BANKOWE y
RÓDA
A
FINANSOWANIA
PRZEDSI
BIORSTW
Wykład 2
dr Katarzyna Kreczmańska-Gigol
L.p. Data Zagadnienia
1. 23.09.2008 Sprawy organizacyjne. Omówienie zakresu programu wykładów. Charakterystyka funkcji
banków komercyjnych na rynkach finansowych.
2. 30.09.2008 Rola banku komercyjnego w procesie finansowania przedsiębiorstw.
3. 7.10.2008 Kredyt jako podstawowe z
ródło finansowania działalności operacyjnej i inwestycyjnej
przedsiębiorstw.
4. 14.10.2008 Pożyczka bankowa - różnice w porównaniu do kredytu.
5. 21.10.2008 Faktoring jako forma wsparcia płynności finansowej podmiotów gospodarczych.
6. 28.10.2008 Możliwości zastosowania weksli handlowych w procesie pozyskania środków
finansowych z banku.
7. 4.11.2008 Zastosowanie forfaitingu w finansowaniu handlu zagranicznego.
8. 18.11.2008 Leasing jako parabankowe z
ródło finansowania inwestycji przedsiębiorstw.
9. 25.11.2008 Wykorzystanie tarczy podatkowej do obniżenia kosztu pozyskania kapitałów obcych
przez przedsiębiorstwa.
10. 2.12.2008 Gwarancje bankowe jako operacje wspomagające procesy finansowania firm.
11. 9.12.2008 Zastosowanie akredytywy i inkasa dokumentowego w finansowaniu zagranicznych
operacji handlowych.
12. 16.12.2008 Rola i funkcje banku komercyjnego w emisji dłużnych papierów wartościowych
przedsiębiorstw. Bank jako pośrednik w procesie emisji krótkoterminowych
papierów komercyjnych (commercial papers).
13. 6.01.2009 Zadania banku w emisji obligacji przedsiębiorstw. Rola banku w procesie emisji dłużnych
papierów wartościowych w ramach sekurytyzacji aktywów.
14. 13.01.2009 Egzamin zerowy
Harmonogram wykładów
Temat wykładu
Charakterystyka funkcji banków
komercyjnych na rynkach finansowych
oraz
rola banku komercyjnego w procesie
finansowania przedsiębiorstw
I. Charakterystyka funkcji banków
komercyjnych na rynkach finansowych
n Główne obszary finansów
n Instytucje rynku finansowego w Polsce
n System bankowy w Polsce
n Funkcje banków komercyjnych
Główne obszary finansów
Obszary finansów
Rynek pieniężny Inwestowanie Zarządzanie
i finansami - podmioty
kapitałowy
Zarządzanie finansami
Unii Europejskiej
Zarządzanie finansami
państwa
Zarządzanie finansami
osoby fizycznej
Zarządzanie finansami
przedsiębiorstwa
Instytucje rynku finansowego w Polsce
1. Bank Centralny  Narodowy Bank Polski
2. Komisja Nadzoru Finansowego
3. Banki komercyjne, banki hipoteczne, banki inwestycyjne, banki spółdzielcze
4. Spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe
5. Bankowy Fundusz Gwarancyjny, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
6. Krajowa Izba Rozliczeniowa
7. Instytucje ubezpieczeniowe
8. Pośrednicy ubezpieczeniowi
9. Firmy reasekuracyjne
10. Giełda Papierów Wartościowych
11. Uczestnicy rynku MTS
12. Giełdy towarowe
13. Instytucje asset management
14. Domy maklerskie
15. Fundusze inwestycyjne
16. Fundusze venture capital
17. Fundusze hedgingowe
18. Fundusze emerytalne
19. Fundusze poręczeń kredytowych
20. Fundusze pożyczkowe
21. Firmy leasingowe
22. Firmy windykacyjne
23. Firmy faktoringowe
24. Spółki audytorskie i konsultingowe
Instytucje sytemu bankowego
System bankowy w Polsce
w Polsce
Instytucje stabilizujące Instytucje tworzące rynek Instytucje pomocnicze
bank centralny - emitenci kart płatniczych
banki
Narodowy Bank Polski
organ nadzorujący - instytucje ubezpieczające kredyty
kryterium podziału: forma własności
Komisja Nadzoru Bankowego do 31.12.2007
Komisja Nadzoru Finansowego od 1.01.2008
banki komercyjne
organ gwarantujący wypłatę depozytów - instytucje dokonujące rozliczeń i kompensat
Bankowy Fundusz Gwarancyjny między bankami
państwowe prywatne
