MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Joanna Wdowska
Wykonywanie dekoracji roślinnych
321[07].Z2.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
mgr inż. Krystyna Kwestarz
mgr inż. Małgorzata Kapusta
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Joanna Wdowska
Konsultacja:
mgr inż. Lidia Staniszewska
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 321[07].Z2.04,
"Wykonywanie dekoracji roślinnych", zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu technik architektury krajobrazu.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Rodzaje dekoracji roślinnych 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 12
4.1.3. Ćwiczenia 12
4.1.4. Sprawdzian postępów 13
4.2. Kompozycje roślinne 14
4.2.1. Materiał nauczania 14
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 18
4.2.3. Ćwiczenia 19
4.2.4. Sprawdzian postępów 20
4.3. Zasady dekoracji wnętrz 21
4.3.1. Materiał nauczania 21
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 25
4.3.3. Ćwiczenia 25
4.3.4. Sprawdzian postępów 27
4.4. Szkółkarstwo ozdobne 28
4.4.1. Materiał nauczania 28
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce 30
4.4.3. Ćwiczenia 30
4.4.4. Sprawdzian postępów 32
5. Sprawdzian osiągnięć 33
6. Literatura 38
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy i umiejętności w zakresie
wykonywania dekoracji roślinnych. W materiale nauczania zostały opisane zagadnienia
dotyczące rodzajów dekoracji roślinnych, kompozycji roślinnych, zasad dekoracji wnętrz oraz
szkółkarstwo ozdobne. Materiał nauczania umieszczony w poradniku zawiera najważniejsze,
ujęte w dużym skrócie, treści, dotyczące omawianych zagadnień.
W poradniku zamieszczono:
wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś
mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,
cele kształcenia tej jednostki modułowej,
materiał nauczania (rozdział 4), który umożliwia samodzielne przygotowanie się
do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Obejmuje on również ćwiczenia, które
zawierają wykaz materiałów potrzebnych do realizacji ćwiczeń. Przed ćwiczeniami
zamieszczono pytania sprawdzające wiedzę potrzebną do ich wykonania. Po ćwiczeniach
zamieszczony został sprawdzian postępów. Wykonując sprawdzian postępów, powinieneś
odpowiadać na pytania tak lub nie, co oznacza, że opanowałeś materiał albo nie,
sprawdzian osiągnięć, w którym zamieszczono instrukcję dla ucznia oraz zestaw zadań
testowych sprawdzających opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej jednostki.
Zamieszczona została także karta odpowiedzi,
wykaz literatury obejmujący zakres wiadomości, dotyczącej tej jednostki modułowej,
która umożliwi ci pogłębienie nabytych umiejętności.
Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, to poproś nauczyciela
o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz daną czynność.
Jednostka modułowa: Wykonywanie dekoracji roślinnych, której treści teraz poznasz,
zawarta jest w module 321[07].Z2  Technologia produkcji i uprawy roślin ozdobnych i jest
oznaczona na schemacie na str.4.
Bezpieczeństwo i higiena pracy
W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy oraz instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju
wykonywanych prac. Przepisy te poznasz podczas trwania nauki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
321[07].Z2
Technologia produkcji i uprawy roślin
ozdobnych
321[07].Z2.01
Uprawianie gleby
321[07].Z2.02
Stosowanie roślin ozdobnych
w kształtowaniu krajobrazu
321[07].Z2.03
Zwalczanie chwastów, szkodników oraz
chorób roślin ozdobnych
321[07].Z2.04
Wykonywanie dekoracji roślinnych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:
 określać rolę czynników glebowych decydujących o wzroście i rozwoju roślin,
 charakteryzować naturalne zbiorowiska roślinne Polski, określić gatunki typowe,
 wyjaśniać wpływ czynników siedliska i zabiegów uprawowych na wzrost, rozwój
i plonowanie roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu,
 stosować fitosocjologiczne i ekologiczne zasady zestawiania roślin,
 rozpoznać gatunki roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu na podstawie cech
morfologicznych,
 określać funkcje i walory dekoracyjne roślin stosowanych w kształtowaniu krajobrazu,
 stosować zasady sterowania kwitnieniem wybranych gatunków roślin ozdobnych,
 określać przydatność zabiegów uprawowych w rozmnażaniu roślin,
 dobierać nawozy oraz określić sposoby ich stosowania w produkcji roślin ozdobnych,
 projektować i wykonać kompozycje roślinne z uwzględnieniem warunków siedliskowych
i planowanych efektów plastycznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, powinieneś umieć:
 scharakteryzować rodzaje dekoracji roślinnych,
 dobrać materiał roślinny do kompozycji pod względem plastycznym i wymagań
siedliskowych,
 wykonać kompozycje roślinne z użyciem kwiatów ciętych, suchych części roślin i roślin
doniczkowych,
 określić zasady dekoracji różnego rodzaju wnętrz,
 zaprojektować kompozycje roślinne do dekoracji wnętrz,
 wykonać dekoracje roślinne w różnych wnętrzach,
 scharakteryzować organizację szkółki roślin ozdobnych,
 zastosować zasady ekspozycji i sprzedaży roślin ozdobnych w szkółkach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. MATERIAA
NAUCZANIA
4.1. Rodzaje dekoracji roślinnych
4.1.1. Materiał nauczania
Rośliny ozdobne upiększają nasze otoczenie, dostarczają doznań estetycznych, pomagają
osiągnąć wewnętrzny ład i harmonię. Kwiatami obdarowujemy się we wszystkich
najważniejszych chwilach w życiu. Sztuka układania roślin i tworzenia z nich kompozycji
nazywa siÄ™ bukieciarstwem.
Do dekoracji roślinnych możemy zaliczyć: wiązanki, bukiety, wyroby ślubne,
okolicznościowe, żałobne, kosze, dekoracje stołu i świąteczne oraz kompozycje z roślin
suchych i doniczkowych.
WiÄ…zanki i bukiety
Są najpopularniejszymi kompozycjami roślinnymi. Wiązanka jest to układ kompozycyjny
składający się z pewnej liczby elementów artystycznie ze sobą połączonych i związanych.
Elementem kompozycji mogą być liście, kwiaty, pędy. Kompozycja jednostronna nazywa się
wiązanką, a dwustronna, to bukiet. Ze względu na użyty materiał roślinny, wiązanki dzieli się na:
- duże i małe,
- jednorodne i mieszane.
Ze względu na sposób ich układania i wiązania dzielimy je na:
- luz
ne (lekkie),
- zwarte (ciężkie).
WiÄ…zanki luz
ne charakteryzują się swobodnym układem kwiatów zróżnicowanych wielkością
oraz osadzonych na łodygach różnej długości (rys.1).
Rys. 1. Schemat układu wiązanki luz
nej: a - widok z przodu, b - widok z boku
[2, s. 392]
Wiązanki mają najczęściej kształt wydłużony. Pąki i małe kwiaty umieszcza się w górnej
części kompozycji, a kwiaty duże w środkowej części, natomiast kwiaty średnie  dookoła.
Układając kompozycję z uwzględnieniem kolorów, najjaśniejsze elementy należy umieścić
w najwyższej części wiązanki, najciemniejsze powinny znalez
ć się w części środkowej.
Wyroby ślubne
Wśród wiązanek ślubnych specjalną grupą stanowią wiązanki klasyczne: francuskie,
angielskie i wiedeńskie.
Wiązanka francuska - ma kształt półkolisty, powinna sprawiać wrażenie delikatnej
i lekkiej. Z jednej strony spływa girlanda ułożona z drobnych kwiatów na długich pędach
zieleni (rys. 2a). Kwiaty większe układa się kaskadowo, aby kompozycja miała charakter
spływający (rys. 2b).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
a b
Rys. 2. Schemat układania klasycznej wiązanki francuskiej: a - z girlandą, b - wiązanka
spływająca [2, s. 395]
Wiązanka angielska - ma kształt regularnego trójkąta równoramiennego. Tworzy się ją
z kwiatów o długich i sztywnych łodygach (róże, gerbery, goz
dziki). Z trzech najdłuższych
kwiatów tworzy się szkielet wiązanki, następne kwiaty dokłada się na coraz krótszych
łodygach (rys. 3). Gotowa wiązanka składa się z trzech podobnych do siebie kwiatów.
W centrum, blisko wiązania, umieszcza się trzy duże, ozdobne kwiaty.
Rys. 3. Schemat układania klasycznej wiązanki angielskiej: a - szkielet wiązanki,
b - schemat wiÄ…zanki [2, s. 395]
Wiązanka wiedeńska - ma kształt trójkąta prostokątnego, w którym ramiona wybiegające
z kąta prostego wypełnia się kwiatami na coraz krótszych łodygach (rys. 4). Miejsce wiązania
okrywa się koronką i wstążkami.
