Definicje
Teoria Eysencka (PEN) Model Big-Five (NEOAC)
" Wymiary osobowości (czynniki):
" OSOBOWOŚĆ  centralny system regulacji i integracji zachowania
" Podstawowe wymiary osobowości:  Ekstrawersja (E)
" CECHA  skłonność do zachowywania się w określony sposób,
Osobowość i temperament objawiająca się w różnych sytuacjach  Ekstrawersja-introwersja  Ugodowość (A)
" TEMPERAMENT  zespół względnie stałych, biologicznie
" TEMPERAMENT  zespół względnie stałych, biologicznie
 Neurotyzm  Sumienność (C)
 Neurotyzm  Sumienność (C)
uwarunkowanych, podstawowych cech osobowości, które
 Psychotyzm  Neurotyzm (N)
przejawiają się w formalnej charakterystyce zachowania
(parametry czasowe i energetyczne).
 Otwartość (O)
REGULACYJNA TEORIA
Dowody potwierdzające model NEOAC Temperament
TEMPERAMENTU STRELAUA
" Żwawość  tendencja do szybkiego reagowania;
Właściwości temperamentu:
" Zgodność międzykulturowa podstawowych
" Perseweratywność  skłonność do kontynuacji zachowania po
" Cechy temperamentalne występują we wczesnym
" ZDOLNOŚCI  różnice indywidualne, które
czynników zaprzestaniu działania bodz
ca, który wywołał dane zachowanie;
dzieciństwie
" Wrażliwość Sensoryczna  zdolność do reagowania na bodz
ce o
powodują, że ludzie przy tej samej motywacji i
" Zgodność samoopisów i danych obserwacyjnych
małej wartości stymulacyjnej;
" są wspólne ludziom i zwierzętom
" Reaktywność Emocjonalna  skłonność do silnego reagowania na uprzednim przygotowaniu w porównywalnych
" Reaktywność Emocjonalna  skłonność do silnego reagowania na uprzednim przygotowaniu w porównywalnych
" Korelacje między wskaz
nikami cech i miarami
" Korelacje między wskaz
nikami cech i miarami
" opierają się na wrodzonych mechanizmach bodz
ce emocjogenne, wyraża się dużą wrażliwością i niską
" opierają się na wrodzonych mechanizmach bodz
ce emocjogenne, wyraża się dużą wrażliwością i niską
warunkach zewnętrznych uzyskują różne
odpornością emocjonalną;
motywacji, emocji, zachowań interpersonalnych fizjologicznych
" Wytrzymałość  adekwatne reagowanie w warunkach silnej
rezultaty w uczeniu się i działaniu
" Temperament jest względnie stały, podlega
stymulacji zewnętrznej lub w sytuacjach wymagających
" Diagnozy zaburzeń osobowości 
długotrwałej aktywności
jednak pewnym zmianom pod wpływem
wymiarowe/czynnikowe a nie kategorialne
" Aktywność  skłonność do podejmowania wysoce stymulujących
dojrzewania a także niektórych czynników
zachowań lub takich zachowań, które dostarczają wysokiej
" Dowody genetyczne i teoria ewolucyjna środowiskowych
stymulacji z otoczenia.
TEORIE HIERARCHICZNE TEORIE HIERARCHICZNE C.D.
Koncepcja Thurstone`a
.
Teoria hierarchiczna Cattella
Czynniki podstawowe (niezależne)  pierwotne
Teoria dwuczynnikowa Spearmana
INTELIGENCJA: zdolność przystosowywania się " Inteligencja płynna  zdolność dostrzegania złożonych
zdolności umysłowe:
" Czynnik g  uogólniona zdolność intelektualna.
relacji między symbolami i wykonywania manipulacji
do okoliczności dzięki dostrzeganiu
" rozumienie informacji słownych
" Czynniki s - zdolności specjalne. na symbolach, niezależnie od doświadczenia
abstrakcyjnych relacji, korzystaniu z " płynność słowna Teoria Vernona osobniczego i znaczenia owych symboli.
" Czynnik g  uogólniona zdolność intelektualna.
" Czynnik g  uogólniona zdolność intelektualna.
" zdolności numeryczne (arytmetyka) " Metoda pomiaru: zadania abstrakcyjne  uzupełnianie
" zdolności numeryczne (arytmetyka) " Metoda pomiaru: zadania abstrakcyjne  uzupełnianie
uprzednich doświadczeń i skutecznej kontroli
uprzednich doświadczeń i skutecznej kontroli
" Dwa czynniki grupowe: werbalno-szkolny i przestrzenno- serii, klasyfikowanie obiektów, dostrzeganie analogii.
" zdolności pamięciowe
nad własnymi procesami poznawczymi
manualny
" Inteligencja skrystalizowana  dysponowanie wiedzą i
" szybkość spostrzegania i rozpoznawania obiektów
" Czynniki s - zdolności specjalne.
umiejętnościami ważnymi w danym kontekście
" rozumowanie indukcyjne
kulturowym.
" wizualizacja przestrzenna (manipulacja materiałem
" Metoda pomiaru: testy wiedzy  znajomość słów.
wyobrażeniowym)
KONCEPCJE BIOLOGICZNE
" Szybkość przewodzenia nerwowego  im większa, tym wyższa
inteligencja. Metody pomiaru: badanie czasu reakcji (RT) i
czasu inspekcji  minimalny czas ekspozycji bodz
ca
umożliwiający poprawne rozwiązanie zadania.
" Niezawodność systemu  przejawiająca się m.in. w
regularności reagowania (pomiar: EEG)
regularności reagowania (pomiar: EEG)
" Wydajność energetyczna mózgu  poziom metabolizmu
obszarów kory mózgowej: mniejsze zużycie glukozy prze osoby
bardziej inteligentne (pomiar: PET)