PRAWO KARNE
I PRAWO WYKROCZEC

Wykład 2 y
rodła, normy i stosowanie prawa karnego
y
ródła prawa karnego
y
ródła prawa karnego
Konstytucja
Umowy
międzynarodowe
Ustawy
�� Konwencja z dnia 9 grudnia 1948 r. o zapobieganiu i karaniu zbrodni ludobójstwa (Dz. U. z 1952 r. Nr 2,
póz. 9)
�� Konwencja nowojorska z dnia 26 listopada 1968 r. o niestosowaniu przedawnienia wo�bec zbrodni
wojennych i zbrodni przeciw ludzkości (Dz. U. z 1970 r. Nr 26, póz.208)
�� Konwencja nowojorska z dnia 10 grudnia 1984 r. o zakazie stosowania tortur oraz innego okrutnego,
nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania (Dz. U. z 1989 r. Nr 63, póz. 378)
�� Protokół nr 6 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, doty�czący zniesienia
kary śmierci. Strasburg, 28 kwietnia 1983 r. (Dz. U. z 2001 r. Nr 23, póz. 266)
�� Międzynarodowa Konwencja nowojorska z dnia 18 grudnia 1979 r. przeciwko braniu za�kładników (Dz. U.
z 2000 r. Nr 106, póz. 1123)
�� Międzynarodowe Porozumienie dotyczące zwalczania handlu żywym towarem. Paryż, 18 maja 1904 r.
Międzynarodowa Konwencja dotycząca handlu żywym to�warem. Paryż, 4 maja 1910 r. (Dz. U. z 1922 r.
Nr 87, póz. 783)
�� Międzynarodowa konwencja genewska z dnia 30 września 1921 r. o zwalczaniu handlu kobietami i
dziećmi (Dz. U. z 1925 r. Nr 125, póz. 893)
�� Konwencja genewska z dnia 11 paz
dziernika 1933 r. o zwalczaniu handlu kobietami peł�noletnimi (Dz. U.
z 1938 r. Nr 7, póz. 37)
�� Konwencja z dnia 2 marca 1950 r. z Lakę Success o zwalczaniu handlu ludz
mi i eksploa�tacji prostytucji
(Dz. U. z 1952 r. Nr 41, póz. 278)
�� Protokół fakultatywny do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dzie�cięcej prostytucji i
dziecięcej pornografii, przyjęty w Nowym Jorku dnia 25 maja 2000 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 76, póz. 494)
�� Konwencja haska z dnia 16 grudnia 1970 r. o zwalczaniu bezprawnego zawładnięcia stat�kami
powietrznymi (Dz. U. z 1972 r. Nr 25, póz. 181)
�� Konwencja tokijska z dnia 14 września 1963 r. o przestępstwach i niektórych innych czynach po�pełnionych
na pokładzie statków powietrznych (Dz. U. z 1971 r. Nr 15, póz. 147)
�� Konwencja Narodów Zjednoczonych z dnia 15 listopada 2000 r. przeciwko międzynaro�dowej
przestępczości zorganizowanej (Dz. U. z 2005 r. Nr 18, póz. 158)
o Protokół o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludz
mi, w szczególności ko�bietami i
dziećmi, uzupełniający Konwencję Narodów Zjednoczonych prze�ciwko międzynarodowej
przestępczości zorganizowanej z dnia 15 listopada 2000 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 18, póz. 160)
o Protokół przeciwko przemytowi migrantów drogą lądową, morską i powietrzną, uzupełnia�jący
Konwencję Narodów Zjednoczonych przeciwko międzynarodowej prze�stępczości zorganizowanej z
dnia 15 listopada 2000 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 18, póz.162)
o Protokół przeciwko nielegalnemu wytwarzaniu i obrotowi bronią palną, jej częściami i
komponentami oraz amunicją, uzupełniający Konwencję Narodów Zjedno�czonych przeciwko
międzynarodowej przestępczości zorganizowanej z dnia 31 maja 2001 r. (Dz. U. z 2005 r. Nr 252,
póz. 2120)
o Konwencja strasburska z dnia 8 listopada 1990 r. o praniu, ujawnianiu, zajmowaniu i kon�fiskacie
dochodów pochodzących z przestępstwa (Dz. U. z 2003 r. Nr 46, póz.394)
o Międzynarodowa konwencja z dnia 9 grudnia 1999 r. o zwalczaniu finansowania terro�ryzmu (Dz.