instytucje zrzeszające banki -
banki spółdzielcze
Związek Banków Polskich
kryterium podziału: rodzaj działalności
instytucje dostarczające informacji
Biuro Informacji Kredytowej, InfoMonitor
banki uniwersalne
banki detaliczne
banki inwestycyjne
banki specjalistyczne
hipoteczne samochodowe
komunalne internetowe
banki spółdzielcze
holdingi bankowe
parabanki
Cel działania banku komercyjnego
n Dążenie do zaspokojenia potrzeb podmiotów
gospodarujących w zakresie usług
bankowych przy równoczesnym dążeniu do
uzyskania zysku.
n Jest to takie rozwijanie usług bankowych,
które przy zachowaniu płynności banku, nie
naruszaniu obowiązujących przepisów
pozwala na zachowanie zaufania klientów.
Cele zarządzania bankiem
Płynność
finansowa
Zarządzanie
Adekwatność Minimalizacja
kapitałowa ryzyka
bankiem
Maksymalizacja
zysku
Rodzaje działań banku
n Trzy podstawowe grupy działania banku to:
q oferowanie i realizacja usług finansowych,
q oferowanie i realizacja usług przechowywania i
lokowania zasobów finansowych
q operacje płatnicze i rozliczeniowe.
Operacje bankowe
n Czynności bankowe zostały zdefiniowane w prawie
bankowym.
n Wyróżnia się czynności bankowe obiektywne
(zarezerwowane dla banków), subiektywne (takie,
które są czynnościami bankowymi, wówczas, gdy
świadczy je bank) i czynności, które czynnościami
bankowymi nie są, ale są wykonywane przez banki.
n Operacje bankowe są to sposoby i techniki
wykonywania czynności bankowych.
n Czasami jednak używa się tego określenia
zamiennie z  usługami bankowymi i  czynnościami
bankowymi .
Podział operacji bankowych
Operacje bankowe
Kryterium: Kryterium:
podmiotów terytorium
własne krajowe
zagraniczne
klientów międzybankowe
międzoddziałowe
obce
Kryterium: Kryterium:
rodzajów operacji przedmiotu działania
bilansowe czynne
pozabilansowe bierne
pośredniczące
Inne usługi
Kryterium: Kryterium:
form rozliczeń rodzaju waluty
gotówkowe w złotych
bezgotówkowe w walutach obcych
Operacje bankowe
wg przedmiotu działania
Czynne Bierne Pośredniczące Usługi nie będące
(aktywne) (pasywne) (usługowe, komisowe) operacjami
alokacja środków pieniężnych pozyskiwania z
ródeł finansowania usługi bankowe, pozabilansowe
w aktywa dochodowe działalności banku na rachunek i ryzyko klienta
kredyty, faktoring, forfaiting depozyty pieniężne prowadzenie rachunków doradztwo finansowe
wykup wierzytelności, dyskonto (wkłady oszczędnościowe, bankowych
weksli, gwarancje i poręczenia, lokaty)
przyrzeczenie udzielenia kredytu
papiery wartościowe emisja własnych pośrednictwo w dostarczanie informacji
w portfelu papierów wartościowych płatnościach - rozliczenia gospodarczo-finansowych
pienięzne na zlecenie klienta
lokaty międzybankowe lokaty międzybankowe pośrednictwo w wynajem skrytek sejfowych
udzielone pozyskane operacjach papierami
wartościowymi (kupno i sprzedaż
na zlecenie klienta)
kupno - sprzedaż
walut na zlecenie klienta
Najbardziej popularny podział operacji bankowych
Operacje bankowe
podział z punktu widzenia klienta
Operacje finansujące Operacje depozytowe
Zwiększenie środków Umożliwienie klientowi
płatniczych klienta lokowania wolnych środków
wraz z należącymi do wraz z należącymi do
nich czynnościami nich czynnościami
Usługi związane z obsługą Usługi różne
obrotu płatniczego klientów
i własnego
realizacja na zlecenie klienta usługi konsultacyjne i
operacji płatniczych i doradcze
rozrachunkowych na
rachunkach bankowych
operacje inicjowane przez bank dostarczanie informacji
pośrednictwo na rynku
kapitałowym
Operacje bankowe z punktu widzenia klienta
Organizacja prawna banku komercyjnego
n Banki komercyjne są zorganizowane w
formie spółek akcyjnych.
