Miłość i śmierć
Miłość i śmierć - W kulturze motyw miłości i śmierci często wzajemnie się przenikają. Miłość prowadzi do śmierci, śmierć zostaje przez miłość pokonana albo też okazuje się od niej silniejsza. Wreszcie może być i tak, że miłość odsuwa śmierć, pozwala człowiekowi odnaleźć nowe życie.
Biblia (NT) - Chrystus umiłowawszy swoich, do końca ich umiłowal. Jego śmierć na krzyżu jest wyrazem największej miłości do rodzaju ludzkiego, bo nie masz większej miłości, niżby kto życie dał.
Mitologia - 1) Orfeusz próbuje swoją miłością przezwyciężyć śmierć. Idzie do Hadesu, by prosić jego władców o przywrócenie życia Eurydyce. Niestety, kiedy wychodzi wraz z żoną z krainy umarłych, odwraca się i na zawsze traci ukochaną. Śmierć okazała się silniejsza od miłości. 2) Piękny młodzieniec Hiakintos wzbudził miłość w dwóch bogach: Apollinie i Zefirze. Rywalizacja nieśmiertelnych o względy chłopca zakończy się tragicznie. Kiedy Apollo będzie uczył Hiakintosa rzucania dyskiem, zazdrosny Zefir sprawi, że wiatr zmieni tor lotu przyrządu i dysk trafi chłopca w głowę, zabijając go na miejscu.
J. Bedier (oprac.) „Dzieje Tristana i Izoldy" - Miłość Tristana i Izoldy jest tak silna, że gdy jedno umiera, drugie także odchodzi ze świata żywych. Ich uczucie jest w stanie przezwyciężyć śmierć. Z grobu Tristana wyrasta krza głogu i łączy go z grobem Izoldy. Trzykroć ścinany, trzykroć się odradza. W końcu król Marek decyduje, by rósł w spokoju. Zakochani, choć rozdzieleni za życia, po śmierci się połączyli.
W. Szekspir „Romeo i Julia" - Nieszczęśni kochankowie skutkiem fatalnej pomyłki popełniają samobójstwo. Romeo, widząc uśpioną Julię, sądzi, że dziewczyna nie żyje. Nie chcąc zostać na ziemi bez ukochanej, zabija się. Kiedy Julia się budzi i spostrzega zwłoki kochanka, przebija się sztyletem.
J.A. Morsztyn „Do trupa" - Poeta porównuje sytuację człowieka zakochanego i trupa i dochodzi do wniosku, że trup jest szczęśliwszy. Niebawem stanie się prochem. Natomiast człowiek zakochany skazany jest na wieczne cierpienie.
J.W. Goethe „Cierpienia młodego Wertera" - Nieszczęśliwa miłość do Lotty staje się przyczyną samobójstwa Wertera, który nie jest w stanie dłużej znosić cierpień serca.
A. Mickiewicz „Dziady" cz. IV - Gustaw, nieszczęsny kochanek Maryli, w śmierci szuka ucieczki przed cierpieniami spowodowanymi nieszczęśliwą miłością. Niestety, śmierć nie przynosi ukojenia - Gustaw powraca na ziemię jako upiór, by jeszcze raz przeżywać to wszystko; co pchnęło go do samobójstwa.
A. Mickiewicz „Konrad Wallenrod" - Wzajemna miłość Wallenroda i Aldony sprawia, że gdy Konrad popełnia samobójstwo, z wieży rozlega się krzyk - znak, że jego ukochana także zakończyła życie.
J. Słowacki „Kordian" - Odtrącony przez Laurę Kordian podejmuje nieudaną próbę samobójczą.
J. Słowacki „Balladyna" - Filon który odnajduje w lesie zwłoki Aliny, odkrywa w niej ideał, którego przez całe życie szukał. Zakochuje się w martwej dziewczynie i pogrąża w rozpaczy, że jego miłość nie ma szans na spełnienie.
H. Balzac „Ojciec Goriot" - Obłąkańcza miłość do córek staje się pośrednio przyczyną śmierci Goriota.
* „Dwie piękne rzeczy posiada świat! Miłość i Śmierć!"
(G. Leopardi)
* „I jedno wiemy tylko. I nic się nie zmienia. Śmierć chroni od miłości, a miłość od śmierci".
(J. Lechoń)
* „Niestety, w życiu przeżywa się tylko dwie miłości prawdziwe: pierwsza, która umiera, i ostatnią, od której się umiera".
(A. Dumas)