Teoria organizacji i zarządzania
Dr Janusz Radomski


1. Organizacja (prakseologia – nauka o sprawnym działaniu )
§ Rzeczowe - organizacja pewien realny obiekt coś co istnieje realne, instytucja np. Urząd Miejski w Szczecinie , Rada Parafialna, przedsiębiorstwo, teatr. Ma pewną strukturę ileś elementów uporządkowane w takim ujęciu można określić cechy wspólne łączące,
a) celowość – wszystkie organy musza posiadać cel. Cele dotyczące różnego czasu obszarze funkcjonowania np. cele strategiczne – długookresowy obszar dotyczący finansów, dotyczyć mogą całości lub określonych części działu, cele jednostek Cele ukierunkowują działanie i są oceną sprawności naszego działania.
b) wewnętrzny porządek – struktura organizacyjna. Powołanie instytucji należy oprzeć na pewnych zasadach tak aby wewnętrzne między przełożonym a podwładnym istniała więź służbowa. Między działami powinna przepływać informacja.
c) wartości, normy, zasady, kodeksy, regulaminy – określają jaki zachodzą w danym organie są pożądane a jakie nie. Tworzą one schemat ułatwiający poruszanie się po nowej organizacji. Ważna jest kultura co wypada a co nie wypada.
d) wyodrębnienie z otoczenia – otoczenie jest nieprzewidywalne (np. nie wiemy jakie będzie prawo za rok). Otoczenie jest źródłem zasileń dla organizacji, a organizacja jest zależna od otoczenia.
e) stopień identyfikacji członków jako warunek istnienia organizacji

1. Cechy różniące;
a) funkcja genotypowa – funkcja jaką ma organizacja do wypełnienia – polityczne, naukowe
b) dobrowolność lub przymusowość uczestnictwa
c) otwartość na otoczenie
d) wielkość i rozczłonkowanie przestrzenne
e) stopień sformalizowania, ilość przepisów i rygorystyczność, stopień ujęcia w przepisy organizacyjne.

System – ujęciu rzeczowym organizacje przestrzega się jako system. Zbiór elementów wyróżniamy w jakimkolwiek przedmiocie ze względu na zachodzące między nimi stosunki wyróżniające jakieś uporządkowanie
System otwarty – społeczno-techniczny
Organizacja składa się z ludzi i aparatów zorientowane na osiągnięcie celów wpływające na określoną strukturę.

Cechy systemu
a) strukturalizowanie i denarchia – pewien sposób zarządzania strukturą stanowisk
b) ekwiwalentność systemu – zdolność do osiągnięcia celów w różny sposób przy pomocy różnych sposobów (struktura sieciowo hybrydowa)
c) instytucjonalizacja – ustalenie sposobów funkcjonowania,
d) zdolność organizacji do doskonalenia się czyli do zewnętrznej adaptacji

Synergia – efekt organizacyjny systemowy – powstaje w organizacjach jako efekt dodatkowych, jest funkcja współdziałania wielu jednostek. Celem powołania organizacji jest osiągnięcie efektu synergicznego.

Model organizacji – uproszczony obraz struktury obiektu (2 modele) formalny podział zadań. Transformacja wejść i wyjść z systemu organizacji.

Wewnętrzna jego budowa ;
1. Model 7S
- strategia – koncepcja funkcjonowania organizacji w długim okresie zawierające
cele, misję oraz podstawowe sposoby reguły zachowania się w stosunku do otoczenia
- systemy – formalne - procedury określające zasady i sposoby rozwiązania standardowych procesów zarządzania,
- pracownicy organizacji – uczestnicy,
- struktura - zbiór wzajemnych powiązań uczestników organizacji,
- kwalifikacje – dotyczące wiedzy uczestników organizacji kluczowe kompetencje –
zdolność organizacji do konkurowania,
- style kierowania, sposoby i techniki wywierania wpływu na podwładnych w celu skłaniania
ich do pewnych zachowań.

2. Model II
- podsystem celów i zadań jest on wyrazem związków organizacji z otoczeniem
- podsystem psychospołeczny jakie między nimi zachodzą
- techniczny – narzędzia służące do realizacji celów
- podstawowe struktury organizacyjne łączy system podstawy techniki i psychospołeczne
- podstawy zarządzania mają na celu utrzymać organizację w stanie równowagi
organizacyjnej

Zarządzanie – jest to proces zarządzania, z jednej strony utrzymywanie równowagi między poszczególnymi podsystemami z drugiej kształtowanie relacji z otoczeniem.