Rys. 4. Schemat układania klasycznej wiązanki wiedeńskiej: a - schemat wiązanki
utworzony z dwóch kwiatów pod kątem prostym, b - schemat wiązanki [2, s. 396]
Do klasycznych kompozycji ślubnych należą bukiety biedermeierowskie.
Jest to wiązanka okrągła, niewielka, zwarta z drobnych lub średniej wielkości kwiatów.
Elementy klasycznego bukietu w tym stylu ułożone są zgodnie z zasadami budowy
kwiatostanu róży, ze zwróceniem uwagi na poszczególne okółki, ściśle przylegające do
siebie. Całość wykończona jest falbanką z koronki lub tiulu. Wiązanka wygląda jak ogromna,
w pełni rozwinięta róża. Cechą charakterystyczną kompozycji ślubnej w tym stylu, są wstążki
zawiÄ…zane na  rÄ…czce i luz
no spływające w dół. Dobór materiału roślinnego do wiązanki
zależy od pomysłowości i możliwości wykonawcy. Obecnie bukiety biedermeierowskie
układa się na specjalnie do tego przystosowanej gąbce oasis, dzięki której ułożenie bukietu
staje siÄ™ Å‚atwiejsze.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Układając bukiety na gąbce oasis, przed rozpoczęciem pracy moczy się ją w wodzie.
Wszystkie elementy przycina się na jednakową długość. Zawsze na szczycie kompozycji
umieszcza się kwiat największy i najbardziej rozwinięty, a pozostałe kwiaty w regularnych
okółkach i w takich samych odstępach. Każdy okółek składa się z coraz większej liczby
kwiatów. Kwiaty w niższych okółkach powinny być mniejsze i mniej rozwinięte. Aby
utworzyć regularną półkulę, należy zmienić kąt wbijania łodyg, tak, aby łodygi najniższego
okółka z Å‚odygÄ… pierwszego kwiatu tworzyÅ‚y kÄ…t prosty 90º (rys. 5).
Rys. 5. Wiązanka ślubna w stylu biedermeier [1, s. 104]
Wiązanki ślubne fantazyjne - układ kwiatów w tej wiązance jest swobodny, sprawiający
wrażenie, że  wyrastają z jednego miejsca. Przy komponowaniu wiązanek fantazyjnych
cenna jest pomysłowość, wyobraz
nia i fantazja twórcy. Elementami tego typu wyrobów mogą
być oryginalne, nietypowe dodatki, np. pióra, korale, muszle, itp.
WiÄ…zanki klasyczne oraz bukiety biedermeierowskie pasujÄ… do sukien stylowych, natomiast
proste, nowoczesne stroje dobrze komponujÄ… siÄ™ z wiÄ…zankami fantazyjnymi.
Bukiety
Są to kompozycje z kwiatów ciętych w układzie kolistym. Klasyczny bukiet powinien być
różnobarwny, ułożony z kwiatów, traw i liści. Kwiaty grupuje się tak, aby w dolnej
i środkowej części przeważały barwy bardziej nasycone i ciemniejsze, a w górnej jaśniejsze.
Układając bukiet w ręku trzyma się go pionowo, aby widzieć go ze wszystkich stron.
Pierwszy kwiat, nieco odchylony na prawo, ujmuje się palcami lewej ręki w miejscu
póz
niejszego wiązania, natomiast prawą ręką dokłada się drugi kwiat odchylony na lewo (rys.
6a), dociskając go kciukiem do pierwszego. Kolejne kwiaty dokłada się w tym samym
kierunku co drugi, tak, aby łodygi stykały się w jednym miejscu i tworzyły spiralę (rys. 6b).
W miarę układania bukietu, pomiędzy kwiaty włącza się zieleń ciętą, liście, trawy, itp.
Rys. 6. Układanie bukietu: a - pierwszy kwiat odchylony na prawo, b - kolejne dokładanie
kwiatów w miejscu łączenia tworzą spiralę, c - kwiaty i dodatki wiązane rafią
[2, s.398]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
Dekoracje stołu
Kompozycje takie wykonuje się w małych, niskich naczyniach lub kielichach, w których
umieszcza się gąbkę florystyczną (oasis). Kształt kompozycji zależy od stołu. Na stole
prostokątnym lub owalnym dobrze komponują się kompozycje wydłużone, a na okrągłym lub
kwadratowym dekoracja okrągła. Należy dopasować barwy kwiatów do koloru obrusa, do
zastawy oraz całości wnętrza. Wysokość elementów nie powinna przekraczać linii wzroku,
jedynie na oficjalnych przyjęciach można na stole ustawiać kwiaty w wysokich wazonach.
Kosze kwiatowe
Wykonuje się z roślin ciętych lub kwitnących roślin doniczkowych. Najczęściej
używanymi materiałami do układania są: kosze wiklinowe, pojemniki z kory albo z łupek
drewnianych. Dno wykłada się szczelnie folią. Kompozycje z kwiatów żywych układa się
w mchu albo w gąbce florystycznej dla roślin żywych. Kompozycje z kwitnących roślin
doniczkowych układamy w koszach z pałąkami. Jako materiał pomocniczy do wypełnienia
koszy i do przykrycia ziemi, stosuje się mech. Kosz można dekorować wstążkami.
Wiązanki okolicznościowe ciężkie
Wiązanki okolicznościowe ciężkie są przeznaczone na uroczystości o charakterze
oficjalnym. Wiązanki te układa się przeważnie z kwiatów wzmocnionych drutem
podpórkowym; łatwiej jest im nadać zwartą formę. Przygotowywane są na podkładach
z zieleni. Kwiaty układa się tak, aby wznosiły się nad zielenią. Najniżej umieszcza się kwiaty
przy wierzchołku i po bokach wiązanki, najwyżej i najgęściej w części środkowej, tuż przy
uchwycie (rys. 7). Dzięki usztywnieniu łodyg kwiatowych można zmieniać kąt nachylenia
oraz modelować układy kwiatów.
Rys. 7. Schemat układania wiązanki ciężkiej: a - widok z przodu, b - widok z boku
[2, s. 397]
Wieńce pogrzebowe
Zależnie od techniki wykonania, wieńce dzielą się na lekkie i ciężkie. Najlepsze proporcje
uzyskuje się gdy 5/8 średnicy wieńca zajmuje podkład, a 3/8 otwór.  Szkielet wieńca
stanowi okrąg lub owal o dowolnej średnicy, wykonany z leszczynowego
lub wierzbowego pędu o grubości około 1,5cm. Dla wzmocnienia szkieletu do obręczy
przymocowuje się konstrukcję w kształcie litery  T (rys. 8), która służy również jako
 rączka wieńca. W celu ułożenia podkładu należy przygotować gałązki stroiszu (świerka,
jodły). Miękkim drutem, dobrze przymocowanym do obręczy, mocno okręca się każdą
gałązkę lub pęczek stroiszu nakładanego na obręcz. Układamy stroisz zawsze w jednym
kierunku tak, aby od strony zewnętrznej było go więcej niż od wewnętrznej. Podstawowym
elementem są kwiaty, które upina się pojedynczo lub w pęczkach po całym obwodzie wieńca,
albo umieszcza się w poduszce umocowanej u dołu (rys. 8).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
Rys. 8. Sposób wykonania wieńca pogrzebowego [1, s. 108]
Wieńce ciężkie zwane rzymskimi układa się na podkładzie z prasowanej słomy. Podkład
dodatkowo można owinąć pasami elastycznego papieru. Do słomy przypina się szpilkami
pojedyncze liście, np. bluszczu, mahonii, magnolii, tak, aby zachodziły na siebie
dachówkowato. Ozdabia się go szarfą, rozetą z liści lub bukietem. Wielkość dodatkowych
ozdób roślinnych nie powinna przekraczać 3/8 średnicy wieńca.
Dekoracje świąteczne
Do tego rodzaju należą rózgi ofiarowane z okazji  Mikołajek , kompozycje adwentowe
(wieńce i stożki), choinki, stroiki, kule świąteczne - z okazji Bożego Narodzenia oraz
dekoracje wiosenne z okazji Niedzieli Palmowej i Wielkanocy (palmy, koszyczki,
kompozycje z pędów wierzby oraz z kwiatów wiosennych o barwach żółtych). Wiele
kompozycji wykonuje się z okazji świąt ludowych (wieńce dożynkowe i żniwne) oraz
na uroczystości religijne (ozdoby głowy - wianki, diademy, przypinki do ubrania, tzw.
korsarze).
