Pod znakiem POMIDOR kryje się tajemnicze słówko, którego nie dane mi było spamiętać i spisać.

Środa 9.10.2013, Warszawa

Każdy system społeczny jest oparty na etyce, reguluje relacje międzyludzkie w danej kulturze.

Etyka jako nauka sięga czasów Sokratesa, który stworzył to pojęcie (V wiek p.n.e.)

NIEMOŻLIWE JEST UNORMOWANIE JEDNEJ ETYKI DLA WSZYSTKICH ZAWODÓW

Zawody dzielimy na

--Służebne – lekarz, wojak, policjant, straż – wymagają bezwzględnego poddania od drugiej osoby

--Pracujące

ETYKA ZAWODOWA – instrument kierowania ludźmi w przypadku określonych sytuacji/pracy. Etyka stanowi jeden z czterech filarów kontroli społecznej.

Etyka zawodowa związana jest z 3 różnymi dziedzinami:

Ze spisanymi normami, wedle których powinni postępować przedstawiciele danego zawodu przekonaniami moralnymi, związanymi z uprawianiem danego zawodu

Określa rzeczywiste postępowanie, oceniane ze względu na POMIDOR moralne

DZIAŁANIE MORALNE to takie, które nakazuje odrzucenie ego, narzuca działanie na rzecz drugiej osoby.

Filozofia wyłania 3 sfery zainteresowania:

1) Teoria bytu(ONTOLOGIA) - bada wszystko to, co jest najważniejsze(analiza znaczeń, zagadnienia trwania, bytów);

2)Teoria poznania – EPISTEMOLOGIA(gnoseologia)- to, co jest najważniejsze(czyli esencję, źródła), bada osnowę świata;

3)Teoria wartości – AKSJOLOGIA – bada to, co jest najcenniejsze (występuje na terenie wielu nauk)

a)Teoria piękna ESTETYKA Teorie wielkie

b)Teoria dobra ETYKA

ETYKA zatem jest filozofią moralności. Etyka zawodowa zatem to inaczej filozofia moralności zawodowej. Występuje jako refleksja nad funkcjonowaniem norm w świecie/pracy

NORMY

Pojęcie szerokie

Prawo, reguły, przepisy, pryncypia

Prawidła, sposoby przestrzegania prawa

Pojęcie wąskie (etyka)

Nakazy i zakazy

WARTOŚCI – wszystko to, co jest cenione przez człowieka

Etyka zawodowa analizuje kontrasty norm i wartości w odniesieniu do teraźniejszości.

ETYKA:

NIE JEST prostetyczna – tak jak ekonomia

NIE JEST propabalistyczna – tak jak matematyka

Etyka zawodowa hipotetyzuje pewne możliwe zachowania zawodowe (instrukcje użytkowania przedmiotów)

Etyka w konwencji filozoficznej jest dyscypliną, która wyznacza kategorie „dobra” i analizuje charakter przeobrażeń tej kategorii.

Etyka zatem Stanowi osnowę analizy dobra.

Teoria dobra objaśnia świat fundamentalnych wartości zbudowanych na dobru. Odnoszą się do dwóch postaw rozwoju:

Humanistycznych oraz Technokratycznych

3 fundamenty istnienia

I poziom istnienia: CZŁOWIEK, posiadający świadomość, czyli umiejętność zdefiniowania ‘ja’ oraz ‘nie ja’(abstrakcji); zwierzęta nie posiadają moralności, bo moralność oparta jest na wolnej woli

II poziom istnienia: KULTURA (twórcy: Karl Gustaw Jung oraz Freud)

III poziom istnienia: NATURA

Postawa HUMANIZMU – postawa oparta na empatii i odpowiedzialności wobec wszystkich poziomów bytu

Postawa TECHNOKRATYCZNA – człowiek jako tylko jeden z trybów w wielkim zegarze istnienia. Oczekuje od człowieka wydajności, sprawności i eskpancyjności.(postawa obecna w czasach kryzysów ekonomicznych i gospodarczych)

Etyka jest:

Imperatywna -> dyktuje postępowanie zacne(czyli zachowania: szlachetne, zbożne i życzliwe)

Aksjologiczna -> ocenia i wartościuje ludzkie czyny

Regulacyjna -> normalizacja zachowań (podobnie jak prawo)

*największą karą w etyce jest OSTRACYZM

Wartości fundamentalne (opracowane przez Platona)

PIĘKNO(estetyka) oraz DOBRO(etyka) tworzą razem KALO KAGATIA (człowiek piękny i dobry)

PRAWDA(epistemologia)

*wg. Arystotelesa etyka jest wiedzą, znajdującą się w filozofii praktycznej.

