Podział lin:

1)liny jednozwite (zwane splotami) – jednowarstwowe lub o większej ilości warstw drutów, skręcane są wokół centralnego rdzenia, składającego się z centralnego drutu. W przypadku większej ilości warstw drutów, najistotniejszy jest kierunek zwicia warstwy zewnętrznej, branej pod uwagę do oznaczania lin (Z, S)

2)liny dwuzwite – jedna lub dwie warstwy splotów jednozwitych skręconych wokół rdzenia. Możliwe są następujące uniwersalne oznakowania lin:

- RHOL – liny prawe przeciwzwite, gdzie druty w splotach użytych do produkcji skręcone zostały w kierunku lewym, natomiast splotki w linie w kierunku prawym

- LHOL – liny lewe przeciwzwite, gdzie druty w splotach użytych do produkcji skręcone zostały w kierunku prawym, natomiast splotki w linie w kierunku lewym

- RHLL – liny prawe współzwite, gdzie zarówno liny w splotach użytych do produkcji, jak i sploty w linie skręcone zostały w kierunku prawym

- LHLL - – liny lewe współzwite, gdzie zarówno liny w splotach użytych do produkcji, jak i sploty w linie skręcone zostały w kierunku lewym

3)liny trójzwite – liny dwuzwite skręcone wokół centralnego rdzenia

Typy skręcania lin można opisać następująco:

1)liny jednozwite (sploty) – przykładowe konstrukcje 1x7, 1x19, 1x37, 1x61; są bardzo sztywne, mało elastyczne, wysoce odporne na rozciąganie, stąd ich częste zastosowanie w konstrukcjach odciągowych

2)liny dwuzwite

- przeciwzwite: kierunek zwicia drutów w splotkach jest odwrotny do kierunku zwicia splotek w linie, punktowy styk drutów w konstrukcji

- współzwite: kierunek zwicia drutów w splotkach i kierunek zwicia splotek w linie jest jednakowy, linowy styk drutów w konstrukcji, większa elastyczność i lepsza odporność na rozciąganie i zużycie dynamiczne, przy większej tendencji do odkręcania w przypadku lin standardowych konstrukcji

3)liny wielozwite (wielosplotkowe) - brak tendencji do odkręcania lub pełna nieodkrętność zarówno dla lin przeciwzwitych jak i współzwitych, polecane szczególnie dla urządzeń dźwignicowych w układzie jednej liny nośnej dużym zakresie podnoszenia ładunków (np. żurawie budowlane: wieżowe lub samojezdne)

Budowa dwuzwitej liny stalowej: metalowy rdzeń liny, splotka, druty, drut rdzeniowy

Materiały stosowane do produkcji lin stalowych:

1)mat na druty (cynk walcówka) – druty, splotki, liniska

2) syntetyczne – rdzenie pełne, wypełnienia, pokrycia

3)smary – do rdzenia, do liny, eksploatacyjne

4)materiały na rdzenie (włókna, druty) – rdzenie włókienne, splotki, rdzenie stalowe

Powierzchnie lin stalowych różnych konstrukcji: lina zamknięta, spiralna, sześciosplotowa, ośmiosplotkowa, deformowana

Zawiesia linowe: jednocięgnowe, dwucięgnowe, trzycięgnowe, czterocięgnowe

Typy zakończeń lin:

- zawiesie zaplecione typu F

- zawiesie zaplenione z kauszą typ FK

- zawiesie zaciśnięte aluminium typ F

- zawiesie zaciśnięte z kauszą typ FK

- zawiesie zaciśnięte z kauszą pełną typ FK

- zawiesie z kauszą widełkową

- zakończenie liny za pomocą zacisków linowych kabłąkowych

Zawiesia łańcuchowe: jednocięgnowe, dwucięgnowe, trzycięgnowe, czterocięgnowe, bezkońcowe, pętlowe

Zawiesia pasowe:

- lekkie, miękkie, elastyczne

- temp. pracy pasów od -40°C do +100°C

- współczynnik bezpieczeństwa – 7 (bardzo dobry)

- odporne na działanie chemikaliów

Nośność zawiesi pasowych określana jest za pomocą ich kolorów (od 500fioletowy do 5000kg pomarańczowy)

Współ nośności jest zależny od kąta:

-prosty=1; do 45⁰=1,12; 46-60⁰=0,8

Pasy:

- jednocięgnowe zakończone ogniwami, dwuwarstwowe

- szyte z dwu warstw pasa

Dalszy podział zawiesi pasowych jest prowadzony ze względu na liczbę warstw i cięgien występujących w zawiesiu. Jako zakończenie zawiesi, stosuje się w zależności od potrzeb wszelkiego rodzaju haki, szakle, ogniwa, bądź uchwyty specjalistyczne.