Kompozycje z roślin suchych
Dekoracje z roślin suchych mogą zdobić wnętrza przez cały rok. Materiałem
do suchych bukietów mogą być: trawy, kłosy zbóż, kwiaty, owoce, gałązki z liśćmi
i bezlistne, szyszki. Można je układać w wazonach, koszach, płaskich naczyniach
ceramicznych, na kawałkach kory. Suche rośliny umieszcza się w gąbce (kolor szary).
Materiał przygotowuje się wcześniej, np. trawy zbiera się przed ich pyleniem. Latem zbiera
się kwiaty suchołuski, wrotycza, szarłatu, gipsówki, zatrwianu, i innych. Jesienią zbiera się
kolorowe liście, owoce jarzębiny, owoce berberysu i ognika, szyszki.
Kompozycje z roślin doniczkowych
Stanowią one trwałą, roślinną dekorację mieszkania. Dobierając rośliny do kompozycji
należy uwzględnić następujące wymagania rośliny: glebowe, świetlne oraz w zakresie
wilgotności powietrza. Ważny jest również pokrój rośliny i tempo wzrostu. Nie należy łączyć
egzemplarzy o podobnym pokroju. Tworząc kompozycję z roślin doniczkowych należy dążyć
do harmonii barw liści, ich kształtów i rysunku nerwów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
4.1.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz dekoracje roślinne?
2. W jaki sposób klasyfikujemy wiązanki?
3. Jaka jest różnica w układaniu wiązanki francuskiej i wiedeńskiej?
4. Jakich materiałów używa się do układania wiązanek?
5. W jaki sposób wykonujemy wieńce lekkie?
6. Jakie znasz dekoracje świąteczne?
7. Jakie materiały wykorzystujemy do suchych kompozycji?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj stroik świąteczny z okazji Świąt Bożego Narodzenia.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) określić styl wykonywanego stroika,
3) dobrać materiały do wykonania stroika,
4) wykonać stroik,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny suchy,
- świece, kokardy, bombki,
- stroisz,
- drut, sekator, gwoz
dzie, młotek,
- glina, oasis do suchych kompozycji,
- koszyki, podkładki drewniane, podstawki.
Ćwiczenie 2
Wykonaj wieniec ciężki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać materiał do wykonania wieńca,
3) określić wielkość wieńca,
4) wykonać podkład wieńca,
5) przypiąć liście z wybranej rośliny,
6) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- stroisz, słoma sprasowana, gazety,
- kwiaty,
- szpilki,
- liście z dębu, mahonni, ostrokrzewu,
- drut, elastyczny papier, siatka,
- wstążki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
Ćwiczenie 3
Wykonaj bukiet ślubny w stylu biedermeierowskim.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) dobrać gatunki kwiatów do bukietu,
2) dobrać materiały do bukietu,
3) określić sposób układania bukietu,
4) ułożyć bukiet,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny, róże, goz
dziki, chryzantema,
- wstążki, falbanka tiulowa,
- oasis,
- sekator.
Ćwiczenie 4
Wykonaj kompozycje z kwiatów żywych, na stół owalny.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) dobrać naczynia do kompozycji na stół owalny,
2) dobrać kwiaty do kompozycji, uwzględniając kolorystykę obrusa oraz wnętrza,
3) określić wysokość kompozycji,
4) wykonać kompozycję na stół owalny,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny, róże, goz
dziki, frezje, trawy, gipsówka, liście różnych gatunków roślin,
- wstążki,
- oasis,
- niskie naczynia, kielichy na wysokich nóżkach,
- sekator.
4.1.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) scharakteryzować rodzaje dekoracji roślinnych?
ð ð
2) wykonać wieniec ciężki?
ð ð
3) ułożyć bukiet ślubny w stylu biedermeierowskim?
ð ð
4) wykonać wiązankę ślubną w stylu angielskim?
ð ð
5) wykonać dekoracje adwentowe?
ð ð
6) wykonać dekorację na stół?
ð ð
7) wykonać dekoracje wielkanocne?
ð ð
8) określić materiały pomocnicze do wykonania kompozycji
ð ð
kwiatowych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
4.2. Kompozycje roślinne
4.2.1. Materiał nauczania
Kompozycja roślinna jest zespołem właściwie dobranych oraz estetycznie i celowo
uporządkowanych elementów składowych tworzących całość. Podstawowymi cechami
kompozycji sÄ…:
- punkt,
- linia i płaszczyzna,
- struktura powierzchni i faktura,
- barwa i światło,
- proporcja i Å‚ad,
- grupowanie,
- harmonia i kontrast.
Punkt jest pozbawiony kierunku i ruchu.
Linia wskazuje kierunek; w wyobraz
ni człowieka może wywoływać odmienne wrażenia,
zależnie od jej usytuowania. Wyróżniamy linie poziome, pionowe i ukośne. Linia pozioma
związana jest z ziemią i wyraża spokój i zimno. Linia pionowa, prostopadła do poziomej,
wznosi się do światła i wyraża wysokość oraz ciepło. Linie ukośne mogą biec w dwóch
odmiennych kierunkach. W układach kompozycyjnych ważny jest kształt linii, np. linie
łukowate i łagodnie esowate, wnoszą do kompozycji miękkość, delikatność i łagodność, linie
zygzakowate - ostrość, gwałtowność i pośpiech (rys. 9).
Rys. 9. Wrażenia wywołane przez linie w układach kompozycyjnych: 1 - linie proste, ukośne - siła,
zdecydowanie, 2 - linia łukowa - łagodność, 3 - linie esowate - delikatność, 4 - linie spiralne - rytm, 5 - linie
zygzakowate - pośpiech, 6 - linie proste pionowe - spokój, stabilność [2, s. 380]
Płaszczyzna. Do najczęściej stosowanych wzorów przestrzennych w aranżacjach
roślinnych zaliczamy: koło, trójkąt, sierp, półkole, kolumnę, linię  S i owal.
Innymi elementami decydującymi o wartości kompozycji kwiatowych są naczynia.
Kompozycje na planie trójkąta równoramiennego wyglądają dobrze w naczyniach okrągłych,
kielichowato rozszerzających się do góry. Wielkość naczynia ma wpływ
na wielkość aranżacji (rys. 10). W trójkącie prostokątnym wysokość jest jednocześnie osią
główną układu roślinnego i może znajdować się po lewej lub po prawej stronie pojemnika.
Ciężar układu skupia się wzdłuż osi pionowej, a motyw główny znajduje się u podstawy, przy
brzegu naczynia (rys. 11).
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
Rys. 10. Kompozycja na planie trójkąta równoramiennego [3, s. 120]
Rys. 11. Kompozycja na planie trójkąta prostokątnego [3, s. 120]
Sierpowaty lub półksiężycowy kształt kompozycji pasuje do pojemników owalnych
i przysadzistych, szerszych u podstawy i zbiegających się ku górze (rys. 12). Motyw główny
skupiony jest w najniższej części sierpowatej linii.
Rys. 12. Kompozycja w zarysie sierpowatym [3, s. 121
Aranżacje półkoliste nadają się na stół. Linia elementu głównego jest niska, spływa
symetrycznie na boki. Naczynia do układów półkolistych to czary i czasze, na nóżkach
lub stopkach.
Kompozycje w kształcie litery  S korzystnie wyglądają w naczyniach masywnych
owalnych, beczułkowatych lub kielichowatych (rys. 13). Linia  S daje poczucie rytmu.
Zaczyna się wysoko w punkcie szczytowym kompozycji, powyżej jej centrum, płynnie skręca
w bok do dołu, przechodzi przez motyw główny, zmienia swój bieg zamykając
liniÄ™  S .
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
Rys. 13. Kompozycja w kształcie litery  S [3, s. 122]
Kompozycje koliste najkorzystniej prezentują się w naczyniach w kształcie walca, niezbyt
wysokich, z niewielką stopką lub. W oparciu o koło tworzy się wieńce, wianuszki, bukiety,
kule, a także formuje drzewka na pniach.
Jednym z najistotniejszych cech kompozycji jest jej kolorystyka, a w powiÄ…zaniu
z kształtem tworzy harmonijną całość. Zestawiając kolory w kompozycjach należy dobierać
je rozważnie i oszczędnie, ponieważ zbyt wiele barw o różnym stopniu nasycenia wprowadza
niepokój, chaos kompozycyjny i wpływa negatywnie na psychikę człowieka.
