Retoryka i erystyka

RETORYKA i ERYSTYKA!




  1. Definicja i cel retoryki.


RETORYKA – pochodzi z j. greckiego obejmuje: naukę o mówieniu, sztukę mówienia, umiejętność mówienia. Oznacza świadome bądź nieświadome opanowanie przez mówiące indywiduum reguł i technik, różnych form konkretnego użycia języka.

Najważniejsze działanie – cel – to umiejętność przekonywania, ma trojakie oddziaływanie:

CELEM RETORYKI: jest obrona cnoty jako ideału moralnego postępu i wzorców wychowawczych.

Wyróżniamy następujące cechy retoryki:


Klasyczną formą retoryczną jest mowa:

Idealnego mówcę charakteryzuje funkcjonalne i sprawne posługiwanie się językiem w mowie i piśmie, w celu uzyskania określonych efektów perswazyjnych.

Istotę retoryki stanowi przekonywanie do czynu, decyzji lub zmiany postępowania.



  1. Przedmiot i zakres retoryki.


Fundamentalna zasada retoryki to STOSOWNOŚĆ.

PRZEDMIOTEM może być każda sprawa.

Trzy sfery ludzkiego poczucia:


  1. Retoryka jako rzemiosło słowa.


MÓWIENIE RETORYCZNE to takie, które nie poprzestaje na obligatoryjnej poprawności językowej. Odstępuje od niej na zasadzie szczególnego przyzwolenia, co ma pozwolić osiągnąć pożądany skutek.

NARZĘDZIA RZEMIOSŁA – należą do nich: ćwiczenie pisania, ćwiczenie za pośrednictwem lektury, umiejętność krytycznego czytania, sztuka naśladowania.

Forma retoryki jest napisana i wygłaszana w formie mowy improwizowanej – utrwalonej w formie wygłoszonego przemówienia.

Sprawne posługiwanie się mową w mówieniu i piśmie.

Należy zwrócić uwagę na metody i sposoby zdobywania, albo też doskonalenia talentu i pracy (treningu). RETORZY wymyślili szereg ćwiczeń przygotowawczych jako element retorycznej sprawności.

KWINTYLIAN w swoim dziele „Kształcenia Mówcy”: pisze, że w ramach retorycznego kształcenia w rzemiośle retorycznym wypracowano szereg ćwiczeń w mówieniu, myśleniu i czytaniu – celem retoryczna sprawność językowa.


  1. Główne ZASADY RETORYKI.


Trzy fundamentalne zasady:



  1. RETORYKA” ARYSTOTELSA i jej zawartość.


Arystoteles odwoływał się do mówcy Demostenesa, autor „Retoryki i poetyki” – naśladowanie jest dobre i potrzebne. Arystoteles łączył retorykę i dialektykę.

Twierdził, że retoryka jest mową wynajdywania wszystkiego co w mowie może mieć znaczenie przekonujące. Składnikiem mowy jest: wartość, opinia, prawdopodobieństwo. Wprowadził 3 rozdziały oratorstwa – polityczne, sądowe i popisowe. Składa się z 3 ksiąg:



Retoryka ukształtowała się w Grecji i Rzymie – w Syrakuzach (Grecja Wielka).

KORAKS to pierwszy autor podręcznika w V wieku p.n.e. Tezjasz (uczeń Koraksa) twierdził, że wymowy można nauczyć się i nauczać.

ISOKRATES – (mówca grecki) podzielił retorykę na części:

PLATON autor dialogów „Gorgiasz” i „Fajdros”????, proponował dialog, czyli dysputę równorzędnych partnerów, dziś ta forma nosi nazwę metody heurystyczną (czyli dyskusja obalania argumentów, wykazywanie błędów).

Arystoteles – odwołał się do mówcy Demostenesa, autor „Retoryki i poetyki”

Cały system retoryki próbował opracować Cyceron w dziele „De Oratore” (O Mówcy) z dialogów Marka Antoniusza Lucjusza Krarsusa (?) Dialog ten nie jest obrazem sporu a popisem myślenia syntetycznego. Myślenie syntetyczne – pogodzenie kilku kierunków, za wzór retora uważał Demostenesa.

