Pamela Różalska
Etnologia II rok

Państwo narodowe w kulturze kapitalizmu.
rozdział czwarty

1. Teorie na temat przyczyn powstania państwa:

• Rozwarstwienie społeczeństwa ( wyodrębnienie się grupy specjalistów – elity ) ze względu na: -wzrost populacji i związane z tym skomplikowanie systemu produkcji żywności – wzrost skomplikowania systemów irygacyjnych – niemożność rozproszenia grupy danego terytorium wyprowadzająca konieczność sformalizowania systemu rządów i kontroli

• Konflikt zewnętrzny ( konsolidowanie się odizolowanych od siebie wiosek w wodzostwa, a potem w państwa przeciwko temu samemu wrogowi – zagrożeniu )

2. Państwo, a naród

Państwo – forma umowy społecznej, w ramach której społeczeństwo oddaje dobrowolnie monopol na stosowanie przemocy fizycznej w ręce państwa ( organizmów rządzących ) i godzi się, aby to właśnie państwo mogło nakładać ograniczenia i egzekwować posłuszeństwo od swoich obywateli.

Istnieje państwa nie gwarantuje powstania/funkcjonowania państwa narodowego – narodu.

Naród ( państwo narodowe )– „wyobrażona wspólnota polityczna” ( Anderson ); grupa ludzi, których łączy wspólna kultura, język, dziedzictwo, poczucie wspólnej przynależności, chęć do pracy, wspólny cel.

3. Przyczyny powstania państwa narodowego:

• Kryzys legitymizacji władzy ( na jakiej podstawie aparat władzy mógł rościć sobie podstawy do sprawowania kontroli nad społeczeństwem )

• Potrzeba integracji gospodarczej w obrębie państwa ( danego terytorium )

4. Czynniki narodowotwórcze:

• wykreowanie innego ( dostrzeżenie cech wspólnych danej zbiorowości )

• język, biurokracja, szkolnictwo ( umacnianie poczucia wspólnej przynależności poprzez wspólny język i historię, wprowadzanie ideologii nacjonalistycznej )

• budowa infrastruktury ( łatwiejszy przepływ towarów i ludzi )

• standaryzacja elementów życia codziennego takich jak : ubiór, tradycje, obyczaje (zanik regionalności na rzecz powstania ogólnonarodowego charakteru społeczności; wyodrębnienie elementów lokalnych i „przywłaszczenie” ich przez państwo )

Państwo narodowe – motor rozwoju gospodarczego i modernizacji.

5. Przemoc i ludobójstwo

• Przemoc jako czynnik narodowotwórczy - przymus i użycie siły wobec grup występujących przeciwko asymilacji

• Przemoc jako sposób stygmatyzacji jednostek zagrażających porządkowi społecznemu ( zagrażających instytucji państwa narodowego )

• genocyd( ucisk) etnocyd ( zagłada ) kultur mniejszościowych

• szwadrony śmierci – działania polegające na eliminacji dysydentów bez uczciwych procesów w celu zachowania integracji narodowej , przy milczącej aprobacie państwa

6. Przyszłość państwa narodowego – zagrożenia

• transnarodowość i migracja

• wzrost siły i wpływu ponadnarodowych organizacji

• wzrost liczby i wpływów organizacji pozarządowych ( dbających o prawa jednostki )

7. Rządy korporacji ponadnarodowych

• Libertarianizm - stawianie prawa i wolności korporacji ponad prawami jednostek

• Światowa sieć instytucji finansowych – stabilizacja walutowa

• Bank światowy i międzynarodowy fundusz walutowy

• Wywieranie wpływu na decyzje władz państwowych oraz współpraca z nimi

• Kształtowanie opinii publicznej za pomocą grup lobbingowych i firm public relations