I zajęcia:

1. definicja antygenu

Odpowiedź immunologiczna- wytwarzanie swoistych immunoglobulin( przeciwciał) oraz swoiście reagujących limfocytów w wyniku kontaktu makroorganizmu z obcymi cząstkami( antygenami).

Antygen- substancja rozpoznawana jako obca, na którą organizm reaguje uruchomieniem reakcji odpornościowej.

Przeciwciało- glikoproteina powstała pod wpływem bodźca antygenowego, zdolna do swoistego łączenia się z epitopem antygenu.

2. reakcja serologiczna, odczyn i miano
Reakcja serologiczna- swoiste połączenie antygenu z przeciwciałem.

Odczyn serologiczny- ujawnienie się reakcji serologicznej najczęściej w warunkach in vitro, może mieć charakter jakościowy lub ilościowy.

Miano odczynu serologicznego( miano surowicy, miano przeciwciał)- jest wyrażane w jednostkach i wyznacza dodatni odczyn serologiczny uzyskany z najwyższym rozcieńczeniem surowicy. Odczyny mogą być klasyczne- aglutynacja, precypitacja, wiązanie dopełniacza, bądź nowoczesne- fluorescencyjne, radioimmunologiczne, immunoenzymatyczne. Dzielimy je również na ilościowe i jakościowe. Służą do identyfikacji zakażeń oraz określenia miana przeciwciał.
3. Odczyny aglutynacji i ich zastosowanie:

Odczyn Widala- serodiagnostyka duru brzusznego i pseudoduru.

Odczyn Weila-Felixa- serodiagnostyka duru plamistego( tyfusu).

Odczyn Wrighta- serodiagnostyka brucelozy

Odczyn Paula-Bunnella-Davidsohna- serodiagnostyka mononukleozy zakaźnej( choroba wywoływana przez wirus Ebsteina-Barr).

Odczyn Fletschera- stosowany w diagnostyce leptospirozy

Odczyn TPHA- stosowany w serodiagnostyce kiły( hemaglutynacja bierna)

Arthri Slide Test- wykrywanie czynnika reumatoidalnego( w RZS), czyli przeciwciała IgM. Komórki opłaszczone są IgG. Służy również do serodiagnostyki tocznia rumieniowatowego.

Wykrywanie białka CRP i Slidex Meningite Kit( wykrywanie meningokoków w PMR w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych)- są to odczyny aglutynacji biernej odwróconej.

Odczyn hamowania hemaglutynacji w diagnostyce WZW

Odczyny antyglobulinowe: bezpośrednie- niedokrwistość hemolityczna noworodków, diagnostyka anemii autoimmunohemolitycznych; pośrednie- konflikt serologiczny, wykrywanie przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie, globulinom( IgM). Ten ostatni to odczyn Waellera-Rosego.

4. antygeny heterofilne + znaczenie

Są to antygeny, które mają wspólny jeden epitop lub kilka epitopów. Przez to dochodzi do reakcji krzyżowych, w których przeciwciało danego typu może reagować z antygenami różnych gatunków.

Znaczenie:

1. Wykorzystywanie praktyczne w diagnostyce kiły( reakcja przeciwciał z kardiolipiną serca wołu), mononukleozy zakaźnej( z erytrocytami owcy), duru plamistego( z Proteus Ox 19)

2. Wykorzystywanie w szczepieniach: wirus krowianki lub vacinnia chroni przed ospą wywoływaną przez wirus variola, do szczepienia przeciw gruźlicy( Mycobacterium tuberculosis) stosuje się atenuowany szczep Mycobacterium bovis

3. Antygeny heterofilne mogą uczestniczyć w reakcjach autoimmunologicznych: przeciwciała przeciwko białku M paciorkowców reagują krzyżowo z białkami mięśnia sercowego, przeciwciała przeciwko Compylobacter jejuni reagują krzyżowo ze składnikami mieliny

1. definicja miana serologicznego 
2. co to jest odczyn i reakcja serologiczna 
3. Aglutynacja bierna odwrócona- zastosowanie, zasada, wykonanie

Zasada: służy do wykrywania antygenów w surowicy, wymazie, plwocinie pacjenta. Swoiste przeciwciała wobec wykrywanego antygenu opłaszcza się sztucznie na nośniku lateksowym. Jeżeli w materiale badanym poszukiwany antygen jest obecny dochodzi do aglutynacji, jeżeli nie to brak aglutynacji.

