od ubezpieczeń
ku opiekuńczego, jeżeli z tytułu prowadzonej
społecznych PODSTAWA PRAWNA
działalności przystąpiła do dobrowolnego
i zdrowotnego
Pracownik przedstawił pracodawcy zwolnienie
ubezpieczenia chorobowego. Za miesiąc,
% Art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i ren-
lekarskie z tytułu opieki nad chorą matką. Mieszkają w którym otrzyma zasiłek opiekuńczy w związ-
tach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U.
ku ze sprawowaną opieką, ma prawo do pomniejszenia pod-
w tej samej miejscowości, ale w różnych mieszkaniach.
z 2004 r. nr 39, poz. 353 z póz
n. zm.).
stawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Opłaca-
Czy pracownik może otrzymać zasiłek opiekuńczy?
% Rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w spra-
jąc składki za ten miesiąc, minimalną podstawę wymiaru skła-
Do tej pory z takiego świadczenia nie korzystał.
wie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
dek (tj. 60 proc. przeciętnego wynagrodzenia albo 30 proc.
Pracodawca dwa miesiące wcześniej odmówił mu
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
minimalnego wynagrodzenia) należy podzielić przez liczbę
wypłaty zasiłku z tytułu opieki nad chorym wujkiem,
dni danego miesiąca oraz pomnożyć przez liczbę dni podlega- (Dz.U. nr 8, poz. 43 z póz
n. zm.).
który razem z nim mieszka. Czy miał rację?
nia ubezpieczeniom i od tak ustalonej podstawy naliczyć
składki na ubezpieczenia społeczne. Zatem przykładowo, gdy
WI
CEJ NA TEN TEMAT
Pracownik może otrzymać zasiłek z tytułu opieki nad prowadzący działalność, opłacający składki od 60 proc. prze-
matką. Natomiast z uwagi na to, że wujek nie jest oso- ciętnego wynagrodzenia, w okresie od 4 do 6 sierpnia 2008 r.
Kto skorzysta z wcześniejszej emerytury po 2008 roku
Tak bą zaliczaną do członków rodziny pracownika w rozu- będzie sprawował opiekę nad dzieckiem i nabędzie prawo do
Dodatek do GP nr 106/2008 strony 26 28
mieniu ustawy zasiłkowej, pracodawca miał podstawy do odmo- zasiłku opiekuńczego, to podstawa wymiaru składek za sier-
wy wypłaty zasiłku. pień będzie wynosiła 1617,13 zł (1790,39 : 31  liczba dni mie-
siąca x 28 liczba dni podlegania ubezpieczeniom w sierpniu).
Za członków rodziny, nad którymi sprawo- Natomiast składka na ubezpieczenie zdrowotne pomimo po-
wana opieka uprawnia do zasiłku opiekuńcze- bierania za część miesiąca zasiłku opiekuńczego powinna być
Czy do przyznania renty
go, uważa się: małżonka, rodziców, teściów, naliczona od pełnej podstawy wymiaru składki, tj. od kwoty
dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci nie niższej niż 75 proc. przeciętnego miesięcznego wynagro-
konieczny jest długi staż
w wieku ponad 14 lat. Warunkiem uzyskania dzenia. Za sierpień podstawa ta wynosi 2287,40 zł. %
prawa do zasiłku opiekuńczego z tytułu opie-
ANETA MAJ
ki nad wymienionymi osobami jest pozosta- ubezpieczeniowy
PODSTAWA PRAWNA
ekspert
wanie ubezpieczonego z nimi we wspólnym
od zasiłków
gospodarstwie domowym. Warunek ten uwa-
% Art. 18 ust. 10 ustawy z 13 paz
dziernika 1998 r. o systemie
ża się za spełniony także wtedy, gdy wspólne Mam 38 lat. Niedawno znacznie pogorszył się stan
ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 11, poz. 74
gospodarstwo domowe jest prowadzone przy-
mojego zdrowia i w związku z tym zamierzam
z póz
n. zm.).
najmniej w okresie sprawowanej opieki. Jeżeli zatem pracow-
wystąpić o rentę z tytułu niezdolności do pracy.
