Polityka równościowa zajmuję się kwestią równości płci, w szerszym znaczeniu tych słów, strzez jakoby pozycji koniet na rynku pracy:
-bada różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn za tą samą pracę
-przypadki nieodpowiedniego traktowania kobiet w ciąży i na urlopach macierzyńskich
-samodzielność finansową kobiet
-poparcie społeczne dla kwestii równości płci
art. 141
Z uwagi na fakt, że zasada ta ma charakter polityczny, gospodarczy, ale realizuje także cele społeczne, zalicza się do praw podstawowych Unii, pozostając jednocześnie pośrednio skuteczna.
W kwestii prawnej warto dodać jeszcze, iż po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego politykę równościową w większym stopniu traktuje się jako politykę unijną, aczkolwiek niejednokrotnie jest ona odbierana jako część polityki zatrudnienia oraz polityki społecznej.
Będąc przy podstawach prawnych należy wspomnieć o środkach, którymi dysponuje podmiot, który podlega lekceważeniu tejże polityki.
Otóż poszkodowany ma możliwość złażenia skargi przed Komisją Europejską lub może poslużyć się Europejskim Rzecznikiem Praw Obywatelskich tzw Ombudsmanem.
Jest to 1 z organów pomocniczych UE, powołany na mocy traktatu z MAAstricht z 1992r, rozpoczął swoją działalność we wrześniu 1995r. Ombudsman przyjmuje skargi od obywatelu UE lub każdej osoby fizycznej bądź prawnej mającej miejsce zamieszkania lub statusową siedzibę w państwie członkowskim, przeciw działaniom instytucji i organów Wspólnot Europejskich, z wyjątkiem Trybunału Sprawiedliwości i Sądu Pierwszej Instancji.
Czwarta Światowa Konferencja w sprawie Kobiet - Pekin (1995)
Platforma Działania - Cele Strategiczne
Dokument końcowy Konferencji Pekińskiej wskazuje na dwanaście obszarów, które mają kluczowe znaczenie dla walki z dyskryminacją kobiet oraz określa działania, które w ciągu najbliższych lat mają podjąć w tym celu rządy, instytucje międzynarodowe, organizacje pozarządowe i sektor prywatny.
1. kobiety a ubóstwo
Cel strategiczny A. 1: Dokonać przeglądu, przyjąć i stosować polityki makroekonomiczne i strategie rozwojowe, które wychodzą naprzeciw potrzebom i wysiłkom kobiet będących w ubóstwie.
Cel strategiczny A. 2: Dokonać przeglądu aktów prawnych i czynności administracyjnych, aby zapewnić kobietom równe prawa i dostęp do zasobów ekonomicznych.
Cel strategiczny A. 3: Umożliwić kobietom dostęp do oszczędności oraz mechanizmów i instytucji kredytowych.
Cel strategiczny A. 4: Rozwijać metody mające na uwadze kulturową tożsamość płci (gender) i przeprowadzać badania na temat feminizacji ubóstwa.
2. edukacja kobiet
Cel strategiczny B. 1: Zapewnić równy dostęp do oświaty.
Cel strategiczny B. 2: Zlikwidować analfabetyzm kobiet.
Cel strategiczny B. 3: Ułatwić kobietom dostęp do szkolenia zawodowego, nauk matematyczno - przyrodniczych i technicznych oraz kształcenia ustawicznego.
Cel strategiczny B. 4: Rozwijać edukację wolną od dyskryminacji.
Cel strategiczny B. 5: Przyznać odpowiednie środki na reformy oświatowe i monitorować realizację tych reform.
Cel strategiczny B. 6: Popierać kształcenie ustawiczne dziewcząt i kobiet.
3. kobiety i zdrowie
Cel strategiczny C. 1: Zapewnić kobietom w ciągu całego ich życia większy dostęp do właściwej, przystępnej finansowo i wysokiej jakości ochrony zdrowia, a także do informacji i odpowiednich usług.