n Do ich działania potrzebne są 2 zezwolenia
Komisji Nadzoru Finansowego. Jedno na
utworzenie banku. Drugie na rozpoczęcie
działalności operacyjnej.
n Minimalny kapitał założycielski banku wynosi
5 mln euro.
Rodzaje banków komercyjnych
Banki komercyjne
Banki operacyjne Banki specjalne
depozytowo-kredytowe hipoteczne
inwestycyjne towarzystwa kredytowe
uniwersalne regionalne
Banki komercyjne operacyjne
n Banki depozytowo-kredytowe koncentrują się na
działalności kredytowej i rozliczeniowej
n Banki inwestycyjne zajmują się koncentracją
środków na finansowanie inwestycji. Banki
inwestycyjne są to instytucje kredytowe lub
finansowe, których przedmiotem działalności są
operacje na rynku finansowym mające na celu
finansowanie lub doradztwo przy finansowaniu
różnorodnych przedsięwzięć inwestycyjnych.
n Banki uniwersalne zajmują się zarówno
działalnością kredytową i rozliczeniową, jak i
działalnością inwestycyjną.
Usługi charakterystyczne dla banków inwestycyjnych 
operacje na rynku papierów wartościowych
n Działalność brokerska (przyjmowanie od klientów dyspozycji nabycia lub
sprzedaży określonych instrumentów finansowych i przekazywanie ich na giełdy
lub inny regulowany rynek obrotu, najczęściej w formie zlecenia maklerskiego)
n Działalność dealerska (nabywanie określonych aktywów w imieniu i na rachunek
banku inwestycyjnego)
n Sprzedaż bezpośrednia wąskiej, określonej grupie inwestorów  prywatne
plasowanie (kompleksowa usługa polegająca na poszukiwaniu inwestorów
rynku pozagiełdowego, pomoc w wyborze optymalnego sposobu finansowania
działalności przedsiębiorstwa, pomoc w negocjacjach warunków finansowania z
potencjalnymi inwestorami)
n Pośrednictwo w sprzedaży papierów wartościowych
n Projektowanie i handel finansowymi instrumentami pochodnymi
n Organizacja własnych i obcych emisji
n Gwarantowanie emisji
n Private banking (współpraca bazujaca na wysokim zindywidualizowaniu
kontaktów klienta z bankiem).
