bydlo7, Epi, Epizootiologia, SCIAGI


BSE

Wielka Brytania 1986

-Mad cow disease („choroba szalonych krów”)

-Gąbczasta encefalopatia bydła (bovine spongiform encephalopathy - BSE)

-Zachorowania w innych krajach

-Przyczyna nieznana

-Podobieństwo do gąbczastych encefalopatii innych gatunków i człowieka

-Panika konsumentów i załamanie się brytyjskiego rynku wołowiny

-Reperkusje polityczne

-Największe wyzwanie dla weterynarii końca XX wieku

-Jedno z największych wyzwań biologii końca XX wieku

-Nagroda Nobla (Prusiner 1997)

Gąbczaste encefalopatie zwierząt

Trzęsawka (choroba kłusowa) owiec i kóz (Scrapie)

Gąbczasta encefalopatia przeżuwaczy (Chronic Wasting Disease)

Zakaźna encefalopatia norek

Gąbczasta encefalopatia kotów

Gąbczaste encefalopatie ludzi

Choroba kuru

Choroba Creutzfeldta-Jakoba

Zespół Gerstmanna-Sträusslera

Śmiertelna rodzinna bezsenność

Trzęsawka owiec

-Od wieków, głównie Wielka Brytania

-Inkubacja 1-5 lat, przewlekłe objawy neurologiczne, śmierć

-Szerzy się podczas wykotów (łożysko)

-Doświadczalnie można zarazić myszy, kozy, bydło, norki, małpy itp.

-Zarazek w mózgu owiec

-Niezwykle oporny (wytrzymuje m.in. 120°C)

-Niepodobny do wirusów

-Jest to białko bez kwasu nukleinowego

-Prion (Proteinaceous Infectious Agent - białkowy czynnik zakaźny)

Teoria prionów

-„Herezja” biologiczna (samoreplikujące się białko, „gen” białkowy)

Tymczasem wszystko wskazuje, że

-Białko pionowe jest w każdym organizmie

-„Normalne” i „nienormalne”

-To „nienormalne” jest zarazkiem trzęsawki

-I zmienia „normalne” w „nienormalne”

-Priony trzęsawki przeniosły się z paszy na bydło i wywołały BSE

-I przeniosły się na dzikie przeżuwacze oraz norki i koty

-I pokarmem wołowym przeniosły się na człowieka?

Różnica jest w kształcie cząsteczki (strukturze przestrzennej). PrPc to α-helisa, PrPsc to struktura β-fałdowa.

Właściwości prionów

Normalne

Zakaźne

Struktura α

Struktura β

Podatne na trawienie

Oporne na trawienie

Monomery

Agregaty

Patogeneza BSE

-Zakażenie naturalne per os

-Kępki Peyera - naczynia limfatyczne - śledziona?

-Ze śledziony neuronami do rdzenia i mózgu?

-W neuronach normalne białko pionowe (PrPc) zmienia się w nienormalne oporne na proteolizę (PrPsc)

-To zmiana jego konfiguracji

-Stopniowo złogi tego białka gromadzą się w neuronach

-Postępująca wakuolizacja i apoptoza neuronów

Geneza BSE

-W G.B. dużo trzęsawki od ponad 200 lat

-Tam też tradycja mączki w żywieniu cieląt zwłaszcza mlecznych

-Na początku lat 80-tych wzrost pogłowia owiec (30 mln na 4 mln krów)

-Zmiana technologii produkcji mączek mięsno-kostnych

-Centralizacja utylizacji

-Wzrost ekspozycji bydła na priony „owce pasza bydło”

-I od połowy lat 80-tych pojawia się BSE

Epizootiologia BSE

-Najpierw zakażenia „owce pasza bydło”

-Potem zakażenia „bydło pasza bydło”

-Wyselekcjonował się szczep BSE różny od szczepów Scrapie

-Aby zniszczyć priony = 133°C, 3 atm, 20 min, cząstki mniejsze niż 5 cm

-Źródło zakażenia: priony w paszy (1g mózgu można zakazić krowę!)

-Drogi zakażenia: tylko alimentarna

-Okres inkubacji: średnio 5 lat

-Przewlekłe, śmiertelne zachorowania krów dorosłych

-Głównie mlecznych, pojedyncze w stadzie!!!

-Priony BSE są w OUN (mózgowie, rdzeń, siatkówka)

-Są też w jelicie

-Są w układzie limfatycznym? (Przy trzęsawce tak!)

Drogi szerzenia się BSE

-Karma zakażona prionami (mączki)

-Inne?

Występowanie BSE

(stan na dzień 7 października 2003)

-G.B. około 180000 przypadków

-Irlandia 1295

-Portugalia 820

-Francja 849

-Szwajcaria 448

-Hiszpania 331

-Niemcy 273

-Belgia 114

-Włochy 88

-Holandia 63

-Dania 13

-Słowacja 12

-Polska 8

-Japonia 8

-Czechy 5

Liczba przypadków na „kontynencie” wzrasta

Test W-B

Homogenizacja próbki mózgu działanie enzymów proteolitycznych (niszczenie PrPc) Western Blot rozdział elektroforetyczny w żelu przemieszczenie białek z żelu na błonę wykrycie immunologiczne wyniki

Diagnostyka BSE

-Przyżyciowa

--Tylko klinicznie

--Brak odpowiedzi immunologicznej ani zmian biochemicznych krwi

-Pośmiertna

---Histopatologia mózgu

---Obraz w ME („Fibryle” białka pionowego)

---Western Blot i testy ELISA

---Próba biologiczna na myszach (300 dni!!)

