Rembrandt - lekcja anatomii doktora tulpa
Lekcja anatomii doktora Tulpa - obraz namalowany w 1632 przez holenderskiego malarza Rembrandta.
Historia powstania
Dzieło powstało jako upamiętnienie publicznej sekcji zwłok - jednej z tych, których dokonywano co roku w Amsterdamie; pokazy takie były w owym czasie popularne w całej Europie i gromadziły - poza ludźmi związanymi z medycyną - wiele żądnych wrażeń osób. Na płótnie przedstawiona jest sekcja zwłok złodzieja Adriaana Adriaansza (do publicznych sekcji używano zazwyczaj ciał zgładzonych przestępców; Adriaansza skazano na karę główną za kradzież płaszcza) przeprowadzona przez doktora Nicolaesa Tulpa.
Obraz
Obraz przedstawia doktora Tulpa tłumaczącego widzom szczegóły anatomiczne ludzkiej ręki. Osoby przypatrujące się sekcji to wysoko postawieni mieszkańcy Amsterdamu. Na obrazie nie pojawia się postać tzw. preparatora, którego zadaniem było przygotowanie ciała do pokazu anatomicznego. W owym czasie naukowiec tak ważny jak dr Tulp nie zajmował się takim "podrzędnym" i dość krwawym zajęciem jak właściwa sekcja; dlatego obraz nie przedstawia również żadnych instrumentów służących do cięcia. Zamiast tego widzimy w prawym dolnym rogu wielką otwartą księgę - prawdopodobnie jest to De Humani Corporis Fabrica (1543) autorstwa Andreasa Vesaliusa. Dwie postacie obserwujące doktora (mężczyzna na górze i po lewej) zostały najprawdopodobniej domalowane już po ukończeniu obrazu[potrzebne źródło].
W głębi obrazu, na ścianie, widnieje podpis artysty: Rembrandt f 1632. Świadczy on, że Rembrandt był już w tym czasie świadom swojej wartości jako artysty, ponieważ w ten sam sposób (dodając do swojego imienia literę f, od łacińskiego słowa fecit) podpisywali obrazy wielcy mistrzowie, tacy jak: Tycjan, Rafael, Leonardo da Vinci, czy Michał Anioł. Wcześniej artysta podpisywał swoje obrazy sygnaturą RHL (Rembrandt Harmenszoon z Lejdy), bądź Rembrandt van Rijn.
Kontrowersje
Obraz nie jest realistycznym przedstawieniem sekcji zwłok, co Rembrandtowi wielokrotnie zarzucano. W rzeczywistości sekcję rozpoczynano zazwyczaj nie od ręki, ale od brzucha zmarłego. Prawdopodobnie malarz chciał uzyskać efekt mniej dramatyczny malując dzieło w taki właśnie sposób.
Obraz Rembrandta lekcja anatomii dr Nicolaesa Tulpa Powstał w 1632 roku. Jest to jedno z najsłynniejszych dzieł portretowych tego artysty. Gówna postać dr Nicolas Tulp to bardzo bliski znajomy Rembrandta. Dzieło przedstawia wielki grupowy portret, mający na celu upamiętnienie działalności Tulpa jako przedstawiciela nauki, który przeprowadza sekcję zwłok.
Na uwagę zasługuje kontrast tak charakterystyczny dla twórców baroku. W tym przypadku malarz zastosował skośne ułożenie zwłok w stosunku do osób skupionych wokół leżącej postaci.. Dzięki temu uzyskał również kompozycję analizowanego dzieła, tworząc podstawę trójkąta rozwartego.
Pierwszy plan obrazu to grupa osób ubranych w ciemne stroje z uwagą i skupieniem wsłuchująca się i obserwująca pracę doktora. Postać naukowca wyróżnia się dzięki kolorystyce ubioru i nakryciu głowy. Istotna rzecz w tym dziele zwracającą uwagę widza, to gra świateł. Artysta umiejętnie w sposób metaforyczny i symboliczny operuje światłem i cieniem.
Portret namalowany przez Rembrandta, to kompozycja otwarta, której zastosowanie ma na celu ukazanie pewnej otwartości na problemy istnienia i przemijania człowieka