Cechy zarządzania; elementy
1. zarządzanie dotyczące hierarchii ludzi, ludzie stanowią najcenniejszy zasób
organizacji
2. proces zarządzania powinien być głęboko osadzony w kulturze miejskiej, ludzi w którym odbywa się proces zarządzania
3. zarządzanie powinno doprowadzić do tego aby organizacja zdolna była do uczenia się nowych zachowań
4. zarządzanie wymaga prostych wartości łączących uczestników organizacji
5. proces zarządzania wymaga ciągłego komunikowania się wewnątrz organizacji , nie ma obszarów objętych tajemnicą oprócz tajemnicy służbowej
6. proces zarządzania wymaga skonstruowania wskaźników oceny sprawności
7. zarządzanie powinno być skierowane na odbiorcę, interesanta

Co tworzy proces zarządzania (ważne) - jest 6 funkcji
1. utrzymywanie całościowego, systemowego spojrzenia na organizację i ocena stanu jej funkcjonowania - ciągłe badania stanu otoczenia, środowiska, ostrzeganie – system wczesnego ostrzegania - analizowanie mocnych i słabszych, stron organizacji
2. formowanie długookresowych celów i strategii rozwoju organizacji
3. zaprojektowanie efektywnego procesu struktury,
- przyjęcie właściwego systemu koordynacji działami,
- sposób podziału zadań między jednostki organizacyjne
4. zaprojektowanie systemu informacyjno-decyzyjnego
5. zaprojektowanie efektywnego systemu kierowania ludźmi
6. usprawnienie, udoskonalenie organizacji


2. Pojęcie równowagi społecznej
Dotyczy organizacji rzeczowej obiektu i instytucji.
Równowaga jest to stan słały lub zmienny i dotyczy relacji między organizacją a otoczeniem, to ciąg procesów regulacyjnych. Zmienność otoczenia wywołuje określone skutki organizacji a zakresie warunków rozwoju i organizacji w zakresie rozwoju i organizacji.

dzielimy na;
– równowagę materialną – sposób wykorzystania stopnia zasobów materialnych.
– równowagę społeczna – dotyczy zachowań uczestników organizacji

dzielimy na ;
– równowagę wewnętrzną - są to procesy wewnątrz organizacji
– równowagę zewnętrzną - obejmują stosunki z otoczeniem, współdziałania z wieloma instytucjami współpracującymi z organizacją

zarządzanie dotyczy :
1. ról organizacyjnych
2. systemu sposobu zarządzania
3. zakłada zdolność ról i realizacji aktywności zawodowej
4. cele, cechy, role zawodowe
5. ryzyka w systemie zarządzania

Równowagę łączymy w pary;
– równowagę materialną - zewnętrzna
– równowagę materialną - wewnętrzną
– równowagę społeczną – zewnętrzną
– równowagę społeczną – wewnętrzną



Kryteria równowagi powstają w zakresie negocjacji i przetargu wewnątrz organizacji w relacjach między uczestnikami organizacji, cząstkowe równowagi są warunkiem osiągnięcia równowagi globalnej czyli równowagi całej organizacji. Zakłócanie wewnątrz równowagi społecznej wyrażają się w zmniejszeniu skłonności uczestników do dzieł, w zakresie organizacji i delegitymizacji braku posiadania legitymacji i jej działań w otoczeniu czyli organizacja traci swoje wsparcie na rzecz otworzenia swojej kultury.

Równowaga materialną- zewnętrzna – jest zakłócona wtedy gdy maleje zdolność organizacji do zapewnienia materialnego, zasilana z otoczenia czyli organizacja materialna ma trudności zasileń z otoczenia, ta równowaga stanowi bodziec do intensywności procesu zarządzania organizacją.

Różne rodzaje zmian równowagi łączą się z projektem cyklu zmiany organizacji
cztery fazy życia organizacji;
1. Faza przedsiębiorczości – przetrwanie organizacji, szybko się rozwija, walczy o zgromadzenie zasobów, aktywność zarządzania, współpracy rozwoju
2. Faza kolektywności – celem jest doskonalenie pracy wspólnej uczestników organizacji w
celu współpracy organizacji, słabnie wartość kultury organizacji na rzecz struktury formalnej,
3. Faza organizacji formalnej- stabilność organizacji, wysokość wydajności w zakresie kontrolowania decyzji – jest to faza biurokracji
4. Faza odnowy – organizacja otwiera się na otoczenie, podstawowym celem organizacji jest zrzucanie nadmiaru funkcjonowanych przepisów, poszukuje się nowego wzorca równowagi i zmienia sposoby swojej organizacji

1. Równowaga materialną – zewnętrzna – wskaźnikami są: pozycja rynkowa, jakie miejsce i pozycja zajmuje organizacja na rynku, udział procentowy działania organizacji w segmencie organizacyjnym na rynku, przewaga konkurencyjna organizacji mówi w jakim stopniu organizacja opanowała kluczowe czynniki kompetencji wpływające na osiągnięcie sukcesu, wskaźniki rentowności, stabilność układu kooperacyjnego, zdolność organizacji do otoczenia
2. Równowaga materialną – wewnętrzna – gdy organizacja efektywnie wykorzystuje swoje zasoby ludzkie, zasoby materialne, motywację, wskaźnikiem równowagi jest wydajność rezerw w organizacji jako warunek rytmiczności programów wykonywanych zadań, wskaźnikiem też są koszty organizacji.