Środa 23.10.2013, Warszawa

Moralność(łac. Mores)- def. Dawna- obyczaj; określony tryb /styl postępowania, maniera, natura i charakter życia społecznego, opartego na POMIDOR

OBECNIE – moralność charakteryzuje zjawisko każdorazowego działania w określonym historycznie społeczeństwie, w który pełni funkcję regulatora norm.

I) faktycznie występujące stanowiska na dobro i zło

II) Przekonania odwzorowane, które zwrócone są ku dobru

Przekonania odwzorowane – forma świadomości zbiorowej, a także indywidualna zdolność umysłu do wydzielenia obiektywnej rzeczywistości.

Świadomość indywidualna – obejmuje ogół poglądów, norm i wartości, które kształciły się w danej kulturze

I)Świadomość społeczna (E.Durkheim, XIXw.) – zbiór wyobrażeń, symboli, pojęć, opinii, poglądów na temat rzeczywistości społecznej(socjologizm i psychoanaliza)

WG Freuda – społeczeństwo to suma pewnych indywidualności, zbudowanych z ED(popędy), EGO(posiadane przez wszystkie świadome byty) i SUPEREGO(w tym przypadku społeczeństwo)

II) Swiadomość indywidualna – (John Locke, XVIIw.; później objawia się w filozofii w personalizmie Karola Wojtyły) – koncepcja persony; umiejętność poczucia siebie w czasie i przestrzeni, byt potrafiący wskazać swoje ‘ja’. Locke dzieli świat na JA i NIE JA.

Z koncepcji persony zrodzi się inna definicja indywidualnej świadomości, czyli

Identyfikacja siebie z własną rolą społeczną, ale także z oczekiwaniami i wszystkim, co osobiście przybliża do POMIDOR

4 FILARY SPOŁECZEŃSTWA

1) Religia – związki wyznaniowe

2) Obyczaje (Regulują całokształt zachowań ludzkiej zbiorowości) – rodzina i inne środowiska społeczne

3) Moralność (brak kar, nie dysponuje żadnymi racjonalnymi restrykcjami prawnymi) – szkoły, uczelnie, rodzina

4)Prawo – państwo, aparaty ścigania i egzekucji prawa

Normy moralności to dyrektywy wzbraniające i POMIDOR(pewnie nakazujące). Stoją one na straży moralności i interesów.

Formy kontroli społecznej leżą u źródeł postawy społeczno zawodowej

1)Wymogi zawodowe - potrzeby pracy, przymus, konieczność, wymagania

2)Przysposobienia zawodowe – instrukcje, regulaminy

3) Warunki zawodowe – sytuacja pracownicza, podłoże pracy, etiologia i etologia pracy

Ogólne formy kontroli społecznej

Kontrola społeczna(tudzież kontrola zawodowa)-> kontrola społeczna jest szerokim pojęciem, a kontrola zawodowa podlega zasadom kontroli społecznej.

Na kontrolę zawodową składają się:

=Moralność zawodowa – pracownicza, etos pracy(etos to: wzorce, styl życia, wartość)

=Prawo pracy – ustawodawstwo pracy, jurysdykcja

=Obyczaje profesjonalne – (skala zaangażowania – fachowość, specjalizacja, mistrzostwo)

=Tradycje zawodowe – Kultura pracy, zwyczaje pracownicze, obrzędowość pracownicza, folklor pracowniczy)

Kontrola zawodowa jest to ośrodek postępowania, wokół którego aktualizuje się doraźna/długofalowa aktywność człowieka, która przynosi korzyści

Normy moralne wspierają reguły prawa

1. Jego reguły są utrwalone w wielowiekowej kulturze/tradycji

2. Efekt doświadczeń definiujących pryncypia moralne

3.wynik panującego ładu i stabilności

4. Poziom podporządkowania się danej kulturze

Moralność obejmuje dwa główne rozważania:

-wartościująco-normatywne (psychologiczny i filozoficzny wymiar etyki); Zależy od:

*Wzorców i ideałów

*nakazów i zakazów (czyli od norm etycznych)

*cnoty i walory

*zalety i wartości

*postulaty (dezyderat |D: |społeczny -> określony typ żądania, postępowania o charakterze etycznym)

- opisowo-wyjaśniająca – zależy od:

- społeczeństwa(nacje)

-klas(zbiory statusu ekonomicznego)

-stanu(zbiór statusu społecznego – prestiż)

-partii(status polityczny – władza realna)

Rozważania wartościująco-normatywne wchodzą w zakres rozważań etyki normatywnej, będącej tyką zawodową. Rozważania opisowo-wyjaśniające wchodzą w obręb etologii.