Usługi charakterystyczne dla banków
inwestycyjnych  operacje na rynku pieniężnym
n Transakcje na rynku papierów dłużnych
przedsiębiorstw
n Transakcje na rynku papierów skarbowych
n Transakcje na rynku międzybankowym
n Transakcje na rynku walutowym
n Zarządzanie aktywami (prowadzenie portfela
papierów wartościowych klienta według wcześniej
ustalonej z nim strategii)
n Tworzenie i zarządzanie funduszami wspólnego
inwestowania
n Tworzenie i zarządzanie funduszami
podwyższonego ryzyka
Usługi charakterystyczne dla banków
inwestycyjnych  doradztwo finansowe
n Tworzenie serwisu informacji gospodarczej i doradztwo
inwestycyjne
n Sporządzanie analiz wykonalności projektów inwestycyjnych
n Opracowanie strategii i prowadzenie restrukturyzacji
przedsiębiorstw
n Opracowanie strategii przejmowania i łączenia lub podziału
przedsiębiorstw
n Organizacja i prowadzenie wspomaganego wykupu
przedsiębiorstw
n Projektowanie sekurytyzacji (organizator emisji papierów
wartościowych w sekurytyzacji)
n Działalność na rynku nieruchomości (inwestorzy,
przedsiębiorstwa budowlane, podmioty finansujące
deweloperów, zarządzający nieruchomościami)
Banki komercyjne specjalne
n Banki hipoteczne zajmują się udzielaniem pożyczek
i kredytów zabezpieczonych na hipotece
nieruchomości. Banki te pozyskują gotówkę na
prowadzenie działalności poprzez emisję listów
zastawnych, których zabezpieczeniem są
nieruchomości będące zabezpieczeniem
udzielanych przez bank kredytów i pożyczek.
n Banki hipoteczne w Polsce  BRE Bank Hipoteczny,
Śląski Bank Hipoteczny, BPH Bank Hipoteczny,
Nykredit RealKredit A/S Oddział w Polsce
Podstawowe czynności banków
hipotecznych
n Udzielanie kredytów zabezpieczonych hipoteką
n Udzielanie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, jeśli gwarantem lub poręczycielem
spłaty jest NBP, Europejski Bank Centralny, rządy lub banki centralne państw Unii
Europejskiej, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, z wyłączeniem państw,
które restrukturyzują lub restrukturyzowały w ciągu ostatnich 5 lat swoje zadłużenie
n Nabywanie wierzytelności innych innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów
zabezpieczonych hipoteką oraz wierzytelności z tytułu kredytów niezabezpieczonych
hipoteką, o których mowa wcześniej
n Emitowanie hipotecznych listów zastawnych (papierów wartościowych imiennych lub na
okaziciela, których podstawą emisji są wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczone
hipotekami, w których bank hipoteczny zobowiązuje się do spełnienia określonych
świadczeń pieniężnych)
n Emitowanie publicznych listów zastawnych (papierów wartościowych imiennych lub na
okaziciela, którego podstawę emisji stanowią wierzytelności banku hipotecznego z tytułu:
q Kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami, gwarancją lub poręczeniem NBP,
EBC, rządów lub banków centralnych państw członkowskich UE, Organizacji Współpracy
Gospodarczej i Rozwoju, z wyłączeniem państw, które restrukturyzują lub restrukturyzowały swoje
zadłużenie zagraniczne w ciągu ostatnich 5 lat. Oraz gwarancją lub poręczeniem Skarbu Państwa
zgodnie z przepisami odrębnych ustaw
q Kredytów udzielonych podmiotom wyżej wymienionym
q Kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami gwarancją lub poręczeniem
jednostek samorządu terytorialnego oraz kredytów udzielonych jednostkom samorządu
terytorialnego
Uzupełniające czynności banków
hipotecznych
n Przyjmowanie lokat terminowych
n Zaciąganie kredytów i pożyczek
n Emitowanie obligacji
n Przechowywanie papierów wartościowych
n Nabywanie akcji lub udziałaówb innych podmiotów, których forma prawna
zapewnia ograniczenie odpowiedzialności banku hipotecznego do wysokości
zainwestowanych środków, o ile służy to wykonywaniu czynności banku
hipotecznego, przy czym ogólna wartość nabytych akcji i udziałów nie może
przekroczyć 10% wysokości funduszy własnych banku hipotecznego
n Prowadzenie rachunków bankowych służących obsłudze projektów
inwestycyjnych realizowanych z wykorzystaniem kredytów udzielonych przez
bank hipoteczny
n Świadczenie usług konsultacyjno-doradczych związanych z rynkiem
nieruchomości, w tym także w zakresie ustalania bankowo-hipotecznej wartości
nieruchomości
n Zarządzanie wierzytelnościami banku hipotecznego oraz innych banków, z
tytułu kredytów zabezpieczonych i niezabezpieczonych hipoteką, jak również
udzielanie tych kredytów w imieniu innych banków na podstawie zawartych z
nimi umów.