Obraz kliniczny BSE

Zmiany w zachowaniu się

-Lękliwość, nerwowość, wzmożona czujność

-Agresywność, zwłaszcza potężne kopnięcia ludzi i zwierząt

-Częste oblizywanie śluzawicy

-Zgrzytanie zębami

-Drżenia mięśni warg, śluzawicy, uszu, szyi, przedpiersia, boków lub całego ciała

Zaburzenia motoryczne

-Chód coraz sztywniejszy, niezborność, hipermetria

-Potykanie się o przeszkody

-Ślizganie i przewracanie się na twardym podłożu

-W końcowym stadium zaleganie

Zaburzenia reakcji na bodźce

-Przejawy paniki lub nawet przewrócenia się w wyniku najlżejszych bodźców ze środowiska

-Przeczulica zwłaszcza głowy i szyi, dotknięcie tych okolic wywołuje rzucanie głową, wykrzywianie śluzawicy, ślinienie się, parskanie

Wyniszczenie

-Mimo zachowanego apetytu postępujące chudnięcie, spadek mleczności

Zwalczanie BSE w Wielkiej Brytanii

-1988 r. zakaz żywienia przeżuwaczy białkiem przeżuwaczy

-I od 1993 roku liczba przypadków BSE zaczęła spadać

-Ale przypadkowe zakażenia bydła paszą dla innych zwierząt

-1996 r. zakaż żywienia zwierząt jadalnych (też koni, ryb) białkiem ssaków

-Wybijanie bydła starszego niż 30 m-cy

-Nadzieja na zlikwidowanie BSE do 2010 roku

-Inne kraje?

Zasady zwalczania BSE w Polsce

-Choroba zwalczana z urzędu

-Zakaz importu mączek, zwierząt, żywności i innych produktów niosących ryzyko BSE

-Monitoring BSE: badanie mózgów bydła rzeźnego

---Wszystkie w wieku powyżej 30 m-cy

---A w grupie największego ryzyka (z importu, z objawami neurologicznymi, padłe, ubite z konieczności) - od 24 miesięcy

---Też owiec i kóz starszych niż 18 m-cy

-System segregacji i postępowania z odpadami

Odpady zwierzęce w Polsce

-Odpady szczególnego ryzyka (m.in. czaszka z mózgiem, kręgosłup z rdzeniem i zwojami, migdałki, jelito bydła >1 roku, a owiec młodszych) - spalenie

-Odpady wysokiego ryzyka (np. zwłoki z wyjątkiem powyższych) po inaktywacji (133°) mogą być np. nawozem czy opałem, ale nie paszą

-Odpady niskiego ryzyka (nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi lub zwierząt, np. ryby morskie, skóra, sierść, racice i inne odpady rzeźniane od zwierząt uznanych za zdatne do spożycia przez ludzi) - po 133°C mogą być karmą dla nieprzeżuwaczy

BSE - zoonozą?

-Niezwykła oporność prionów

-Ich przeniesienie się z bydła na norki i koty

-A doświadczalnie (z pokarmem) także na naczelne

-U ludzi znane były już wcześniej pionowe encefalopatie

-Przenoszone drogą alimentarną (kuru)

-Od 1994 roku nowy wariant choroby C-J w G.B. (v-CJD): młodsi pacjenci i dłużej trwa

-Szczep v-CJD jest identyczny z BSE

-A różny od „klasycznej” CJD czy trzęsawki

-Szacuje się, że około 0,5 mln zakażonego BSE bydła w G.B. dopuszczono do konsumpcji zanim wprowadzono zakaz (2 mln?)

-Mysz jest 1000x mniej wrażliwa na BSE niż bydła, a człowiek?

v-CJD u ludzi

-Do połowy 2003 roku około 140 zachorowań na świecie

-Z tego 132 w G.B.

-Czy to dużo?

-132 zachorowania przez prawie 9 lat na 60 mln ludzi

-Czy to początek wielkiej epidemii?

Znaczenie trzęsawki (Scrapie)

-Dawniej do 10% strat u owiec ras wełnistych

-Dziś u owiec mięsnych - mniejsze znaczenie

-Dla ludzi niegroźna

-Ale czy pod objawami trzęsawki nie kryje się BSE?

-Dlatego trzęsawka zwalczana z urzędu

-Choć w Polsce nie występuje

Zwalczanie

-Chore i ich potomstwo się likwiduje (bo zarazek w łożysku i wodach płodowych - zakażenie alimentarne)

-Dlatego też trzeba wybić całe stado

-Ale uzdrowienie populacji - zupełnie inne, niż BSE

-Metodami hodowlanymi

-Bo tu ścisła zależność wrażliwości owcy od genotypu PrP

{Miejsca krytyczne w genomie owczym 136, 154, 171 eliminacja tych miejsc tworzenie linii genetycznych opornych/niewrażliwych na trzęsawkę}

-W wielu krajach programy selekcji owiec niewrażliwych

-Bada się krew, określa genotyp i używa do rozrodu najodporniejsze

-Wypierając skutecznie trzęsawkę z populacji

Wielka Brytania - przyp. aut.

Bo u owiec Scrapie szerzy się też innymi drogami

Epi33-03

- 1 -



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bydlo2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo6, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 4, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Ogólna 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo4, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo5, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Aujeszki3, Epi, Epizootiologia, Epi wwa, ściągi
Influenza3, Epi, Epizootiologia, Epi wwa, ściągi

więcej podobnych podstron