% Art. 32 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pie-
nik sprawuje opiekę nad chorą matką, z którą na stałe nie
Dotychczas udowodniłem dziesięć lat zatrudnienia.
niężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i ma-
mieszka i nie prowadzi z nią na co dzień wspólnego gospodar-
Pracuję na podstawie umowy o pracę od 28 roku życia.
cierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 31, poz. 267 z póz
n. zm.).
stwa domowego, to prawo do zasiłku nabędzie tylko wtedy,
Czy do przyznania renty konieczne jest posiadanie tak
gdy w czasie choroby matki zamieszka z nią i będzie prowadził
długiego stażu ubezpieczeniowego jak do uzyskania
gospodarstwo domowe. Warto też wiedzieć, że pracownik nie
emerytury?
otrzyma zasiłku opiekuńczego z tytułu opieki sprawowanej
Czy mężczyzna otrzyma
nad chorą matką, jeżeli są inni członkowie rodziny pozostają-
cy z nią we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący za- Uzyskanie renty z tytułu niezdolności do pracy zależy
wcześniejszą emeryturę
pewnić jej opiekę. Pracownik nie może nabyć prawa do zasiłku od udowodnienia stażu ubezpieczeniowego, ale znacz-
opiekuńczego z tytułu opieki sprawowanej nad chorym wuj- Nie nie krótszego niż wymagany do nabycia prawa do
kiem, nawet jeżeli z nim mieszka i prowadzi wspólne gospo- po 2008 roku emerytury.
darstwo domowe, ponieważ ustawa o świadczeniach pienięż-
nych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macie- Wymiar okresów składkowych i nieskładko-
rzyństwa nie wymienia wujka jako członka rodziny. W styczniu 2009 r. ukończę 59 lat. Przez cztery lata wych zależy od wieku, w którym powstała nie-
Należy pamiętać, że w celu ustalenia prawa do zasiłku zdolność do pracy i wynosi:
pracowałem w kopalni pod ziemią. Ponadto przez
opiekuńczego z tytułu konieczności osobistego sprawowania
12 lat wykonywałem pracę uznaną jako praca
opieki nad chorą matką, oprócz zwolnienia lekarskiego na % rok  jeżeli niezdolność do pracy powstała
w szczególnych warunkach (wymieniona w wykazie A).
MAREK OPOLSKI
druku ZUS ZLA, pracownik musi wypełnić i przedłożyć praco- przed ukończeniem 20 lat,
Pracowałem też w państwowym gospodarstwie
ekspert
dawcy także wniosek na druku ZUS Z-15. We wniosku tym
rolnym jako kierowca. Od dziewięciu lat prowadzę
od emerytur
składa między innymi pisemne oświadczenie, stwierdzające % dwa lata  jeżeli niezdolność do pracy po-
i rent
działalność gospodarczą i mam zamiar prowadzić ją
pozostawanie z chorą matką we wspólnym gospodarstwie do- wstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
jeszcze przez co najmniej pięć lat. Nie jestem członkiem
mowym w okresie sprawowania opieki. %
otwartego funduszu emerytalnego. Czy będę mógł
% trzy lata  jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku
powyżej 22 lat do 25 lat,
przejść na wcześniejszą emeryturę?
PODSTAWA PRAWNA
Warunkiem przyznania emerytury będzie ukończenie 60 % cztery lata  jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku
% Art. 32 ust. 1 pkt 3, art. 32 ust. 2, art. 34 ustawy z 25
lat życia oraz udowodnienie 25-letniego okresu składko- powyżej 25 lat do 30 lat,
czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpiecze-
Tak wego i nieskładkowego na dzień 1 stycznia 1999 r.
nia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U.
% pięć lat  jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku po-
z 2005 r. nr 31, poz. 267 z póz
n. zm.).