Cel strategiczny C. 2: Wzmocnić profilaktyczne programy poprawy zdrowia kobiet.
Cel strategiczny C. 3: Podjąć wrażliwe na kulturową tożsamość płci (gender) inicjatywy dotyczące przeciwdziałania chorobom przenoszonym drogą płciową, HIV/AIDS i problemów zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego.
Cel strategiczny C. 4: Promować badania i rozpowszechniać informacje na temat zdrowia kobiet.
Cel strategiczny C. 5: Zwiększyć środki przeznaczone na ochronę zdrowia kobiet oraz monitorować sytuację w tej dziedzinie.
4. przemoc wobec kobiet
Cel strategiczny D. 1: Podjąć kompleksowe działania w celu zapobiegania i eliminacji przemocy wobec kobiet.
Cel strategiczny D. 2: Analizować przyczyny i skutki przemocy wobec kobiet oraz skuteczność metod prewencyjnych.
Cel strategiczny D. 3: Zlikwidować handel kobietami i pomagać ofiarom przemocy związanej z tym handlem i prostytucją.
5. kobiety a konflikt zbrojny
Cel strategiczny E. 1: Zwiększyć udział kobiet w rozwiązywaniu konfliktów na szczeblach decyzyjnych oraz ochraniać kobiety żyjące na terenach objętych konfliktami zbrojnymi i innymi oraz znajdujących się pod obcą okupacją.
Cel strategiczny E. 2: Zmniejszyć nadmierne wydatki wojskowe i kontrolować dostępność broni.
Cel strategiczny E. 3: Popierać formy rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy oraz zmniejszyć częstotliwość naruszania praw człowieka w sytuacjach konfliktowych.
Cel strategiczny E. 4: Popierać udział kobiet w tworzeniu kultury pokoju.
Cel strategiczny E. 5: Zapewnić ochronę, pomoc i szkolenie dla kobiet - uchodźców i innych kobiet przesiedlonych wymagających międzynarodowej ochrony oraz kobiet przesiedlonych w obrębie kraju.
Cel strategiczny E. 6: Zorganizować pomoc dla kobiet żyjących w koloniach oraz na obszarach podległych obcej władzy
6. kobiety i gospodarka
Cel strategiczny F. 1: Promować ekonomiczne prawa i niezależność kobiet, włączając w to dostęp do zatrudnienia, dogodne warunki pracy i kontrolę nad zasobami ekonomicznymi..
Cel strategiczny F. 2: Ułatwić kobietom równy dostęp do zasobów, zatrudnienia, rynków i handlu.
Cel strategiczny F. 3: Świadczyć usługi doradcze, organizować szkolenia i umożliwiać dostęp do rynków, technologii i informacji, zwłaszcza dla kobiet o niższych dochodach.
Cel strategiczny F. 4: Wzmacniać zdolność ekonomiczną kobiet i sieci handlowych.
Cel strategiczny F. 5: Eliminować segregację w zatrudnieniu i wszelkie formy dyskryminacji w zatrudnieniu.
Cel strategiczny F. 6: Promować możliwość harmonijnego łączenia obowiązków zawodowych z posiadaniem rodziny
7. kobiety u władzy i biorące udział w procesach decyzyjnych
Cel strategiczny G. 1: Podjąć kroki mające na celu zapewnienie kobietom równego dostępu i pełnego udziału w strukturach władzy i procesach decyzyjnych.
Cel strategiczny G. 2: Zwiększyć zdolność kobiet do uczestnictwa w podejmowaniu decyzji i rządzeniu.
8. mechanizmy instytucjonalne na rzecz podnoszenia statusu kobiet
Cel strategiczny H. 1: Stworzyć bądź wzmocnić narodowe mechanizmy i inne ciała rządowe.
Cel strategiczny H. 2: Włączyć perspektywę kulturowej tożsamości płci (gender perspective) do ustawodawstwa, polityk publicznych, programów i projektów.