Podstawowa rola banków komercyjnych
n Pośrednictwo finansowe
Banki gromadzą wkłady pieniężne od
podmiotów, które mają nadwyżkę gotówki, a
następnie oferują te środki podmiotom, które
wykazują niedobór środków pieniężnych.
Banki pośredniczą w przepływie gotówki w
gospodarce.
Argumenty wyjaśniające konieczność
istnienia banków
n Koszty transakcyjne  pośrednicy finansowi
dostarczają usługi podzielności i transformacji
ryzyka, sami pożyczkobiorcy tego nie osiągną z
powodu kosztów transakcyjnych
n Asymetria informacji  banki zbierając informacje z
rynku o potrzebach deponentów i kredytobiorców
mają lepszą możliwość monitorowania tych potrzeb
n Preferencja płynności deponentów i kredytobiorców
 banki kreują płynność: transformują niepłynne
aktywa w płynne zobowiązania.
II. Rola banku komercyjnego w procesie
finansowania przedsiębiorstw
1. Etapy rozwoju bankowości komercyjnej w Polsce
2. Klienci banków
3. Porównanie klientów indywidualnych i
przedsiębiorstw
4. Obszary współpracy przedsiębiorstwa z bankiem
5. Elementy oceny roli banków w Polsce
n Stopień ubankowienia polskiej gospodarki
n Dostępność kredytów dla większości przedsiębiorstw
n Rentowność banków komercyjnych
n Konsekwencje kryzysu finansowego banków dla
gospodarki polskiej
Etapy rozwoju bankowości komercyjnej w
Polsce
1. Etap pierwszy (tworzenie)  wydzielenie z NBP 9-
ciu banków komercyjnych.
2. Etap drugi (rozwój)  lata 1994-2002, czyli okres
przejęć przez kapitał zagraniczny banków
polskich.
3. Etap trzeci (działanie)  lata 2002-2008, czyli
okres działania określonej struktury systemu
bankowego.
y
ródło: W.L. Jaworski, Uwagi o działalności banków komercyjnych, w: Współczesne finanse. Stan i perspektywy rozwoju bankowości, pod red.
L. Dziawgo, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Toruń 2008, s. 379 i n.
Klienci banku
Detaliczni Instytucjonalni
Przeciętni klienci Skarb państwa
Klienci zamożni Przedsiębiorstwa
Emeryci i renciści
Mikroprzedsiębiorstwa
Małe przedsiębiorstwa
Klienci szczególnie
zamożni
Średnie przedsiębiorstwa
Duże przedsiębiorstwa
Klienci banków
Klienci detaliczni Klienci instytucjonalni
Klient mało znany bankowi Najczęściej klient dobrze znany
bankowi
Duża liczba klientów w banku Ograniczona liczba klientów
Preferowana wygoda i dobra obsługa Preferowana szybkość i
pezproblemowość
Niewielkie obroty Duże obroty
Indywidualne wymagania, łatwe do Niestandardowe indywidualne
standaryzacji wymagania
Nieregularne kontakty, rzadkie Częste, regularne kontakty
Sposób działania zorientowany na Sposób działania zorientowany na zysk
wizerunek i zysk
y
ródło: opracowanie własne na podstawie U.S. Swoboda,  Bankowość detaliczna. Strategie marketingowe i procesy zarządzania , CeDeWu, Warszawa 2000
r., str. 119
Porównanie klientów instytucjonalnych i detalicznych
Definicja przedsiębiorcy  Kodeks cywilny, dział III,
Przedsiębiorcy i ich oznaczenie (art. 43 pkt. 1) i
przedsiębiorstwa (art. 55 pkt. 1)
n Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba
prawna i jednostka organizacyjna niebędąca
osobą prawną, której ustawa przyznaje
zdolność prawną, prowadząca we własnym
imieniu działalność gospodarczą lub
zawodową.
n Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym
zespołem składników niematerialnych i
materialnych przeznaczonych do
prowadzenia działalności gospodarczej.
