Prof. dr hab. Krzysztof Krajewski
Katedra Kryminologii
Kryminologia
Rok akademicki 2010/2011
Semestr zimowy
Wykład 9
Przestępczość, jako przedmiot
badań kryminologicznych:
charakterystyka przestępczości
ujawnionej w Polsce na tle
porównawczym
Rozmiary i dynamika
przestępczości ujawnionej
w Polsce
Dynamika przestępczości ujawnionej w Polsce
w latach 1980  2009
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika przestępczości ujawnionej w Polsce
w latach 1990  2009
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
3840
3827
3634
3617
3598
3354
3278
3025
2959
2902
2839
2775
2568
2527
2349
2323
2314
2293
2261
2214
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika przestępczości ujawnionej w Polsce
w latach 1999  2009
(ogółem, bez art.178a kk, oraz bez art.48 (62) u.o.p.n.)
4500
3840
3827
4000
3634
3617
3598
3445
3412
3378
3278
3500
3321
3296
3148
3396
3025
3343
2959
3303
2902 2903
2839
3264
3000
3067
2630
2561
2812
2445
2500
2548
2472
2365
2000
1500
1000
500
0
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009
Ogółem Bez art.178a kk Bez art.178a kk i art.48 (62) u.o.p.n.
Dynamika przestępczości ujawnionej w Polsce
w latach 1980  2009
(ogółem, bez art.178a kk i bez art.48 (62) u.o.p.n)
4500
4000
3500
3000
2500
2000
1500
1000
500
0
Ogółem Bez art.178a kk Bez art.178a kk i art.48(64) u.o.p.n.
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika zabójstw w Polsce w latach 1980  2009
4
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika zabójstw w Polsce w latach 1990  2009
4
3,4
3,5
3,3
3,1
3
2,9 2,9 2,9
3
2,8 2,8
2,7
2,6 2,6
2,5
2,4
2,5
2,2 2,2
2,1 2,1
1,9 1,9
2
1,5
1
0,5
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika zabójstw dokonanych i usiłowanych w
Polsce w latach 1980  2007
1000
865
900
842
833
811 809
801
795
767
800
751
733
711
690
700
638
630
616
574
600
544
512
480
500
466
460
382
400
351
350
337
326
323 325
322
295
301
278
300 264
188
176
200
100
100
0
Dokonane Usiłowane
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Dynamika uszczerbku na zdrowiu w Polsce
w latach 1980  2009
60
50
40
30
20
10
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika uszczerbku na zdrowiu w Polsce
w latach 1990  2009
60
53
50,4
50,1
48,9
47,8
47,7
50
46,2
43,9
43,4
43,2
41,4
41,1
39,6
39,4
38,9 38,9
40
37,5
35,9
33,8
30
26,6
20
10
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika bójek i pobić w Polsce w latach 1980  2009
40
35
30
25
20
15
10
5
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika bójek i pobić w Polsce w latach 1990  2009
40
37,8
37,6
37,5
37,4
37,2 37,2
36,7 36,7
36,5
34,4
33,7
33,6
35
33
29,9
30
27,5
23,9
25
18,9
20
15,8
14,5
15
10,3
10
5
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika rozbojów w Polsce w latach 1980  2009
160
140
120
100
80
60
40
20
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika rozbojów w Polsce w latach 1990  2009
160
138,5
135,4
140
129,1
127,3
123,7
120
110,5
100,3
100
92,3
88,5
77,8
80
72,5
69,3 69,3
66,9
61,1
54,6
60
52,2
50,9
42,5
42,1
40
20
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika zgwałceń w Polsce w latach 1980  2009
7
6
5
4
3
2
1
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika zgwałceń w Polsce w latach 1990  2009
7
6,2
6,1 6,1
6
5,9
5,8 5,8
6
5,6
5,3
5,2 5,2 5,2
5,1 5,1
5 5
4,8 4,8
5
4,2
4
4
3
2
1
0
200
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Dynamika kradzieży w Polsce w latach 1980  2009
1000
900
800
700
600
500
400
300
200
100
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika kradzieży w Polsce w latach 1990  2009
1000
880,1888,3
900
849,5
814,9 815
801,8
800
736,3
700
632,5
630,1
591,2
585,1
572,2
568,3
562,5
600
554,6
547,4
505,6
501,8
485,9
473,9
500
400
300
200
100
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika kradzieży z włamaniem w Polsce
w latach 1980  2009
1200
1000
800
600
400
200
0
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Dynamika kradzieży z włamaniem w Polsce
w latach 1990  2009
1200
1130,3
955,3
1000
943,9
930,6
918,6
862,1
843,1
838,3
817,3789,5 790,1 791,2
788,3
771,4
800
697,8
579,2
600
455,8
371,5
400 354,7
325,6
200
0
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
Struktura przestępczości
ujawnionej w Polsce
Struktura przestępczości ujawnionej w Polsce
w latach 1980  2007
100%
80%
60%
40%
20%
0%
P-ko życiu i zdrowiu P-ko wolności i obyczajności P-ko nietykalności cielesnej
P-ko mieniu Gospodarcze Drogowe
Narkotykowe Inne
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Udział rozbojów w strukturze przestępczości w
latach 1980  2009
7
6
5
4
3
2
1
0
Przestępczość ogółem Przestępstwa p-ko mieniu
1980
1982
1984
1986
1988
1990
1992
1994
1996
1998
2000
2002
2004
2006
2008
Przestępczość w mieście
i na wsi w Polsce
Dynamika przestępczości w mieście i na wsi 1980  2007
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
Miasto Wieś Ogółem
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Przestępczość w miastach i na wsi 1970  2007
100%
90%
80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Miasto Wies
1970
1971
1972
1973
1974
1975
1976
1977
1978
1979
1980
1981
1982
1983
1984
1985
1986
1987
1988
1989
1990
1991
1992
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Przestępczość w miastach Polski (1991)
Warszawa
5498
Szczecin
4666
Wrocław
4281
A
ódz