3. Równowaga społeczną – zewnętrzna – stopień funkcjonowania organizacji przez uczestników otoczenia, zdolność z przepisami prawa działania organizacji, poprawny wizerunek organizacji celem poprawy podejmowanych działań organizacji, jego wizerunek i działania etyczne organizacji, są to działania charytatywne - ogólnie poprawa wizerunku organizacji na zewnątrz otoczenia.
4. Równowaga społeczną – wewnętrzna – działa wskaźnikiem materialnym, role, zadowolenie lojalność, stabilność, zadowolenie uczestników organizacji w procesach zachodzących wewnątrz organizacji, a także wpływają konflikty wewnątrz personalne czyli wszelki negatywne działania są zjawiskiem w organizacji.

Przywracaniu równowagi w organizacji służą cztery instrumenty
1. struktura organizacyjna – przydział zadań w ramach organizacji pracy
2. procedury organizacyjne – stanowią program działania dotyczą podsystemów organizacji
3. strategia działania organizacji – sposoby osiągnięć, cele w wymiarze zewnętrznym
4. kultura organizacji – zbór pożądanych zachowań, pozycji, podstaw w stratyfikacji służące do przywrócenia równowagi
Benchmarking (beczmarking) wzorcowe porównywanie jest to metoda która znajduje najlepsze praktyki z otoczeniem i wrażaniem w swoją organizację.

Do współczesnej metody zarządzania zaliczamy;
– logistyka – przepływ materialnych informacji
– na czas (justintime) orientacja na zapewnienie określonych dostaw dóbr na czas
– orsąsing – na wyrzucaniu pewnych funkcji – przekazywanie odpłatnie niektórych funkcji, odchudzanie zarządzania w organizacji, system zarządzania celem obniżenia kosztów, podniesienie jakości i wydajności przez wprowadzenie procesów zarządzających w celu podniesienia funkcji organizacji
– kontroling – kontrolowanie zarządzania, podstawowymi procesami w organizacji jest planowanie, wykonanie, kontrolowanie, jako całości w systemie organizacyjnym
– TQM - totalne zarządzanie jakością organizacji
– Renginer - orientacja procesowa (inaczej inżynieria procesowa)
– humanizacja pracy – orientacja na jakość życia pracowników w pracy, troska o jego godność, honor, fizyczne i psychiczne stosunki pracowników w pracy



3. Podstawy systemu sprawnego działania - wiedza ta osadzona jest w prakseologii – nauka o pracy nauka o zarządzaniu

· Działania – w nauce prakseologii oznacza ciąg zdarzeń związany jednym celem, ciąg to inaczej zmiany o stanie rzeczy, oddziaływanie umyślne i dowolne zmierzające do określonego celu, tzn.
- wywoływanie zmian w znaczeniu umyślnym i dowolnym do osiągnięcia pewnych skutków i zamiarów, dowolność
- poczucie swobody podjąć lub nie podjąć, zaniechać określonego wyboru, działa się bez określonego przymusu w prakseologii inaczej działania zmierzające do określenia potrzeb inaczej - praca,
praca jest działaniem zastępująca zaspokojenie innych potrzeb, praca jest to wszelki splot pokonywania zadośćuczyni potrzebom dla nich istotnych,
walka – działania do osiągnięcia celów niezgodnych.

Działania dzielimy na:
1. działania indywidualne – jednoosobowe – cały cykl wykonywane przez jedną osobę
2. działania zbiorowe – wykonywane przez więcej niż jedną osobę
a) działania grupowe – niezależne od siebie przy wspólnym celu pracy zwaną kooperacją prostą, wykonywana niezależnie od siebie
b) zespołowe – cele spójny, osoby wykonują różne prace ale ogółem wykonują jeden cele
wykonywanej pracy
Działania dzielimy na:
1. działania powtarzalne – jeden cykl przebiegu który zamyka całość działań określonej
wykonywanej pracy
2. działania niepowtarzalne – jeden cykl przebiegu który zamyka całość działań określonej pracy

Działania dzielimy na dostępność lub braku dostępności do środków zasobu do potrzeb;
1. standardowe – dostępność i sposób działania
2. twórcze – wykonywanie jako niedostępność środków lub sposobu działania