W kompozycji kwiatowej muszą być zachowane prawidłowe proporcje pomiędzy jej
elementami a całością. Za podstawę przyjmuje się  zasadę złotego podziału , czyli taki
podział odcinka c na odcinek a i b, aby stosunek długości krótszego odcinka do długości
odcinka b był równy stosunkowi długości dłuższego odcinka b do całości odcinka c, czyli
a : b = b : c. Można to zapisać następująco 3 : 5 - 5 : 8 (rys. 14).
Rys. 14. Kompozycja ułożona w wazonie zgodnie z zasadą  złotego podziału
[1, s. 90]
A
ad w kompozycji wprowadza się poprzez: uszeregowanie elementów, układ
symetryczny i asymetryczny. Wszystkie elementy kompozycji powinny być sobie nawzajem
podporządkowane. Najłatwiej uzyskać to poprzez utworzenie w kompozycji motywu
głównego z elementów szczególnie efektownych. Elementy uzupełniające w kompozycji
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
mają za zadanie zwiększyć oddziaływanie motywu głównego, zaś elementy wypełniające
powinny harmonizować z całością kompozycji.
Materiał roślinny
Kompozycje układane są z żywych i utrwalonych roślin. W większości kompozycji
podstawowy materiał roślinny stanowią kwiaty cięte.
Zasady wykonywania kompozycji z kwiatów ciętych
Wykonując kompozycje z kwiatów ciętych należy przestrzegać następujących zasad:
- zasada  trzech  do wykonania kompozycji używa się najwyżej trzech gatunków
kwiatów, trzech barw kwiatów,
- zasada ładu i porządku  pędy kwiatów nie mogą się w kompozycji krzyżować, wszystkie
elementy kompozycji muszą być widoczne,
- zasada zachowania równowagi  układ kwiatowy musi być stabilny,
- zasada zachowania środka ciężkości  rozmieszczenie elementów w kompozycji zależne
jest od ich optycznego ciężaru; elementy najcięższe układa się blisko środka, im dalej od
środka ciężkości, tym elementy powinny być lżejsze;  ciężar poszczególnych elementów
ocenia się na podstawie wielkości, barwy, kształtu kwiatów,
Tab. 1. Ocena  ciężkości kwiatów [opracowanie własne autora]
Kwiaty Barwa Wielkości Kształt
lekkie jasna drobne wydłużony
ciężkie ciemna duże okrągły
- zasada doboru barw  barwy kwiatów do kompozycji dobiera się na zasadzie harmonii
lub kontrastu.
Należy unikać łączenia barw, które z
le siÄ™ znoszÄ…, np. czerwony z fioletowym, fioletowy
z niebieskim.
Do wykonania kompozycji kwiatowej potrzebne są następujące materiały:
- materiał roślinny,
- gÄ…bka florystyczna,
- naczynia.
Gąbka florystyczna służy jako podłoże do układania kwiatów. Pozwala zachować kierunek
układanych elementów.
Naczynia do wykonywania kompozycji kwiatowych mogą być:
- szklane,
- metalowe,
- gliniane,
- wiklinowe.
Dobór wysokości naczynia zależy od wysokości całej kompozycji. W naczyniach wysokich
stosunek wysokości naczynia do wysokości całej kompozycji powinien wynosić 1 : 3. Przy
układaniu kwiatów w naczyniach płaskich, wysokość bukietu ustala się na podstawie dłuższej
średnicy naczynia. Wysokość kwiatów powinna być równa dwukrotnej średnicy naczynia.
Kompozycje kwiatowe mogą być wielostronne  elementy kwiatowe rozmieszczone z każdej
strony naczynia oraz jednostronne  elementy kwiatowe zgromadzone z jednej strony
naczynia.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
Zasady wykonywania kompozycji z kwiatów utrwalonych
Rośliny przeznaczone do suszenia dzielimy na: kwiaty, trawy i zboża. Podstawową
metodą utrwalania jest suszenie lub preparowanie roślin. Rośliny suszy się w przewiewnych,
ciepłych i ciemnych pomieszczeniach. Do znanych metod suszenia należą:
-  kwiatami w dół - czas suszenia wynosi 2 - 3 tygodnie w ten sposób suszy się
większość roślin, np. suchołuskę, wiekuistkę,
-  kwiatami w górę - rośliny wstawia się do pustego wazonu i tak pozostawia się
do całkowitego zasuszenia; tego sposobu używa się do zasuszania roślin: mikołajka,
pałek, traw łąkowych i nawłoci,
- metoda zielnikowa - polega na układaniu materiału roślinnego między stronami książek,
papieru i obciążeniu ciężkim przedmiotem, w ten sposób zasusza się liście drzew, paproci,
- w roztworze wodnym gliceryny - w roztwór wkłada się końce łodyg roślin
na głębokość 5 - 7cm na okres 5 - 6 tygodni, aż nabiorą lustrzanego, błyszczącego
wyglądu. Sposobu tego używa się do konserwowania łodyg ulistnionych, np. bluszczu
pospolitego, cibory zmiennej, berberysu czerwonolistnego.
Znane są jeszcze inne metody utrwalania roślin, takie jak: piaskowo - boraksowa, boraksowa,
krzemionkowa, farbowanie lakierem w aerozolu, szkieletowanie liści.
Przy układaniu bukietów z roślin suchych kierujemy się takimi samymi zasadami jak przy
tworzeniu kompozycji z kwiatów żywych. Do suchych bukietów dobieramy wazony siwaki,
gliniane, ceramiczne, mosiężne, miedziane. Nie układa się bukietów z kwiatów suchych
w kryształach, w szkle, porcelanie. Przed przystąpieniem do układania kompozycji bardzo
ważne jest wystawienie roślin na kilka godzin do pomieszczenia o dużej wilgotności. A
odygi
pod wpływem wilgoci staną się elastyczne i łatwiej je będzie układać. Podłoże
wykorzystywane do suchych kompozycji w celu łatwiejszego ułożenia roślin to: piasek,
perlit, torf i gąbka florystyczna do suchych bukietów. Do układania suchych roślin potrzebny
jest klej do materiałów bukieciarskich, który dozuje się specjalnym pistoletem.
W kompozycjach suchych ważną rolę odgrywa kolejność osadzania roślin. Najpierw
należy wypełnić naczynie roślinami rozgałęzionymi, przestrzennymi (np. gipsówką,
zatrwianem), potem wypełniamy innymi pojedynczymi, nierozgałęzionymi roślinami
(np. miechunką, krwawnikami, szczecią). Jako ostatnie układamy kłosy i inne rośliny
o długich łodygach (pałki, trzcina).
Układając kompozycję z suchych roślin należy zachować proporcje pomiędzy
poszczególnymi elementami, stworzyć odpowiedni kształt oraz dobrać barwy. Kompozycje
mogą być jedno  , kilku  , lub wielobarwne.
Z zasuszonych roślin można tworzyć następujące kompozycje:
- bukiety w wazonach,
- obrazy (płaskie, na tle tkaniny lub papieru, przestrzenne, półpłaskie),
- dekoracje z różnymi przedmiotami,
- dekoracje okolicznościowe (adwentowe, bożonarodzeniowe, wielkanocne palemki),
- wiÄ…zanki cmentarne.
4.2.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz cechy kompozycji?
2. Jakie znasz zasady doboru gatunków kwiatów ciętych do kompozycji?
3. Jakich zasad należy przestrzegać układając kompozycje kwiatowe?
4. Jakie znasz zasady doboru naczyń do kompozycji?
5. Jakie znasz metody suszenia roślin?
6. Jakie zasady obowiązują przy układaniu kompozycji z kwiatów utrwalonych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj kompozycję z kwiatów ciętych do dekoracji sali konferencyjnej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić kształt i wielkość kompozycji,
2) dobrać naczynie i materiał roślinny do kompozycji,
3) dobrać materiały pomocnicze do wykonania kompozycji,
4) wykonać kompozycję,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny,
- naczynia do układania roślin,
- gÄ…bka florystyczna,
- sekator,
- nóż,
- woda.
Ćwiczenie 2
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Zastosowanie i utrwalanie roślin , dobierz sposoby
utrwalania roślin.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Zastosowanie i utrwalanie roślin ,
2) narysować tabelę w notatniku według poniższego wzoru:
Rośliny Metoda suszenia Czas suszenia
3) dobrać metody suszenia do odpowiednich roślin i czas ich suszenia,
4) uzupełnić tabelę,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- film dydaktyczny  Zastosowanie i utrwalanie roślin ,
- telewizor, magnetowid,
- notatnik,
- przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
Ćwiczenie 3
Wykonaj bukiet z roślin utrwalonych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić kształt i wielkość bukietu,
2) dobrać naczynie i materiał roślinny do bukietu,
3) wykonać kompozycje z suchych kwiatów,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny,
- naczynia do układania roślin,
- gąbka florystyczna do suchych bukietów, piasek, torf,
- sekator, nóż.