Formy prowadzenia działalności przez
przedsiębiorcę
- przedsiębiorca jednoosobowy
- spółka cywilna
- spółka jawna
- spółka komandytowa
- spółka partnerska
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- spółka akcyjna
- przedsiębiorstwo państwowe
- spółdzielnia
Definicja działalności gospodarczej  Ustawa o swobodzie działalności
gospodarczej z dnia 2 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z póz
niejszymi
zmianami), art. 2.
n Działalnością gospodarczą w rozumieniu
ustawy jest zarobkowa działalność
wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa
oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i
wydobywanie kopalin ze złóż, działalność
polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz
wartości niematerialnych i prawnych, a także
działalność zawodowa, wykonywana w
sposób zorganizowany i ciągły.
Przepisów Ustawy nie stosuje się do (art.3.):
n Działalnością gospodarcza nie jest
działalność wytwórcza w rolnictwie w
zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli
zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa,
leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także
wynajmowanie przez rolników pokoi,
sprzedaż posiłków domowych i świadczenie
w gospodarstwach rolnych innych usług
związanych z pobytem turystów.
Definicja przedsiębiorcy  Art. 4.
n Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest
osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka
organizacyjna niebędąca osobą prawną,
której odrębna ustawa przyznaje zdolność
prawną  wykonująca we własnym imieniu
działalność gospodarczą.
n Za przedsiębiorców uznaje się także
wspólników spółki cywilnej w zakresie
wykonywanej przez nich działalności
gospodarczej.
Co nie jest działalnością gospodarczą
n Zgodnie z ustawą o działalności
gospodarczej działalnością gospodarczą
nie jest działalność, która ma charakter
przypadkowy i niezorganizowany. (art. 2.)
Nie jest przedsiębiorcą:
n Przedsiębiorcą nie jest rolnik prowadząc
działalność w zakresie upraw rolnych oraz chowu i
hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa,
leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także
wynajmując pokoje i miejsca na ustawienie
namiotów, sprzedając posiłki domowe i świadcząc w
gospodarstwie rolnym inne usługi związane z
pobytem turystów.[1]
n
[1] Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej, art. 3.
Przedsiębiorcą może być
n zarówno osoba krajowa, jak i zagraniczna.
n Osoba zagraniczna
- osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania za
granicą, nieposiadająca obywatelstwa polskiego
- osoba prawna z siedzibą za granicą
- jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną
posiadającą zdolność prawną, z siedzibą za granicą.
n Przedsiębiorca zagraniczny  osoba zagraniczna
wykonująca działalność gospodarcza za granicą.
Wspieranie przedsiębiorczości  art. 8.
n Organy administracji publicznej wspierają
rozwój przedsiębiorczości, poprzez tworzenie
korzystnych warunków do podejmowania i
wykonywania działalności gospodarczej.
n W szczególności wspierają
mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich
przedsiębiorców.
Osoby zagraniczne
n Z państw członkowskich Unii Europejskiej i
państw członkowskich Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) 
mogą podejmować działalność gospodarczą
na takich samych zasadach jak
przedsiębiorcy polscy.
Warunek podjęcia działalności
gospodarczej
n Warunkiem podjęcia działalności gospodarczej
przez przedsiębiorcę jest uzyskanie wpisu do
rejestru przedsiębiorców (art. 14) w Krajowym
Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności
Gospodarczej; jeśli działalność wymaga koncesji lub
zezwoleń, to samo uzyskanie wpisu do rejestru
przedsiębiorców nie jest wystarczającym warunkiem
do rozpoczęcia działalności - należy uzyskać
stosowne koncesje i zezwolenia (art. 15).
n Wpisowi do Ewidencji Działalności Gospodarczej
podlegają przedsiębiorcy, którzy są osobami
fizycznymi.
