Tkanka jest to zespół komórek pełniących w organizmie
określoną funkcję. Powstają w czasie rozwoju zarodkowego
poszczególnych listków zarodkowych: ektodermy, entodermy
i mezodermy. Wśród tkanek zwierzęcych wyróżnia się
cztery podstawowe typy:
Tkankę nabłonkową
Tkankę mięśniową (gładką, poprzecznie prążkowaną
szkieletową i sercową)
Tkankę nerwową i glejową
Tkankę łączną (właściwą, szkieletową, płynną)
- Tkanka nabłonkowa Jest to jedna z najstarszych ewolucyjnie
tkanek. Rozwija się ze wszystkich rodzajów listków zarodkowych.
Cechą charakterystyczną nabłonków jest zwarty układ
komórek, ponieważ między komórkami jest bardzo mała
ilość substancji międzykomórkowej.
- Tkanka mięśniowa Ma zdolność kurczenia się dzięki obecności
mikrofibryli, czyli włókien białkowych. Każda miofibryla składa
się z krótkich włókien białkowych tzw. miofilamentów. Te zaś
zbudowane są z dwóch rodzajów białek: aktyny i miozyny.
Dzięki nim jest wykonywanie ruchów - kurczenie i rozkurczanie.
- Tkanka nerwowa - U wszystkich kręgowców powstała z
ektodermy, a jej funkcją jest przewodzenie impulsów oraz
odbierania, przetwarzanie i przekazywanie bodźców
fizycznych i chemicznych dochodzących do wszystkich narządów
zmysłu. Podstawowa jednostką strukturalną budującą tkankę
nerwową jest neuron (komórka nerwowa). Zbudowany jest
on z ciała komórki (perykarionu) oraz dwóch typów
wypustek: dendrytów i aksonu (neurytu).
- Tkanka łączna właściwa Zbudowana jest z substancji
pozakomórkowej oraz włókien kolagenowych i elastylowych.
Komórki tej tkanki są bardzo zróżnicowane pod względem
morfologicznym i czynnościowym
Tkanka łączna płynna, czyli krew należy do należy do tkanek
płynnych, ponieważ substancja pozakomórkowa - osocze
składa się głównie z wody, związków organicznych i jonów.
W osoczu znajdują się krwinki, czyli elementy morfotyczne krwi:
Erytrocyty (czerwone krwinki) -zawierają czerwony barwnik –
Hemoglobinę, Produkowane są w czerwonym szpiku kostnym,
żyją około 120 dni a następnie wychwytywane są przez
śledzionę gdzie następuje ich rozpad.
Leukocyty (białe krwinki) - posiadają duże jądra komórkowe,
nie posiadają żadnego barwnika. W cytoplazmie mają bardzo
dużo ziarnistości lub nie mają ich wcale. Leukocyty są zdolne do
przemieszczania się i przenikania przez ściany naczyń
krwionośnych. Białe ciałka krwi przede wszystkim zwalczają
bakterie, produkują przeciwciała
Trombocyty (płytki krwi) - umożliwiają krzepnięcie krwi,
Powstają w czerwonym szpiku kostnym.
Skóra składa się z trzech warstw;
naskórek (epidermis) – warstwa zewnętrzna pełniąca funkcję
ochronną i rozrodczą, która posiada barwnik – melaninę,
nadającą włosom i skórze barwę; naskórek dzieli się na 4 lub 5
warstw w zależności od grubości: warstwa rogowa, warstwa
jasna, warstwa ziarnista, warstwa kolczysta, warstwa podstawna
skóra właściwa warstwa środkowa, zawiera receptory, naczynia
krwionośne, nerwy oraz gruczoły, np. potowe, a także korzenie
włosów, jest to warstwa odżywcza i wspierająca
tkanka podskórna – warstwa najgłębsza, zbudowana z tkanki
łącznej właściwej luźnej; zawiera komórki tłuszczowe,
izoluje przed nagłymi zmianami temperatury.
Tkanka kostna jest najtwardszą tkanką gdyż jej substancja
pozakomórkowa wysycona jest solami mineralnymi głównie
fosforanem, węglanem wapnia i fosforanem magnezu. Zbudowana
jest z istoty międzykomórkowej oraz komórek kostnych:
osteocytów - komórek kostnych, osteoblastów - komórek
kościotwórczych, osteoklastów - komórek kościogubnych. Kości
utworzone są z dwóch rodzajów tkanki kostnej. Jednym z nich
jest tkanka kostna zbita zbudowana z blaszek kostnych i komórek
kostnych, które ustawiają się dookoła tętnicy w kanałach zwanych
kanałami Haversa. Jest to tkanka bardzo twarda i wytrzymała na
urazy. Istota zbita tworzy głównie trzony kości długich. Drugim
typem jest tkanka kostna gąbczasta zbudowana z luźno i
nieregularnie ułożonych blaszek kostnych. W przestrzeniach
między tymi blaszkami znajdują się jamki szpikowe wypełnione
tkanką krwiotwórczą. Tkanka ta wypełnia nasady kości długich.
Tkanka tłuszczowa - w cytoplazmie komórek budujących tą
tkankę gromadzą się krople tłuszczu. Tkanka tłuszczowa znajduje się
głównie w warstwie podskórnej (wzmacnia i nadaje skórze elstyczność)
oraz otacza niektóre narządy wewnętrzne. Komórki tłuszczowe
uwalniają tłuszcz, jako materiał energetyczny dla procesów
oddychania komórkowego,