· System sprawnego działania „należy rozumieć kompleks inaczej układ pewnych elementów powiązanych ze sobą w taki sposób że tworzą całość ukształtowaną w sposób optymalny tj. w taki który w zasadzie powinien zabezpieczyć możliwie najlepsze z uwagi na określone warunki i kryteria określonych celów”
Cel – określone działanie w danych warunkach określa cel

Każde działanie ma trzy elementy
1. układ informacyjny – techniki działania
2. układ zasileniowy – energo-materialny – energia + zasoby materialne
3. układ kierowniczo – organizacyjny
4. układ celów ( różne rodzaje celów)
a) układ czasy
b) układ osobowy
- psychiczny
- socjologiczny
- fizjologiczny

5. ergonomiczny układ środowiska systemu sprawnego działania
a) przyrodniczy
b) klimatyczny
c) metod i techniki działania

6. układ rzeczowy określający środki i przedmioty
7. układ otoczenia społecznego
a/ ekonomiczny
b/ wartości kulturowych

· Struktura systemu sprawnego działania – inaczej cykl, etapy działania.
Występują trzy fazy:
1. preparacje działania
2. wykonanie
3. kontrola
I etap ustalenie działania to do czego zdążamy do wykonania działania – cel -stan rzeczy nazywany inaczej zdarzeniem które zmierza wywołać działający podmiot, przy każdym działaniu określony jest cel oraz
1. funkcje integrujące- jednolity kierunek integracji ludzi
2. funkcje planistyczne – proces planowania działań
3. funkcje motywacyjne – źródło nagród
4. funkcje kontrolne – kryterium oceny działania określa instrument doskonalenia działania w kolejnym cyklu

Warunki – cechy do spełnienia dobrze wykonywanych celów
1. zmierzone – powinna być wybrana jakaś wielkość powinna być to liczba
2. zrozumiałe – napisane w takim języku aby go zrozumieć
3. realistyczne – działający podmiot może osiągnąć cel bo podmiot posiada środki
4. terminowość – aby cel osiągnąć niezbędne są środki materialne i prawne
5. akceptacje do osiągnięcia celów – motywacja do osiągnięcia celów
- wewnętrzne spójne – czyli niesprzeczne
- identyczność – dwa cele się pokrywają bo dotyczą tego samego celu określonego
- harmonia – realizacja celu jednego ułatwia osiągnięcie celu drugiego
- neutralność realizacja celu jednego na realizację nie ma wpływu na realizację drugiego
- antynomia – realizacja celu jednego utrudnia realizacje celu drugiego

Cele dzielimy na;
1. ze względu na ich znaczenie – cel główny – podstawowymi
2. cele uboczne – nie zależne od celu głównego- automizacja celu następuje zamiana cel uboczny zastępuje cel główny
3. cele pośrednie środki działania, przewidywanie stanu rzeczy pozytywnych które mają wpływ na osiągnięcie celu końcowego
wyszczególniamy 3 kategorie celów
1. kategoria cele indywidualne – osobiste
2. kategoria partykularne cele grupowe – więcej niż 1 członka zespołu
3. kategoria cele wspólne instytucji – cele wykonywane przez większość liczebności członków organizacji


II etap cyklu organizatorskiego – szczegółowy przegląd wszystkich warunków i środków na które cele będą osiągnięte
– badanie warunków wewnętrznych
– badanie warunków zewnętrznych

III etap planowanie działania – jest to dokument określający zmiany i środki służące do organizacji działania

· Kilka cech dobrego planu
– dobry plan jest planem celowym – dokładnie proponuje cel i jest wykonywanych
– dobry plan musi być zgody wewnętrznie - muszą być zgodne powiązania, cel, zasoby, czas
– dobry plan to giętki plan inaczej elastyczny – zmiana warunków możliwości, zmiana planów
– dobry plan motywacyjny – powinien motywować do działań
– rezerwowy – ma się możliwość zmienić plan na lepszy

· Podstawowe elementy planu
1. cele do realizacji wynikające z nich zadania z własną normą
2. opis metod procesów i procedur wykorzystania działania
3. charakterystyka zasobów – pomieszczenia, urządzenia, kwalifikacje osób
4. porządek albo kolejność wykonywania poszczególnych zadań
5. osoby które wykonują prace kierownicze lub wykonują pracę
6. instrumenty weryfikacji planu – narzędzia służące do realizacji planu
7. miejsce wykonywanych poszczególnych działań
8. terminy i harmonogram wykonywanych działań planu
9. określenie rezerw – ludzi, rzeczowych i czasowych
10. momenty czasowe - punkty czasowe które będą wykorzystywać do weryfikacji planów
11. gotowość do realizacji – motywacji planów
12. kontrola – porównywanie wyniku planu działania, wyciągnięcie wniosków dot. przyszłości do osiągnięcia planu