U. z 2004 r. Nr 263, póz. 2620)
o Międzynarodowa konwencja o zwalczaniu terrorystycznych ataków bombowych, przy�jęta przez
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w dniu 15 grud�nia 1997 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 66,
póz. 438)
o Konwencja Narodów Zjednoczonych wiedeńska z dnia 20 grudnia 1988 r. o zwalczaniu
nielegalnego obrotu środkami odurzającymi i substancjami psychotropowy�mi (Dz. U. z 1995 r. Nr 15,
póz. 69)
o Międzynarodowa Konwencja genewska z dnia 12 września 1923 r. o zwalczaniu obie�gu i handlu
wydawnictwami pornograficznemi (Dz. U. z 1927 r. Nr 71, póz.621)
Ustawy
�� 1) Kodeks karny (ustawa z 6 czerwca 1997 r., Dz.U. Nr 88, póz.
553 ze zm.) i Przepisy wprowadzające k.k. (ustawa z 6 czerwca
1997 r., Dz.U. Nr 88, póz. 554 ze zm.);
�� 2) Kodeks postępowania karnego (ustawa z 6 czerwca 1997 r.,
Dz.U. Nr 89, póz. 555 ze zm.) i Przepisy wprowadzające k.p.k.
(ustawa z 6 czerwca 1997 r, Dz.U. Nr 89, póz. 556 ze zm.);
�� 3) Kodeks karny wykonawczy (ustawa z 6 czerwca 1996 r,
Dz.U. Nr 90, póz. 557 ze zm.) i Przepisy wprowadzające k.k.w.
(ustawa z 6 czerwca 1997 r, Dz.U. Nr 90, póz. 558 ze zm.);
�� 4) Kodeks karny skarbowy (ustawa z 10 września 1999 r, tekst
jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 111, póz. 765 ze zm.);
�� 5) ustawa z 26 paz
dziernika 1982 r. o postępowaniu w
sprawach nieletnich (tekst jedn. Dz.U. z 2002 r. Nr 11, póz. 109
ze zm.);
�� 6) ustawa z 25 czerwca 1997 r. o świadku koronnym (tekst
jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 36, póz. 232).
�� Ustawa z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. Nr 53, póz. 549)
�� Ustawa z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz. U. Nr 104,
póz.708)
�� Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (tekst jedn. Dz. U. z 2006 r. Nr 234,
póz.1694)
�� Ustawa z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. Nr 50, póz. 580)
�� Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 133,
póz.883)
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej
przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. Nr 106, póz. 679)
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, póz. 1485)
Ustawa z dnia 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu
finansowego
wartośd majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych z
ródeł oraz
przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu (Dz. U. Nr 116, póz. 1216)
�� Ustawa z dnia 26 paz
dziernika 1982 r. o wychowaniu w trzez
wości i
przeciwdziałaniu al�koholizmowi (Dz. U. Nr 35, póz. 230)
�� Ustawa z dnia 22 kwietnia 1964 r. o wstrzymaniu biegu przedawnienia w stosunku
do sprawców najcięższych zbrodni hitlerowskich popełnionych w okresie dru�giej
wojny światowej (Dz. U. Nr 15, póz. 86)
�� Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z
1997 r. Nr 26,póz.152)
�� Ustawa z dnia 26 paz
dziernika 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz,
U. Nr 35,póz.228)
�� Ustawa z dnia 28 paz
dziernika 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów
zbiorowych za czyny zabronione pod groz
bą kary (Dz. U. Nr 197, póz. 1661)
�� Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i
warun�kach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz. U. Nr 17, póz. 78)
�� Ustawa z dnia 29 lipca 2005 o przeciwdziałaniu przemocy w rodzime (Dz. U. Nr
180, póz.1493)
Rozporządzenia
�� Rozporządzenie z dnia 18 stycznia 2001 r. w sprawie
postępowania mediacyjnego w spra�wach nieletnich (Dz. U.
Nr 56, póz. 591)
�� Rozporządzenie z dnia 17 paz
dziernika 2001 r. w sprawie
zakładów poprawczych schr�nisk dla nieletnich (Dz. U. Nr
124, póz. 1359)
�� Rozporządzenie z dnia l lutego 2005 r. w sprawie
szczegółowych warunków i sposobu użycia środków
przymusu bezpośredniego wobec nieletnich umieszczo�nych
w zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich,
młodzieżo�wych ośrodkach wychowawczych i
młodzieżowych ośrodkach socjoterapii (Dz. U. Nr 25, póz.
203)
Dekrety
�� Dekret z dnia 28 czerwca 1946 r. o
odpowiedzialności karnej za odstępstwo od
narodo�wości w czasie wojny 1939-1945 r. (Dz. U.
