ELTEL Sp. z o.o.
Katowice
ul. Zaułek 4
DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA
ZASILACZ ISKROBEZPIECZNY
TYPU EZI 12, EZI 15
DTR  22/2001
Nr
ELTEL
Wydanie 3
KATOWICE 2001
Zasilacz iskrobezpieczny EZI-12, EZI 15 DTR-22/2001/ELTEL WYDANIE 3 1/4
Spis treści
1. Wstęp............................................................................................................................................... 2
1.1. Przedmiot opisu. ......................................................................................................................... 2
1.2. Przeznaczenie. ............................................................................................................................ 2
2. Dane znamionowe. ........................................................................................................................... 2
3. Warunki stosowania......................................................................................................................... 2
4. Budowa............................................................................................................................................ 3
4.1. Obudowa. ................................................................................................................................... 3
4.2. Zespół elektroniki. ...................................................................................................................... 3
5. Charakterystyka zasilacza. ................................................................................................................ 3
6. Opis działania zasilacza. ................................................................................................................... 3
7. Instalowanie, obsługa. ...................................................................................................................... 4
8. Konserwacje, przeglądy, naprawa, części zamienne........................................................................... 4
9. Przechowywanie............................................................................................................................... 4
10. Sposób zamawiania. ......................................................................................................................... 4
Rysunki
22E.04.01. Zasilacz iskrobezpieczny typu EZI 12, EZI-12/127, EZI-12/220. Sposób podłącze-
nia.
22E.04.02. Zasilacz iskrobezpieczny typu EZI 15, EZI-15/127, EZI-15/220. Sposób podłącze-
nia. Miejsce przyłączenia opcjonalnego rezystora Rogr1.
Zasilacz iskrobezpieczny EZI-12, EZI 15 DTR-22/2001/ELTEL WYDANIE 3 2/4
1. Wstęp.
1.1. Przedmiot opisu.
Przedmiotem opisu jest zasilacz iskrobezpieczny EZI, który został zaprojektowany tak, że w zależności od wer-
sji wykonania ma napięcie wyjściowe 12 VDC lub 15VDC oraz napięcie zasilające 42VAC. W dalszej części
opisu, gdy nie będzie określana wersja wykonania zasilacza, nazywany on będzie ogólnie zasilaczem lub EZI.
W przypadku konieczności określania wersji wykonania stosowana będzie nazwa EZI 12 lub EZI 15.
1.2. Przeznaczenie.
Zasilacz przeznaczony jest do zastosowania jako zewnętrzne z
ródło zasilania napięciem stałym, zwłaszcza do
zasilania iskrobezpiecznych urządzeń górniczych. Ze względu na wysoką stabilność napięć wyjściowych oraz
niski poziom tętnień zasilacz nadaje się również do zasilania sterowników mikroprocesorowych. Zasilacze wyżej
wymienionych typów mogą służyć do zasilania napięciem 12VDC lub 15 VDC zewnętrznych obwodów elek-
trycznych pobierających prąd 1A lub odpowiednio 0,8A. Iskrobezpieczne wykonanie zasilacza umożliwia sto-
sowanie go w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych, w pomieszczeniach ze stopniem  a ,  b lub  c
niebezpieczeństwa wybuchu metanu.