Ćwiczenie 4
Wykonaj kompozycje z kwiatów żywych o zarysie trójkąta prostokątnego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) dobrać naczynia do kompozycji w zarysie trójkąta prostokątnego,
2) dobrać kwiaty do kompozycji,
3) określić skupienie motywu głównego kompozycji,
4) wykonać kompozycję z roślin żywych,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- materiał roślinny,
- trawy, gipsówka, liście różnych gatunków roślin,
- oasis,
- naczynia różnego kształtu i wielkości,
- sekator.
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić zasady układania kwiatów ciętych?
ð ð
2) dobrać gatunki kwiatów ciętych do wykonania kompozycji kwiatowej?
ð ð
3) dobrać gatunki roślin do wykonania kompozycji utrwalonych?
ð ð
4) określić wielkość i kształt kompozycji kwiatowej w zależności od jej
ð ð
przeznaczenia?
5) scharakteryzować metody utrwalania roślin?
ð ð
6) wykonać kompozycję z kwiatów ciętych?
ð ð
7) wykonać kompozycję z kwiatów utrwalonych?
ð ð
8) określić materiały pomocnicze do wykonania kompozycji
ð ð
kwiatowych?
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
4.3. Zasady dekoracji wnętrz
4.3.1. Materiał nauczania
Dekoracje wnętrz mogą być trwałe i okresowe. Do dekoracji trwałych używamy roślin
doniczkowych. Obecnie przywiązuje się ogromną uwagę do dekoracji wnętrz użyteczności
publicznej  sal weselnych, sal balowych, bankietowych, sal konferencyjnych. Miejsce
sztucznych kwiatów zajmują kompozycje z kwiatów ciętych. Szczególną uwagę przywiązuje
się do dekoracji pomieszczeń mieszkalnych, zwłaszcza kwiatami doniczkowymi.
Do dekoracji okresowych mogą być używane kwiaty cięte. Kompozycje kwiatowe
wzorowane są na ikebanie japońskiej (sztuka układania kwiatów). Spotyka się je
na wystawach, w miejscach publicznych, a także w mieszkaniach. Są bardzo stabilne i nadają
się do dekoracji stołów. Kompozycje te mają dodatkową zaletę  woda zgromadzona jest
w porowatej gąbce, nie ma niebezpieczeństwa rozlania wody na obrusy, podłogę, itp.
Dekoracja sal weselnych
Są to dekoracje z kwiatów sztucznych i stanowią one ozdobę sufitu, ścian, wnęk
okiennych. Dla podkreślenia charakteru przyjęcia wykonuje się dekoracje z kwiatów ciętych
w celu przyozdobienia stołów dla gości i stołu dla młodej pary. W obu przypadkach dekoracje
z kwiatów muszą spełniać podstawowy warunek  nie mogą przeszkadzać w konwersacji
osób siedzących naprzeciwko, nie mogą też przesłaniać młodej pary. Bukiety wykonuje się
w smukłych, wysokich naczyniach, wtedy masa kwiatów znajduje się ponad głowami gości
lub dekoracje niskie tzw. bieżnikowe ustawione wzdłuż środka stołu. Dekoracja stołu młodej
pary (rys. 16) zlokalizowana jest zwykle pośrodku zewnętrznego brzegu stołu. Należy
zwrócić uwagę na charakter kwiatów użytych do dekoracji  powinny to być rośliny
bezzapachowe, nie mogą konkurować z zapachem potraw. Dobór barw i gatunków powinien
być zharmonizowany z istniejącą dekoracją sal.
Rys. 15. Dekoracja bieżnikowa stołu dla gości [Florum 4/2005]
Rys. 16. Dekoracja stołu młodej pary [Florum 4/2005]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
Dekoracja sali balowej
Dekoracja sal balowych sprowadza siÄ™ do dekoracji sali konsumpcyjnej. Na stolikach dla
gości ustawia się małe bukieciki lub większe kompozycje w wąskich naczyniach
(rys. 17). Dekoracja stołu nie może przeszkadzać w konwersacji gości.
Rys. 17. Dekoracja stołów w sali bankietowej [Florum 1/2007]
Dekoracja sali konferencyjnej
Zwykle sala konferencyjna podzielona jest na sektory  z ogólnej powierzchni sali
przeznaczonej dla uczestników konferencji wydzielona jest część dla osób prowadzących
konferencję, gdzie oprócz stołu znajduje się często mównica. Dekoracja na stole powinna być
niska, lekko spływająca z blatu stołu. Mównica może być udekorowana dużą kompozycją
kwiatową ustawioną na podłodze lub małą kompozycją spływającą, ustawioną na brzegu jej
blatu. Stoliki dla uczestników konferencji dekoruje się małymi kompozycjami w niskich
naczyniach. Wybór gatunków roślin i ich barw jest bardzo szeroki, nie ma żadnych
obowiązujących norm w tym względzie. Wyjątek stanowią konferencje z okazji świąt
narodowych, przyjęcia gości z zagranicy  wtedy barwy kwiatów powinny symbolizować
charakter spotkania, np. barwy flagi państwowej.
Dekoracja pomieszczeń mieszkalnych kwiatami ciętymi
Na co dzień dekoracja pomieszczeń kwiatami ciętymi polega na ułożeniu w wazonie
kilku kwiatów i ustawieniu ich na stole konsumpcyjnym, stoliku okolicznościowym.
Ze względu na wysokie ceny kwiatów ciętych w okresie zimy, bukiety do mieszkań wykonuje
się w okresie wiosenno - letnim wykorzystując kwiaty gruntowe. Dobór gatunków i barw jest
dowolny, zwykle związany jest on z porą roku. W miarę możliwości, barwę kwiatów należy
dobierać do wystroju mieszkania, np.: koloru serwety, zasłon, ścian. W wyjątkowych
wypadkach w pomieszczeniach mieszkalnych ustawia się duże bukiety na podłodze. Jest to
okres kwitnienia bzów, jaśminów, słoneczników. Dekorację pomieszczeń mieszkalnych
z okazji uroczystych spotkań rodzinnych lub towarzyskich wykonuje się zgodnie
z charakterem spotkania, np. dekoracja stołu z okazji Pierwszej Komunii Świętej. Dobór
gatunków i barw jest związany z charakterem uroczystości; używa się często gatunków
takich, jak: stokrotki, konwalie, pędy kwitnących krzewów. Na spotkanie rodzinne z okazji
Świąt Bożego Narodzenia wykonuje się bukiety z gwiazdy betlejemskiej, cyklamena, jemioły
lub ustawia się na stole doniczki z tymi gatunkami kwiatów. Spotkanie towarzyskie z okazji
imienin, urodzin, nie zobowiązuje do dekoracji pomieszczeń ze ściśle określonych gatunków
kwiatów. Istotny jest natomiast dobór barw w kompozycji kwiatowej do wystroju mieszkania,
charakteru mebli.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
Dobierając gatunki roślin doniczkowych do dekoracji pomieszczeń należy uwzględnić
następujące czynniki:
- nasłonecznienie pomieszczenia,
- kubaturÄ™ pomieszczenia,
- temperaturÄ™ w pomieszczeniu.
W przypadku pomieszczeń silnie nasłonecznionych należy dobierać gatunki o wysokich
wymaganiach świetlnych, np. kaktusy, palmy, draceny. Do pomieszczeń o ograniczonym
dostępie światła należy wybierać gatunki cieniolubne lub cienioznośne, np. paprocie, cissusy.
Pomieszczenia o umiarkowanym dostępie światła stwarzają korzystne warunki
do uprawy większości gatunków roślin ozdobnych z kwiatów. Gromadząc w jednym
pomieszczeniu gatunki roślin o różnych wymaganiach świetlnych należy zróżnicować ich
ekspozycje w zależności od warunków świetlnych panujących w różnych miejscach
pomieszczenia.
Kubatura pomieszczenia decyduje o doborze roślin doniczkowych według
ich wielkości. Do dekoracji dużych pomieszczeń nadają się gatunki wysokie, o silnym
wzroście. Kubatura pomieszczenia decyduje również o zawartości dwutlenku węgla i tlenu
w powietrzu, a to wpływa na intensywność fotosyntezy i oddychania roślin. Pomieszczenia
o dużej kubaturze stwarzają lepsze warunki do wzrostu roślin.
