Esej o egzystencjalizmie

Utwory "Dziewczyna"- B. Leśmiana i "Mit Syzyfa"- A. Camusa łączy problem egzystencji człowieka na ziemii. W eseju "Mit Syzyfa" Albert Camus, wykorzystuje do swoich rozważań tragedię mitologicznego bohatera. Syzyf zostaje skazany przez bogów na wieczną pracę, gdyż zbuntował się przeciwko śmierci. Autor mówi "Aby wypełnić ludzkie serce, wystarczy walka prowadząca ku szczytom.". Camus odnajduje więc sens w buncie przeciwko losowi. Tylko dzięki takiej postawie można różnić się od bytów nieświadomych, czyli dać dowód swojego człowieczeństwa. Syzyf jest szczęśliwy, gdyż mimo przegranej drwi z bogów, których udało mu się przechytrzyć. Przeciwstawianie się złu, będące konsekwencją wolnego wyboru, może stać się realizacją wolności człowieka, nadawać sens jego życiu. Wiersz "Dziewczyna". Utwór opowiada o dwunastu braciach, którzy słysząc dziewczęcy głos za murem chcieli się koniecznie tam dostać: "Dwunastu braci, wierząc w sny, zbadało mur od marzeń strony, A poza murem płakał głos, dziewczęcy głos zaprzepaszczony." Głos dziewczyny jest symbolem czegoś nieuchwytnego, do czego dążymy. Staramy się za wszelką cenę dotrzeć do tego celu, celu życia, nie bacząc na przeciwności i przeszkody, jakie może nam zgotować los. Kiedy na starość pokonujemy "mur" to okazuje się, że danego celu w ogóle nie ma. W wierszu tym jest również obecny motyw wielokrotnej śmierci. Najpierw z powodu wycieńczenia giną bracia. Ich cienie, które podjęły za nich pracę, spotyka taki sam los, pracować przestają również ostatni burzyciele muru: młoty. Według egzystencjalistów byt człowieka nie ma z góry określonego sensu. Odrzucają więc istnienie Boga, człowiek jest wolny, samodzielnie kształtuje swoją rzeczywistość. Taka postawa ma swoje mankamenty, gdyż ogranicza ona istnienie tylko do życia ziemskiego. Jest więc nie do przyjęcia dla większości ludzi, którzy nie chcą godzić się na niebyt po swojej śmierci. Nadzieje może im przynieść tylko religia, obiecująca życie wieczne. Człowiek religijny nie poszukuje uzasadnienia swej postawy. Pokorne przyjęcie losu, wydaje mu się czymś oczywistym. Przeciwieństwem tego rodzaju zgody na los jest pewien rodzaj ucieczki od ograniczeń ziemskości. Może ona przyjąć formę świadomej rezygnacji przeżywania rozterek losu na rzecz odczucia radości, korzystania z życia. Jednak myśl egzystencjalna nieuchronnie prowadzi do uświadomienia absurdu i brzydoty świata. Wolność staje się przekleństwem, nic nie może być dla człowieka oparciem. Konieczność nieustannego dokonywania absurdalnych wyborów rodzi poczucie zagubienia, beznadziejności, pesymizmu. Lęk przed śmiercią, brak najwyższego dobra zmuszają do samodzielnego nakreślenia sensu istnienia. Sama świadomość nieuchronnego przeznaczenia nie chroni przed żadnym złem, gdyż prowadzi zawsze do refleksji, że nie sposób uniknąć nieuniknionego. Egzystencjalne lęki wytworzyły już u Platona tęsknotę do czegoś nierealnego, doskonałego. Z tego powodu stworzył on filozofię idealizmu. Kwestionuje ona wszelkie realne, konkretne rzeczy, kierując się ku niezmiennym i wiecznym ideom. Otwiera ona drogę do świata duchowego, w której cierpienie i śmierć nie są ostatecznym złem. Jednak z egzystencjalnego punktu widzenie idee to fikcje. Nigdy nie wiadomo, czy dokonany wybór okaże się słuszny. Dlatego pozostaje jedynie skupić się na aktualnych stosunkach międzyludzkich. Wysoko-moralna postawa może dać świadectwo prawdziwego człowieczeństwa.