ISLAM
Słowo islam często jest tłumaczone jako „poddanie się”. Odwołuje się ono do decyzji muzułmanów (muslimun, „ci, którzy poddają się, podporządkowują się”), by zarówno cieleśnie jak i duchowo podporządkować się woli Boga (po arabsku Allah - „jedyny Bóg”).
Koran - bezpośrednie i ostateczne słowo Boże. Stanowi podstawowe źródło muzułmańskiej wiary i praktyk religijnych. Jest symbolem i ucieleśnieniem bliskiego związku miedzy Bogiem a ludzkością.
Koran uzupełniają: obszerne i złożone relacje o życiu Mahometa, zwane hadisami, w których zawarta jest Sunna, czyli Tradycja. Koran i Sunna to dwa najważniejsze źródła myśli religijnej i prawnej.
Interpretowanie Koranu i hadisów jest zadaniem alimów, religijnych uczonych (alim - „wiedzący”, l.mn. ulama). Ich dziełem są podstawy zbioru przepisów, zwanego szari'a, z którego rozwinęło się prawo muzułmańskie.
Drogi do Boga
Wiara (iman) składa się z pięciu zasad:
Wiara w tauhid (jedyność Boga).
Wiara w istoty zawiązane z Bogiem i jego obecnością w świecie i w pracę, jaka wykonują na rzecz Boga: chodzi tu o anioły i istoty zwane dżinnami.
Wiara w proroków i w profetyczne (prorocze) przesłanie, komunikujące wolę boską ludzkości. Obejmuje wszystkie księgi boskiego objawienia, w tym Torę i Ewangelię.
Wiara w Sąd Ostateczny i następujące po nim wieczne cierpienie i wieczną nagrodę
Wiara w predestynację (przeznaczenie).
Bóg objawia się przez „znaki” (aja).
Szari'a i Prawo Muzułmańskie
Bóg wybrał ludzkość, by była jego przedstawicielką (chalifa) na ziemi. Zatem wszyscy muzułmanie są odpowiedzialni za stworzenie i zachowanie sprawiedliwego i moralnego porządku społecznego.
Podstawę moralnego porządku i społecznego dobrobytu tworzą nauki Koranu (zasadnicze źródło muzułmańskiej praktyki prawnej i etycznej), hadisy oraz religijno-prawne tradycje wypracowane przez alimów, objęte wspólną nazwą szari'a („prawna droga”).
Prawa rządzące życiem islamu - 2 kategorie:
te, które dotyczą stosunków między ludźmi a Bogiem;
te, które odnoszą się do zwartości ludzkiej wspólnoty.
Każda z tych dziedzin prawa dzieli się na 5 kategorii:
„wymagane” (istotne obowiązki, których wypełnianie jest nagradzane, a zaniedbanie karane);
„zalecane” (czyli „niekonieczne” - wypełnianie nagradzane, zaniedbanie nie karane);
„obojętne” (czyli „dozwolone”);
„naganne” (ganione, ale nie karane);
„zakazane” (zabronione i karane - haram): odstępstwo od wiary, nierząd, sodomia, picie wina, kradzież, fałszywe świadectwo, oszczerstwo, odmawianie jałmużny.
W sferze stosunków muzułmanów z Bogiem 5 aktów oddania Bogu (ibadat) stanowi dla muzułmanów praktykę „wymaganą”. Akty te są często nazywane „pięcioma filarami” islamu i składają się na muzułmański system obrzędowy:
1. Wyznanie wiary - szahada (*ah*do) - „Nie ma Boga, jak tylko Bóg, a Muhammed jest Posłańcem Boga”.
2. Modlitwa - salat (sal*t). Obowiązuje pięciokrotna modlitwa w ciągu doby.
3. Jałmużna - zak*t. Przepisany prawem muzułmańskim (1/40 płacy) podatek zbierany dla dobra całej społeczności.
4. Post - saum (sawm) który obowiązuje w ramadanie od zorzy do zachodu słońca, przez miesiąc.
5. Pielgrzymka do Mekki - hadżdż (hagg). Obowiązuje każdego muzułmanina, o ile jest w stanie ją odbyć, przynajmniej raz w życiu.
Jako szósty, nie obowiązujący „filar” wymienia się dźihad, czyli „świętą wojnę”, ale jest to raczej godne pochwały zalecenie.
Prawo rodzinne.
Poligamia jest kwestią kontrowersyjną.
Człowiek jest odpowiedzialny za swoje czyny.
Niewolnictwo jest dozwolone, ale wyzwolenie niewolnika jest wielką zasługą.
Potępienie składania ofiar z ludzi i zabijania małych dziewcząt.
Zakaz picia wina, wódki i gier hazardowych.
Szacunek dla rodziców i opieka nad nimi w starości, opieka nad sierotami, pomoc ubogim i potrzebującym, np. chorym, będącym w podróży, tym, których spotkało nieszczęście.
Człowiek ma wolną wolę. Zda rachunek ze swego życia na Sądzie Ostatecznym.
Stosunki seksualne to naturalne funkcje ciała, jak jedzenie i picie. Są one halal, czyli dozwolone przez prawo.
3