Temperatura pomieszczenia decyduje o doborze gatunków roślin według ich wymagań
cieplnych. W gorÄ…cych pomieszczeniach z
le czujÄ… siÄ™ gatunki o niskich wymaganiach
cieplnych, np. cyklamen, sępolia. Chłodne pomieszczenia stwarzają niekorzystne warunki
do uprawy roślin o wysokich wymaganiach termicznych, np. kaktusów, dracen.
Do dekoracji wnętrz stosuje się również kompozycje z roślin doniczkowych. Mogą to być
różne gatunki roślin wysadzone do jednego naczynia. W takim wypadku należy tak dobierać
gatunki, aby miały one zbliżone wymagania glebowe, świetlne, termiczne. Dobór gatunków
do kompozycji opiera się na różnicy pokroju roślin, barwy liści, barwy kwiatów. Wskazane
jest łączenie gatunków o różnych elementach ozdobnych.
Dekoracja wnętrz kompozycjami z roślin suszonych
Rośliny utrwalane różnymi metodami odgrywają bardzo duże znaczenie w dekoracji
wnętrz w okresie jesienno - zimowym, kiedy nie ma żywych kwiatów gruntowych. Trwałość
suchych kompozycji obliczona jest na jeden sezon. Wystawione na działanie promieni
słonecznych barwy kwiatów płowieją, pędy przybierają zabarwienie brązowe. Również ze
względów higienicznych, nie należy kompozycji z roślin suszonych pozostawiać na następny
sezon, są one bowiem zbiorowiskiem kurzu  pożywki dla roztoczy. Bukiety z roślin
zasuszonych wykorzystuje się również do dekoracji pomieszczeń biurowych, sal użyteczności
publicznej, banków, urzędów.
Zasady dekorowania balkonów lub tarasów
Dobierając rośliny do dekoracji balkonów lub tarasów należy kierować się
ich wymaganiami, walorami dekoracyjnymi, usytuowaniem miejsca oraz charakterem
otoczenia. Ważne jest uzyskanie efektów plastycznych poprzez zharmonizowanie barwy
z wielkością i kształtem pojemników. Najbardziej widoczne są barwy dobrane na zasadzie
kontrastu, np. czerwona i zielona, fioletowa i żółta. Dla kolorów zimnych (niebieski,
fioletowy, zielony) odpowiednie są tła białe lub bardzo jasne. Kolory pojemników należy
dostosować do barwy ścian, okiennic oraz elementów wyposażenia. Dobierając rośliny można
stworzyć kompozycje jednobarwne albo różnobarwne (wesołe i pogodne); najlepiej
prezentujÄ… siÄ™ w domkach jednorodzinnych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Rys. 18. Kompozycja w balkonowej skrzynce  od lewej: kosodrzewina odm.  Pumillo , wrzos pospolity odm.
 Carmen , jałowiec płożący odm.  Glauca , świerk biały
odm.  Conica Laurin [Działkowiec 7/1998]
Najłatwiej jest dobrać rośliny o wystawie południowo - zachodniej, południowej
i południowo - wschodniej. Na te wystawy nadają się rośliny jednoroczne, dwuletnie, byliny
oraz krzewy i pnącza. Najbardziej wytrzymałe na suszę są rośliny, które mają takie same
warunki na stanowiskach swego naturalnego występowania (sukulenty, kserofity). Najtrudniej
dobrać jest rośliny nadające się na tarasy o wystawie północnej i północno - wschodniej. Na
tarasy o takiej wystawie nadają się niektóre rośliny dwuletnie (np. niezapominajka), byliny
(np. konwalie, tawułki) i trwałe pnącza (np. bluszcze, kokornaki).
Rośliny uprawiane w pojemnikach dobrze rosną jeśli są sadzone do świeżej i urodzajnej
ziemi i właściwie pielęgnowane. Pojemniki, w których uprawiamy rośliny, powinny być
odpowiednio przygotowane (posiadać otworek drenujący, nie uszkodzone). Na dnie
układamy warstwę drenażu (zapewni odprowadzenie nadmiaru wody z podłoża), piasek
i podłoże dla roślin. Rysunek 19 przedstawia prawidłowe przygotowanie pojemnika
do uprawy.
Rys. 19. Przekrój przez prawidłowo przygotowany do uprawy pojemnik
[Działkowiec 7/1998]
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
4.3.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie znasz zasady dekorowania wnętrz?
2. Na jakiej sztuce układania kwiatów, wzorowane są kompozycje kwiatowe?
3. Jakie znasz zasady dekoracji sal bankietowych?
4. Jakie cechy mają dekoracje pomieszczeń z okazji ślubu?
5. Jakie czynniki decydują o doborze gatunków roślin doniczkowych do dekoracji
pomieszczeń?
6. Jakie czynniki decydują o doborze gatunków roślin do dekorowania balkonów i tarasów?
7. Gdzie wykorzystuje się kompozycje z roślin utrwalonych?,
8. W jaki sposób przygotowujemy pojemnik do sadzenia roślin?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Zastosowanie roślin doniczkowych , dobierz gatunki
roślin doniczkowych do różnych typów wnętrz.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeanalizować treść filmu dydaktycznego  Zastosowanie roślin doniczkowych ,
2) określić rodzaje wnętrz,
3) określić warunki świetlne wnętrz,
4) dokonać wyboru gatunków roślin do wybranych wnętrz,
5) zapiać w notatniku wybrane gatunki roślin do różnych typów wnętrz,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- magnetowid, telewizor,
- film dydaktyczny  Zastosowanie roślin doniczkowych ,
- notatnik,
- przybory do pisania.
Ćwiczenia 2
Zaprojektuj dekorację sali lekcyjnej z wykorzystaniem kwiatów doniczkowych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić warunki świetlne wybranej sali lekcyjnej,
2) dokonać wyboru gatunków roślin do sali lekcyjnej,
3) określić zasady pielęgnacji wybranych gatunków roślin,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- katalogi roślin doniczkowych,
- przyrzÄ…dy rysunkowe,
- literatura z rozdziału 6.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
Ćwiczenie 3
Wykonaj kompozycję roślinną na taras o wystawie południowo - zachodniej.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) dobrać gatunki roślin na taras o wystawie południowo - zachodniej,
2) dobrać naczynie do kompozycji,
3) dobrać podłoże do kompozycji,
4) wykonać wysadzenie roślin,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- rośliny (niezapominajki, aksamitki, jałowce płożące, żywotniki, tawułki),
- naczynia do wysadzania roślin,
- podłoża do uprawy roślin,
- narzędzia ogrodnicze,
- odzież ochronna, rękawice.
Ćwiczenie 4
Wykonaj kompozycję z kwiatów ciętych do dekoracji stołu młodej pary.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić usytuowanie kompozycji na stole,
2) określić wysokość, szerokość, kształt kompozycji,
3) określić barwę, wielkość i kształt kwiatów,
4) dobrać gatunki kwiatów i zieleni ciętej,
5) dobrać naczynia i materiały pomocnicze do wykonania kompozycji,
5) wykonać kompozycję,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- stół dla młodej pary,
- materiał roślinny,
- materiały pomocnicze: gąbka florystyczna, drut,
- narzędzia: sekator, nożyczki, nóż,
- naczynia do układania kwiatów.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) dobrać gatunki roślin doniczkowych do dekoracji pomieszczeń
ð ð
o różnym przeznaczeniu?
2) zaprojektować kompozycję z roślin doniczkowych do dekoracji
ð ð
wnętrz?
3) wykonać kompozycję z kwiatów doniczkowych?
ð ð
4) wykonać kompozycję na taras i balkon o różnej wystawie?
ð ð
5) dobrać materiał roślinny do kompozycji z uwzględnieniem ich cech
ð ð
plastycznych i wymagań siedliskowych?
6) wykonać dekorację stołu dla młodej pary?
ð ð
7) określić zasady dekoracji wnętrz kwiatami ciętymi?
ð ð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
4.4. Szkółkarstwo ozdobne
4.4.1. Materiał nauczania
Organizacja gospodarstwa szkółkarskiego
Dział ogrodnictwa zajmujący się produkcją materiału roślinnego ozdobnego drzew,
krzewów i bylin, nazywa się szkółkarstwem ozdobnym. Teren, na którym odbywa się
produkcja drzew i krzewów, nazywa się szkółką. Produkcja tego działu przeznaczona jest do
zakładania zieleni, konserwacji i opieki terenów zieleni oraz dla działkowców.
Zależnie od wielkości szkółki, dzielimy je na:
- szkółki małe  o powierzchni 1  5 ha,
- szkółki średnie  o powierzchni 5  20 ha,
- szkółki duże  o powierzchni powyżej 20 ha.
