Miłość trudna

Miłość trudna - Miłość trudna to nie tyle uczucie nie odwzajemnione i nie­szczęśliwe, co skomplikowane, pełne uwarunkowań wewnętrznych i zewnęt­rznych. Przyczynami komplikacji uczu­ciowych mogą być: różnica charakte­rów, bariery społeczne czy moralne, jak i wydarzenia (np. historyczne) niezależ­ne od zakochanych. Miłość trudna jest uczuciem długotrwałym, nierzadko speł­nionym, jednakże przynoszącym cier­pienie. Ze względu na swe bogactwo psychologiczne i emocjonalne stała się jednym z najpopularniejszych tematów literackich, a teksty o niej traktujące przewyższają pod względem artystycz­nym te, które mówią o miłości szczęś­liwej.

„Pieśń nad pieśniami" - Wspaniały poemat miłosny i mistyczny, opisujący losy dwojga zakochanych poszukują­cych się nawzajem podczas jednej nocy. Jakkolwiek łączy ich niezwykłe uczucie i silna fascynacja erotyczna, na prze­szkodzie ich związkowi stoi niedojrza­łość Oblubienicy, jej brak zdecydowa­nia, a także potęga i doskonałość Ob­lubieńca Istotna jest również różnica wieku między nimi, jednakże nie stanie ona na przeszkodzie związkowi kochan­ków.

Mitologia - 1) Miłość Dejaniry do Heraklesa, pełna zazdrości, niezwykle

namiętna, stała się przyczyną śmierci herosa. Dejanira, chcąc pozyskać sobie dozgonną miłość męża, uszyła mu ko­szulę, którą unurzała we krwi podstęp­nego centaura. Kiedy Herakles przy­wdział ją, jego ciało zaczęły trawić ognie. Tak to zazdrość doprowadziła do tragicznego końca miłości. 2) Zakocha­na do szaleństwa w Jazonie, Medea pomogła mu zdobyć złote runo Kol­chidy, a także zmyliła pościg za stat­kiem Argo. Po latach jednak Jazon (już jako jej mąż) spotkał inną kobietę, z któ­rą chciał połączyć swe życie. Odtrącona i zrozpaczona, Medea w akcie zemsty zabiła synów swoich i Jazona, a także przyczyniła się do śmierci kochanki męża.

J. Bedier (oprac.) „Dzieje Tristana i Izoldy" - 1) Niezwykle dramatyczna i pełna wyrzeczeń miłość Tristana i Izol­dy naznaczy życie kochanków piętnem cierpienia. Jakkolwiek Tristan opuszcza dwór króla Marka, a Izolda pozostaje z mężem, będą oni sobie wierni do końca życia (patrz: śmierć - bohaterów literackich). 2) Król Marek nie oddala od siebie żony, choć zdaje sobie sprawę z jej uczucia do Tristana. Nadal kocha Izoldę i godzi się z losem. Dowodem jego wielkoduszności i miłości do żony może być decyzja o pochowaniu jej obok ukochanego.

W. Szekspir „Romeo i Julia" - Miłość dwojga kochanków zmącona jest niena­wiścią pomiędzy ich rodzinami. Romeo i Julia, bezgranicznie w sobie zakocha­ni, zmuszeni są ukrywać swe uczucia przed światem i samotnie walczyć z przeciwnościami losu (np. wygnanie Romea czy planowany ślub Julii z Pary­sem). Dramatyczny splot wydarzeń do­prowadzi do ich śmierci. Patrz: miłość i śmierć.

J.W. Goethe „Cierpienia młodego Wertera" - Miłość Wertera do Lotty jest złożona i trudna nie tylko dlatego, że nigdy się nie spełni. O jej dramatyzmie decyduje przede wszystkim charakter bohatera, nadwrażliwego i skompliko­wanego wewnętrznie. Jego nadmierna uczuciowość i skłonność do refleksji zamienią zwykłą miłość w uczucie peł­ne pasji i cierpienia, prowadzące Wer­tera do śmierci.

J.W. Goethe „Faust" - Odmłodzony przez Mefista doktor Faust nawiązuje romans z Małgorzatą: O ile jednak Mał­gorzata jest zdolna poświęcić życie dla tej miłości, o tyle jej kochanek pragnie nadal poznawać świat i zdobywać wie­dzę. Prosta dziewczyna nie jest w stanie zrozumieć jego pasji. Porzuca on uko­chaną, gdy ta trafia do więzienia za zabicie ich dziecka.

A. Mickiewicz „Dziady" cz. IV - Mi­łość Maryli i Gustawa, pojmowana przez bohatera jako komunia dusz, nie może się spełnić. Wychowany na prero­mantycznej literaturze, Gustaw nie po­trafi przeżyć rozstania z ukochaną i jej ślubu z innym. Kiedy popełnia samobój­stwo, a potem błąka się po świecie jako upiór, nadal rozpamiętuje to nieszczęś­liwe uczucie, które jednocześnie nadało jego życiu sens i stało się przyczyną jego największej tragedii.