2. Dane znamionowe.
Napięcie zasilania Uzn ................................................... 42VAC
Częstotliwość napięcia zasilania.................................... 50 Hz
Zakres zmian napięcia zasilania..................................... + 20 %, -15%
PrÄ…d zasilania................................................................ d" 850 mA
Typ zasilacza................................................................ EZI-12 EZI-15
+3%
Napięcie wyjściowe Uwy................................................ 12VDC
15VDC +3%
-1%
-1%
Prąd wyjściowy Iwy ....................................................... 1 A 0,8 A
Współczynnik stabilizacji napięcia WSN....................... d"0,1% d"0,1%
Zabezpieczenie przed przeciążeniem i skutkami zwarcia:
" Próg ograniczenia prądowego Iogr w zakresie
znamionowych temperatur pracy........................... 1,1AÄ…5% 0,9AÄ…5%
" Czas zwarcia......................................................... nieograniczony
" Napięcie po usunięciu zwarcia .............................. znamionowe
Sygnalizacja pracy zasilacza:
" Optyczna.............................................................. Diodami LED
" Stykiem przełącznym przekaz
nika......................... Zdolność łączeniowa styku -
obwody iskrobezpieczne do 30V
Warunki użytkowania
" Temperatura otoczenia.......................................... -5°C ÷ +40°C
" Wilgotność wzglÄ™dna powietrza............................ d"93% w temp. 40°C
" Rodzaj pracy......................................................... ciągły
" Położenie w czasie pracy....................................... dowolne
Przewód zasilający
" Typ....................................................................... OnGcekżi-G06/1kV 2x2,5mm2+2,5mm2
" Długość przewodu zasilającego............................. 3m
Możliwe do zamontowania wpusty kablowe.................. 1szt. PG16, 1szt. PG21
Gabaryty....................................................................... 300x290x108 mm
Masa wraz z przewodem zasilajÄ…cym............................ 11,5 kg
Stopień ochrony obudowy............................................. IP 54
Cecha dopuszczenia...................................................... 1ExmibdI, KDB Nr 01.148W
Znak dopuszczenia........................................................ GX -182/01
3. Warunki stosowania
Dopuszczalna pojemność i indukcyjność na zaciskach Lz1,Lz2-Lz3,Lz4 nie może przekraczać:
" Dla zasilacza iskrobezpiecznego typu EZI-12 o parametrach Umax=13V, Imax=1,3A
Cmax=18µF Lmax=0,9mH
" Dla zasilacza iskrobezpiecznego typu EZI-15 o parametrach Umax=16V, Imax=1,0A
Cmax=9µF Lmax=1mH
Do zacisków Lz10, Lz11, Lz12 (styki przekaz
nika) można doprowadzić tylko napięcie iskrobezpieczne o warto-
ści nieprzekraczającej 30V.
Zasilacz iskrobezpieczny EZI-12, EZI 15 DTR-22/2001/ELTEL WYDANIE 3 3/4
4. Budowa.
4.1. Obudowa.
Obudowa zasilacza ma kształt prostopadłościanu. Wykonana została z blachy stalowej o grubości 2 mm. Wnę-
trze obudowy zostało podzielone na trzy komory. Do jednej z nich doprowadzony jest przewód zasilający po-
przez przepust zadławiający. W komorze tej umieszczone jest też ognioszczelne gniazdo bezpiecznikowe, listwa
zaciskowa i zacisk ochronny. Komora ta jest zalewana zalewÄ… hermetyzujÄ…cÄ…, a ponad poziom zalewy wypro-
wadzona jest tylko górna część gniazda bezpiecznikowego. W drugiej komorze umieszczony jest zespół elektro-
niki. Komora ta również jest zalewana zalewą hermetyzującą, a ponad jej poziom wyprowadzone są tylko diody
LED informujące o prawidłowości działania zasilacza. Trzecia komora jest komorą przyłączeniową wyposażoną
w listwę zaciskową i zacisk ochronny na obudowie. Listwa zaciskowa przeznaczona jest do podłączenia iskro-
bezpiecznych obwodów zasilanych z zasilacza. W ścianie komory przyłączeniowej umieszczone są dwa wpusty
kablowe PG16 i PG21. Na zewnÄ…trz obudowy umieszczony jest dodatkowy zacisk ochronny. ObudowÄ™ zabez-
pieczono przed korozją przez pokrycie lakierem proszkowym w kolorze niebieskim. Dostęp do wnętrza obudo-
wy i komory zaciskowej zapewniony jest przez zastosowanie zdejmowanej pokrywy. Pokrywa mocowana jest
śrubami z łbem imbusowym, co zabezpiecza przed otwarciem zasilacza przez osoby niepowołane. W pokrywie
wykonane są trzy otwory osłonięte przezroczystą płytką poliwęglanową pozwalające na obserwację diod infor-
macyjnych LED.