Wykonanie: w I etapie nośnik lateksowy opłaszcza się przeciwciałami swoistymi wobec poszukiwanego antygenu. W II etapie dodaje się materiał badany. Jeżeli antygen poszukiwany obecny to następuje proces aglutynacji. Dochodzi do wytrącenia z roztworu połączonych kompleksów antygen-przeciwciało w postaci grudek aglutynatu widocznych gołym okiem.

Zastosowanie: wykrywanie białka CRP oraz wykonywanie Slidex Meningite Kit, który służy do wykrywania meningokoków w PMR w zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych. 
4. Antygenny grasiczoniezależne- podział, przykłady, właściwości

Aktywują bezpośrednio limfocyty B. Podział:

1. TI-1: posiada cechy aktywatora poliklonalnego, np. lipopolisacharyd( LPS)

2. TI-2: nie posiada cech aktywatora poliklonalnego, może oddziaływać na limfocyt B bezpośrednio lub pośrednio przez cytokiny uwalniane przez inne komórki, np. NK. Przykłady: białka polimeryczne i polisacharydy  

5. Podać przykłady testów serologicznych -aglutynacji- tylko że nie wiem jakich w końcu , raz miałam zapisane ze ilościowych potem ze jakościowych i nie wiem tez czy pośrednich/bezpośrednich czy wszystkich ( zmieniałą wersje przy dyktowaniu chyba 3 razy)

Odczyny aglutynacji jakościowej:

1. Antygen- definicja, cechy antygenów grasiczoniezależnych

Cechy antygenów grasiczoniezależnych: duża masa cząsteczkowa, liczne powtarzalne epitopy, najczęściej polisacharydy ścian komórkowych bakterii, słabo metabolizowane w organizmie, są w stanie rozpuszczonym lub dużych dawkach zdolne do wytwarzania tolerancji, aktywują alternatywną drogę dopełniacza, wzmagają syntezę IgM i IgG3, słabo indukują powstawanie komórek pamięci, słabo indukują proces przełączania klas.

2. Wymienić odczyny aglutynacji ilościowej i zastosowanie w diagnostyce( chodziło o odczyny Widala, Weila- Felixa, Wrighta i Paula)

Odczyny aglutynacji ilościowej:

3. Podać zastosowanie aglutynacji biernej odwróconej

II zajęcia:

1. IgM - budowa, występowanie, rola
Budowa: 2 łańcuchy lekkie( kappa lub lambda) oraz dwa łańcuchy ciężkie µ. Zarówno łańcuch lekki jak i ciężki jest zbudowany z części zmiennej i części stałej. Łańcuch lekki zbudowany jest z 2 domen( Vl+Cl), a ciężki z 5 domen( Vh+Ch1+Ch2+Ch3+Ch4) i ogonka. Pojedyncze cząsteczki tworzą pentamery. W wyniku trawienia papainą można podzielić przeciwciała na fragment Fab( zawiera paratop), fragment Fc( odpowiada za aktywację dopełniacza, pełni funkcje efektorowe i transportowe), fragment zawiasowy H( wiązania dwusiarczkowe, pozwala na ustawienie Fab pod różnym kątem)

Występowanie: w mleku w ilościach śladowych, są syntetyzowane w początkowej fazie odpowiedzi immunologicznej i w fazie rozwoju osobniczego. Występują dość licznie na powierzchni dziewiczych limfocytów B wraz z IgD- stanowią receptory immunoglobulinowe limfocytów B

Funkcja: bardzo dobrze aktywują układ dopełniacza wraz z IgG, uczestniczą praktycznie tylko w pierwotnej odpowiedzi immunologicznej lub po pobudzeniu antygenami grasiczoniezależnymi. Pełnią funkcję przeciwciał wielospecyficznych.