F.M. Dostojewski „Zbrodnia i kara" - Miłość Soni do Raskolnikowa, czysta i platoniczna, wsparta uczuciem miło­sierdzia, nakazuje dziewczynie walczyć z przekonaniami Rodiona. Nie tylko nakłania ona ukochanego, by przyznał się do winy, ale też przyjmuje część jego cierpienia na siebie, udając się z nim na katorgę. Sonia nie oczekuje w zamian niczego, wie również, że jej miłość jest nie odwzajemniona. Dopiero po kilku miesiącach na Syberii udało jej się pozyskać uczucie Rodiona.

B. Prus „Lalka" - Spóźniona miłość Wokulskiego jest uczuciem destrukcyj­nym, które prowadzi do klęski bohatera. Zakochany w Izabeli Łęckiej, rozpiesz­czonej arystokratce, nie znajduje dla siebie miejsca w jej świecie. Izabela nigdy nie odwzajemni tego uczucia, ponieważ potrafi kochać tylko siebie. Wokulski mami się jednak złudzeniami małżeństwa i miłości odwzajemnionej; nieustannie też analizuje swe uczucia, nie dostrzegając jednak, kim naprawdę jest jego ukochana. Kiedy prawda wy­chodzi na jaw, bohater nie widzi sensu dalszego życia. Patrz: samobójstwo.

H. Sienkiewicz „Quo vadis" - Eunice, niewolnica Petroniusza, potajemnie ko­cha swego pana. Doskonale wie o jego zamiłowaniu do romansów i w mil­czeniu znosi kolejne kobiety w życiu poety. Jej wytrwałość została jednak wynagrodzona: Petroniusz odwzajemnił uczucie Eunice i z nią właśnie spędził ostatnie miesiące swego życia

Z. Nałkowska „Granica" - Miłość Ze­nona i Elżbiety od początku naznaczona jest piętnem zdrady. Zenon daje się ponieść namiętności do Justyny, a kon­sekwencje tego spadną nie tylko na niego, lecz i na jego żonę. Tolerancyjna i wyrozumiała Elżbieta nie przestanie kochać męża, wybaczy mu jego zdradę i pomoże jego kochance.

M. Ondaatje „Angielski pacjent" ­Młoda mężatka, Katherine Cliffton, wdaje się w romans z Almasym, męż­czyzną samotnym, nie odczuwającym potrzeby stabilizacji. Ich namiętna mi­łość jest przede wszystkim walką o za­chowanie dominacji nad partnerem, udowadnianiem swej wyższości. Połą­czeni wyjątkowymi więzami, rozstają się jednak na prośbę Katherine, kiedy postanawia ona wrócić do męża.

* „I gdy myślę o tobie to tak jakby motyl trzepotał w dłoni uwięziony i ślepy".

(H. Poświatowska)

* „Między nami jest przepaść, przepaść niezgłębiona,

I choćbyśmy wykochać po brzeg dusze chcieli,

To wszystko, co nas łączy, jest miłość szalona,

A wszystko, co jest prawdą, na wieki nas dzieli".

(J. Lechoń)

„Pozginaj moje ciało, miażdż i w płyn zamieniaj,

Przeplataj, krusz, zatapiaj, łam, niszcz bez litości,

Tylko zbliż się choć o krok z tego oddalenia,

W którym błądząc, wciąż szukam szczęścia - Twej miłości".

(w. Bąk)

,...nie wiem, skąd się wzięła moja mi­łość do ciebie, ale skądkolwiek zaczer­pnęła swój początek i swoje pierwsze oczarowanie, nigdy cię kochać nie przestanę, ponieważ jeśli istnieję, to tylko dlatego, aby, sam niekochany, potrzebę miłości całym sobą potwier­dzić..: '

(J. Andrzejewski)

* „Z dzikim płomieniem w oczach przyjdziesz niespodzianie, Piorunem w serca nasze ból uderzy, co w oczach nagle stanie,

By myjak wrogi, drżąca miłość w nas, na urąganie".

(W. R. Benet)

* „Kto kocha, często jest zawiedziony, często obolały i często nieszczęśliwy, ale kocha i kiedy znajdzie się na krawę­dzi grobu, obraca się, aby spokojnie spojrzeć wstecz, i powiada sobie: częs­to cierpiałem, myliłem się niekiedy, ale kochałem. To ja żyłem, a nie jakaś sztuczna istota wylęgła z mojej pychy i nudy".

(A. de Musset)

* „Kocha się tylko to, od czego się cierpi" (G. Flaubert)

* „Ludzie, którzy kochają, potrafią zadawać najboleśniejsze ciosy. Potrafią uśmiercać nie pozbawiając życia swej ofiary„

(A. Bahdaj)

---