METODOLOGIA BADAŃ I STATYSTYKA
2.10
Schemat pracy magisterskiej
Tytuł (ustalamy na końcu)
Wstęp (dlaczego nas to zainteresowało i dlaczego jest ważne w pedagogice – uzasadnienie wyboru tematu oraz co jest w kolejnych rozdziałach)
Rozdział pierwszy I
Podstawy teoretyczne – pokazanie kompetencji, że praca nie jest plagiatem, możemy powtórzyć narzędzia oraz część wyników badań, możemy również powtórzyć badania (sprawdzenie kontekstu badań, brak możliwości odniesienia badań na nasz teren), wszystkie pojęcia, których później zamierzamy użyć
Rozdział II
Metodologia badań
cel badań – uzyskanie odpowiedzi na problemy badawcze
Problemy badawcze:
I klasyfikacja
ogólne (zdania dopełnienia: jakie, które……)
szczegółowe (rozstrzygnięcia: czy…)
II klasyfikacja
Pytania o różnice
Pytania o zależności
Pytania o podobieństwa
Hipotezy badawcze
I
ogólne,
szczegółowe
II
hipotezy istotności różnic,
hipotezy niezależności,
hipotezy zgodności
Metody badań
Metody obserwacyjne – opisujemy stan rzeczywisty, bez dokonywania zmian
Bezpośrednie – ja obserwuję (widzę)
Pośrednie – dowiaduję się od kogoś, przez coś (wywiad, ankieta, testy dydaktyczne i psychologiczne), socjometria, analiza dokumentów
Metody eksperymentalne
Metody opracowania wyników
Opis wyjaśniający (obserwacja bezpośrednia, wywiad)
Opis statystyczny (dot. badanej próby)
Wnioskowanie statystyczne
Charakterystyka badanej próby
Wyniki badań – prezentujemy zgodnie z problemami badawczymi
Płeć a poziom umiejętności obsługi komputera (Fp)
Poziom inteligencji a umiejętność obsługi komputera (χ (ki) niezależności)
Posiadanie komputera a umiejętność obsługi komputera (χ 2 zgodności)
Wnioski – Badanie miało na celu weryfikacje hipotez badawczych… co to w praktyce oznacza
problem badawczy – pytanie lub zespół pytań, na które odpowiedzi ma dostarczyć badanie, o dojrzałości problemu świadczy, takie jego sformułowanie, które mieści w sobie wskaźniki rozwiązania.
Hipoteza – odpowiedź na pytanie zawarte w problemie (zdanie twierdzące), stwierdzenie, co do którego istnieje pewne prawdopodobieństwo, że stanowić będzie prawdziwe rozwiązanie postawionego problemu.
Celem badan nie jest potwierdzenie hipotez, ale ich zweryfikowanie
Opis wyjaśniający – synteza wielu danych obserwacyjnych będąca uogólnieniem faktów szczegółowych obserwacji
Problem ogólny: Jakie czynniki wpływają na poziom umiejętności komputera
Hipoteza: Na poziom umiejętności obsługi komputera mogą wpływać: płeć, poziom inteligencji, posiadanie komputera
Pytania szczegółowe:
Czy kobiety i mężczyźni różnią się poziomem umiejętności obsługi komputera?
Czy poziom inteligencji wpływa na poziom umiejętności obsługi komputera?
Czy poziom umiejętności obsługi komputera u osób mających komputer oraz nie posiadający go jest podobny?
