29.03.2006
Transport morski - wykład 6
Podział statków według dyrektywy statystycznej UE.
Kod nr 10 posiadają statki do przewozów masowych ciekłych i w ramach tych statków wyodrębnia się kategorie:
tankowce - ropowce,
tankowce - chemikaliowce,
tankowce - gazowce,
barko-tankowiec,
pozostałe tankowce.
Kod nr 20 posiadają statki do przewozu ładunków suchych:
ropo-masowce,
masowce.
Kod nr 31 posiadają kontenerowce, wyodrębniając wśród nich pełno-kontenerowce.
Kod nr 32 to drobnicowce specjalistyczne:
barkowce,
chemikaliowce,
do transportu materiałów radioaktywnych,
bydłowce,
pojazdowce,
inne statki specjalistyczne.
Kod nr 33 to drobnicowce niespecjalistyczne:
chłodnicowce,
statki ro-ro pasażerskie,
statki ro-ro kontenerowe,
statki ro-ro do przewozu innych ładunków tocznych,
drobnicowo-pasażerskie,
statki drobnicowo-kontenerowe,
jednopokładowe,
statki wielopokładowe.
Kod nr 34 posiadają barki do ładunków suchych:
barki pokładowe,
barki samowyładowcze,
barki do przewozu w systemie LASH,
barki do ładunków suchych,
barka kryta do ładunków suchych.
Kod numer 35 posiadają statki pasażerskie (wyłącznie do przewozu pasażerów łącznie z pojazdami samochodowymi).
Kod numer 36 posiadają wycieczkowce (pasażer ma mieć swoje miejsce w kabinie).
Klasa statku
Jest to kompletna ocena jego wartości technicznych. Ocenę wartości technicznej statku nowobudowanego w stoczni, bądź też już eksploatowanego zajmują się instytucje klasyfikacyjne. Najstarszą na świecie instytucją klasyfikacyjną jest Brytyjskie Towarzystwo Klasyfikacyjne Lloyd's Register. Inne to Polski Rejestr Statków, Germanish Lloyd's. Ogół wszystkich towarzystw zrzeszonych jest w organizacji międzynarodowej. Światową organizacją pozarządową zrzeszającą instytucje klasyfikacyjne jest Międzynarodowe Stowarzyszenie Instytucji Klasyfikacyjnych. Ma ona charakter raczej informacyjny, koordynacyjny, szkoleniowy.
Nadanie klasy statkowi nowobudowanemu bądź też odnowienie klasy statkowi już eksploatowanemu jest stwierdzeniem, że odpowiada on całkowicie lub w określonym stopniu szczegółowym przepisom klasyfikacyjnym danej instytucji.
Nadanie bądź też odnowienie klasy następuje w formie świadectwa klasy i naniesieniu stosownych zapisów w księdze instytucji klasyfikacyjnej. Z reguły klasa nadawana jest na okres czterech lat, ale czasami wydaje się na krótsze okresy.
Statek może stracić klasę bądź może ona ulec zawieszeniu.
Utrata klasy następuje:
po upływie okresu ważności,
po wprowadzeniu jakichkolwiek przeróbek konstrukcyjnych,
po zatonięciu, złomowaniu,
na pisemny wniosek armatora.
Klasa może ulec zawieszeniu:
po awarii statku,
po wejściu na mieliznę,
jeżeli nie zostanie przedstawiony do przeglądu okresowego,
po przekroczeniu warunków konstrukcyjno-eksploatacyjnych lub regionu żeglugi.
Przywrócenie klasy następuje kiedy zostaną zlikwidowane przyczyny zawieszenia, a okres docelowy wynosi trzy miesiące. Jeżeli armator nie zdąży to statek klasę traci.
Wszystkie elementy związane z oceną statku znajdują swój wyraz w symbolu klasy. Mogą to być symbole ograniczenia żeglugi, okresu ważności klasy, znaki wzmocnień lodowych, maszynowni, różne znaki przystosowania do ochrony środowiska, określające typ przeładunku (ro-ro - przeładunki toczne).
Podstawowe dokumenty statku
Każdy statek handlowy ma obowiązek prowadzenia dziennika i posiadania dokumentów wymaganych przez prawo. Wszystkie dokumenty muszą być przechowywane na statku, a nie u armatora, gdyż są one elementem formalnego potwierdzenia jego zdolności żeglugowej. Ogół tych dokumentów można podzielić na:
Dokumenty legitymacyjne.
