Podstawy fizjoterapii klinicznej w kardiologii

Wstęp do kardiologii, choroba niedokrwienna serca

Wykład 2

Kardiologia- nauka o chorobach układu sercowo-naczyniowego.

Kardiologia:

1. Nadciśnienie tętnicze

2. Wady wrodzone serca i nabyte

3. Niewydolność serca

4. Kardiomiopatie

5. Zaburzenia rytmu i przewodnictwa

6. Choroba niedokrwienna serca

Wywiad w chorobach układu krążenia.

Główne objawy:

• Bol w klatce piersiowej

• Duszność

• Obrzęki

• Kołatania serca

• Bole i zawroty głowy

Układ krążenia

• Ból w klatce piersiowej

• Kołatanie serca

• Duszność (napadowa duszność nocna)

• Obrzęki kończyn dolnych

Układ oddechowy:

• Ból w klatce podczas oddychania lub kaszlu

• Krótki oddech (zmniejszona tolerancja wysiłku)

• Świszczący oddech

• kaszel (plwocina)

• krwioplucie

Analiza wybranych objawów podmiotowych:

Ból:

• Główne umiejscowienie

• Promieniowanie

• Charakter

• Nasilenie

• Czas trwania

• Częstość występowania lub okresowość

• Specjalne okoliczności występowania

• Czynniki zaostrzające (sezonowość bólu)

• Czynniki łagodzące (nitrogliceryna)

• Zjawiska towarzyszące

Ból w klatce piersiowej

Stany chorobowe zagrażające życiu:

• Zawał mięśnia sercowego (ostry zespół wieńcowy)

• Zator tętnicy płucnej

• Odma opłucnowa

• Pękniecie przełyku

• Tętniak rozwarstwiający aorty

• Złamanie kręgów

• Zmiany chorobowe rdzenia kręgowego grożące porażeniem poprzecznym.

Podział etiopatogenetyczny:

• Bóle ściany klatki piersiowej

• Bóle międzyżebrowe

• Bóle naczyniowe i współczulne

• Trzewne

• Odniesione

• Psychogenne

• Bóle o etiologii mieszanej

Ściana klatki piersiowej:

• Mięśnie i żebra

• Kręgosłup i rdzeń kręgowy

Wnętrze klatki piersiowej:

• drogi oddechowe i płuca

• Opłucna i przepona

• Śródpiersie

• Serce i aorta

• Przełyk

Jama brzuszna

……..

Ściana klatki piersiowej:

-Mięśnie i żebra:

• bóle mięśniowe

-kręgosłup i rdzeń kręgowy:

• półpasiec

• Uraz

• Gruźlica,

• Guzy

• zapalenie stawów

• zesztywniające zapalenie wyrostków kręgosłupa,

• Osteoporoza i osteomalacja,

• Choroba Pageta

Wnętrze klatki piersiowej:

• Drogi oddechowe i płuca:

  • Ostre zapalenie tchawicy

  • Zatorowość płucna

  • Odma opłucnowa

  • Niedodma

  • Rozstrzeń oskrzeli

  • Rak oskrzela lub płuca

• Opłucna i przepona

  • Zapalenie opłucnej

  • Choroba bornholmska (zapalenie osierdzia, zakażenie dróg oddechowych i mięśnioból)

• Śródpiersie

  • ZAPALENIE SRODPIERSIA

  • POWIEKSZENIE WĘZŁÓW CHŁONNYCH

  • GUZY SRODPIERSIA

SERCE I AORTA

• Zapalenie osierdzia

• Chorboa niedokrwienna serca

• Zawał mięśnia sercowego

• Tętniak aorty

• Przełyk

  • Kurcz przełyku i inne zaburzenia motoryki

  • Pękniecie przełyku

  • Zapalenie przełyku

  • Zapalenie przełyku z zarzucania

  • Przepuklina rozworu przełykowego

  • Zwężenie przełyku

  • Rak przełyku i wpustu

Jama brzuszna:

• Choroby wątroby

  • Wirusowe zapalnie wątroby

  • Ropień

Duszność

Stopnie duszności:

• 0 – fizjologiczne – objaw zależny od zmniejszonej ilości tlenu na dużych wysokościach lub w zamkniętych pomieszczeniach

• I – wysiłkowa - gdy praca oddychania przekroczy 5x wartości spoczynkowej objaw chorobowy gdy występuję przy codziennym wysiłku

• II – spoczynkowa – objaw chorobowy- dalsza diagnostyka

• IIa – orthopnoe – szczególna postać d. spoczynkowej zmuszająca do przyjęcia pozycji siedzącej lub wysokiego ułożenia.