METODA POZNANIA
Różnice między metodą poznania naukową a codzienną (podejście, czy wiedza jest przydatna, prawda, język)
Cel metody naukowej – ustalenie warunków w jakich zachodzi zdarzenie danego typu;
16.10
METODY OBSERWACYJNE
„Spostrzeganie kierowane zadaniem poznawczym, dążącym do realizacji prawdy.” Ajdukiewicz
Zalety:
Metody naturalne (poznajemy naturalnie i w naturalnym przebiegu)
Możliwość poznania kontekstu zjawisk
Otwartość
Obserwacja bezpośrednia – takie badanie, które jest realizowane drogą spostrzegania bezpośredniego (obserwować aktywność własną, a nie wymuszoną obiektu); nie obserwujemy bez zgody (osoby, bądź prawnego opiekuna)
Neutralna – obserwator jest z zewnątrz, zupełnie obcy; neutralna-uczestnicząca (obserwacja wewnątrz)
Aranżowana – aranżujemy jakieś zdarzenie, aby zaobserwować konkretne zachowanie – efekty
Jawna
Ukryta
Ciągła
Nieciągła, dyskretna
Znaczących zdarzeń
Próbek czasowych, topograficzna
Formy obserwacji:
Dzienniczki obserwacji
Obserwacja fotograficzna
Wyniki – opis wyjaśniający
Obserwacja pośrednia
Wywiad – metoda gromadzenia danych przez bezpośredni słowny kontakt z osobą, udzielającą informacji, dotyczących problemów, które interesują badacza; konieczna jest zgoda rozmówcy oraz atmosfera zaufania
Wywiad swobodny – inicjatywa rozmowy wychodzi od rozmówcy (badanego)
Wywiad częściowo kierowany
Wywiad skategoryzowany (zapisany na kartce) – zebranie informacji z różnych źródeł
Ankieta – zestawienie pytań dotyczących spraw, w których respondenci powinni być wystarczająco zorientowani, aby móc dokonać wyboru, spośród podanych możliwości, albo udzielić odpowiedzi w swobodnej formie; należy opracować statystycznie
Pocztowe
Telefoniczne
Bezpośrednie
Internetowe
Badanie socjometryczne – badanie nieformalnej struktury grupy, poznanie relacji między ludźmi
Testy
Psychologiczne - badanie różnic między ludźmi; najpierw się sprawdza, później ocenia (kryteria ustalone na końcu)
Dydaktyczne – zbadanie poziomu umiejętności i wiadomości – najpierw ocena, a później sprawdzenie (najpierw są ustalone kryteria)
Analiza dokumentów
METODA EKSPERYMENTALNA
„Metoda naukowego badania określonego wycinka rzeczywistości, polegająca na wywoływaniu lub tylko zmienianiu przebiegu procesu przez wprowadzanie do nich jakiegoś nowego czynnika i obserwowaniu zmian powstałych pod jego wpływem” W. Zaczyński
„Ten typ badań, w którym manipuluje się zmiennymi niezależnymi i obserwuje ich wpływ na zmienne zależne” Brzeziński
Zmienne – cechy, które mogą przyjmować różne wartości
Zmienne niezależne:
Główne – intencjonalnie wprowadzone do badań
Uboczne – zakłócają przebieg procesu, zniekształcają
Operacjonalizacja zmiennych – wybór wskaźników dla wyróżnionych zmiennych oraz sposobu i narzędzi pomiaru
Rodzaje wskaźników:
Zewnętrzne (obserwowalne)
Empiryczne (wynikające z doświadczenia)
Definicyjne (wynikające z definicji)
Wewnętrzne (potrzebujemy testów)
Mieszane (np. jeśli ktoś codziennie chodzi do kościoła, to jest wierzący)
Eksperyment
Laboratoryjny – izolujemy obserwowane zmienne (uboczne od głównych)
Naturalny
Procedura eksperymentalna (jeśli się są spełnione wszystkie 4 stopnie, to jest to procedura quasi eksperymentalna):
Manipulowanie co najmniej jedną zmienna niezależną główną
Kontrolowanie wpływu zmiennych ubocznych
Manipulowanie wpływu zmiennych niezależnych ubocznych
Dokonanie pomiaru wpływu zmiennej niezależnej głównej na zmienną zależną
3 czynniki zakłócające trafność eksperymentu:
upływ czasu (dojrzewanie)
zły dobór prób do badań
wpływ pomiaru początkowego
Plan eksperymentu:
x – zmienna niezależna
y – zmienna zależna
p – pomiar początkowy
k – pomiar końcowy
eksperyment jednogrupowy Yp -x> Yk Yk>Yp
dwugrupowy Y1p -x> Y1k (gr ex) Y2p -> Y2k (gr kontr)
Y1p= Y2p= Y2k Y1k> Y2k Y1k> Y1p
Salomona (4 grupowy)
Y1p -x> Y1k (gr ex1)
Y2p -> Y2k (gr kontr1)
-x> Y3k (gr ex2)
-> Y4k (gr kontr2)
Y1p= Y2p= Y2k= Y4k
Y1k> Y1p
Y1k> Y2k
Y3k> Y4k
Jednoczynnikowy wielowartościowy (do czegoś co dawkujemy)
Gr 1 ->x1 ->y1
Gr 2->x2->y2
Gr 3->x3->y3
Gr 4->x4->y4
Jeśli wartość y zależy od wartości x, to eksperyment się udał