Wielkość i lokalizacja szkółki wynika z warunków glebowo - klimatycznych, możliwości
zatrudnienia pracowników, rynku zbytu oraz tradycji szkółkarskiej w danej okolicy. Szkółki
małe i średnie są wyspecjalizowane w produkcji określonej grupy roślin, np. róż, lilaków.
Szkółki duże oferują drzewa, krzewy, byliny, a także siewki, sadzonki oraz podkładki.
W zależności od zakresu produkowanego asortymentu, szkółki ozdobne dzielimy na:
- szkółki o pełnym asortymencie roślin - zajmują się produkcją drzew alejowych,
soliterowych, krzewów żywopłotowych, liściastych oraz drzew i krzewów iglastych.
Rośliny produkowane są w pojemnikach, balotach oraz bez bryły korzeniowej,
- szkółki specjalistyczne - zajmują się produkcją jednej rośliny lub grupy roślin, np.
produkcją różaneczników, wrzosów i wrzośców, powojników, krzewów iglastych,
liściastych.
Obszar zajęty pod szkółki dzielimy na:
- powierzchnię produkcyjną (około 80%),
- powierzchnie dróg i przejść wewnętrznych (około 15%),
- powierzchnie zabudowań (około 5%).
Częścią główną szkółki jest powierzchnia produkcyjna, która dzieli się na dział:
- rozmnażanie - przeznaczony jest do produkcji siewek i sadzonek,
- uprawy i formowania roślin - zajmuje się kształtowaniem pokroju drzew i krzewów
do osiągnięcia planowanej wielkości,
- roślin matecznych, tzw. matecznik - wykorzystywany jest do pobierania sadzonek
i nasion.
Powierzchnia matecznika w zależności od liczby roślin matecznych powinna wynosić 5  6%
całej powierzchni zajętej pod produkcję. Matecznik może być założony w części szkółki,
bÄ…dz
w kilku miejscach na terenie szkółki. Część roślin matecznych może być wykorzystana
jako żywopłot lub szpaler osłaniający uprawy przed śniegiem i wiatrem.
Powierzchnia przeznaczona do produkcji materiału roślinnego podzielona jest
na kwatery. Wielkość kwater oraz ich układ zależą od następujących czynników:
- wielkości szkółki,
- ukształtowania terenu,
- asortymentu roślin w szkółce,
- stopnia zmechanizowania prac w szkółce,
- racjonalnego rozmieszczenia sieci dróg.
Należy przyjąć zasadę, że ilość ogólna dróg powinna być proporcjonalna do wielkości całej
powierzchni produkcyjnej. Małe kwatery powodują zwiększenie sieci dróg w szkółce,
co odbywa się kosztem powierzchni produkcyjnej. Kształt kwater jest zależny od kształtu
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
terenu przeznaczonego pod szkółkę. Najlepszy kształt to kwadrat lub prostokąt, zaś podział 
na kwatery o powierzchni około 0,5 ha.
Drogi w szkółce powinny być tak rozmieszczone, aby dojazd do każdej kwatery był łatwy
i wygodny. Ich szerokość powinna wynosić 3  4m. Są to pasy ziemi wyłączone z uprawy
mechanicznej i porosłe trawą. W szkółkach mniejszych istnieje często jedna szeroka droga,
biegnąca przez środek terenu, a między kwaterami są drogi węższe. Skrzyżowania dróg
w szkółkach powinny być poszerzone przez odcięcie rogów kwater. Zapobiega to niszczeniu
roślin podczas przejazdów maszyn i środków transportowych.
PodstawÄ… planowania produkcji jest rozeznanie potrzeb rynku, statystyka wydawanego
materiału ze szkółki oraz pozostająca ilość corocznie nie sprzedanych roślin. Szczegółowy
plan produkcji będzie zależeć od profilu szkółki, zapotrzebowania na określone gatunki,
wielkości i formy poszczególnych gatunków i odmian. Po ustaleniu wielkości produkcji
poszczególnych gatunków należy obliczyć, jaka powierzchnia jest potrzebna do corocznego
produkowania zaplanowanej ilości roślin. Należy uwzględnić tzw. ubytki (rośliny, które nie
przyjęły się, zostały uszkodzone), których wielkość zależy od właściwości rośliny, przebiegu
pogody, od prawidłowego i terminowego wykonania wszystkich zabiegów produkcyjnych.
Ubytki są bardzo różne i wynoszą, zależnie od stopnia opanowania technologii produkcji od
10 do 50%. Niższą wydajność przyjmuje się w produkcji gatunków szczepionych i piennych
w stosunku do prowadzonych w formie krzaczastej lub naturalnej.
Mając szczegółowe opracowanie planu produkcji, możemy ułożyć plan nawożenia.
Należy mieć plan wszystkich kwater z zaznaczeniem, jakie rośliny i od jakiego czasu rosną na
każdej z nich lub pod jakie gatunki są przeznaczone. Opracowane zapotrzebowanie pozwoli
zorientować się, jakie ilości nawozów potrzebne będą w danym roku gospodarczym, ile
potrzeba ich na wiosnÄ™, a ile na jesieni.
Prace w szkółce są sezonowe i wymagają odpowiedniej ilości osób. Ilość zatrudnionych
osób zależy od wielkości szkółki, charakteru produkcji, stopnia zmechanizowania prac
oraz od zdolności organizacyjnych właściciela. Największych nakładów pracy
w szkółkarstwie ozdobnym wymaga produkcja  młodzieży (materiał rozmnożeniowy
szczepienie, okulizacja). Aby wszystkie prace, zarówno związane bezpośrednio z produkcją
jak i ogólnogospodarcze, nie uległy zahamowaniu i opóz
nieniu, zaleca siÄ™ opracowanie
harmonogramu prac. Harmonogram prac powinien być ściśle powiązany z zapewnieniem siły
roboczej, zapotrzebowaniem na maszyny, materiały i środki do produkcji. Pozwala
to na prawidłowy przebieg wszystkich prac i uzyskanie wysokiej wydajności pracy.
Ekspedycja wyprodukowanego materiału roślinnego
W końcu okresu produkcyjnego, kiedy rośliny ozdobne osiągną wymiary zgodne
z obowiązującymi normami, przystępuje się do ich wydawania ze szkółki. Okres wydawania
materiału szkółkarskiego przypada na okres jesienny - od połowy paz
dziernika do połowy
listopada oraz wiosenny - od chwili, gdy gleba dostatecznie obeschnie (marzec)
aż do rozpoczęcia wegetacji (do połowy maja). Rośliny ze szkółki wydawane są bez bryły
korzeniowej lub z bryłą korzeniową.
Przygotowanie do wysyłki roślin bez bryły korzeniowej i z bryłą korzeniową
Wykopywanie drzewek i krzewów można przeprowadzać ręcznie lub specjalnymi
wyorywaczami ciągnikowymi. Podcięte rośliny wyjmuje się z gleby, następnie sortuje
na wybory i wielkości oraz wiąże po 5  25 sztuk w pęczki (o liczbie sztuk w pęczku
decyduje wielkość i gatunek roślin) i dołuje w dołowniku w bruzdy uprzednio wyorane
pługiem.
Transport drzew i krzewów możemy zorganizować pakując je w kartony sztywne,
skrzynio - palety, kosze czy folie. Folia dobrze chroni rośliny przed wysychaniem, może też
służyć jako opakowanie  jednostkowe i  zbiorcze do wielu roślin. Przy wysyłce póz
nÄ…
jesienią należy zabezpieczyć korzenie wilgotnym torfem lub trocinami.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
Przygotowując rośliny z bryłą korzeniową do wysyłki należy pamiętać, aby przed
rozpoczęciem kopania zebrać wierzchnią warstwę gleby. Wielkość bryły zależy od tego, jak
często rośliny były przesadzane, od typu systemu korzeniowego i od typu gleby.
Aby podczas transportu nie obsypała się ziemia z bryły korzeniowej i nie uległa uszkodzeniu,
należy ją właściwie zabezpieczyć. Do tego celu używamy tkaniny jutowej, którą owijamy
dokładnie całą bryłę korzeniową (rys.20).
Rys. 20. Wykopywanie i pakowanie iglaków: a, b, c, - poszczególne etapy przygotowania bryły korzeniowej,
d e, f, - poszczególne etapy pakowania bryły w tkaninę jutową [4, s. 274]
Przy wysyłce roślin szczególnie dużych, na tkaninę nakłada się dodatkowo specjalną siatkę
zabezpieczającą, ze sznurka lub z drutu. Małe rośliny, jak bukszpany, młode iglaki, azalie,
pakuje się po kilkanaście lub kilkadziesiąt sztuk do płaskich skrzynek.