Do oceny działania zaliczamy:
– sprawność – każdy walor dobrej roboty w sensie manipulacyjnym, biegłość zręczność w sensie syntetycznym wszystkie walory razem wzięte w znaczeniu bezwzględnym sprawność stosunek wskaźników do wyników złożonych przed działaniem jako idealne wzorce, sprawność względna – stosunek osiągnięcia rzeczywistego planu do wyników osiągniętych jakie miały miejsce a jakie miały się różnić do możliwie do osiągnięcia w danych warunkach

Trzy miary sprawności
1. skuteczność działania określa stopień osiągniętego celu
a) ze względu na znaczenie
- skutki główne -rezultaty działania na cel główny
- skutki uboczne – rezultaty działania na cel uboczny
b) wg przewidywania stopnia osiągniętego celu
- przewidywalne
- nieprzewidywalne
c) ze względu na ocenę podmiotu
– pozytywne – osiągnięcie głównego celu pozytywne niespodzianki
– negatywne – koszty które zostały poniesione na cel główny mają cel uboczny czyli
nieuniknione marnotrawstwo
d) całkowicie skuteczne – osiągnięcie progu określonego celu
częściowo skuteczne – osiągnięcie częściowego określonego celu

2. korzystność – przy jej ocenie bierze się skutki działania korzystności, korzystność to osiągnięcie określonego skutków jest to suma wszystkich skutków pozytywnie ocenianych

3. ekonomiczność – koszty działania suma wszystkich skutków ocenianych negatywnie , korzyść to nadwyżka nad kosztami, jeżeli wynik jest mniejszy od kosztów to strata, ekonomiczność to stosunek ekonomicznego wyniku , pożytki dzielimy przez koszty wynik jest korzystny to podstawa do doskonalenia usprawnienia działania do osiągnięcia wyniku ekonomicznego




W nauce prakseologii miary ekonomiczności to koszty (wszystkie działania zamierzone i niezamierzone) i wynik działania (wynik użyteczny)
Zasada ekonomiczności to zasada racjonalnego wykonania
– odmiana wydajności
– odmiana oszczędności

1. Regułą wydajności – im w większym stopniu wydajność dany podmiot osiąga tym w wyższym stopniu osiąga cele.
2. Regułą oszczędności – działaniem tym bardziej oszczędza im działanie podmiotu dla osiągnięcia celów użyje mniej z zasobu
Obie te reguły powinny być stosowane łącznie ale nie idą one oddzielnie, tym lepsze reguły im wydajność jest większa od kosztów, częstość działania – brak w wyborze cech ujemnych.

3. Zasady sprawnego działania
– schematu formowania zasad sprawnego działania – podejście systemowego holistycznego - podejście całościowe – widzenie obiektu jako spostrzeganie całości
– zasad kompletności substytucyjnego działania – poszczególne działania powinny się zazębić aby tworzyć całość
– zasada specjalizacji – podział działań wg zasad specjalności w wytworzonej pracy
– zasada harmonii – harmonizacji – dbałość i skoordynowanie poszczególnych elementów i czasu do wykonywania poszczególnych zadań
– zasada równorzędności – najbardziej wydajny jest stały indywidualny rytm pracy
– zasada porządku rytmu pracy – uporządkowanie elementu wzoru
– zasada dyscypliny – punktualność
– zasada przewodzenia
– zasada doskonalenia i wprowadzenia zmian organu do wykonania zadań
– zasada oporu – jeżeli jakiś porządek jest wzburzony to naturalną tendencję jest powrót do stanu pierwotnego
– zasada optymalnego wyniku – w koordynowaniu działań zwiększa się zużycie zasobów prowadzi do najkorzystniejszego optymalnego wyniku, po przekroczeniu optymalnego wyniku do nakładu ulega obniżenie
– zasada antynomii sprawnego działania – skonstruowane na zasadzie logicznej albo-albo
– zasada gry na zwłokę

· Antynomia
1. jest to sprawne działanie do dyrektywy określające strategię działania w zależności od tego jakiej działanie jest określony podmiot
2. aktywizacja działania, minimalizacji, inwestycje
3. utrzymanie rezerw – z jednej strony utrzymać wykorzystywane rezerwy i jak zachować rezerwy

· Podejmowanie decyzji kierowniczych
– jest to pewne odchylenie się od planu rzeczywistego która odbiega od wzorca
– zmiana w systemie organizacyjnym w celu podejmowania decyzji
– dostarczenie sytuacji problemowych przez innych członków organizacji

