1.Co rozumiesz przez aktywność fizyczną i podaj jej różne rodzaje.
Aktywność fizyczna to dowolna forma ruchu ciała spowodowana mięśniami szkieletowymi, która wpływa na wzrost przemiany podstawowej ponad wydatek energii spoczynkowej. Pod uwagę brane są tu wszystkie zajęcia w czasie wolnym, ćwiczenia, sporty, praca zawodowa i inne codzienne czynności. Pojęcia aktywności fizycznej odnosi się głównie do spontanicznej aktywności, realizowanej w czasie wolnym od pracy zawodowej, w dowolnej wybranej przez siebie ćwiczącego formie i wielkości obciążenia. Tak rozumiana aktywność fizyczna to obszar zainteresowania nauk o kulturze fizycznej oraz medycyny profilaktycznej. Aktywność fizyczna jest tylko jednym z wielu czynników, mogących oddziaływać na przebieg rozwoju człowieka. Oprócz czynników genetycznych i żywieniowych – wymienić należy szereg innych, takich jak stan zdrowia, wielkość rodziny, środowisko fizyczne i społeczno-ekonomiczne, czynniki sekularne, pora roku, mechanizmy psychologiczne. Aktywność fizyczna to: zajęcia rekreacyjne, zajęcia zawodowe, inne obowiązki.
2.Omów wpływ aktywności ruchowej na rozwój układu kostnego.
Systematyczna aktywność nie przyspiesza ani nie hamuje dojrzewania kośćca, natomiast na pewno sprzyja mineralizacji kości, podczas gdy brak aktywności zmniejsza mineralizację.
Systematyczna aktywność fizyczna nie wpływa na wzrastanie ciała na wysokość, wydaje się, że wyspecjalizowane jednostronne obciążenie kończyny intensywnymi ćwiczeniami sportowymi lub pracą nie pozostaje bez wpływu na wzrastanie długościowe kości.
Aktywność ruchowa wpływa na zwiększenie masy tkanki kostnej, np. u osób dorosłych w różnym wieku stwierdzono hypertrofię tkanki kostnej, zgodnie z intensywnością i rodzajem fizycznej pracy – wykonywanej przez te osoby zawodowo lub w zajęciach sportowych. Pod wpływem dużych obciążeń następuje grubienie warstw korowych kości, szczególnie od strony jamy szpikowej. Ograniczenie ruchu (unieruchomienie kończyny) powoduje przyspieszenie zrzeszotnienia (osteoporozę) i resorpcję kości.
3.Jaki jest wpływ aktywności ruchowej na rozwój układu mięśniowego.
Aktywność ruchowa jest ważnym czynnikiem determinującym ciężar ciała. Trening z reguły powoduje wzrost masy ciała szczupłego kosztem tłuszczu, tak że całkowita masa ciała często nie ulega istotnym zmianom. Trening fizyczny przynosi wyraźną redukcję masy ciała lub zmianę jego składu dopiero po 2-3 miesiącach stosowania. Zwiększenie masy mięśniowej jest zmianą korzystną – zwiększa możliwości adaptacyjne organizmu (nie jest zatem ważna masa ciała, lecz jej skład).
4.Wyjaśnij związki między aktywnością ruchową a składem ciała człowieka.
Aktywność ruchowa jest ważnym czynnikiem determinującym ciężar ciała. Trening powoduje z reguły wzrost masy ciała szczupłego kosztem tłuszczu, także całkowita masa ciała często nie ulega istotnym zmianom. Trening fizyczny przynosi wyraźną redukcje masy ciała lub zmianę jego składu dopiero po 2-3 miesiącach stosowania. Zwiększenie masy mięśniowej jest zmianą korzystną – zwiększa możliwości adaptacyjne organizmu (nie jest zatem ważna masa ciała lecz jego skład).
U mężczyzn masa ciała szczupłego utrzymuje się na zbliżonym poziomie od 18-19 do 36-45 roku życia, po czym ulega zmniejszeniu . Ludzie o wyższym poziomie aktywności fizycznej wykazują z reguły – we wszystkich kategoriach wieku – mniejsze odtłuszczenie i większą wydolność, co może łagodzić przebieg wielu procesów starzenia się.
