Dominik Wiechowski Grupa: E9G2S1

Temat: „Wartości i antywartości inżyniera elektronika.”

Inżynier, to słowo pochodzące od łac. ingenium- zmysł wynalazczy. Istota działalności inżynierskiej opiera się na wykorzystaniu praw fizyki i techniki do panowania nad Przyrodą. Panowanie to nie polega na „naginaniu" jej do zaspokajania potrzeb ludzkich, ale raczej na zastępowaniu sztucznymi wytworami myśli inżynierskiej: maszynami, procesami, budowlami, itp..

Rozwój techniki, a co za tym idzie także technologii, spowodował znaczącą zmianę w sylwetce i roli inżyniera.

Na początku XIX wieku spełniał on rolę głównie wynalazcy i konstruktora pojedynczego urządzenia.

Obecnie może być też menadżerem czy logistykiem, działających na wielką skalę systemów technicznych.

Wśród absolwentów szkół wyższych jest zaledwie 5% inżynierów. Cała Europa cierpi na brak wykwalifikowanej kadry inżynierskiej.

Podstawowym działaniem każdego inżyniera, niezależnie od branży i sfery działania, jest projektowanie rozumiane jako obmyślanie sztucznych układów, czyli systemów materialnych w zakresie techniki.

Współczesny produkt, jako wytwór myśli technicznej, nie istnieje sam dla siebie. Jest zawsze spełnieniem pewnych oczekiwań rynku. Dlatego inżynierowie już na etapie jego projektowania muszą pamiętać o kosztach, konkurencji i całej ekonomicznej otoczce, niezbędnej by pomysł zamienić w produkt i sprzedać.

Wytwarzanie dla do zysku - istotny cel współczesnej działalności inżynierskiej . Co za tym idzie, inżynier jest narażony na wiele nie moralnych zachowań.

Dobrego inżyniera nie może cechować mentalność najemnika „powiedz mi, co mam Ci zrobić, a ja to zrobię”.

Inżynierowie i technicy swoją pracą wpływają na jakość życia i zaspokajania rosnących potrzeb społeczeństwa. Konieczne jest, aby postępowali etycznie, zasługując na zaufanie i szacunek kolegów, podwładnych i przełożonych, podtrzymując chlubne tradycje zawodowe i przyczyniając się do wszechstronnego rozwoju Ojczyzny. Nauka, wiedza i praktyka powinny służyć dobru, zdrowiu i szczęściu każdego człowieka. Wszelkie planowanie, działanie i tworzenie powodujące zgubę ludzką, zagładę, cierpienie fizyczne i moralne jest działalnością nieetyczną, zasługującą na bezwzględne i powszechne potępienie.

Inżynier powinien utrzymywać swoje kwalifikacje na najwyższym poziomie mając na względzie zapewnienie doskonałości zgodnie z tym, co jest uważane za dobrą praktykę w zawodzie i szacunek dla prawa kraju, w którym pracuje. Jego zawodowa rzetelność i intelektualna uczciwość powinny być gwarancją bezstronności sporządzanych analiz, ocen i wynikających z nich decyzji.

Współcześnie istnieje ryzyko swoistej socjologizacji normy – uznania tego, co akceptowane za normę, choćby to była patologia. Przykładem takich zjawisk mogą być choćby zjawiska korupcyjne, czy dążenie do legalizacji aborcji jako czynu złego. W środowisku inżynierskim – niejednokrotnie działalność techniczna, projektancka łączy się z działalnością gospodarczą. To zaś prowadzi do ryzyka zawyżania kosztów prowadzenia takich agend, a jednocześnie zmniejszania zobowiązań na rzecz stowarzyszenia. W przestrzeni skorumpowanego państwa, czy wielkich afer polityczno-korupcyjnych, może się wydawać, że takie postępowanie zasługuje na tolerancję.

Trzeba jednak pytać, czy usprawiedliwieniem może być na przykład to, że państwo nakłada zbyt wysokie podatki, nie dając możliwości rozwoju, a przez to faktycznie dba o interes własnych elit rządzących, a nie obywateli? Wszelka tendencja uznania tego, co odgórne, legalne, akceptowalne na poziomie elity władzy za etyczne oznacza faktycznie błąd socjologizacji normy. Nawet jeśli w środowisku złodziejskim, przywłaszczenie sobie cudzej rzeczy jawi się jako cnota, nie zmienia to faktu, że to działanie, ten czyn pozostaje w kolizji z normą etyczną, nakazująca szacunek wobec cudzej własności. Tym bardziej, w sytuacji zagrożenia uznaniem patologii za normę jawi się potrzeba odpowiedzialności.

Oddziaływanie techniki na społeczeństwo, dobrze oddaje zakrawające na paradoks stwierdzenie Agazziego, że „środowiskiem naturalnym współczesnego człowieka jest sztuczny świat” stanowiący łączny wytwór nauki i techniki, czyli systemu naukowo-technicznego. Sprawa technicyzmu wiąże się z procesem omówionej powyżej autonomii systemu technicznego.

Dobre postępowanie w technice to przede wszystkim pamiętanie o tym, że technika jest eksperymentowaniem społecznym (Schinzinger i Martin) i jako takie nie powinno być czynione przy ignorowaniu kosztów ponoszonych przez użytkowników, lecz z dbałością o to, by koszt ten był jak najmniejszy, a oferta technicznej innowacji prezentowana z uwzględnieniem ryzyka i zagrożeń, jakie niesie. Takie ujęcie problemu niewątpliwie nosi znamiona pewnego utylitaryzmu. Wydaje się zatem konieczne wskazanie jako horyzontu postępowania dobra osoby ludzkiej.

Grecyzacji takich norm dobrego postępowania w technice służą kodeksy etyki inżynierskiej oraz etyk zawodowych inżynierii biologicznej (medycyna), społecznej (prawo, ekonomia, zarządzanie) itd.

Tytułem przykładu można zacytować tutaj fragment Kodeksu Etycznego Fédération Européenne d'Associations Nationales d'Ingénieurs adresowanego do inżynierów zjednoczonej Europy. Oto według tego kodeksu „inżynier powinien utrzymywać swoje kwalifikacje na najwyższym poziomie mając na względzie zapewnienie doskonałości zgodnie z tym, co jest uważane za dobrą praktykę w zawodzie i szacunek dla prawa kraju, w którym pracuje. Jego zawodowa rzetelność i intelektualna uczciwość powinny być gwarancją bezstronności sporządzanych analiz, ocen i wynikających z nich decyzji”.

W świetle tego typu kodeksów można ułożyć konkretną listę zakresu odpowiedzialności specjalistów z zakresu rozmaitych technologii wynikającej z roli projektantów, tj. autorów nowych rozwiązań.