Transport roślin na większe odległości powinien odbywać się tak, aby nie narazić je
na przesuszenie. Najlepiej przewozić je samochodem, ustawione pionowo lub lekko ukośnie
jedna przy drugiej. Ostatnią partię roślin okrywamy folią lub agrowłókniną.
4.4.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Czym zajmuje się szkółkarstwo ozdobne?
2. Jak dzielimy powierzchnię produkcyjną szkółki?
3. Jakie czynniki należy uwzględnić przy zakładaniu szkółki roślin ozdobnych?
4. Od czego zależy wielkość kwater?
5. Jak organizujemy pracę w szkółce?
6. Jak przygotowujemy rośliny do sprzedaży?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Po obejrzeniu filmu dydaktycznego  Zakładanie i prowadzenie szkółki , zaplanuj szkółkę
roślin ozdobnych.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) określić warunki klimatyczno - glebowe dla szkółki,
2) określić typ szkółki i asortyment szkółkarski,
3) określić wielkość kwater dla poszczególnych roślin,
4) sporządzić harmonogram prac związanych z założeniem szkółki,
5) zapisać w notatniku harmonogram,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
6) określić zabiegi pielęgnacyjne dla wybranych gatunków,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
- telewizor, magnetowid,
- film dydaktyczny  Zakładanie i prowadzenie szkółki ,
- notatnik,
- przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Przygotuj określoną ilość materiału szkółkarskiego do bezpośredniej sprzedaży.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) określić sposób pakowania materiału szkółkarskiego do sprzedaży,
3) przygotować narzędzia, materiały, doniczki,
4) wykopać rośliny,
5) posortować materiał szkółkarski,
6) umieścić na roślinach etykiety,
7) przedstawić wykonane ćwiczenie.
Wyposażenie stanowiska pracy:
 narzędzia ogrodnicze (wyorywacz, łopata),
 szkółka roślin ozdobnych,
 etykiety,
 sznurek,
 nóż,
 doniczki różnej wielkości, juta.
Ćwiczenie 3
Przygotuj rośliny z bryłą korzeniową do wysyłki.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) przygotować narzędzia, materiały,
3) zebrać wierzchnią warstwę gleby z wybranych roślin, przeznaczonych do wysyłki,
4) wykopać rośliny z bryłą korzeniową,
5) owinąć bryłę korzeniową w tkaninę jutową i związać,
6) umieścić na roślinach etykiety,
7) zapakować rośliny do skrzyń po 20 sztuk.
8) przedstawić wykonane ćwiczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
Wyposażenie stanowiska pracy:
 narzędzia ogrodnicze (łopata),
 szkółka roślin ozdobnych,
 etykiety,
 sznurek, tkanina jutowa,
 nóż,
 skrzynie różnej wielkości.
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić, czym zajmuje się szkółkarstwo ozdobne?
ðð ðð
2) określić zadania poszczególnych działów w szkółkarstwie ozdobnym?
ðð ðð
3) zaplanować kwaterę pod materiał szkółkarski?
ðð ðð
4) zaplanować szkółkę roślin ozdobnych?
ðð ðð
5) scharakteryzować organizację pracy w szkółce?
ðð ðð
6) przygotować krzewy ozdobne do transportu?
ðð ðð
7) przygotować rośliny z bryłą korzeniową do wysyłki?
ðð ðð
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
5. SPRAWDZIAN OSI
GNI
Ć
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Przeczytaj zestaw zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru.
5. Za każdą poprawną odpowiedz
możesz uzyskać 1 punkt.
6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedz
jest poprawna; zaznacz
jÄ… znakiem X.
7. Staraj siÄ™ wyraz
nie zaznaczyć odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedz
, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedz
, którą uważasz za
poprawnÄ….
8. Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań
o numerach od 15 do 20).
9. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję wykonanego zadania.
10. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.
11. Po rozwiÄ…zaniu testu sprawdz
czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi na KARCIE
ODPOWIEDZI.
12. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 min.
Powodzenia
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Stroisz to materiał do wykonywania
a) bukietów ślubnych.
b) wieńców żałobnych.
c) palm wielkanocnych.
d) wiÄ…zanek imieninowych.
2.  Oasis jest to
a) czasopismo kwiaciarskie.
b) nazwa kleju bukieciarskiego.
c) preparat do utrwalania kwiatów.
d) sztywna gąbka do układania kompozycji.
3. Przykładem wiązanki ciężkiej jest
a) wieniec żałobny.
b) girlanda świąteczna.
c) wiązanka wiedeńska.
d) wiÄ…zanka imieninowa.
4. Bukietem nazywamy
a) każdą kompozycję kwiatową.
b) każdą kompozycję imieninową z kwiatów ciętych.
c) kompozycję z kwiatów ciętych w układzie kolistym.
d) kompozycją kwiatową wykonaną w jednej płaszczyz
nie.
5. Stabilność kompozycji kwiatowej osiąga się przez stosowanie zasady
a) równowagi.
b) przejrzystości.
c) środka ciężkości.
d) Å‚adu i porzÄ…dku.
6. Podstawową zasadę kompozycji  złotego podziału ujmują proporcje matematyczne
a) 1 : 2 - 3 : 5.
b) 2 : 4 - 4 : 5.
c) 3 : 5 - 5 : 8.
d) 4 : 9 - 9 : 16.
7. Suszenie roślin w suszarni w wymuszonym obiegiem powietrza trwa dla większości roślin
a) 1 - 4 dni.
b) 1 tydzień.
c) 2 - 3 tygodnie.
d) 1 miesiÄ…c.
8. Wiązanka angielska ma kształt
a) koła.
b) owalu.
c) trójkąta kwadratowego.
d) trójkąta równoramiennego.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
9. Rysunek przedstawia wiÄ…zankÄ™ w stylu
a) francuskim.
b) angielskim.
c) wiedeńskim.
d) biedermeierowskim.
10. Proporcje wieńca wynoszą
a) 1/2 średnicy wieńca i 1/2 otworu.
b) 1/3 średnicy wieńca i 1/2 otworu.
c) 3/4 średnicy wieńca i 2/4 otworu.
d) 5/8 średnicy wieńca i 3/8 otworu.
11.Wieńce ciężkie układa się na podkładach ze
a) słomy
b) ściany
c) stroiszu.
d) styropianu.
12. Linia pozioma kompozycji zwiÄ…zana jest z
a) ziemiÄ….
b) niebem.
c) ciepłem.
d) słońcem.
13. Do podstawowych cech kompozycji należą:
a) proporcja, punkt, barwa, linia.
b) materiały, rośliny, narzędzia, proporcja.
c) proporcja, wielkość, dominacja, różnorodność.
d) koncentracja, różnorodność, linijność, rytmika.
14. Na stole prostokątnym układa się kompozycje
a) owalne.
b) liniowe.
c) zwisajÄ…ce.
d) wydłużone.
15. Kwiaty mikołajka suszy się metodą
a) zielnikowÄ….
b) boraksowÄ….
c) kwiatami w  dół .
d) kwiatami w  górę .
16. Rysunek przedstawia linie wywołujące wrażenie
a) rytu.
b) pośpiechu
c) delikatności.
d) stabilności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
17. W kompozycjach suchych ważna jest
a) stabilność podłoża.
b) kolorystyka podłoża.
c) kolejność osadzania roślin
d) umiejętność suszenia roślin.
18. Do pomieszczeń o ograniczonym dostępie światła dobieramy gatunki roślin
doniczkowych
a) obojętne na światło.
b) cieniolubne.
c) światłolubne.
d) światłoznośne.
19. Dekorując roślinami tarasy i balkony należy uwzględnić ich:
a) wielkość i cięcie.
b) nasłonecznienie i wielkość.
c) wymagania pokarmowe i cięcie.
d) wymagania wodne i pielęgnacyjne.
20. Rysunek przedstawia schemat wiÄ…zanki
a) angielskiej.
b) francuskiej z girlandÄ….
c) wiedeńskiej z girlandą.
d) amerykańskiej spłaszczonej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Wykonywanie dekoracji roślinnych
Zakreśl poprawną odpowiedz

Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
6 LITERATURA
1. GÅ‚adka A., Menerska H.: Kompozycje kwiatowe. Warta, Warszawa 1988
2. Startek L. Mynett K.: Rośliny ozdobne. Hortpress Sp. z.o.o, Warszawa 1996
3. Szendel J: Układanki roślinne. PWRiL, Warszawa 1988
4. Terpiński Z.: Szkółkarstwo ozdobne. PWRiL, Warszawa 1984
5. Czasopisma: Bukiety, Florum, Kwietnik, Szkółkarstwo
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38