Cel strategiczny H. 3: Przygotowywać i upowszechniać dane i informacje na temat kwestii związanych z kulturową tożsamością płci (gender) dla celów planowania.
9. prawa kobiet jako prawa człowieka
Cel strategiczny I. 1: Promować i ochraniać prawa kobiet jako prawa człowieka poprzez pełne wprowadzenie w życie wszystkich międzynarodowych instrumentów ochrony praw człowieka, zwłaszcza Konwencji w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet.
Cel strategiczny I. 2: Zapewnić równość i niedyskryminowanie kobiet w prawie i w praktyce
Cel strategiczny I. 3: Upowszechniać elementarną świadomość prawną
10. kobiety i media
Cel strategiczny J. 1: Zwiększyć udział kobiet w procesach decyzyjnych w mediach i dostęp kobiet do mediów oraz nowych technologii komunikacyjnych.
Cel strategiczny J. 2: Promować zrównoważony i niestereotypowy obraz kobiety w mediach.
11. kobiety i środowisko
Cel strategiczny K. 1: Zaangażować aktywnie kobiety w procesy decyzyjne wszystkich szczebli dotyczące środowiska.
Cel strategiczny K. 2: Włączyć perspektywy kulturowej tożsamości płci (gender perspective) do polityk i programów dotyczących zrównoważonego rozwoju.
Cel strategiczny K. 3: Wzmocnić lub ustanowić mechanizmy na szczeblu narodowym, regionalnym i międzynarodowym dla oceny wpływu polityk rozwojowych i środowiskowych na kobiety.
12. dziewczęta
Cel strategiczny L. 1: Zlikwidować wszelkie formy dyskryminacji wobec dziewcząt.
Cel strategiczny L. 2: Zlikwidować negatywne kulturalne nastawienia i praktyki wobec dziewcząt.
Cel strategiczny L. 3: Promować i chronić prawa dziewcząt i zwiększać świadomość ich potrzeb i możliwości.
Cel strategiczny L. 4: Zlikwidować dyskryminację wobec dziewcząt w dostępie do edukacji.
Cel strategiczny L. 5: Zlikwidować dyskryminację wobec dziewcząt w dostępie do opieki zdrowotnej i pożywienia.
Cel strategiczny L. 6: Zlikwidować gospodarcze wykorzystywanie pracy dzieci i chronić młode dziewczęta w pracy.
Cel strategiczny L. 7: Wykorzenić przemoc wobec kobiet.
Cel strategiczny L. 8: Promować udział dziewcząt w życiu społecznym, ekonomicznym i politycznym oraz świadomość młodych kobiet w tym zakresie.
Cel strategiczny L. 9: Wzmocnić rolę rodziny w podnoszeniu statusu dziewcząt.
Państwa uczestniczące w konferencji oraz te, które przyjęły strategię pekińską zobowiązały się zapewnić kobietom i dziewczętom pełne korzystanie z praw człowieka i podstawowych wolności, zwłaszcza tym, które napotykają na trudności w podnoszeniu swego statusu z powodu rasy, tożsamości etnicznej, wieku, języka, kultury, religii czy niepełnosprawności, i podejmować skuteczne kroki przeciwko pogwałceniom tych praw i wolności.
Pewnym założeniem również strategii pekińskiej jest zachęcenie mężczyzn do pełnego udziału w inicjatywach na rzecz równości.
Do efektywności wdrażania polityki równościowej w UE w znacznym stopniu przyczynił się Europejski Fundusz Społeczny m.in. przez projekty, które:
-promują dostęp i uczestnictwo kobiet na każdym szczeblu rynku pracy
-zachęcają kobiety do przedsiębiorczości i uczestnictwa w dziedzinach takich jak nauka i technologia,
-zwalczają stereotypy płciowe w ramach wyboru kariery i zawodu oraz promują kształcenie ustawiczne
-wspierają integrację na rynku pracy emigrantek.