2. USR i VDRL - na czym polegają te metody, do czego się je stosuje, kiedy mamy fałszywie dodatnie wyniki, trzeba też było napisać czym je weryfikujemy
Metody jakościowe. Odczyny nieswoiste tj. USR i VDRL stosujemy w screeningowej diagnostyce kiły. Poszukiwanymi przeciwciałami są przeciwciała reaginowe. Kompleks immunologiczny strąca się w postaci kłaczków. Odczyny te są mało swoiste. Fałszywie dodatnie wyniki w np. zapaleniu płuc, ostrym toczniu rumieniowatym, chorobach autoimmunologicznych- zespół antyfosfolipidowy. W przypadku wyniku dodatniego należy potwierdzić wynik dodatni wykonując odczyn hemaglutynacji pośredniej TPHA.

3. Western-blot - zasada metody, wykorzystanie
Zasada: metoda służy do wykrywania antygenu i przeciwciała, częściej przeciwciała. Wykonujemy elektroforezę próbki badanej na żelu poliakrylamidowym z SDS. Rozdzielone białka przenosimy przez odciśnięcie na filtr nitrocelulozowy, na którym białko ma lepsze warunki do zajścia reakcji serologicznej( przeciwciało lub antygen są fabrycznie naniesione na nitrocelulozę). Uwidocznienie reakcji na kliszy fotograficznej.

Zastosowanie: służy do wykrywania:

HCV

HIV- screeningowo wykonujemy test metodą ELISA( spory błąd pomiarowy- wiele wyników fałszywie dodatnich), następnie dla potwierdzenia Western-blot. Swoistym antygenem wobec poszukiwanego przeciwciała jest sonifikowany wirus. Kompleksy immunologiczne wykrywamy surowicą antyglobulinową sprzężoną z enzymem

Prionów w BSE. Denaturacja w materiale badanym białek proteazmi. Priony chorobotwórcze są niewrażliwe. Wykrywanie ich za pomocą swoistych przeciwciał

W diagnostyce boreliozy, a także zakażenia Helicobacter pylori- wykrywanie antygenu

4. Wymienić w kolejności wg popularności ilościowe metody oznaczania przeciwciał

1. IgM - budowa, występowanie, funkcja 
2. RPR, VDLR - zasada, zastosowanie, weryfikacja, fałszywe wyniki 
3. Western Blot - zasada, zastosowanie 
4. Ilościowe metody oznaczania przeciwciał - wymienić

Immunoelektroforeza- półilościowa

Immunodyfuzja radialna pojedyncza

Nefelometria- pomiar natężenia światła rozproszonego w roztworze

Turbidymetria- pomiar spadku natężenia światła po przejściu przez zawiesinę zawierającą kompleksy immunologiczne
5. IgA -budowa, występowanie, funkcje 

Budowa: 2 łańcuchy lekkie( kappa lub lambda), 2 ciężkie delta. Zarówno łańcuch lekki jak i ciężki jest zbudowany z części zmiennej i części stałej. Łańcuch lekki zbudowany jest z 2 domen( Vl+Cl), ciężki z 4 domen( Vh+Ch1+zawias+Ch2+Ch3+ogonek). Pojedyncze cząsteczki mogą tworzyć dimery. W wyniku trawienia papainą można podzielić przeciwciała na fragment Fab( zawiera paratop), fragment Fc( odpowiada za aktywację dopełniacza, pełni funkcje efektorowe i transportowe), fragment zawiasowy H( wiązania dwusiarczkowe, pozwala na ustawienie Fab pod różnym kątem)

Występowanie: występuje w mleku, ślinie, łzach, treści jelita, drogach moczowych i oddechowych. IgA jest wytwarzana miejscowo w sąsiedztwie odpowiedniego nabłonka i wydalana wraz z wydzielinami śluzowo-surowiczymi( forma dimeryczna IgA2)

Funkcje: IgA bierze udział w obronie błon śluzowych przed zakażeniami wirusowymi i bakteryjnymi i jest związana z większą zdolnością neutralizowania cząsteczek wirusów i większa efektywnością aglutynacji bakterii przez formy polimeryczne IgA w porównaniu do form monomerycznych. Immunoglobulina A przeciwdziała kolonizacji błon śluzowych przez drobnoustroje chorobotwórcze.