Autentyczna myśl retoryczna dzieło Kwyrtyliana „O kształceniu mówcy”. Osoba retora, przygotowuje się od najmłodszych lat do swej roli. W swych 12 księgach autor pisze o odpowiednim przygotowaniu i celach retoryki, o problematyce stylu i tropu.



Rodzaje mów:

Cel mów:


  1. POJĘCIE oraz istota PERSWAZJI.


PERSWAZJA –przekonanie, nakłanianie, łączy się z szerszym pojęciem.

PRZEKONYWANIE intelektualny stan człowieka, stosunek subiektywny, na przekonanie ma wpływ posiadana wiedza, uczucia i doświadczenia osobiste, stan intelektualny, charakter jedności różnych procesów, uwarunkowania różnorakich zewnętrznych i wewnętrznych czynników

CELE PERSWAZJI: przekonanie do czegoś (decyzji, postawy itd.), nakłanianie do czegoś (decyzji, postawy itd.)

Centralne pojęcie PERSWAZJI – jej cel to przekonanie w dyskusji, uzyskanie swojego celu, ukazanie zalet i wad.


  1. Fundamentalne zasady retoryki. ( numer 4)

  2. Etapy opracowania mowy.


Na etapy opracowania mowy składają się:

    1. INWENCJA – polega na znalezieniu tematu dla mowy,

    2. KOMPOZYCJA – funkcjonalne ułożenie zebranego materiału,

    3. ELOKUCJA – poprawne, jasne i ozdobne wysłowienie,

    4. OPANOWANIE PAMIĘCIOWE,

    5. WYGŁOSZENIE – DOBRE WYGŁOSZENIE jest jednym z gwarantów sukcesu mowy.


Ad. 1 INWECJA czyli wynajdywanie tematu i przedmiotu myśli, pomysłowość, wynalazczość. W starożytności to wynajdywanie myśli, selekcja wiadomości, wybór tematu, wyszukiwanie sposobów rozwiązywania postawionego problemu, gromadzenie danych. To wynalezienie rzeczy prawdziwych lub prawdopodobnych, które będą godne uznania.

ETAPY INWENCJI:

  1. rozpoznanie sprawy – jest to zastanowienie czy dana sprawa (temat) mowy będzie ciekawy, słuszny, są to wstępne rozważania,

  2. ustalanie sprawy(tematu) – sprawy ogólne (problem naukowy) i konkretne, w tym etapie rozważa się wiarygodność tego problemu retorycznego, formułuje się też propozycję czyli słowne sformułowanie tematu, który powinien mieć postać zdania w formule twierdzącej, przeczącej lub pytającej (propozycja musi być jasna, jednoznaczna i funkcjonalna).

  3. dowodzenie – jest to etap w którym należy znaleźć dowody które przyniosą sukces wygłaszanej mowy,


Ad. 2 KOMPOZYCJA funkcjonalne ułożenie zebranego materiału.

Etapy kompozycji w starożytności:


Elementy kompozycji:

  1. WSTĘP – przedstawia przedmiot sprawy, określa cele mówi i rodzaj perswazji, przygotować odbiorcę do zrozumienia tematu, należy też jeżeli to możliwe zdobyć jego przychylność. Rodzaje wstępu (zależy od rozmówcy i tematu): zwyczajny, ujmujący, uroczysty, nadzwyczajny. Wstęp powinien zawierać: odwołanie się do głównych myśli dyskursu by skoncentrować się, dostosowanie się do okoliczności, czasu, zdarzeń i ludzi, dostrojenie wstępu do celu perswazji. Wstęp powinien się oznaczać takimi cechami: stosowny, staranny, rzeczowy, prosty, skromny, zwięzły. Kończąc wstęp należy przedłożyć TEMAT mowy sformułowany na etapie inwencyjnym, wyrażony jasnym i zwięzłym zdaniem.

  2. OPOWIADANIE – inaczej narracja, jest szczegółowe opisanie przedmiotu mowy. Cechy: jasność, wiarygodność. Polega ono na uzasadnieniu swojej racji albo przez dowodowe obalenie innych argumentów. Wyróżniamy opowiadanie: proste, naśladowcze, historyczne, filozoficzne.