• III - asfiksja - objaw ostrej niewydolności oddechowej

Klasyfikacja duszności wysiłkowej: (I-V)

Stopień I – chory może chodzić w normalnym tempie po terenie płaskim i wchodzić na łagodne wzniesienia lub schody bez zadyszki

Stopień II – chory może chodzić ze zwykłą szybkością (…)

Klasyfikacja według dynamiki powstawania:

1. Duszność występująca szybko:

1. Pochodzenia płucnego

• Astma

• Odma

• Zapalenie płuc

• Ciało obce

1. Pochodzenia Sercowo-naczyniowego

• Niewydolnośc LK

• Zator płuc

• Tamponada osierdzia

• Przebywanie na dużych wysokościach

1. Pochodzenia Psychogennego

2. Pochodzenia metabolicznego:

• Kwasica ketonowa

• Mocznica

• Zatrucia

1. Duszność rozwijająca się w ciągu kilku miesięcy:

1. Pochodzenia płucnego:

• Płyn w opłucnej

• Nowotwór

• Nacieczenie i zwłóknienie płuc

• Gruźlica

1. Poch. Sercowo-naczyniowego:

• Zastoinowa niewydolność krążenia

• Niedokrwistość

• Zatorowość

• Płucna ……

1. Pochodzenia nerwowo- mięśniowego

• miastenia gravis (?)

1. Duszność powoli narastająca :– lata

1. Pochodzenia Płucnego

• Przewlekle zapalenie oskrzeli

• Rozedma płuc

• Pylica płuc

• Rozlane zwłóknienie płuc

1. Pochodzenia Sercowo –naczyniowego

• Zastoinowa niewydolnośc krążenia

• Zatorowość płucna

1. Pochodzenia mechanicznego

• duża otyłość

Typ duszności:

1. Duszność napadowa:

• OKSRZELOWA – skurcz oskrzeli

• młodsi pacjenci

• Ekspozycja na alergeny

• Nie stwierdza się choroby serca

• Nad polami płucnymi przeważnie świsty i furczenia

• Sercowa – zastój płucny

• pacjenci starsi

• Ataki nocne

• Choroby obciążajcie lewą komorę serca

• obecność rzężeń wilgotnych

II Duszność stała – przewlekłe choroby płuc i przewlekła niewydolnośc lewej komory serca)

Duszność:

• Związek z wysiłkiem

• Nasilenie duszności

• Czas trwania

• Od kiedy

• Pora dnia

• Co jej towarzyszy

Obrzęki

Obrzęki – wyraz zwiększenia przestrzeni wodnej pozakomórkowej tak śródnaczyniowej jak i pozanaczyniowej. ???

PATOGENEZA:

• Zaburzenia nerkowego wydalania sodu i wody

• Przezwłośniczkowa ucieczka wody przez kapilary

• Powyższe obydwa

Obrzęki;

• Sercowe (Zastoinowe)

• Nerkowe

• Niedoborowe

  • Zbyt mało białka w diecie

  • Zaburzenia wchłaniania białek pokarmowych

  • Zmniejszenie syntezy białek

• W chorobach wątroby

• Alergiczne

  • Pokrzywka

  • Obrzęk Quinckiego

• Hormonalne

Obrzęki miejscowe:

• Zapalne:

  • Uraz

  • Zakażenie

  • Niedokrwienie

  • Sr. Chemiczne

• Z utrudnienia odpływu limfy

  • Etiologia zapalna (np. róża

Badania układu krążenia

• Oglądanie

• Obmacywanie

• Opukiwanie

• Osłuchiwanie (płuca, serce)

Oglądanie

Wygląd ogólny

1. Sinica (ilość odtlenowanej hemoglobiny we włośniczkach przekracza 5 g%)

-Obwodowa

- - centralna

2. Ręce: ciepłota, potliwość, palce pałeczkowate, wybroczyny pod paznokciami, Guzki Oslera.

3. Twarz: - nieprawidłowości twarzoczaszki (z. Marfana, twarz elfa), rumieniec mitralny, schorzenia dziąseł i zębów.

Oglądanie klatki piersiowej:

Poszukiwania cech:

-rozedmy

-kyfoskoliozy lub skrzywień bocznych kręgosłupa

Uderzenie koniuszkowe serca:

-unoszące

-rozlane

-przerost LK serca

-przerost PK serca

Inne tętnienia:

-poszerzona t. płucna

-Tętniak aorty

- w nadbrzuszu:

-prawidłowe zwłaszcza u osób szczupłych

Palce pałeczkowate – przyczyny

Oddechowe :

- rak oskrzela,

-ropne procesy w klatce piersiowej,

-rozstrzeń oskrzeli

-ropniak opłucnej,

-ropniak płuca,

-zwłókniające…..

Uderzenie koniuszkowe – Badanie:

-prawa ręka w lewej okolicy przedsercowej

-środkowy palec w 5 międzyżebrzu z opuszka w linii pachowej przedniej

Lokalizacja

-5 międzyżebrze po stronie lewej nieco do wewn. od linni srodkowoobojczykowej

Stany chorobowe:

Uderzenie koniuszkowe przemieszczone

Drżenia

Najczęściej spotykane:

-drżenia rozkurczowe na koniuszku przy stenozie mitralnej „koci mruk” (wyczuwalne lepiej pozycji lewo-bocznej)

-drżenia skurczowe na podstawie serca przy zwężeniu aorty (wyczuwalne lepiej przy pochyleniu ciała)

-

-

TEST ALLENA– co to jest ? ? ? ?