Celem podejmowania decyzji jest zapewnienie ciągłości funkcjonowania organizacji

Do problematyki procesu decyzyjnego stosuje się dwa podejścia
– model do sytuacji decyzyjnej – niezależnie od decydenta
– człowiek a organizacja w systemie działania w konkretnej teorii wyboru
Proces wydawania decyzji jest podstawą do pozyskiwania informacji w systemie jego wiedzy będąca do podstawy jego działania.
Podejmowanie decyzji jest procesem gdzie decydent znajduje wiele wariantów do dokonywania wyboru – sama decyzja będzie aktem wyboru będącym stwierdzeniem - cel i wybór i sposoby działania w celu podjęcia decyzji

· Klasyfikacja decyzji- to metody do podjęcia decyzji
1. sprawność pracy kierowników – podział wg funkcji zarządzania – obsadzenie stanowisk personelem
2. planowanie
3. organizowanie
4. kontrolowanie – jakość, wynik, rezultat, dokonania, wysiłek
5. decyzyjne – opiniodawcze, kierownicze, podział wg planów


Podział klasyfikacji decyzji - w zależności od ilości osób:
- indywidualne
- zbiorowe
Podział decyzji
- decyzje strategiczne - horyzont czasu, ujawnia skutki w odległym czasie
- decyzje operacyjne – są to decyzje nieprogramowane

Struktura organizacji – znana w nie wielkim stopniu, stopień niepewności (stopień ryzyka) jest źródłem organizacji zewnętrznej poziomu zarządzania instytucjami

Niepewność – funkcja składa się z trzech elementów
1. horyzont czasu – czyli dłuższy proces tym dłuższy niepewność
2. kontekst decyzji – złożoność zmian
3. stopień strukturyzacji problemu decyzyjnego wzajemnych relacji między między składnikami problemu decyzyjnego


Racjonalny model podejmowania decyzji w skrócie chodzi o ściśle sformułowanie tego co o czym mamy decydować, co jest celem decyzji, jej warunki umożliwiające ocenę skutku w celu;
– informacja
– rozwiązanie problemu racjonalności
– ostateczny wybór warunków działania i jego realizację

· Fazy podejmowania decyzji

I faza – rozpoznanie – analiza sytuacji decyzyjnej definiowanie systemu decyzyjnego
II faza – podejmowanie decyzji – potrzeba podjęcia decyzji
III faza – monitorowanie

Problem = (powinno być + - jest = odchylenie)




Wszechstronny opis problemu decyzyjnego ma istotne znaczenie praktyczne.
1. umożliwia jego identyfikację – miejsce jego występowania
2. pozwala ustalić przyczynę odchyleń aby określić możliwość jego rozwiązania
3. 3. ułatwia dobór metod i technik jego rozwiązania

W znaczeniu sprawności systemu mają duże znaczenie problemy ale w niektórych sytuacjach rozwijają się same.
Strukturyzacja jest bardzo ważna do rozwiązywania problemu decyzyjnego. Elementem problemu decyzyjnego jest badanie przyczyn jakie wpływają na nasz stan wiedzy jaki mamy w stosunku do problemu.

Analizując problem szukamy przyczyny powstania problemu;
1. czy powinienem rozwiązać problem decyzji lub rozwiąże się sam
2. czy jako decydent jest tą osobą która rozwiąże problematyki
3. jak łatwo poradzić sobie z problemem który mamy rozwiązać czy jest trudny czy prosty w ten sposób należy przy trudnych problemach szukać rozwiązanie u innych

Rozwiązanie problemów decyzyjnych - przyjmujemy metodę ilościową i jakościową
1. kryterium - wystarczalność na podstawie jakim stopniu realizacji celów decyzji
2. kryterium - wykonalności – w jakim stopniu jest wykonalny w tym zasoby materialne-prawnej
3. kryterium akceptacji wariantów w jakim stopniu osoby będą realizować decyzję
4. kryterium kosztów wariantów relegalizacji problemów decyzyjnych
5. kryterium czasu realizacji wariantów decyzji
6. kryterium poziomu ryzyka jaki towarzyszy realizacji każdego wariantu

Racjonalność metodologiczna – decydent działa racjonalnie działa racjonalnie.
Kto działa wg koniecznej wiedzy o decydowaniu tj. postępuje w sposób właściwy gdy rozwiąże wszystkie możliwości do racjonalnego rozwiązywania problemu - musi być wiedza, metody, kryteria oceny, umiejętności określenia powstałych przyczyn.

Racjonalność rzeczowa - gdy decyzja realizuje cele są to czynniki poznawcze wszystkie względnie informacje, umiejscowienie kompetencji decyzji, czynniki osobowościowe czynniki motywacyjne decydenta.

