Chwyt udziwnienia polega na zamierzonym utrudnieniu odbioru. Jego celem jest zaburzenie automatycznego odbioru, percepcji. Środek ten ma wskrzeszać obrazowość, uruchamiać nowe perspektywy widzenia, wprowadzać do naszego życia „efekt obcości”, odczucia tego co niesamowite. Poezja według Szkłowskiego jest „mową utrudnioną”/ właśnie poprzez stosowanie chwytu obcości. Autonomia języka poetyckiego, niewątpliwy wynalazek formalistów, nie oznacza bowiem radykalnego oderwania słów od rzeczy, lecz nowe widzenie świata poprzez nowe słowa. Formaliści kładą nacisk na proces percepcyjnego tworzenia, a nie oglądania tego, co już stworzone. Powoduje to rozbicie rutynowej percepcji rzeczywistości i wprowadza do naszego życia, dzięki nowym formom, owy „efekty obcości”. Forma nie jest zatem ozdobnym ornamentem lub „brzękadłem, które może istnieć lub nie”, lecz koniecznym warunkiem odnowionego doświadczenia świata. Z tego powodu odróżnienie treści od formy, podobnie jak świata od jego percepcji nie ma sensu. Treść ma sens tylko wtedy gdy posiada jakąś formę.
Chwyt jest podstawowym wyróżnikiem literackości. Zamiast rozróżnienia treści i formy formaliści używali rozróżnienia materiału i chwytu. Materiał to wszystko z czego artysta czerpie: fakty z życia, idee, konwencje literackie. Chwyt to zasada estetyczna, która przekształca materiał w dzieło sztuki. Dzięki chwytom powstaje efekt udziwnienia, który wywołuje zakłócenia w rutynowym postrzeganiu rzeczywistości przedstawianej w dziele sztuki. Chwyt odświeża nasze spojrzenie na świat.