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, art.104:
Definicja mikroprzedsiębiorcy
n Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę,
który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat
obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników
oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów,
wyrobów i usług oraz operacji finansowych
nieprzekraczający równowartości w złotych 2 miliony
EURO lub sumy aktywów jego bilansu
sporządzonego na koniec jednego z tych lat
nieprzekroczyły równowartości w złotych 2 milionów
EURO.
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, art.105:
Definicja małego przedsiębiorcy
n Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę,
który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat
obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników
oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów,
wyrobów i usług oraz operacji finansowych
nieprzekraczający równowartości w złotych 10
milionów EURO lub sumy aktywów jego bilansu
sporządzonego na koniec jednego z tych lat
nieprzekroczyły równowartości w złotych 10
milionów EURO.
Zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej, art. 106:
Definicja średniego przedsiębiorcy
n Za średniego przedsiębiorcę uważa się
przedsiębiorcę, nie będącego małym
przedsiębiorcą, który w co najmniej jednym z dwóch
ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250
pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów,
wyrobów i usług oraz operacji finansowych
nieprzekraczający równowartości w złotych 50
milionów EURO lub sumy aktywów jego bilansu
sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie
przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów
EURO.
Klasyfikacja firm MSP
n DZ Bank  pełna rachunkowość, roczne przychody ze sprzedaży
min. 5 mln zł
n BOŚ  zatrudnienie do 50 osób, roczne przychody ze sprzedaży
do 7 mln euro (małe); zatrudnienie od 50 do 250, roczne
przychody ze sprzedaży do 40 mln euro (średnie)
n BWE  Roczny obrót do 3 mln euro
n BRE  pełna rachunkowość, roczne przychody ze sprzedaży od
800 tys. do 5 mln euro
n Fortis Bank  roczny obrót do 12 mln zł (małe); od 12 mln do 1
mld zł (średnie)
n Kredyt Bank  uproszczona księgowość, zatrudnienie do 50
osób, roczne przychody ze sprzedaży do 800 tys. euro  małe;
pełna rachunkowość, zatrudnienie do 250 osób, roczne
przychody ze sprzedaży powyżej 800 tys. euro  średnie
n Pekao S.A.  uproszczona księgowość, zatrudnienie do 50 osób,
roczne przychody ze sprzedaży do 30 mln zł
n PKO BP  uproszczona księgowość, zatrudnienie do 20 osób,
roczne przychody ze sprzedaży do 800 tys. euro
n M. Tokarski, Fakoring w małych i średnich przedsiębiorstwach, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2005, s.
20-21
Przedsiębiorstwa według liczby
zatrudnionych na koniec 2007 r.
n Przedsiębiorstwa mikro (0-9 zatrudnionych) 
3.502.303
n Przedsiębiorstwa małe (10-49 zatrudnionych) 
150.128
n Przedsiębiorstwa średnie (50-249
zatrudnionych)  28.462
n Przedsiębiorstwa duże (250-999 zatrudnionych)
 3.911
n Przedsiębiorstwa bardzo duże (1000 i więcej
zatrudnionych)  804
n Ogółem 3.685.608
n Przedsiębiorczość w Polsce, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa, sierpień 2008, s. 32.
Jak Państwo sądzicie, dlaczego
przedsiębiorstwa są klientami banków?
Obowiązek posiadania rachunku
bankowego przez firmę i przeprowadzania
rozliczeń za jego pośrednictwem
Fundamentalne potrzeby finansowe klientów banku to:
n płacenie
n pożyczanie
n oszczędzanie
n inwestowanie
n zabezpieczanie i ubezpieczanie
n zarządzanie napływającymi
środkami pieniężnymi
n zarządzanie zobowiązaniami
podatkowymi