Norma ma zastosowanie w etyce zawodowej.

Filozofia moralności składa się z : etyki normatywnej; etyki opisowej; bioetyki, metaetyki.

Środa 6.11.2013, Warszawa

Etyka normatywna obejmuje 8 działów, z czego 6 to działy zawodowe:

-Aksjologię( wartości)=>ekonomia, prawo

-Aretologia (cnoty)

-deontologia (etyka zawodowa)

- Felicytologia/eudemonizm (koncepcja szczęścia)

- perfekcjonistka

- prakseologia (sprawne działanie)

*biotechnika

*etyka społeczna (nauka o teorii moralnej Kościoła Katolickiego)

Etyka opisowa obejmuje 3 działy:

- socjologię moralności

-psychologię moralności

-historię moralności

Metafizyka (przeobrażenia twierdzeń)=> struktura i język etyki, charakterystyczny dla każdej nauki. Trudzi się obalaniem i potwierdzaniem sądów, problemem prawdy w etyce, kategoriami uniwersalnymi (wolna wola, wolność, braterstwo, sprawiedliwość) oraz zagadnieniami ocen etycznych.

Bioetyka to moralna refleksja nad postępem naukowo – technicznym w świecie; dotyczy zawodów służebnych. Obejmuje 3 działy: biogenezę (początki życia), Bioterapię (życie trwające) i pranatologię (naukę o śmierci).

Zajmuje się problemem stanu granicznego życia oraz poszukuje w postępie naukowo-technicznym środowiska człowieka.(? Cokolwiek miałoby to znaczyć)

Biogeneza bada moralne aspekty prokreacji (czyli np. zapładniania In vitro), inżynierii genetycznej (eugenika, rasa panów i inne zabawne sprawy – manipulacja genowa, ogólnie mówiąc), klonowaniem i transmutacją (przenoszenie genów, selekcja genów i GMO).

Bioterapia pochyla się nad zagadnieniami

– prosplantologia (kryptopomidor – może chodzić o transplantologię)

- techniki respiracyjne (ratujące życie z śmierci)

- wykorzystywanie komórek macierzystych

- medyczne eksperymenty na ludziach

-stosunek człowiek-zwierzęta

Pranatologia dzieli swe rozważania na dwa obszary: śmierć niedobrowolną(I) i śmierć z wyboru(II).

I – aborcja, zabójstwo, kara śmierci (prawo), wojna

II – samobójstwo, eutanazja, kronika (zamrażanie)

Normatywny aspekt w etyce zawodowej polega na tworzeniu zasad etycznych według zawodu, przy czym prawa muszą być zagwarantowane. Regulacja taka polega na określaniu postępowania przez pracowników. Ontologia posiada swoje reguły postępowania, gdzie zabronień jest więcej niż pozwoleń.

Etyka zajmuje się zagadnieniem sankcji, wartościami moralnymi, zaletami/wadami zawodów, obowiązkami prowadzącymi do dobra pracowniczego.

Etyka zawodowa wytycza także zjawiska:

1. Zawodowej oceny moralnej;2. Wzorców pracowniczych; 3. Dyrektywy postępowania w miejscu pracy; (wszystkie te trzy punkty to elementy dobra pracowniczego)

*(słowo na dziś – INDYKACJE (á propos punktu 3.)=>wskazania dobrej pracy).

Istnieją dwa dobra zawodowe:

systemowe –dobro najwyższe, summum bonum, normatywne najwyższe dobro i funkcjonalizm – wkład do solidnej i zalecanej postawy pracowniczej; cenione wartości to: doskonałość, sprawność, skuteczność.

4 dobra pracownicze:

-przyjemność (hedonizm)

-szczęście(złoty środek – praca nieszczęśliwa prowadzi do niepowodzenia)

-korzyść (utylitaryzm – J.S. Mille – pożytek zbiorowy jest najważniejszy)

-Poświęcenie(teocentryzm); z poświęceniem wiążą się pobudki:

-Altruistyczne(prometejskie(rezygnacja z życia/wolności dla dobra ogółu), heroiczne(dla grypy społecznej), etyczne(współczucie);

-Egoistyczne(materializm ogólnie)

-Statusowe (pozycja społeczna, sława)

-Nepotyczne

Środa 4.12.2013, Warszawa

Treści etosu wg Arystotelesa: konkretny styl życia, wartości, ideały

Etos etyki zawodowej pokazuje wzory postępowania (kulturowo określa wzory postępowania)

Koncepcja opisowo-wyjaśniająca ma za zadanie objaśnianie i opis norm, ocen, sankcji i ideałów trwale zakorzenionych we współczesnej tradycji i moralności, ma także pomóc odpowiedzieć na zagadnienie: jak te wartości są zakorzenione, objaśniane i dziedziczone w tradycji. Wartości te jednak nie podlegają ani krytyce, ani ocenie.