Koła i krążki

1)wielokrążek zwykły – rodzaj wielokrążka, w którym krążki są połączone jeden za drugim

Siła P niezbędna do uniesienia ciężaru Q wynosi: $P = \frac{Q}{k}$ (k – liczba odcinków cięgna przebiegających pomiędzy zbloczami (zespołami krążków)

Jeżeli koniec cięgna umocowany jest do zblocza nieruchomego to k=2n ($P = \frac{Q}{2n}$), a jeśli do ruchomego to k=2n+1 ($P = \frac{Q}{2n + 1}$) (n – liczba krążków przesuwnych).

2)wielokrążek potęgowy – szeregowy ciąg krążków przesuwnych

$P = \frac{Q}{2^{n}}$ (n – liczba krążków przesuwnych)

3)wielokrążek różnicowy – występuje krążek przesuwny, a krążek stały składa się z dwóch kół o różnych promieniach

$P = \frac{R - r}{2R} \bullet Q$ (Q – siła użyteczna; P – siła poruszająca)

Nr	Masa N	Siła N	Podnosimy cm	Dł ciągnięcia
1	100	100	10	10
2	100	50	10	20
3	100	33,3	10	30
4	100	25	10	40

Haki: -ze stali węglowej; -łańcuchowy; -kontenerowy;

-z przegubem; -z mechanizmem zwalniającym ładunek;

-dwudrożny; -szekla podłużna; -samozatrzaskowy;

Zblocza hakowe: -zblocza hakowe długie; -zblocza krótkie

2-krążkowe (4-, 6-krążkowe)

Kąt odchylenia zawiesia jest mierzony w sposób pokazany na rysunku. Obciążenie zmniejsza się wraz ze wzrostem rozwarcia kąta. Nie powinno się przekraczać 60°.

Podział chwytaków robotów:

I)Ze względu na budowę:

1)napędu: mechaniczny, pneumatyczny, hydrauliczny, elektromagnetyczny, adhezyjny

2)układu przeniesienia napędu: nożycowy, szczypcowy, imadłowy, opasujący (opadający)

3)układu wykonawczego: 2-, 3-, wielo-szczękow, inny

4)z końcówkami: sztywnymi, sprężystymi, elastycznymi

II)Ze względu na sposób trzymania detalu: kształtowe, siłowe, siłowo-kształtowe

Ze względu na sposób umocowania chwytaka: ręczny, automatyczny (z adapterem)

Sposób realizacji uchwytu:

- nożycowy, szczypcowy, imadłowy

- chwytak zewnętrzny, chwytak wewnętrzny

Chwytaki mechaniczne zastosowanie:

- do transportu odpadów komunalnych i przemysłu lekkiego, pociętych opon

- pomocnicze

- do transportu złomu, surówki hutniczej, kamieni, żużlu

Trawersa TRW- służy do prac przeładunkowych wykonywanych przy pomocy wózka widłowego. Szybki i prosty montaż.Służą np.do transportu w poziomie kręgów

Chwytaki elektromagnetyczne:

- do transportu drewna, kamieni, gałęzi drzew, szlamu, pływających odpadów

- do transportu złomu mieszanego, złomu paczkowanego, bali, odpadów przemysłowych

- do transportu złomu, surówki technicznej, odpadów przemysłu ciężkiego, złomu paczkowanego, kamieni

Chwytaki magnetyczne:

- z rozłącznym polem magnetycznym

Budowa: bolec bezpieczeństwa na dźwigni, zaczepy zabezpieczające dźwignię, dźwignia ręczna, „ucho’ do podnoszenia, korpus chwytaka

Chwytaki specjalne:

- do transportu deskowań cylindrycznych

- do transportu i pozycjonowania wszystkich typów ładunków w zwojach i na paletach