  3. ARGUMENTACJA – temat i cele mowy decydują jakie argumenty są potrzebne. Zasady argumentacji: nie należy uzasadniać rzeczy oczywistych, argumenty ważne powinny być uszeregowane, argumenty należy systematyzować od najsłabszych do najmocniejszych lub odwrotnie, w zależności od przeciwnika. Argumenty perswazyjne muszą trafiać w najprostszy sposób do odbiorcy, i przekonywać go.

  4. ZAKOŃCZENIE – decyduje o efekcie argumentacji. Zakończenie powinno zawierać: życzliwy stosunek mówiącego do słuchaczy, mający na celu zjednanie ich sobie, wyeksponowanie głównej dewizy dyskursu, próbę wywołania stosownego wzruszenia u słuchaczy, uwypuklenie głównych argumentów perswazji, stworzenie przemyślanej konstrukcji ostatniego zdania.


Ad. 3 ELOKUCJA – poprawne, jasne i ozdobne wysłowienie. Elokucja – elocutio – czyli odpowiednie użycie słów do myśli, uporządkowanie wypowiadanie myśli. Teoria elokucji obejmuje 3 grupy zagadnień:

CZYNNIKI OKREŚLAJĄCE STYL:

Do cech wysłowienia zalicza się:



KOMPOZYCJA funkcjonalne ułożenie zebranego materiału.

Etapy kompozycji w starożytności:


Elementy kompozycji:

  1. WSTĘP – przedstawia przedmiot sprawy, określa cele mówi i rodzaj perswazji, przygotować odbiorcę do zrozumienia tematu, należy też jeżeli to możliwe zdobyć jego przychylność. Rodzaje wstępu (zależy od rozmówcy i tematu): zwyczajny, ujmujący, uroczysty, nadzwyczajny. Wstęp powinien zawierać: odwołanie się do głównych myśli dyskursu by skoncentrować się, dostosowanie się do okoliczności, czasu, zdarzeń i ludzi, dostrojenie wstępu do celu perswazji. Wstęp powinien się oznaczać takimi cechami: stosowny, staranny, rzeczowy, prosty, skromny, zwięzły. Kończąc wstęp należy przedłożyć TEMAT mowy sformułowany na etapie inwencyjnym, wyrażony jasnym i zwięzłym zdaniem.

  2. OPOWIADANIE – inaczej narracja, jest szczegółowe opisanie przedmiotu mowy. Cechy: jasność, wiarygodność. Polega ono na uzasadnieniu swojej racji albo przez dowodowe obalenie innych argumentów. Wyróżniamy opowiadanie: proste, naśladowcze, historyczne, filozoficzne.

  3. ARGUMENTACJA – temat i cele mowy decydują jakie argumenty są potrzebne. Zasady argumentacji: nie należy uzasadniać rzeczy oczywistych, argumenty ważne powinny być uszeregowane, argumenty należy systematyzować od najsłabszych do najmocniejszych lub odwrotnie, w zależności od przeciwnika. Argumenty perswazyjne muszą trafiać w najprostszy sposób do odbiorcy, i przekonywać go.

  4. ZAKOŃCZENIE – decyduje o efekcie argumentacji. Zakończenie powinno zawierać: życzliwy stosunek mówiącego do słuchaczy, mający na celu zjednanie ich sobie, wyeksponowanie głównej dewizy dyskursu, próbę wywołania stosownego wzruszenia u słuchaczy, uwypuklenie głównych argumentów perswazji, stworzenie przemyślanej konstrukcji ostatniego zdania.


WSPÓŁCZESNA KOMPOZYCJA charakteryzuje się tym, że:

  1. ważny jest tytuł i pierwsze zdanie – może zachęcić do wysłuchania, przeczytania (a może też zniechęcić),

  2. wstęp musi efektywnie wprowadzać w treść, (Wstęp to 15% reszty),

  3. należy sobie pozyskać audytorium,

  4. istotnym elementem jest długość mowy, lepiej żeby była krótsza mowa niż za długa, należy powiedzieć tylko to co ma się do powiedzenia i tyle,

  5. Zasada złotej trójki: odbiorca powinien mieć kilkakrotną możliwość powtórzenia, ta zasada głosi, że główna myśl powinna pojawić się co najmniej 3 razy (we wstępie, w rozwinięciu – ma na celu pełniejsze wyjaśnienie, zakończenie – podsumowanie pomagające połączyć fakty i je zapamiętać),

  6. ważna jest kwestia natężenia uwagi odbiorców.


