Zakażenia w chirurgii
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Czyraki
- gronkowcowe zapalenie mieszka włosowego
- jeśli wielu mieszków leżących blisko siebie to czyrak gromadny
- czyraczność  liczne czyraki w różnych okolicach ciała (pierwszy
objaw cukrzycy)
silnie bolesne zaczerwienie, potem czop martwiczy
zachowawczo do czasu demarkacji czopa, potem nacięcie
antybiotyki u chorych z zaburzeniami odporności oraz jeśli na skórze
głowy i górnej części twarzy
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Ropne zapalenie gruczołów potowych (apokrynowych)
- najczęściej w okolicy pachowej, pachwin i krocza
- gronkowce i paciorkowce
- bolesne guzki -> przetoki ropne
- leczenie chirurgiczne (nacięcie i drenaż)
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Zapalenie tkanki łącznej (skóry i tkanki podskórnej)
- zaczerwienienie, obrzęk, tkliwość
- gorączka, leukocytoza
- zapalenie naczyń i węzłów chłonnych
- paciorkowce i gronkowce
- antybiotykoterapia
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Martwicze zapalenie powięzi
- zakażenie powięzi i mięśni
- wiele drobnoustrojów
- ból, wysoka gorączka, toksemia, cechy niedokrwienia
kończyn, fioletowe pęcherze na skórze
- leczenie operacyjne i antybiotykoterapia
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Ropnie powłok
- zbiornik ropy w jamie nie będącej naturalną jamą ciała
- leczenie chirurgiczne (nacięcie i drenaż)
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Róża
- dobrze odgraniczony rumień, zwiększone ucieplenie,
obrzęk tkanek, bolesność
- objawy ogólne  gorączka, złe samopoczucie, bóle
mięśni i stawów, leukocytoza
- gronkowiec złocisty, ropotwórczy, paciorkowce
- ryzyko: cukrzyca, zespół nerczycowy, otyłość, gorączka
reumatyczna, przewlekła niewydolność żylna, zespół
pozakrzepowy i obrzęk chłonny
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Róża cd.
Szybki postęp
Głównie na kończynach dolnych
Leczenie
- zachowawcze (ceftriakson lub ceftriakson z
amoksycyliną i kwasem klawulanowym)
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Zgorzel gazowa
Martwicze zapalenie tkanek miękkich w warunkach
beztlenowych
Gwałtowna progresja i niewydolność narządowa
Wysoka śmiertelność (30-50%)
Clostridium perfringens (względnie tlenowy), septicum
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Zgorzel kończyn
Po urazie z rozległym uszkodzeniem tkanek (rany
brudne i penetrujące)
Ostre niedokrwienie
Zakażenie krwiopochodne
Zakażeni wewnątrzbrzuszne
Powikłania pooperacyjne (chirurgia dróg żółciowych)
Zespół Fourniera
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Pełen obraz w ciągu 24-48 godzin
Bardzo silny ból.
Blada, zimna kończyna, obrzęk
Brązowe zabarwienie skóry, ogniska martwicy z brudno-
krwistą cuchnącą wydzieliną
Gaz w tkankach
Tachykardia, duszność -> wstrząs septyczny
Zakażenia skóry i tkanek miękkich
Leczenie
Ogólne: OIOM
Chirurgiczne: nacięcie, amputacja
Antybiotykoterapia: metronidazol i penicyliny
Hiperbaria
Zakażenie miejsca operowanego
Zakażenie rany do 30 dni po typowych zabiegach lub do
roku po operacjach z wszczepieniem ciała obcego
Zakażenia powierzchowne
Zakażenia głębokie
Zakażenia narządu lub jamy ciała
Zakażenie miejsca operowanego
Czynniki ryzyka
-środowiskowe
- zależne od pacjenta (wiek, stan odżywienia, cukrzyca,
palenie tytoniu, otyłość, inne zakażenia, zaburzenia
odporności, czas pobytu w szpitalu)
- miejscowe (lokalizacja rany, technika chirurgiczna)
- bakteryjne (odległe miejsc zakażeń, czas trwania
zabiegu, klasa i typ rany, pobyt w OIOM)
Zakażenie miejsca operowanego
Klasyfikacja czystości pola operacyjnego
" I  czyste  bez kontaktu ze zmianami zapalnymi ani otwarciem światła
układów oddechowego, pokarmowego, moczowego i płciowego
" II  czyste-skażone  kontrolowane otwarcie światła w/w układów bez
nadmiernego skażenia
" III  skażone  otwarte, świeże rany pourazowe (do 6 godzin), otwarcie
światła w/w układów ze znaczna kontaminacją, naruszenie zasad
sterylności chirurgicznej
" IV  brudne  zastarzałe rany pourazowe z fragmentami martwych tkanek
lub gdy dochodzi do kontaktu z obszarem zakażonym lub perforacji trzewi
Zakażenie miejsca operowanego
Profilaktyka antybiotykowa
Okołooperacyjne stosowanie antybiotyków celem zmniejszenia ryzyka ZMO
Jedno uderzenie  podczas indukcji znieczulenia
Ultrakrótka  I dawka (2 godziny przed zabiegiem)
II i III dawka (w dniu zabiegu)
Krótkoterminowa  I dawka (2 godziny przed zabiegiem)
dalsze do 24 godzin po operacji
W ranach skażonych i brudnych  nie stosuje się antybiotyki profilaktycznie,
ale leczniczo !!
Profilaktyka przeciwtężcowa
Rana podatna na Rana niepodatna na
zakażenie tężcem zakażenie tężcem
> 6 godzin < 6 godzin
" Czas od zranienia
Poszarpane Równe
" Brzegi rany
>1 cm < 1 cm
" Głębokość rany
Zmiażdżenie, oparzenie
Rana cięta
" Mechanizm urazu
+

" Objawy zakażenia
+ 
" Martwica tkanek

+
" Zanieczyszczenia
Profilaktyka przeciwtężcowa
Rany niepodatne na zakażenie
> brak wskazań do immunoglobuliny
> nieszczepiony (lub >10 lat od szczepienia) -> podać
anatoksynę
> szczepienie < 10 lat przed zranieniem -> brak wskazań do AT
Rany podatne na zakażenie
> ostatnie szczepienie < 5 laty -> brak wskazań do AT
> Ostatnie szczepienie > 5 lat -> podać AT
> nieszczepiony lub niekompletne -> podać
immunoglobulinę i AT
Konieczne jest opracowanie rany
Gorączka w okresie pooperacyjnym
1. doba  fizjologiczna reakcja, niedodma płucna
2. doba  powikłania płucne lub zakażenia cewników
naczyniowych
3.-5. doba  zakażenie układu moczowego
4.-7. doba  nieszczelność zespolenia i ropnie
wewnątrzbrzuszne
7.-10. doba  zakażenie miejsca operowanego
Zanokcica i zastrzał
Zanokcica (paronychia):
Zakażenie w okolicy podstawy płytki paznokciowej
Nacięcie fałdów + sączkowanie + antybiotyk
Unieruchomienie
Zastrzał (panaritium):
Proces po stronie dłoniowej ręki (podnaskórkowy,
podskórny, stawowy, kostny)
Najczęstsza etiologia gronkowcowa
Nacięcie w liniach bocznych + unieruchomienie +
antybiotyk