Trawersy:

- do przenoszenia stropów (typ FILIGRAN)

- służy do prac przeładunkowych wykonywanych przy pomocy wózka widłowego:szybki montaż i prosty (TRW)

- służą do transportu w poziomie kręgów, pierścieni, bębnów itp.; podwieszane bezpośrednio na haku dźwignicy (TRK)

Podnośniki:

- śrubowe (do zmiany wózków w pociągu)

- zębatkowe

- tłokowe (do podnoszenie samochodów, wysypywania ładunków, wykorzystywane przy podnoszeniu ludzi (np. w szpitalu), na liniach produkcyjnych (przemysłowe))

Klasyfikacja żurawi:

I)Stałe:

1)Wysięgnicowe/wysięgnikowe: na słupie stałym, na słupie podwieszonym, na słupie obrotowym, na słupie obrotowym podwieszonym

2)Wieżowe nieprzejezdne

II)Przejezdne:

1)Wieżowe: gąsiennicowe, kołowe, samochodowe, torowe

2)Samojeznde: samochodowe, kolejowe, gąsiennicowe, kołowe (portowe, terenowe, przemysłowe)

3)Szynowe: z napędem ręcznym, warsztaty montażowe, pokładowe, portowe, do pracy na składowisku,

*4)Ze składanymi ramionami

Żurawie wieżowe:

1)nieprzejezdne: remontowe na platformie wiertniczej, przewoźne

2)przejezdne: gąsiennicowe, samochodowe, kołowe, torowe (stoczniowe wyposażeniowe, stoczniowe remontowe, stoczniowe do montażu sekcji, portowe kontenerowe)

samomontujące się: chwytakowe, do pracy nieregularnej, na składowisku materiałów

Budowa żurawia: **konstrukcja zbudowana z modułów przykręconych jeden na drugim **silnik obracający górą żurawia **kabina operatora **silnik wciągarki, **ramię

Stateczność i charakterystyka udźwigu żurawi:

Stateczność statyczna żurawia można wyznaczyć w opraciu o normę PN-ISO 4305 lub metodę opartą na analizie położenia wypadkowej reakcji podpór. Stateczność jest zapewniana gdy $\frac{M_{\text{US}}}{M_{\text{WY}}} \geq 1$

M_US -moment ustalający; M_WY- moment wywracający

Suwnice:**pomost jednodźwigarowy **pomost podwieszony **most linotorowy **most/półmost **mostowiec **brama/półbrama **wieża **kontenerowe

Suwnice pomostowe

W zależności od udźwigu, rozpiętości i przeznaczenia suwnice mogą być: **jedno- i wielo-dźwigarowe **jedno- i dwu-hakowe **z chwytakami i chwytnikami **ze specjalnym wyposażeniem.

Wszystkie rodzaje suwnic pomostowych mają jednak pomostowe cechy wspólne. Na dźwigarach nośnych, które są przejezdne wzdłuż obsługiwanej hali, przemieszczają się wózki, a na nich są ustawione cięgniki linowe unoszące ładunki. Udźwigi suwnic obejmują następujące wielkości: 3,2; 5; 8; 12,5; 16; 20; 32; 50T.

Rozpiętości suwnic mieszczą się w granicach 8-32m.

Do zasadniczych zespołów składowych suwnic pomostowych można zaliczyć: **konstrukcję kośną **wózek suwnicowy **mechanizm podnoszenia **mechanizm jazdy

Wózki suwnic pomostowych zaopatrzone są w mech jazdy w zależności od rozpiętości torów suwnic.

Suwnice bramowe

- posiadają konstrukcję nośną wykonaną w kształcie bramy składającej się z poziomego dźwigara wspartego na podporach

- są stosowane wówczas, gdy tory suwnicowe muszą być ustawiane na poziomie składowania ładunków

- zastosowanie: w magazynach odkrytych, na placach budów, na nabrzeżach portowych itp.

Schematy rozwiązań suwnic półbramowych i bramowych:

- suwnice z dźwigarami poziomymi wystającymi poza podparcia. Podnoszenie masy (ładunku) realizowane jest wciągnikiem elektrycznym jeżdżącym po belce- torze wózka. Wózek wciągnika zawieszony jest na belce.