DOBRA KOMPOZYCJA MA WYGLĄDAĆ TAK:


  1. FORMY i SPOSBY ARGUMENTOWANIA.


Argumenty powinny być funkcjonalne rozłożone. Należy:

Każdy argument perswazji powinien najprościej trafiać do przekonania czyli skutecznie.

FORMY ARGUMENTOWANIA:


SPOSOBY ODPIERANIA ZARZUTÓW (ERYSTYCZNE):


Wyróżniamy:


  1. TRANZYCJA I DYGRESJA JAKO ELEMENTY WYPOWIEDZI.


TRANZYCJA – sposoby i techniki przechodzenia do dalszego ciągu mowy np. jak słusznie zauważono, jak wczoraj powiedziałem, z kolei przejdę do drugiego zagadnienia itp., używa się szczególnie wyznaczniki językowe, które tworzą łatwo uchwytne dla słuchacza lub czytelników ramy wypowiedzi. Pozwalają one na efektywniejszą samokontrolę, utrzymanie właściwego kierunku myśli. Ma ona na celu uwydatnić poszczególne etapy kompozycji za pomocą wyznaczników językowych.

DYGRESJA – przejściowe odbiegnięcie, zboczenie od głównego tematu, wypowiedź wtrącona w główny tok opowiadania. Umowne, celowe odejście od zasadniczego tematu.


  1. PARALELIZM Retoryczny i sposoby jego stosowania.


PARALELIZM RETORYCZNY – wielokrotne powtarzanie, ale w różnych formach twierdzeń, ułatwia zapamiętywanie, przekonywanie, za pośrednictwem powtarzania, twierdzenie tak przenika do umysłów, że w końcu zostaje uznane za dowiedzioną prawdę. Szczególne zastosowanie ma tzw. redundacja – powtarzanie ważniejszych słów i zdań, dodawanie podobnych.

Wyróżniamy paralelizm: myślowy, kompozycyjny, stylistyczny, intonacyjny, syntaktyczny – zdaniowy, tematyczny – semantyczny.


  1. Elokucja jako etap postępowania retorycznego.


ELOKUCJA – poprawne, jasne i ozdobne wysłowienie. Elokucja – elocutio – czyli odpowiednie użycie słów do myśli, uporządkowanie wypowiadanie myśli. Teoria elokucji obejmuje 3 grupy zagadnień:

CZYNNIKI OKREŚLAJĄCE STYL:

Do cech wysłowienia zalicza się:


  1. Retoryczne środki prezentacji.


Prezentacja – przedstawienie, zapoznanie.

Do środków retorycznych zaliczamy:



Na kompozycje tekstu wypowiadanego ma wpływ:

Opowiadanie szczegółowe opisanie przedmiotu mowy. Może być: proste, historyczne, filozoficzne.



Wyróżniamy:


STYL to sposób ukształtowania wypowiedzi ze względu na cel przyświecający nadawcy. Ważna jest reguła harmonii 3 stylów – możliwość zmiany stylu w czasie wygłaszania mowy.

Rodzaje STYLÓW WYPOWIEDZI (obecnie):


  1. Figury retoryczne.


Figury retoryczne to specyficzne sposoby celowego i planowanego budowania wypowiedzi, cechą charakterystyczną jest odstępstwo od konstrukcji wypowiedzi, od konstrukcji zgodnej ze zwyczajem językowym.

CEL używania figur:


  1. Organizacja leksyki wypowiedzi.


Na organizacje leksyki wypowiedzi składa się:

    1. Sfera wyborów leksykalnych – oddziaływanie słowa na kontekst i odwrotnie, żadne słowo nie istnieje w izolacji,

    2. Sfera wyborów składniowych – poszerzanie lub zawężanie układu wyrazów,

    3. Sfera wyborów semantycznych – lub przeniesienie znaczenia wyrazów, tworzenie znaczenia przez oddziaływanie.


Figury leksykalne:



Wyróżniamy następujące figury stylistyczne:



Są to tropy. Czyli sposoby łączenia poszczególnych wyrazów w większe związki semantyczne, jest to zabieg szczególnej intensyfikacji kontekstu. Funkcje: przekształcenie znaczeniowe. Do tropów zaliczamy:



Poprawność łączy się z dokładnym opanowaniem języka dyskursu retorycznego. Podstawą retorycznej poprawności językowej jest:

Najważniejszym sprawdzianem poprawności językowej było wygłoszenie mowy.