Zasilacz przystosowany jest do mocowania za pomocą czterech śrub M10 do odpowiedniego zawiesia.
Obudowa zasilacza zapewnia ochronÄ™ w stopniu IP 54.
4.2. Zespół elektroniki.
Elektronika zasilacza zabudowana została na 2 płytkach drukowanych:
- płytce zasilacza impulsowego  PZI,
- płytce zabezpieczeń kaskadowych  PZK.
Płytki elektroniki połączone są mechanicznie ze sobą odpowiednimi tulejkami. Cały zespół elektroniki jest mon-
towany w komorze elektroniki i zalewany zalewÄ… hermetyzujÄ…cÄ….
5. Charakterystyka zasilacza.
EZI jest zasilaczem impulsowym przystosowanym do zasilania napięciem zmiennym 42VAC. W zależności od
wykonania napięcie wyjściowe wynosi 15VDC lub 12VDC. Jest to napięcie o wysokim stopniu stabilizacji. W
celu zapewnienia prawidłowej i bezpiecznej pracy zasilacza zastosowano w nim kilka dodatkowych zabezpie-
czeń, takich jak zabezpieczenie podnapięciowe i nadnapięciowe napięcia wyjściowego czy zabezpieczenie przed
wzrostem prądu wyjściowego.
Informacje o stanie pracy zasilacza można uzyskać ze stanu trzech diod świecących typu LED widocznych przez
wzierniki w pokrywie zasilacza. Zasilacz posiada również wyprowadzone na listwę zaciskową styki przekaz
ni-
ka, którego zadziałanie informuje o prawidłowej pracy zasilacza, tzn. obecności napięcia wyjściowego
Opcjonalnie w EZI-15 montowany może być dodatkowy rezystor Rogr1 (patrz rysunek 22E.04.02). Używa się
go dla zapewnienia poprawnej współpracy EZI-15 z obciążeniem, które w chwili załączania pobiera prąd prze-
kraczajÄ…cy poziom zabezpieczenia prÄ…dowego zasilacza.
6. Opis działania zasilacza.
Napięcie wyjściowe wyprowadzone jest na zaciski Lz2 i Lz3, a następnie zdublowane na zaciskach Lz1 i Lz4.
Styk przełączny przekaz
nika wyprowadzony jest na zaciski Lz10, Lz11 i Lz12. Pozostałe zaciski listwy Lz nie
są użyte i mogą być wykorzystywane przez użytkownika, pod warunkiem, że podłączane obwody są klasy nie
gorszej od ib i o napięciu nie większym niż 30V.
Diody świetlne LED widoczne przez wzierniki na pokrywie pozwalają określić, czy zasilacz działa prawidłowo.
Gdy po okresie załączania się zasilacz osiągnie właściwe napięcie wyjściowe, wszystkie diody powinny świecić
w sposób ciągły.
Świecąca w sposób ciągły dioda żółta informuje nas o prawidłowej pracy przetwornicy, a świecące w sposób
ciągły diody zielone informują nas o prawidłowej pracy obu kaskad. Jeżeli nie świeci się żadna dioda oznacza to
najprawdopodobniej brak zasilania. Świecenie pulsujące lub zgaśnięcie jednej lub obu zielonych diod bez obcią-
żenia zasilacza świadczy o uszkodzeniu zasilacza. Świecenie pulsujące lub zgaśnięcie jednej lub obu zielonych
diod, gdy zasilacz jest obciążony oznacza nadmierne obciążenie lub zwarcie wyjścia zasilacza.