Wyznaczniki decyzji kierowniczych -
1. zakotwiczenie – powiązanie decydenta od początku sądu na informację nowe a często odmienne od początku racjonalnego sądu do podejmowania decyzji
2. przenoszenie znanych prostych przypadkowych problemów decyzyjnych na bardziej złożone (rozumiane przez analogię)
3. dostrzeganie zalet i wad przy rozwiązywaniu problemów
4. fałszywe wyobrażenie – decydent rozumuje ogólnie posiadane doświadczenia i prób rozwiązywania problemów
5. uleganie wpływom informacji – wychodzenie w kolizję, obniżamy Racjonalności podejmowania decyzji
6. iluzja kontroli – przecenienie poziomu własnej kontroli nad biegiem kontroli warunków realizacji decyzji
7. lenistwo
8. niechęć do ponoszenia ryzyka

· Warunki rozwiązywania problemów decyzyjnych
1. właściwa analiza sytuacji
2. prawidłowo badane przyczyny
3. zbieranie niezbędnych informacji
4. właściwe zdefiniowanie problemu decyzji
5. wykorzystanie różnych metod warunków decyzji
6. pobudzenie procesu twórczego
7. określenie właściwych kryteriów i oceny oraz związków między nimi
8. ocena ryzyka opracowanie planu wdrożenia decyzji
9. analiza pola sił – decydent rozważa za i przeciw problemowi
10. wykorzystanie różnych procedur informacji i kontroling pokonywanie oporu uczestników decyzji


Myślenie produktywne i myślenie twórcze – rozważanie w wielu różnych scenariuszy
cechy twórczości myślenia charakteryzują się
1. płynnością myślenia
2. giętkością myślenia -wielkość i zdolność do różnych – wielu pomysłów
3. oryginalnością myślenia – nowatorstwo myślenia

Burza mózgów - „on lar” charakteryzuje się płynnym giętkim poszukiwaniem rozwiązania problemu, stosuje się indywidualnie i w grupie, za rozwiązaniem problemu twórca
Osborn – dowodził że każdy człowiek jest twórczy.


6. Ocena struktur organizacyjnych
1. struktura statyczna
2. struktura dynamiczna
3. struktura informatyczna

Podział poprawności uprawnień decyzyjnych pomiędzy systemem gminy, zarządzanie procesami
- Zarządzenia procesem
- Efektywność komunikacji wewnętrznej

Proces podejmowania decyzji kierowniczych
Zadanie można przepisać do jednostek lub osób a zadania realizowane jest przez osobę albo jednostkę organizacyjną np. W urzędzie procesem jest rejestracja osób i zadania gminy w procesach podstawowych. W procesie jest ważny rezultat jako wynik końcowy a będzie to promowanie gminy -(re inżynieria) jako ostatni wynik w procesie zarządzania uprawnieniami decyzyjnymi.
1. Podział uprawnień decyzyjnych zawiera
– przejrzystość kompetencji pomiędzy Rada, a Zarząd a Burmistrz gminy
– wykonanie zadań
– określenie poziomu wykonywana zadań
– wyeliminowanie kompetencji
– przejrzystość pomiędzy Rada Burmistrz sejmik Wojewoda
Tzn. :
- w/w przypisanie i zdefiniowane procesy decyzyjne jako wszystkie do realizacji zadań do stanowisk, a stanowisko jest odpowiedzialne za wykonanie zadań i stosowany monitoring czyli za każdym poziomie stanowiska zadania wynikające z ustaw czy są zadania wykonywane i realizowane na każdym poziomie stanowiska pracy przypisane do każdej osoby aby zadania się nie powtarzały przy realizacji zadań gminy
- w/w muszą być opisane i przypisane stanowisko do osób wraz z komputeryzacja i monitorowaniem albo zdefiniowane całego systemu pracy a pracownicy są przeszkoleni i odpowiedzialni na te stanowisko
- efektywność komunikacji - reguły komunikowania na każdym stanowisku pracy przypisane zadania
- efektywność monitorowania stosowanych reguł komunikacji

Struktura organizacyjna – budowa obejmuje wszystko to co łączy poszczególne części organizacji albo relacji co łączy poszczególne gałęzie organizacji.

Elementy struktury organizacji
1. zadania – podział zadań między jednostki grup
2. stanowisko – ilość szczebli hierarchicznych
3. komórki organizacyjne – rozpiętość kierowania
4. więź organizacyjna – stopień swobody działania zakres i siła współpracy

Reenginering – zmierza do radykalnej zmiany sposobu organizacji pracy firmy celem tej metody jest przeprowadzenie realizacji w wyniku procesu w którym za punkt wyjścia przyjmuje się potrzeby klienta czemu to służy? Zamiast tradycyjnego pytania jak to funkcjonuje . Podstawą metodologiczną reengineringu jest orientacja na klienta, procesy i wynik a nie na zadania i instrumenty.
Pojęcie więzi będzie zależało od struktur organizacyjnych