Najogólniej możemy wyróżnić styl ogólnopolski i nie ogólnopolski. Styl ogólnopolski dzielimy na styl pisany i mówiony. W stylu pisanym wyróżniamy np. styl artystyczny, naukowy, urzędowy. Styl mówiony dzielimy na styl potoczny i retoryczny, ceremonialny. W stylu potocznym wyróżniamy: styl socjalny (czyli zawodowy, rodzinny, biologiczny), styl ogólny (skodyfikowany i nie skodyfikowany) i styl nie ogólny (artystyczny, informacyjno – publicystyczny, szkolno – dydaktyczny, zawodowy, naukowy, urzędowy sakralny).



Zaliczamy do nich:



Z dwu podmiotowości retoryki wynika, że mowa jest udziałem dwóch partnerów: retora (nadawcy) i słuchaczy (odbiorcy). Opracowanie wypowiedzi perswazyjnej obejmuje splot czynników składających się na pojęcie autorytetu intelektualnego i moralnego podmiotu retorycznego. Czynniki decydują o autorytecie mówcy i mają istotne znaczenie w odbiorze słowa perswazyjnego. Zaliczamy do nich:



Przygotowanie przemówienia należy zacząć od:


Przemówienie powinno zawierać wyraźnie zaznaczony:

Typowe błędy przy tworzeniu wstępu: zastosowanie nie taktownego dowcipu, okazanie lekceważenia słuchaczom, usprawiedliwiane braku znajomości przedmiotu przemówienia, zbyt długi wstęp, pominięcie wstępu uważając go za coś zbędnego i bez znaczenia.

Typowe błędy zakończenia: rozciąganie zakończenia w czasie, brak zakończenia, niedokończenie myśli, przyśpieszanie, mówienie skrótami, utrata wiarygodności poprzez usprawiedliwianie niedoskonałej formy czy treści przemówienia.


Ważne w przemówieniu jest:


  1. Przemawianie do tłumu.


TŁUM – liczne audytorium ogarnięte silnymi emocjami bądź podatne na emocje. CECHY TŁUMU:


Aby oddziaływać skutecznie na tłum należy rozpoznać:


Do wyobraźni tłumu przemawiają:


ZASADY PRZEMAWIANIA DO TŁUMU:



Schemat prowadzenia obrad:


  1. Rodzaje przemówień.


Wyróżniamy przemówienia:


Wśród informacyjnych wyróżniamy:

Do cech języka przemówień opisowych ścisłych zaliczymy: oszczędność, precyzyjność, niewielkie nasycenie emocjonalne.



Erystyka – prowadzenie sporów – uzasadnianie swego stanowiska oraz sposoby jak należy przekonać, nakłaniać podmioty do określonych już istniejących postaw. Jest to sztuka prowadzenie sporów, obejmująca umiejętność przekonywania innych. Przedmiotem nauczania erystyki jest przekonanie.

Obecnie erystyka to nauka o rzetelnym prowadzeniu sporów, o zasadności swego stanowiska oraz o tym jak należy nakłaniać do określonych postaw lub ich zmieniania. Erystyka operuje zarówno chwytami rzetelnymi i nierzetelnymi, ale opowiada się za stosowaniem tych pierwszych.



Przekonanie – centralnym pojęciem jest tu perswazja. Przekonanie to stan intelektualny człowieka, charakterystyczna jedność różnych psychicznych procesów uwarunkowanych różnorakimi zewnętrznymi i wewnętrznymi wpływami. Jest to stosunek jednoznaczny, stan intelektualnej pewności lub słuszności na dany fakt. Ma charakter społeczny.

STRUKTURA (podział przekonania):


Funkcje przekonań:



Thomas HOBBES – wykazywał ścisły związek przekonań z procesami poznawczymi człowieka. Wiedza i przekonanie to skład rozumu. Przekonanie to efekt rozumowania opartego na intuicji. Wiedza oparta ma być na faktach sprawdzonych empirycznie. Odróżnia przeświadczenie od przekonania.

