Rachunkowość 14 maja 2003
Wykład 9
Ewidencja kosztów
Ka\
da jednostka samo sobie ustala, jaką prowadzi ewidencje kosztów.
Przy ewidencji kosztów wg rodzaju u\
ywa się konta z 4 grupy z zakładowego planu kont,
przy ewidencji w układzie kalkulacyjno funkcjonalnym konta z 5 grupy.
W związku z tym jednostka mo\
e stosować:
1. układ rodzajowy
2. układ funkcjonalno kalkulacyjny
3. oba te układy
Charakterystyka układu funkcjonalno kalkulacyjnego:
Opiera się na
a) podziale kosztów wg faz działalności
b) podziale kosztów z punktu widzenia ich związku z produkowanym wyrobem
Ad a) podział wg tego kryterium:
- faza zaopatrzenia (koszty zakupu)
- faza produkcji (koszty produkcji)
- faza zbytu (koszty sprzeda\
y)
Ad b) Podział wg tego kryterium:
- koszty bezpośrednie, to koszty które mo\
na przypisywać na jednostkę wyrobu na podstawie
dokumentacji z
ródłowej. Do kosztów bezpośrednich zaliczamy koszty materiałów do
produkcji, robocizne bezpośrednio związaną z fazą produkcji
- pośrednie, to koszty które mo\
na przypisać na jednostkę wyrobu na podstawie dokumentacji
z
ródłowej. Dzielą się na ogólno produkcyjne i administrację gospodarczą
Wn
Koszty produkcji Ma Wn Koszty wydziałowe Ma
Koszty bezpośrednie Koszty pośrednie
Koszty pośrednie
Wn Koszty ogólnego zarządu Ma
Je\
eli jednostka stosuje tylko układ funkcjonalno kalkulacyjny to układ ten koresponduje z Ct
stroną ró\
nych kont
Wn
Rozliczenie kosztów Ma
Wn Rozliczenie między okresowe kosztów Ma
rodzjaowych

Wn Koszty sprzeda\
y Ma

Koszty z układu
Wn Koszty działalności podstawowej Ma
rodzajowego

Wn Koszty działalności pomocniczej Ma

Rachunkowość 14 maja 2003
Wykład 9
Wn Koszty ogólnego zarządu Ma

Wn Koszty wydziałowe Ma
Na rysunku jednostka stosuje oba układy.
Najpierw ka\
dy koszt ujmowany jest w układzie rodzajowym, potem przeksięgowuje się go w
układ funkcjonalno kalkulacyjny. Je\
eli jednostka tak prowadzi ewidencje to łącznikiem
między tymi dwoma układami jest konto: Rozliczenie kosztów rodzajowych.
Np. 1. Kasa Ma  Usługi obce Wn
2. Rozliczenie kosztów rodzajowych Ma  Koszty zarządu Wn
Istota rozliczeń Między okresowych kosztów
Polega na ujęciu kosztów bez względu na okres jakiego dotyczą (w układzie rodzajowym), a
w układzie funkcjonalnym na ujęciu tylko tej części kosztów które dotyczą danego okresu
(wią\
e się to z zasadą współmierności kosztów).
Przykład
1) Ponieśliśmy teraz koszt, który dotyczy tego i przyszłych okresów. W całości ujmujemy go
w układzie rodzajowym, W układzie funkcjonalno kalkulacyjnym ujmujemy tylko ten
obecnego okresu. Resztę ujmujemy na koncie Rozliczeni kosztów między okresowych (są to
rozliczenia czynne)
2) Nie wiemy, \
e w sierpniu będziemy przeprowadzać kapitalny remont maszyny, która
pracuje cały rok i \
eby nie zachwiać relacji kosztów, od stycznia zaczynamy obcią\
ać konta
układu funkcjonalno kalkulacyjnego 1/12 planowanego kosztu remontu. W układzie
rodzajowym nic, a\
do momentu poniesienia tego kosztu (są to rozliczenia bierne)
Koszty rodzajowe dotyczące przyszłych 1 Rezerwy utworzone na wydatki przyszłych
okresów (Ma Rozliczenia kosztów okresów (np. Wn koszty ogólnego zarządu)
rodzajowych)
Koszty wykorzystania utworzonych Rozliczenie kosztów dotyczących bie\
ącego
uprzednio rezerw na koszty przyszłych okresu (np. Wn koszty działalności
okresów ???/NIE WIEM CZY TU DOBRZE podstawowej)
Sk Rozliczeń biernych Sk. Rozliczeń czynnych
Salda:
- Wn dotyczą przyszłych okresów
- Ma wyznaczają rezerwy utworzoną na wydatki i koszty, które zostaną poniesione w
przyszłości
NIE mo\
na skompensować sk czynnego z biernym. Salda ustal się osobno dla rozliczeń
czynnych i biernych.
Przykład (rozliczenia czynne)
W czerwcu jednostka gospodarcza wykonała następujące operacje:
1. Na podstawie rachunku zapłacono przelewem bankowym czynsz za dzier\
awę lokalu za
czerwic i lipiec 7500
2. Rozliczenie kosztu rodzajowego 7500
Rachunkowość 14 maja 2003
Wykład 9
3. Odpisano w koszty czynsz przypadający na czerwiec 3750
4. W lipcu odpisano koszty czynszu przypadające na lipiec 3750
Wn
Rachunek bie\
acy Ma Wn Pozostałe koszty Ma Wn Rozliczenie kosztów Ma
rodzajowe rodzajowych
7500 (1 1) 7500 7500 (2.
Wn
koszty ogólnego Ma Wn Umorzeni śr. trw. Ma
zarządu
2) 7500 3750 (3 3) 3750
3750 (4 4) 3750
Przykład (rozliczenia bierne)
1. W listopadzie zaksięgowano bierne rozliczenia między okresowe, jako rezerwę na
koszt remontu urządzenia produkcyjnego 60000
2. Otrzymano w dniu 31.12 rachunek za zakończony remont urządzenia produkcyjnego
na kwotę 61000. Ze względu na uzasadniony wzrost cen materiałów zu\
ytych do
remontu kwota ta przewy\
sza ustalona rezerwę.
3. Zaksięgowanie kosztu rodzajowego 61000
4. Włączenie do kosztów z 31.12 pozostałej części kosztów remontu
61000-30000=31000
Wn
Rozliczenie między Ma Wn Koszty działalności Ma Wn Usługi obce Ma
okresowe kosztów podstawowej
3) 61000 30000 (1 1) 30000 2) 61000
31000 (4 4) 31000
Wn
Rozrachunki z Ma Wn Rozliczenie kosztów Ma Wn Amortyzacja Ma
dostawcą rodzajowych
61000 (2 61000 (3