5.Omów związki między aktywnością ruchową i wydolnością fizyczną człowieka (zwłaszcza funkcją układu krążenia).
Na ogół osoby wytrenowane charakteryzuje wyższy pułap tlenowy (VO2max) niż osoby nie wytrenowane. Np. maksymalny pobór tlenu jest szczególnie wysoki u zawodników dyscyplin wytrzymałościowych. Wydolność fizyczna młodzieży trenującej systematycznie jest wyraźnie wyższa niż młodzieży nie trenującej lub trenującej niesystematycznie. Im mniejszy jest początkowy maksymalny pobór tlenu, tym większa jest jego poprawa po treningu i odwrotnie. Osoby starsze prowadzące siedzący tryb życia mają taką samą możliwość względnego przyrostu wydolności pod wpływem treningu biegowego, jak osoby w młodszym wieku. Ludzie w starszym wieku dodatnio reagują na wysiłki wytrzymałościowe, które powodują w organizmie korzystne zmiany adaptacyjne. Stosowanie ćwiczeń biegowych przez ludzi w średnim i starszym wieku prowadzi nie tylko do zahamowania spadku wydolności fizycznej (określanej wskaźnikiem VO2max), ale nawet do jej podwyższenia. Trening wytrzymałościowy w średnim i starszym wieku powinien odbywać się zgodnie z odpowiednią metodyką popartą kontrolą lekarską, szczególnie w początkowym okresie stosowania biegu.
Ciśnienie tętnicze jest zazwyczaj niższe u sportowców niż u ludzi nieuprawiających sportu, niższe też jest zazwyczaj u ludzi pracujących fizycznie niż u urzędników. Systematyczny wysiłek fizyczny przeciwdziała wzrostowi ciśnienia krwi.
Ograniczenie aktywności ruchowej u człowieka zmniejsza tolerancję węglowodanów i zaburzenia gospodarki wapniowej organizmu, manifestujące się utratą wapnia poprzez nerki, odwapnieniem układu kostnego (zmniejszeniem jego odporności mechanicznej), skłonnością do zaparć i inne. Po dłuższym unieruchomieniu występują zmiany neuropsychiczne, upośledzenie termoregulacji i wiele innych.
6.Przedstaw podstawowe zasady „treningu profilaktycznego” (doboru i prowadzenia ćwiczeń).
-optymalna częstotliwość zajęć treningowych wynosi 3-5 razy tygodniowo. Zajęcia prowadzone 5 razy w tygodniu przynoszą lepszy efekt niż 3 razy w tygodniu, ale różnica jest niewielka. Zajęcia 2 razy w tygodniu nie przynoszą znacznego efektu fizjologicznego,
-optymalna intensywność zajęć treningowych odpowiada u młodych zdrowych ludzi 50-85% ich maksymalnych możliwości (tzw. zapotrzebowanie organizmu na tlen podczas tych zajęć sięga 50-85% indywidualnego maksymalnego poboru tlenu przez organizm),
-czas trwania zajęć z taką intensywnością powinien wynosić 15-60 min. Jeżeli intensywność wysiłków jest niższa, zajęcia powinny trwać dłużej i odwrotnie. Dla ludzi o mniejszej wydolności serca zaleca się zajęcia o mniejszej intensywności, ale dłużej trwające.
-im starszy jest uczestnik omawianych zajęć, tym mniej intensywny wysiłek wystarcza dla uzyskania efektów treningowych,
-rodzaj stosowanych ma drugorzędne znaczenie. Muszą one jednak angażować duże grupy mięśniowe, zawierać elementy rytmiczne i nadawać się do dłuższego kontynuowania,
-tego rodzaju zajęcia zwiększają w ciągu kilku miesięcy maksymalny pobór tlenu (wydolność fizyczna) o 10-30%, zależnie głównie od stanu wyjściowego.
-zajęcia „treningu profilaktycznego” ludzi, którzy nie uprawiali ostatnio systematycznie sportu, zwłaszcza ludzi w średnim wieku, mogą być podejmowane tylko po odpowiedniej kontroli lekarskiej i przy stałej konsultacji kompetentnego lekarza.