Socjologia moralności zawodowej podejmuje problemy zachowań międzyludzkich. Bada: wpływ tradycji na przejawianie się zachowań ludzi, aprobatę/dezaprobatę wobec zjawisk tu i teraz oraz analizuje związki moralności i ekonomii.

Psychologia moralności zawodowej – człowiek jako podmiot wiedzy moralnej a także istota poznająca zastane wartości. Stawia następujące pytania:

1.Jak przebiega rozwój człowieka w ontogenezie?

2. Jak jest wpływ świadomości moralnej człowieka na jego postępowanie w pracy?

3.Jaki jest stopień zależności między jednostką a ty co pochwala w pracy?

4. Dlaczego człowiek czasem wybiera zło?

5. Dlaczego niektórzy nie odczuwają żalu z powodu naruszenia zasad?

6. Jak dochodzi do tego, że niektórzy, mimo aprobaty czynu ze strony środowiska, odczuwają skruchę?

Geneza dobra i zła -> czy zło ma genezę społeczną czy genetyczną?

Otonormy =normy moralne

1) Obronne(arbitralne, opisujące, jak w życiu człowieka być musi)-> zasady, które są wykorzystywane do: odpierania niepożądanych zachowań, ujmowania się za kimś, wyprowadzania osób z opresji, rozwiązywania problemów egzystencjalnych.

pomostowe (normy indywidualne)

2)Strzegące

Absolutyzm norm moralnych – występuje w nich 1)wiara w pewność jakiś racji i skuteczność głoszonych racji i 2)przekonanie o istnieniu pryncypalnych norm (np. Dekalog)

Relatywizm norm – normy zależne są od kultury i społeczeństwa, z jakiej się wywodzą lub od jednostki, która normy uznaje sama (normy własne). Przejawem takich norm są: apologia i ksenofobia, stosowanie kłamstw ochronnych i usprawiedliwianie mniejszego zła.

Do norm obronnych zaliczmy:

Te ku ochronie istnienia

Te ku ochronie godności

Te ku ochronie niezależności

Te ku ochronie prywatności

Do norm POMIDOR zaliczamy:

Te ku ochronie zaufania

Te ku ochronie sprawiedliwości

Reguły Przeciwne Konfliktom Społecznym

Do norm pomostowych zaliczamy:

Strzegące jakiś istotnych wartości

Opiekujące i doglądające cenionych przez ogół zalet moralnych

*Zasada Ahinsy – zakaz zabijania każdego przejawu życia

*Wyłom w normie ‘nie zabijaj’(ku ochronie istnienia) kwestie eutanazji , zabójstwa w obronie własnej

Normy ochrony godności zależą od obyczajowości, bronią cześć (na którą składają się: sława, poważanie, dobre imię, honor, szacunek) od: zniewagi, zniesławienia, poniżenia, upokorzenia, hańbą/niesławą, ubliżeniem.

Cześć definiuje się dwojako:

Jako dobro własne lub Tytuł uprzywilejowany miejsca w przyrodzie

Deprecjacja to/jest: poniżenie godności; deklasacja osoby; szkodliwa dla siebie (autodeprecjacja);

Szkodliwa dla innych => schlebianie komuś dla jakiejś korzyści, narzucanie się komuś; okazywanie ślepego posłuszeństwa, rezygnacja z własnego zdania. Deprecjacja może być szkodliwa dla innych, czego efektem mogą być kłamstwa powszednie lub zawiść. Deprecjacja może być efektem poczucia słabości.

Szkodliwe dla siebie= zanik powściągliwości (kłamstwo ludyczne => mitomania)

= wywyższanie siebie (uznanie autorytetu musi wyjść od zewnątrz)

= nieskromność (ogranicza prywatność DLA PIENIĘDZY)

= pogarda do ludzi (wulgaryzacja stosunków między ludźmi, przedmiot uciechy)

= liczenie na łapówki

Szykany w pracy:

Nękanie, napastliwość, świadome wprowadzanie w błąd, niewolnicze traktowanie, odbieranie uprawnień, SZYDERSTWO - >mobing, czyli zespół działań i szykan mający na celu deprecjację człowieka zależnego w hierarchii społecznej. Prowadzą do opresji dla zabawy bądź do zniszczenia psychicznego jednostki. Z mobingiem wiążemy często używanie epitetów i etykietowanie.