Do zasilacza, poprzez wpusty kablowe można wprowadzić dwa kable. Przeznaczenie kabli w przykładowym
podłączeniu może być następujące:
- kabel wyprowadzający napięcie użyteczne,
- kabel sygnalizacyjny umożliwiający włączenie w odpowiedni obwód zabezpieczający styków przekaz
ni-
ka informującego o pojawieniu się napięcia wyjściowego zasilacza.
Zasilacz iskrobezpieczny EZI-12, EZI 15 DTR-22/2001/ELTEL WYDANIE 3 4/4
7. Instalowanie, obsługa.
Zasilacz należy zamocować czterema śrubami M10 do odpowiedniej konstrukcji w miejscu wybranym przez
użytkownika. Należy zwrócić uwagę, aby miejsce to było bezpieczne pod względem ruchowym oraz umożliwiło
łatwe zdjęcie pokrywy urządzenia. Przewód zasilający wyprowadzony z zasilacza należy podłączyć do odpo-
wiedniego, posiadającego wystarczającą wydajność prądową, z
ródła napięcia zmiennego 42VAC. Oplot ekranu-
jący tego przewodu musi być podłączony do zacisku ochronnego. Przewód wyprowadzający napięcie użyteczne
oraz przewód sygnalizacyjny muszą być przewodami dopuszczonego typu. Przewody należy wprowadzić po
usunięciu z wpustów kablowych metalowych krążków lub gumowych walców. Pełnią one rolę zaślepek na czas
transportu. Długość tych przewodów oraz sposób ich prowadzenia dobiera użytkownik w zależności od lokal-
nych warunków. Niewykorzystane wpusty kablowe powinny być zaślepione. Listwa zaciskowa zasilacza do-
stępna jest po odkręceniu pokrywy.
8. Konserwacje, przeglądy, naprawa, części zamienne.
Prawidłowo zainstalowane urządzenie nie wymaga konserwacji i przeglądów. Odbiory techniczne wykonywać
należy na zasadach ogólnych dotyczących urządzeń budowy przeciwwybuchowej. W przypadku występowania
zapylenia, okresowo należy oczyścić wzierniki przy pomocy wilgotnej delikatnej szmatki.
W przypadku przepalenia bezpiecznika należy wymienić go na nowy o tych samych parametrach. W zasilaczu
zastosowano wkładki topikowe miniaturowe normalne (nie zwłoczne) o prądzie znamionowym I = 1,0A na
napięcie 250V.
Producent oferuje możliwość dostarczenia następujących części zamiennych:
1/ pokrywka komory bezpiecznika,
2/ pokrywa zasilacza kompletna,
3/ listwa zaciskowa kompletna wraz z podstawÄ….
Użytkownik może naprawiać urządzenie w zakresie wymiany części oferowanych przez producenta jako części
zamienne, ale naprawy te powinien wykonywać doświadczony monter układów elektronicznych. Wykonywanie
napraw o innym zakresie od określonego powyżej należy zlecać producentowi. Firma ELTEL zastrzega sobie
wyłączność na dostawę części zamiennych do swoich wyrobów oraz na prowadzenie serwisu gwarancyjnego i
pogwarancyjnego tych wyrobów.
Uwaga: Przed przystąpieniem do naprawy jak i przed przystąpieniem do wymiany bezpiecznika należy
odłączyć napięcie zasilania. Wkładka topikowa musi być tego samego typu jak podano wyżej.
9. Przechowywanie.
Zasilacze powinny być przechowywane w pomieszczeniach zamkniętych, w dowolnej pozycji, w temperaturze -
5°C ÷ +35°C, o wilgotnoÅ›ci powietrza do 80% pozbawionych oparów zwiÄ…zków kwasów, zasad i soli.
10. Sposób zamawiania.
Zasilacze typu EZI 12 lub EZI 15 jak i części zamienne można zamawiać u producenta;
ELTEL Sp. z o.o., Katowice, ul. Zaułek 4
Tel. [phone]
Fax. [phone]
e-mail [e-mail]
W zamówieniu podać należy typ zasilacza. Producent zapewnia serwis gwarancyjny i pogwarancyjny.