Nr 41, póz. 237)
�� Dekret z dnia 31 sierpnia 1944 r. o wymiarze kary
dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych
zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i
jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego (Dz. U.
z 1946 r. Nr 69, póz. 377)
Kodeks wykroczeń z dnia 20 maja 1971 r.
(Dz.U. Nr 12, poz. 114) tekst jednolity z dnia 4 czerwca 2007 r. (Dz.U. Nr 109, poz. 756)
�� Część ogólna
�� Część szczególna  wykroczenia przeciwko:
1. porządkowi i spokojowi publicznemu,
2. instytucjom państwowym, samorządowym i społecznym,
3. bezpieczeństwu osób i mienia,
4. bezpieczeństwu i porządkowi w komunikacji,
5. osobie,
6. zdrowiu,
7. mieniu,
8. interesom konsumentów,
9. obyczajności publicznej,
10. urządzeniom użytku publicznego,
11. obowiązkowi ewidencji,
12. wykroczeń polegających na szkodnictwie leśnym, polnym i ogrodowym.
Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia z
24.8.2001 r.
(Dz.U. Nr 106, poz. 1148 ze zm.)
Działy obejmujące zagadnienia dotyczące
�� 1. zasad ogólnych postępowania,
�� 2. sądu,
�� 3. stron, obrońców i pełnomocników,
�� 4. czynności procesowych,
�� 5. dowodów,
�� 6. środków przymusu,
�� 7. czynności wyjaśniających,
�� 8. postępowania zwyczajnego,
�� 9. postępowań szczególnych,
�� 10. środków odwoławczych,
�� 11. nadzwyczajnych środków zaskarżenia,
�� 12. postępowanie po uprawomocnieniu się orzeczenia,
�� 13. kosztów postępowania.
y
ródła prawa wykroczeń
�� Ponadto przepisy zawarte w kilkudziesięciu
ustawach z róznych dziedzin, n.p.:
�� Gospodarka nieruchomościami
�� Utrzymanie czystości i porządku w
gminach
�� Prawo geodezyjne i kartograficzne
�� Obowiązkowe egzemplarze
�� Inspekcja Handlowa
biblioteczne
�� Ordynacja wyborcza
�� Kodeks pracy
�� Pielęgniarki i położne
�� Państwowa Inspekcja Sanitarna
�� Organizmy genetycznie
zmodyfikowane
�� System ubezpieczeń społecznych
�� Partie polityczne
�� Język polski
�� Kultura fizyczna
�� Rybactwo śródlądowe
�� Europejskie rady zakładowe
�� Prawo działalności gospodarczej
�� Prawo lotnicze
�� Cmentarze, chowanie zmarłych
�� Świadczenie usług drogą
�� Ochrona zabytków
elektroniczną
�� Zakłady lecznicze dla zwierząt �� Referendum ogólnokrajowe
Cudzoziemcy
�� Rolnictwo ekologiczne
�� Zwalczanie nieuczciwej konkurencji
�� Promocja zatrudnienia
�� Społeczna inspekcja pracy
�� Zużyty sprzęt elektryczny i
�� Praca na morskich statkach
elektroniczny
handlowych
�� Statystyka publiczna
�� Prawo geologiczne i górnicze
�� Tytoń, wyroby tytoniowe, ochrona
zdrowia
Budowa i rodzaje zakazów karnych
Budowa zakazów karnych
�� Część ogólna
ń� jednoczłonowa
�� Część szczególna
ń� Dwuczłonowa:
Norma sankcjonowana
Norma sankcjonująca
Rodzaje zakazów karnych
Rodzaje zakazów karnych
Sankcje
Sankcje
Sankcje
Stosowanie prawa karnego
Sylogizm prawniczy
Przesłanka Kto zabija Podsztawa
większa człowieka prawna
Przesłanka Jan zabił
Stan faktyczny
mniejsza człowieka
Jan podlega
Wniosek orzeczenie
karze
Stosowanie przepisów ustawy karnej
Subsumcję stanu faktycznego (sytaucji faktycznej czynu) pod
własciwa podstawę prawną (przepis ustawy) nazywamy
kwalifikacją prawną czynu.
Analogia
�� Stosowanie analogii JEST dopuszczalne
jednak:
�� niedopuszczalne jest rozciąganie przpisów
wyjątkowych na sytuacje w nim wprost
nieprzewidzianee w drodze analogii oraz wykładni
rozszerzającej,
�� niedopuszczalne jest stosowanie analogii na
niekorzyść oskarżonego