Dokumenty klasyfikacyjne.
Dokumenty bezpośrednie.
Dokumenty sanitarne.
Dzienniki.
Ad. 1. Należą do nich:
Certyfikat okrętowy - który daje prawo do podnoszenia bandery, stwierdza przynależność państwową. Za wydanie tego dokumentu są pobierane spore opłaty (1-2% wartości statku).
Świadectwo o banderze - ma charakter tymczasowy, wystawione jest przez polskie władze konsularne zagranicą w przypadku kupna statku.
Międzynarodowe świadectwo pomiarowe.
Ad. 2. Zaliczamy tutaj:
Świadectwo klasy.
Jednorazowe świadectwo zdolności żeglugowej - ma charakter podobny jak świadectwo o banderze; wtedy kiedy statek nie posiada świadectwa klasy a musi pokonać jakąś drogę morską.
Zaświadczenie klasyfikacyjne - dokument pośredni, również ma charakter tymczasowy (do 6-ciu miesięcy) podczas którego musi nastąpić jego zamiana na właściwe świadectwo klasy.
Ad. 3. Do dokumentów bezpieczeństwa zaliczamy:
Międzynarodowe świadectwo wolnej burty - maksymalne zanurzenie; ważne jest 5 lat przy wymogu corocznej kontroli.
Certyfikat bezpieczeństwa konstrukcji statku - jest dokumentem stwierdzającym, że odpowiada wymogom konwencji o bezpieczeństwie życia na morzu, okres ważności takiego dokumentu to 48 miesięcy.
Certyfikat bezpieczeństwa wyposażenia statku - wydawane jest na 24 miesiące; dokument stwierdzający że statek odpowiada konwencji o bezpieczeństwie na morzu i zderzeniom na morzu, że ma środki ratunkowe.
Certyfikat wyposażenia radiotelegraficznego statku - dokument stwierdzający, że środki łączności na statku odpowiadają wymogom różnych konwencji.
Ad. 4. Do najważniejszych dokumentów sanitarnych statku zaliczamy:
Świadectwo deratyzacji.
Morska deklaracja o stanie zdrowia - oświadczenie kapitana statku wystawione dla władz portowych o właściwym stanie sanitarnym statku i załogi.
Świadectwo sanitarne - dokument, który jest wystawiony na życzenie kapitana przez sanitarne władze portowe z przeznaczeniem dla portów podróżnych i portu docelowego potwierdzające, że statek z portu wyszedł w stosownym stanie sanitarnym.
Ad. 5. Do dzienników zaliczyć można:
Dziennik okrętowy - odzwierciedla się w nim przebieg całej podróży na morzu i w portach.
Dziennik maszynowy - dotyczy pracy maszynowni.
Dziennik radiowy - odnotowywane są wszystkie komunikaty.
Dziennik manewrowy.
Uzupełniającą grupę stanowią dokumenty załogi: książeczki lekarskie, świadectwa szczepień, lista załogi i pasażerów.
Wyposażenie statku handlowego.
Składają się na nią suma maszyn, urządzeń i wszelkiego rodzaju instalacji zapewniających zdatność kadłuba statku do spełniania przewidywanych zadań eksploatacyjnych.
Funkcje i urządzenia na statku.
Utrzymanie położenia względem dna - urządzenia kotwiczne.
Utrzymanie położenia względem nadbrzeża - urządzenia cumownicze.
Transport ładunku w obrębie statek-nadbrzeże - urządzenia przeładunkowe.
Ewakuacja i ratowanie ludzi - wyposażenie ratunkowe.
Zmiana kierunku ruchu statku - wyposażenie sterowe.
Nadanie ruchu prostoliniowego - urządzenia napędowe.
Zmiana zanurzenia i środka ciężkości - instalacja balastowa.
Wyznaczenie pozycji i kierunku drogi - urządzenia nawigacyjne.
Łączność - instalacja radiowa, telefoniczna, satelitarna.
Warunki pracy i bytu ludzi na statku - wyposażenie pomieszczeń służbowych, mieszkalnych i gospodarczych.
Oprócz tego na statku znajdują się instalacje wody słodkiej, instalacje ściekowe.