Hume – „Traktat o naturze ludzkiej” – uważał, że przekonanie to stosunek idei do impresji. Ogranicza przekonanie do myślowego ujęcia wrażeń zmysłowych. Treścią przekonań są zjawiska w zasięgu bezpośrednim.

E. KANT – przekonanie zjawisko intelektualne, uważanie czegoś za prawdę oparte na podstawach obiektywnych. Wyróżniał 3 stopnie uważania czegoś za prawdę:

Przekonanie – to pewność moralna „maxsyma woli gotowa ujawniająca się w czynach”.

HEGEL – przekonanie to subiektywną refleksją. Słuszność wyraża się w tożsamości z wiedzą a nie z rzeczywistością??. Wewnętrzna wola istnienie prawa zrezygnowanie z indywidualnych poglądów.

B. RUSSELL – utożsamiał przekonanie z sądami – to stosunek umysłu do kilku rzeczy różnych od niego.



AJDUKIEWICZ?? – o słuszności sądów, przekonanie to przeświadczenie o słuszności.

KOTARBIŃSKI - przekonanie to wyraz stosunku człowieka do wypowiadanych zdań, stosunek człowieka, że zdanie jest słuszne.

PRZEKONANIE W PSYCHOLOGII – jest to sąd, wiara przeświadczenie, sądy wartościujące, fakt psychiczny.

PRZEKONANIE W PEDOGOGICE – wiedza związania uczuciami i oparta na osobistym doświadczeniu.



W sporze występują 2 podmioty:


Zachowanie zmierza do wywołania chaosu – możemy używać forteli nielojalnych w obszarze: arogancja, napastliwość. Skutecznym działaniem jest intrygowanie zachowaniem strony przeciwnej.

POSTAWY:

Istotną rolę w sporze odgrywają:


Spór jest grą która nie zależy od przypadku, jest determinowana.

Taktyka obejmuje:




Zasady sporów wg Schopenhauera:



Sposoby obalenia twierdzenia:


Formy obalania twierdzenia:



APAGOGA – sposób obalenia twierdzenia, w którym przyjmujemy twierdzenie przeciwnika za słuszne łączymy je z innymi uznawanymi powszechnie za prawdziwe z obu tych twierdzeń, które traktujemy jako przesłanki – konstruujemy klasyczny sylogizm. Konkludujemy, że pierwotne twierdzenie przeciwnika było błędne, udaje się nam ten zabieg bo ze słusznych przesłanek wynikają słuszne twierdzenia, z błędnych nie zawsze wynikają błędne.

INSTANCJA – jest wykorzystaniem exemplum in contrarium? (przykład przeciwieństwa), - działamy w sposób następujący. Obalamy ogólne twierdzenie za pomocą przeprowadzenia bezpośredniego dowodu poszczególnych przypadków. Czynimy to tak by wyszło, że dla poszczególnych przypadków nie jest słuszne to i ogólne twierdzenie musi być błędne.



Do typowym erystycznych chwytów i metod (wg Schopenhauera ) zaliczamy:



Działanie bezpośrednie:

Działanie pośrednie:


Fortele nielojalne:


odmienne zdanie - fundament prawdziwej dyskusji. Taktyka postępowania:

"Tak, ma Pan całkowitą rację, to zupełnie niedopuszczalne aby można było doprowadzić do takiej sytuacji ...”

"Tak w zupełności rozumiem Pański gniew i rozżalenie, ale Pan ze swojej strony powinien też zrozumieć całą złożoność i trudność sytuacji, która sprawia .....

" Chociaż w kategoriach ludzkich rozumiem Pańskie rozżalenie to jednak nie mogę przyznać Panu racji. Sytuację tę trzeba bowiem rozpatrywać uwzględniając też …”

- jeśli możesz to obiecaj (i dotrzymaj) pomoc w rozwiązaniu opisywanych trudności

w sposób planowany włączasz osobę do dyskusji. Taki glos może rozładować agresję, której możesz się spodziewać ze strony tego dyskutanta, jeśli zabierze glos spontanicznie zyskasz opinię osoby obiektywnej, która pragnie wysłuchać zarówno zwolenników jak i przeciwników,

*odpowiedz łagodnie w stylu „ja nigdy nie twierdziłem tego co Pan mi wmawia" - pozwoli ci to jeszcze raz przypomnieć swoja tezę

