WYKŁAD 2 – 23.09.2007
UCZESTNICY STOSUNKÓW MIEDZYNARODOWYCH I ICH MECHANIZMY
Pojecie uczestnika stosunków międzynarodowych i kryteria ich podziałów
Uczestnicy stali i zmienni
Uczestnicy obiektywni i subiektywni
Mechanizmy stosunków międzynarodowych
Uczestnikami stosunków międzynarodowych się nie tylko dyplomaci, prezydenci bądź inne osoby reprezentujące państwa (są to symboliczni uczestnicy)
Poza nimi działa jeszcze wiele innych podmiotów na.: partie polityczne, religie, wyznania, kościoły, instytucje gospodarcze, organizacje transnarodowe.
Uczestnikami stosunków międzynarodowych są także organizacje terrorystyczne, ale także organizacje pozarządowe, które działają poza granicami państwowymi.
Uczestnikiem stosunków międzynarodowych można nazwać każdego posiadacza jakiejś aktywności, która wpływa na stosunki międzynarodowe w sensie pozytywnym lub negatywnym, ale pod jednym warunkiem, że jest to działanie bądź działalność ciągła, wolna, świadoma i zamierzona, oraz wykraczająca w swych skutkach poza granice jednego kraju.
Uczestnikami stosunków międzynarodowych są podmioty zdolne do aktywności międzynarodowej, a więc do zmieniania lub utrudniania w sposób zamierzony stanu środowiska międzynarodowego.
Klasyfikacja i podziały uczestników stosunków międzynarodowych:
Państwowi uczestnicy – należą państwa i ich suwerenne władze (rządy)
Pozapaństwowi uczestnicy
Narody
Organizacje międzynarodowe, rady międzynarodowe
Transnarodowe organizacje
Partie polityczne, organizacje społeczne, osoby fizyczne
Inny podział wyróżnia uczestników:
Podmiotowych – podmioty państwa międzynarodowego i podmioty stosunków międzynarodowych (Państwa, Watykan, międzyrządowe i pozarządowe organizacje międzynarodowe)
Przedmiotowych – różnego rodzaju zjawiska, rzeczy (dobra o charakterze materialnym), które są obiektem zainteresowań pozostałych uczestników. Uczestnikami przedmiotowymi są np.: osiągnięcia technologiczne, surowce naturalne o charakterze strategicznym, arsenały brani, osiągnięcia kulturowe, dobra zaliczane do dóbr kulturowych.
Uczestnicy:
Obiektywne podmioty siły natury, …
Subiektywne podmioty poszczególni przywódcy, procesy będące dziełem człowieka
Uczestnictwo w międzynarodowych stosunkach politycznych to inaczej udział różnych podmiotów w pewnej zbiorowej aktywności to inaczej działanie w zespole lub wniesienie własnego wkładu do przemian międzynarodowych
Najważniejszymi mechanizmami sterującymi międzynarodowymi stosunkami politycznymi są:
Polityka zagraniczna danego kraju
Dyplomacja
Normy międzynarodowe (prawo międzynarodowe)
Uwarunkowania i czynniki poza polityczne
Polityka zagraniczna to działanie celowe zorientowane na poszerzenie skali własnej autonomii i wpływów. Polityka zagraniczna każdego państwa odzwierciedla interesy danego narodu jednocześnie jest przejawem owej aktywności państwa jako uczestnika.
Polityka zagraniczna jest to zorganizowany i skierowany na zewnątrz wysiłek państwa w celu osiągnięcia zabezpieczenia jego żywotnych interesów
Polityka zagraniczna jest prowadzona przez państwa za pośrednictwem upoważnionych do tego organów (MSZ) za pośrednictwem upoważnionych do tego osób, ministrów spraw zagranicznych, rząd, prezydent.
Polityka zagraniczna prowadzona jest w interesie państwa, który oficjalnie utożsamia się z interesem narodowym lub ogólnospołecznym.
Polityka zagraniczna prowadzona jest w stosunku do innych państw, z innymi państwami lub przeciwko innym państwom.
Celem polityki zagranicznej państwa jest zapewnienie ochrony i bezpieczeństwa mieszkańców kraju, zapewnienie ekonomicznego rozwoju kraju poprzez wspomaganie odpowiednich resortów gospodarczych.
Celem polityki zagranicznej państwa jest zapewnienie spójności narodowej, czyli unikanie … mogących doprowadzić do … zewnętrznych podziałów i konfliktów.