51. Wyjaśnij dlaczego rozwój osobniczy człowieka dzielimy na różne okresy i etapy.
W rozwoju osobniczym człowieka obserwujemy pewną etapowość, wynika ona stąd, że rozwój poszczególnych struktur tkankowych, rozwój funkcji oraz stopień ich wzajemnych powiązań nie jest taki sam, ani nie przebiega w takim samym tempie przez cały czas trwania życia.
Pewne struktury czy funkcje są inne w poszczególnych okresach rozwoju niektóre z nich nasilają lub zmniejszają intensywność działania. Te różnice zachodzące w poszczególnych okresach są podstawą do podziału życia ludzkiego na okresy i etapy, czyli periodyzacji rozwoju osobniczego człowieka.
W różnych naukach o człowieku stosowane są różne podziały. W psychologii i pedagogice główne kryteria podziałów ontogenezy opierają się na rozwoju psychiki, motoryki i rozwoju psychospołecznym. Nauki o kulturze fizycznej opierają się na kryteriach rozwoju sprawności motorycznej. Różne działy medycyny opierają swe podziały na przemianach zjawisk odpornościowych i fizjologicznych, dążące do ustalenia stanów prawidłowych i patologicznych dla poszczególnych okresów rozwoju.
Historia periodyzacji życia człowieka jest dość długa i sięga starożytności. Od zarania dziejów życie ludzkie dzielono na różne okresy i etapy w zależności od celów i potrzeb, którym służył ten podział i stanu wiedzy o człowieku.
67. Scharakteryzuj okres dorastania człowieka.
Okres ten zwany jest również okresem młodzieńczym. Trwa do osiągnięcia ostatecznej wysokości ciała; podaje się też, że okres ten trwa od momentu uzyskania pełnej dojrzałości płciowej do całkowitego ustania procesów kostnienia. W okresie tym kończy się wiec proces różnicowania większości tkanek, w tym tkanki kostnej, odpowiedzialnej za ustalenie ostatecznych wymiarów ciała, utrwala się ukształtowanie budowy ciała charakterystycznej dla obu płci, a szczyt rozwoju osiąga większość funkcji fizjologicznych i biochemicznych.
Wiek, w którym ustają przyrosty wysokości ciała jest silnie zróżnicowany i zależy od tempa dojrzewania jednostki. Jako górną granicę ustania przyrostów wysokości ciała młodzieży miejskiej przyjmuje się wiek 17-18 lat dla dziewcząt i 18-19 lat dla chłopców, dla młodzieży wiejskiej granice te należy przesunąć o 1-2 lata później. Niekiedy pewne niewielkie zwiększanie się wysokości ciała notowane jest do 27 roku życia.
W sferze rozwoju motorycznego okres młodzieńczy cechuje powrót do równowagi między procesami pobudzenia i hamowania i ukształtowanie się motoryczności pełnej, zrównoważonej, z dużym bogactwem ruchów i wysokim poziomem zdolności motorycznych. Bardzo wyraźnie zaznacza się w tym okresie zróżnicowanie motoryczności w zależności od płci, trybu życia i wykonywanego zawodu.
Wraz z zakończeniem okresu młodzieńczego kończy się okres przewagi procesów anabolicznych nad katabolicznymi. Organizm wchodzi w fazę względnej równowagi metabolicznej.