Organizacja statyczna
– nie zależy od czynników czasu, jest to projekt organizacji na papierze – statyczny projekt -
1. rozmieszczenie ludzi i wyposażenia organizacji
2. podział pracy wewnątrz organizacji obejmującej zadania
3. struktury decyzyjne – rodzaje i sposoby i tryb jak i przez kogo i w jaki sposób podejmowane są decyzje
4. mechanizm koordynacji pracy – określenie osób i ciał koordynacyjnych i narzędzia koordynacji

Organizacja struktury statycznej określa przebieg i procesów technologicznych które wiążą się z przebiegiem realizacji

Organizacja dynamiczna – wszelkie procesy zachodzących w procesach w cyklach mierzone w czasie, jest to struktura wprowadzona w ruch

Funkcje struktury organizacyjnej
1. porządkujące – umiejscawia elementy określonego elementu – maszyny człowiek
2. regulujące – projekt regulujący pozycja procesów składnika ludzkiego i maszyn
Dokonując diagnozy wglądu do pewnych ułomności jak i wadliwości struktur organizacyjnych z celów końcowych organizacji – czyli dzielone celów cząsteczkowych zadań, dzielenie na mniejsze części celem tworzenia w całości celu
Funkcja I - dekompozycja celów - określenie celu – produkcja personel, zadania cząsteczkowe
Funkcja II - tworzenie stanowisk organizacji to nie miejsce pracy ale jest to szczersze pojęcie jak zbiór zadań czynności przypisywanych do uprawnień i zadań i odpowiedzialności

Opis stanowiska - jak poniżej na pamięć na poprawce

I. formalna nazwa stanowiska
II. zależności służbowe – miejsce, stanowisko pracy
1. komu osoba podlega służbowo
2. nad kim osoba sprawuje służbowy nadzór
3. zastępstwa aktywne kogo osoba zastępuje
4. zastępstwa pasywne przez kogo osoba jest zastępowana
5. współpraca z innymi podmiotami z kim i w jakim zakresie
6. udział w komisjach i zespołach w jakim jakim charakterze (przewodniczący, członek)
III. Krótka charakterystyka pracy stanowiska (cel, misja)
IV. charakterystyka zadań podstawowych uprawnienia i zakres poniesionej odpowiedzialności
1. podstawowe zadania – obowiązki, czynności
2. uprawnienia – pozwolenie do podejmowania decyzji określonych celów do wykonania zadania
a) finansowe-ekonomiczne
b) ogólnoorganizacyjne - kierownicze z harmonogramem i planem pracy
c) uprawnienia kadrowe – przyjmowanie, zwalnianie, karanie nagradzani, urlopowanie
3. osoba na stanowisku jest odpowiedzialna za; (standard pracy)
a) terminowe
b) legalne
c) rzetelność
V. wiedza, wymagania kwalifikacyjne
- osoba kompetentna – zdolność do wykonywania pracy
- ma odpowiednią osobowość, postawę, moralność, motywacje
- wiedza
- wykształcenie
- umiejętności
- przebieg pracy
VI. Opis stanowiska pracy - warunki pracy, czas pracy i inne charakter pracy

Uwaga; zasada naruszania w praktyce uprawnień stanowisk pracy
zadania = uprawnienia = odpowiedzialność

Funkcja III – departamentalizaja – proces grupowania łączenia komórek organizacyjnych w
jednostki organizacyjnej
Funkcja IV – kształtowanie więzi funkcjonalnej – informatycznej technicznie doradczym
Funkcja V – kształtowanie więzi służbowej pomiędzy wyodrębnione stanowisk ciał
kierowniczych komórek organizacyjnych
Funkcja VI – rozmieszczenie ciał uprawnień decyzyjnych i określenie zakresów
odpowiedzialności
Funkcja VII – utrwalenie zależności w postaci zbiorów dokumentów przepisów organizacyj-
nych organizacyjnych


Wymiary do wszystkich funkcji
1. konfiguracja – kształtuje kształty struktury organizacyjnej, liczbę szczebli hierarchicznych, rozpiętość kierowania, proporcje części składowych
2. specjalizacja – oznacza głębokość podziału pracy
3. centralizację stopień skoncentrowania uprawnień decyzyjnych na najwyższym szczebli hierarchii
4. standaryzacja – ujednolicone sposoby postępowania w odniesieniu się do powtarzających działań czy funkcji
5. komputeryzacja – utrwalanie celów i zadań dokumentacji organizacji czyli tworzenia przepisów organizacji wzór zapisanych wzorów działań, (przepisy – hipoteza, dyspozycja i sankcja) )

Czynniki struktury organizacyjnej
1. cel
2. wielkość organizacji i stosowanie technologie organizacji
3. ilość i cenność posiadanych zasobów organizacyjnych
4. trwałość powiązań relacji w której organizacja pozostaje ze swoim otoczeniem