Pomiar ciśnienia tętniczego:

1. Pomiaru dokonuje się po 5 minutach odpoczynku w pozycji siedzącej z podpartymi plecami

2. Ramie na którym jest dokonywany pomiar, powinno być podparte oraz wolne od scisl przylegającej odzieży

3. Mankiet należy umieścić na wysokości serca

4. Częstość akcji serca podaje się w przeliczeniu na 2 minutę . minimalny czas zliczania uderzeń serca powinien wynosić 30s.

5. Ponowny pomiar można przeprowadza najwcześniej po 30s.

6. Przy okazji pierwszej wizyty należy zmierzyć ciśnienie na obu ramionach.

Opukiwanie:

Osłuchiwanie serca:

Osłuchujemy zastawki: mitralna, trojdzielna, aortalna …?

Stenoza ?

Choroba niedokrwienna serca (CHN, IHD)

zespól objawów klinicznych spowodowanych niedostateczna podażą tlenu i substratów energetycznych w stosunku do aktualnego zapotrzebowania.

Etiopatogeneza IHD

• Zwężenia miażdżycowe

• Niedokrwistość

• Skurcz tętnic wieńcowych

• Zakrzep

• Zapalenie tętnic

• Zatrucia np. tlenkiem węgla

• Zaburzenia mikrokrążenia wieńcowego

Wzrost zapotrzebowania serca na tlen:

• Wysiłek fizyczny

• Stres emocjonalny

• Posiłek (redystrybucja krążenia)

• Tachykardia (gorączka, nadczynność tarczycy)

• Eskpozycja na zimno (wzrost oporu obwodowego-wzrost pracy serca)

Objawy kliniczne:

1. Bol dławicowy:

   1. Zlokalizowany za mostkiem lub w okolicy mostkiem

   2. Promieniujące do l. kończyny dolnej, żuchwy, szczeki, łopatek

   3. Bol wywołuje…

Charakterystyka bólu wieńcowego

• Ból prowokowany przez wysiłek lub emocje

• Ból o charakterze pieczenia, ucisku lub dławienia

• Krótki czas trwania dolegliwości, ustępowania po nitratach!

• Lokalizacja zamostkowa

• Charakterystyczne promieniowanie do gardła (dławienie) i lewej kończyny górnej

• Dodatni wywiad rodzinny w kierunku choroby wieńcowej i zawału serca

• Obecność czynników ryzyka choroby wieńcowej

Przyczyny bólów w klatce piersiowej:

• Normalne lub niewielkie zmiany – 30%

• Nieprawidłowe naczynia wieńcowe – 70%

Etiologia bólów dławicopodobnych:

Podział choroby wieńcowej:

• Stabilna dławica piersiowa

• Ostre zespoły wieńcowe (OZW,ACS)

• Dławica piersiowa pod postacią zaburzeń rytmu

• Dławica piersiowa pod postacią niewydolności serca

• Zespół X

Stabilna dławica piersiowa – klasyfikacja wg skali CCS:

I CCS : zwyczajna codzienna aktywność ,nie wiąże się z odczuwaniem bólu. Objawy anginy przy dużym gwałtownym lub długotrwałym wysiłku.

II CCS niewielkie ograniczenie codziennej aktywności, szybkie wejście po schodach lub bezpośrednio po posiłku powoduje wstąpienie bólu

IIII CCS znaczne ograniczenie codziennej aktywności fizycznej, ból po przejściu mniej niż 300m.

IV CCS - ………….

Ostre zespoły wieńcowe: klasyfikacja

• Bez przetrwałego uniesienie ST (NSTE-ACS)

• Niestabilna choroba wieńcowa

Nieinwazyjna diagnostyka kardiologiczna:

• Wywiad

• Badanie przedmiotowe

• EKG

• Test wysiłkowy

• Badanie EKG z metoda Holtera

• Echokardiografia

• Badania izotopowe

• Wielorzędowa CT (MSCT) tomografia komputerowa

Choroba wieńcowa - rozpoznanie:

Badanie dodatkowe:

• EKG spoczynkowe

Metody selekcji pacjentów wymagających pilnej koronarografii i rewaskularyzaji ????

Inwazyjna diagnostyka kardiologiczna:

• Cewnikowanie serca

• Angiokardiografia - koronarografia

• Echo śródnaczyniowe (ICUS)

Wskazania do koronarografii:

• Wady zastawkowe

• Dysfunkcja skurczowa LK

• Wrodzone wady serca

• Niewydolnośc serca

• Ocena przed zabiegiem chirurgicznym pozasercowym

Przeciwskazania:

Bezwzględne:

• Brak zgody pacjenta

• Brak wskazań

Względne:

• Gorączka

• niewydolność nerek

• Nadczynność tarczycy

• Antykoagulacja

• Hipokalemia

• Zatrucie naparstnicą

Powikłania: ……