Ubezpieczony mężczyzna urodzony po 31 grudnia 1948 r. wyżej 30 lat.
nabywa prawo do wcześniejszej emerytury, jeżeli na dzień
1 stycznia 1999 r., tj. na dzień wejścia w życie ustawy o eme- W przypadku ostatniej grupy ubezpieczonych pięcioletni
WI
CEJ NA TEN TEMAT
ryturach i rentach z FUS, udowodnił co najmniej 25 lat okre- okres składkowy i nieskładkowy musi przypadać w ciągu
Kto i jak długo może korzystać z zasiłku opiekuńczego sów składkowych i nieskładkowych, w tym co najmniej 15 lat ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku lub
pracy w szczególnych warunkach. Prawo do tej emerytury przed dniem powstania niezdolności do pracy (w zależności
GP nr 140/2008 strona 17
przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego od tego, co jest korzystniejsze dla osoby ubezpieczonej). Do
funduszu emerytalnego oraz w przypadku pracowników  tego dziesięciolecia nie są wliczane okresy pobierania renty
rozwiązania stosunku pracy. z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej oraz renty
Podkreślić trzeba, że zgodnie z obowiązującymi przepisami rodzinnej.
przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach wyłą- Z pytania wynika, że udowodnił pan dziesięć lat zatrud-
Czy uprawniony do zasiłku
cza się okresy niewykonywania pracy, za które zostało wypła- nienia i jednocześnie jest to ostatnie dziesięć lat przed
cone wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek zgłoszeniem wniosku o rentę. Oznacza to, że nawet wów-
może opłacić niższe
choroby czy też zasiłek chorobowy, a także okresy urlopów czas, gdy lekarz orzecznik lub komisja lekarska ZUS
bezpłatnych. stwierdzą, iż niezdolność do pracy powstała u pana w wie-
składki Do okresu pracy w szczególnych warunkach wlicza się ku powyżej 30 lat, spełni pan warunek posiadania odpo-
okres zatrudnienia w kopalni pod ziemią. Praca w państwo- wiednio długiego stażu ubezpieczeniowego wymaganego
wym gospodarstwie rolnym w charakterze kierowcy może być do przyznania renty. %
Prowadzę działalność gospodarczą. Podlegam z tego uznana za pracę w szczególnym charakterze pod warunkiem
przedstawienia świadectwa wykonywania pracy na stanowi-
tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym
PODSTAWA PRAWNA
skach wymienionych w wykazie A.
i przystąpiłem do dobrowolnego ubezpieczenia
Z pytania wynika, że spełnia pan na dzień 1 stycznia
chorobowego. Czy za miesiąc, w którym sprawuję
% Art. 58 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach
1999 r. warunek posiadania 15-letniego okresu zatrudnienia
opiekę nad chorym dzieckiem i otrzymuję zasiłek
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2004 r. nr
w szczególnych warunkach, bowiem do 12 lat takiej pracy (z
opiekuńczy, mogę opłacić niższe składki na 39, poz. 353 z póz
n. zm.).
wykazu A) można doliczyć trzy lata pracy w kopalni pod zie-
ubezpieczenia społeczne?
mią. Nie musi pan przedstawiać dokumentów na potwier-
dzenie, że okres pracy w państwowym gospodarstwie rol-
WI
CEJ NA TEN TEMAT
Osoba prowadząca działalność gospodarczą ma prawo nym był okresem pracy w szczególnych warunkach. Nie jest
do proporcjonalnego zmniejszenia podstawy wymiaru pan członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz nie Nabycie prawa do renty zależy od stwierdzenia niezdolności
Tak składek na ubezpieczenia społeczne w przypadku nie- jest zatrudniony na podstawie stosunku pracy. Z pytania nie
do pracy
zdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli z tego wynika, jaki ogólny staż emerytalny (okres składkowy i nie- GP nr 104/2008 strona B3
tytułu spełnia warunki do otrzymania zasiłku. składkowy) miał pan do 31 grudnia 1998 r. Jeżeli osiągnął