- suwnica może być w odmianie wieżowej z zamontowanymi wysięgnikami

- suwnica w której wózek wciągarki przejeżdża po torach ułożonych w górnej części dźwigarów poziomych

W suwnicach bramowych o rozpiętości L=10 m, jedna podpora stanowi konstrukcję sztywno połączoną z dźwigarem poziomym, druga zaś jest połączona z nim przegubowo i stanowi zazwyczaj konstrukcję kratową płaską. Układ taki jest konieczny dla uniknięcia zaklinowania się podpór na torze suwnic.

Udźwig suwnic bramowych wahają się w znacznych granicach. Zazwyczaj są stosowane od 2-10 T udźwigu i rozpiętości 5-20m.

W kraju wg dokumentacji zakładu w Bytomiu produkowane są suwnice hakowe i chwytakowe o udźwigach 2, 3 i 5 T oraz o rozpiętości 18, 24 i .

Prędkości podnoszenia wynoszą ok. 30-40m/min, prędkości jazdy wózka 60 i 90 m/min, natomiast jazdy suwnicy 28m/min.

Suwnice wspornikowe (konsolowe|)

Systemy HB (lekkie suwnice podwieszane)

System ESB **udźwigi do 2,0 t **możliwa jazda po łukach **niska zabudowa **duże odstępy pomiędzy elementami zawieszenia **elektryczny napęd jazdy (opcja)

Suwnice kontenerowe

Pewną odmiana suwnic bramowych są suwnice kontenerowe, charakteryzujące się zastosowaniem w układzie jezdnym kół pneumatycznych, dzięki czemu nie muszą być układane tory jezdne. Układ konstrukcji nośnej jest przystosowany ponadto do podnoszenia kontenerów.

Reachstackery

Są to nowoczesne urządzenia załadunkowo- rozładunkowe służące do składowania w centrach logistycznych, portach morskich, bazach przeładunkowych, centrach dystrybucji gotowych towarów.

Oszacować charakterystykę składowo-przeładunkowe reachstackera : na krótkim zasięgu 45 ton a na długim ok. połowę 27 ton

Zintegrowane jednostki ładunkowe ZJŁ masa brutto 45 ton, długość 12m, przekrój poprzeczny 2,5x2,5 m

Mocowanie ładunków w transporcie

-nie należy zostawiać niezabezpieczonych luk pomiędzy ładunkiem a burtami

-niewłaściwe użycie środków mocujących jest równoznaczne z brakiem jego zamocowania

-dobrze zamocowany ładunek nie ma prawa zmienić swojego położenia względem podłoża o burt ładowni podczas jazdy

-nie przekraczać dopuszcz wartości dla masy ładunku i DMC

-palety i środki mocujące też ważą

-nie zawsze 1litr=1kg

Ściana czołowa i tylna 40% dopuszczalnego obciążenia; burty boczne 30%;

Wartość nominalna= max obciążenie dN

Współczynnik 0,3- potrzeba F=300 kg by poruszyć 1000kg

Kody kreskowe są graficznym odwzorowaniem informacji za pomocą kresek i odstępów pomiędzy nimi . umożliwia odkodowanie info w celu jej późniejszego szybkiego i bezbłędnego odczytu

Idea odczytu- powierzchnie jasne odbijają światło a ciemnie pochłaniają (czyta białe)

Systemy kodów : EAN/UPC, Codabar, ITF, Code 39, Code 128

Wyróżniamy kody jednowymiarowe i dwuwymiarowe

Budowa EAN 13: XXX YYYY ZZZZZ K

XXX- Kraj; YYYY- producent, ZZZZZ- numer produktu, K-cyfra kontrolna

10 Przykazań zabezpieczania ładunku:

1)Ustal masę i rodzaj opakowania przewożonego

2)Upewnij się czy możesz polegać na opakowaniach zbiorczych; 3)dobierz środki mocujące;

4)uwzględnij środek ciężkości; 5)rozłóż ładunek na pojeździe

6)wybierz punkt mocujący

7)zabezpiecz krawędzie(gdy promień krawędzi ładunku< grubość środka opasającego =zabezpieczenia krawędziowe)

8)załóż sprawne środki mocujące

9)Uwzględnij kąt mocowania; 10) dbaj o środki mocujące