4205
Gdynia
4061
Bydgoszcz
3751
Gdańs
3745
Lublin
3487
Częstochowa
3157
Białystok
2932
Gliwice
2925
Kraków
2920
Poznań
2896
Katowice
2481
Sosnowiec
2373
Polska
2261
Bytom
1959
Zabrze
1895
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Przestępczość w miastach Polski (2003)
Katowice
7621
Gdańsk
7265
Poznań
7251
Kielce
6681
Kraków
6471
Wrocław
6183
Opole
6131
Bydgoszz
5548
Gorzów
5510
Szczecin
5452
Radom
5407
A
ódz

5387
Warszawa
5375
Olsztyn
4628
Lublin
4590
Rzeszów
4142
Białystok
4127
Polska
3840
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000
Przestępczość w miastach Polski (2008)
Katowice
5256
Wrocław
4190
Poznań
3815
Opole
3532
Kraków
3459
Lublin
3319
Gdańsk
3266
A
ódz

3205
Kielce
3055
Szczecin
2885
Polska
2839
Bydgszcz
2803
Warszawa
2781
Gorzów
2777
Rzeszów
2341
Olsztyn
2332
Białystok
1773
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000
Terytorialny rozkład
przestępczości w Polsce
Przestępczość na terytorium Polski (2001)
Przestępczość na terytorium Polski (2007)
Przestępczość ujawniona
w Europie i miejsce Polski
Przestępstwa ogółem: 2003
Szwecja
13995
Anglia i Walia
11241
Finlandia
10343
Szkocja
9639
Dania
9013
Holandia
8530
Niemcy
7976
Austria
7881
Irlandia Płn.
7515
Francja
6605
Luksemburg
5728
Szwajcaria
4481
Włochy
4236
Grecja
4158
Węgry
4110
Portugalia
3983
Estonia
3968
Słowenia
3810
POLSKA
3799
Czechy
3490
Irlandia
2634
Chorwacja
2424
Hiszpania
2377
Litwa
2352
Słowacja
2067
Rumunia
1237
Przestępstwa ogółem: 2006
Szwecja
13539
Anglia & Walia
10103
Belgia
9628
Szkocja
8193
Dania
7832
Niemcy
7647
Holandia
7460
Austria
7132
Irlandia Płn.
6954
Finlandia
6176
Norwegia
5970
Francja
5914
Hiszpania
5181
Malta
4981
Włochy
4717
Słowenia
4510
Szwajcaria
4493
Węgry
4227
Grecja
4169
Estonia
3855
Portugalia
3775
Polska
3375
Czechy
3282
A
otwa
2716
Irlandia
2451
Litwa
2218
Słowacja
2137
Bułgaria
1767
Rumunia
1077
Zabójstwo dokonane: 2006
Litwa
8,9
Estonia
8,8
A
otwa
6,4
Szkocja
2,4
Bułgaria
2,4
Finlandia
2,1
Rumunia
2
Węgry
1,7
Słowacja
1,7
Belgia
1,7
Irlandia
1,6
Irlandia Płn.
1,4
Portugalia
1,4
Francja
1,4
Anglia & Walia
1,4
Polska
1,3
Czechy
1,3
Włochy
1,1
Hiszpania
1,1
Szwecja
1
Holandia
1
Grecja
1
Niemcy
0,9
Szwajcaria
0,8
Dania
0,8
Norwegia
0,7
Austria
0,7
Słowenia
0,6
Malta
0
Rozbój: 2006
Francja
207
Hiszpania
206
Portugalia
198
Belgia
189
Anglia & Walia
189
Litwa
128
Włochy
122
A
otwa
98
Szwecja
95
Holandia
84
Polska
77
Estonia
75
Niemcy
65
Austria
62
Irlandia
56
Szwajcaria
55
Czechy
46
Dania
37
Bułgaria
37
Finlandia
32
Słowenia
31
Norwegia
30
Słowacja
30
Węgry
27
Grecja
23
Rumunia
19
Włamanie: 2006
Holandia
2277
Dania
1317
Austria
1280
Anglia & Walia
1158
Szwecja
1094
Słowenia
902
Hiszpania
869
Szwajcaria
758
Litwa
705
Irlandia
573
Francja
562
Czechy
520
Niemcy
471
Finlandia
466
Polska
456
Portugalia
430
Węgry
393
Słowacja
353
Bułgaria
305
Grecja
291
Rumunia
80
Norwegia
75
Dynamika przestępczości: 2000  2006
Dynamika przestępczości w wybranych krajach europejskich
(1995  2007)
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska Niemcy Austria Francja Holandia Włochy Anglia&Walia
Dynamika przestępczości w wybranych krajach europejskich
(1995  2007)
7000
6000
5000
4000
3000
2000
1000
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska Czechy Słowacja Węgry Rumunia Bułgaria
Słowenia Litwa Estonia
Dynamika zabójstw dokonanych w wybranych krajach europejskich
(1995  2007)
3,5
3
2,5
2
1,5
1
0,5
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska Niemcy Austria Francja Holandia Włochy Anglia&Walia
Dynamika zabójstw dokonanych w wybranych krajach europejskich
(1995  2007)
6
5
4
3
2
1
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska Słowacja Węgry Rumunia Bułgaria Słowenia
Dynamika zabójstw dokonanych w wybranych krajach europejskich
(1995  2007)
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
Polska Słowacja Węgry Rumunia Bułgaria Słowenia
Litwa Estonia