* jeśli jesteś pewien możesz zarzucić dyskutantowi koloryzowanie lub wręcz mijanie się z prawdą

* gdy nie jesteś pewien czy to blef, obniż wiarygodność danych cytowanych przez oponenta; zarzucić możesz mu łatwowierność i brak krytycyzmu w podejściu do publikacji,

* staraj się zbagatelizować sprawę i szybko przekieruj dyskusję w bezpieczne rejony atak polega niekiedy na manipulowaniu zależnościami logicznymi,

* wykaż pozory słuszności i prymitywizmu w rozumowaniu

* wykaż, że oprócz białego i czarnego istnieją inne kolory - atak przez wyrwanie z kontekstu

* odpowiadając zacznij od powtórzenia własnymi słowami stawianego ci zarzutu i zrób to tak aby obrona była łatwa, a przeciwnik zginął od własnej broni

* stosuj kontr analogie:

* zastosuj metodę analogii

* użyj do obrony ironii i analogii



Do rzetelnych technik argumentacji zaliczamy:



Nierzetelne techniki argumentacji zwane są fortelami. Zaliczamy do nich:

  1. Technika przesadzania – uogólnienia, obiegowe opinie,

  2. Technika żartu – dowcipna uwaga może zbić przeciwnika z tropu,

  3. Technika autorytetu – sięganie po tzw. „koronnych świadków”

  4. Technika argumentum ad personam – są one wynikiem specyficznej wyniosłości mówcy,

  5. Technika wyrwania z kontekstu,

  6. Technika uników (odwrócenie uwagi),

  7. Technika dywersji – prowadzenie rozważań marginalnych tematów,

  8. Technika gmatwania,

  9. technika gry na zwłokę,

  10. technika apelowania do uczuć,

  11. technika zniekształceń,

  12. technika sugestii słownych – mogą mieć formę powtórzenia – gdy opinia lub pytanie się powtarza.

    1. Taktyka pytań w sporze.


Formułowanie pytań do argumentacji:


Kontrargumentacja:



Właściwy udział w sporze to zaprogramowany model, który powinien określać:

Spór należy prowadzić tak aby go wygrać. Jeśli spór odbywa się na forum publicznym to musi się udowodnić słuszność tego sporu.

Odpowiedź ma być mini przemówieniem składającym się z:

W czasie sporu:


  1. Dyskusja i jej rodzaje.


DYSKUSJA – ustna lub pisemna wymiana zdań na jakiś temat (zwykle publiczna), wspólne omówienie jakiegoś zagadnienia. Wystąpienie informacyjne i perswazyjne kończy się dyskusją.

Dyskusje można rozpatrywać z 3 punktów widzenia:

Typy wystąpień – głosy w dyskusji:

Rodzaje dyskusji:


<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<<KONIEC>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Retoryka i erystyka
Retoryka i erystyka[1], Politologia UMCS - materiały, IV Semestr letni, Retoryka i Erystyka
Retoryka i erystyka(1)
RiE 08.11.2012r, Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (KUL) I stopień, Rok 2, semestr 1, Retoryka
RETORYKA I ERYSTYKA
Retoryka i erystyka - opracowanie zagadnie
Retoryka i erystyka wyklady, Politologia, Retoryka
retoryka i erystyka, prof. dr hab. e. nieznanski
Retoryka, Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (KUL) I stopień, Rok 2, semestr 1, Retoryka i eryst
Erystyka - omówienie zagadnienia, Retoryka i erystyka
Retoryka i erystyka KW(1), Politologia
Retoryka i erystyka , retoryka i erystyka
RETORYKA i ERYSTYKA-z html, Retoryka i Erystyka
RETORYKA i ERYSTYKA1, Retoryka i Erystyka
RETORYKA i ERYSTYKA. Bralczyk., RETORYKA i ERYSTYKA
Retoryka i erystyka - 11.10.2012, Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (KUL) I stopień, Rok 2, sem
chwyty, Dziennikarstwo i komunikacja społeczna (KUL) I stopień, Rok 2, semestr 1, Retoryka i erystyk
RETORYKA - WYKLADY[1], Retoryka i Erystyka
manipulaca perswazja, dziennikarstwo i komunikacja społeczna, retoryka i erystyka