bydlo4, Epi, Epizootiologia, SCIAGI


Bovine respiratory syncytial virus BRSV

-Rodzaj Pneumovirus, rodzina Paramyxoviridae

-Na całym świecie powszechny, także u owiec, kóz i innych

-Zwykle zakażenia bezobjawowe, ale zwłaszcza u cieląt i młodego bydła w sezonie alkierzowym

-Zapalenie płuc, obrzęki przestrzeni międzyzrazikowych i rozedma + powikłania bakteryjne

-H-P: syncytia komórek (ale PI-3 też)

-Duża zachorowalność, mała śmiertelność (zależne od warunków środowiskowych i powikłań bakteryjnych)

-Odporność słaba - możliwe reinfekcje

-Są szczepionki, ale skuteczność dyskusyjna

Pasteurella multocida

-Gram(-) kokopałeczki, bez przetrwalników, dość wrażliwe

-5 serotypów otoczkowych A, B, D, E, F i 16 somatycznych

Powszechne nosicielstwo w drogach oddechowych wielu gatunków

-Różne choroby różnych gatunków

-Różna zjadliwość szczepów - pewne szczepy wywołują daną chorobę

-Czynniki zjadliwości: otoczka (antyfagocytarnie działa), endotoksyna (gorączka, wstrząs), niektóre szczepy egzotoksyna

-Pierwotne zakażenie (zaraza bydła i dziczyzny; zaraza świń; cholera drobiu) - u nas praktycznie zwalczone!

-Lub wtórne (zespół enzootycznego zapalenia płuc bydła, świń, owiec i kóz; pastereloza królików; może zakaźne zanikowe zapalenie nosa świń) - coraz większe znaczenie, bo zmasowanie chowu, stres intensywnego chowu, zimno, wilgoć

Mannheimia haemolytica

-12 Serotypów serologicznych (otoczkowych)

-Czynniki zjadliwości jak P. multocida

-Ale też leukotoksyna - ciepłochwiejna, białkowa egzotoksyna poraża leukocyty przeżuwaczy (makrofagi płucne, neutrofile)

-Zespół enzootycznego zapalenia płuc bydła i innych przeżuwaczy

-Też często nosicielstwo

-Tzw. gorączka transportowa

Chlamydophila pecorum

-Przeżuwacze (świnie), mało zjadliwy

-Czasem: ronienia, zapalenia jelit, płuc, encephalomyelitis

Haemophilus somnus

-Bytuje na błonach śluzowych przeżuwaczy (drogi rodne!)

-Niektóre szczepy: posocznice cieląt, zapalenie płuc, ronienia, zakrzepowe zapalenie mózgu i opon mózgowych

Zwalczanie enzootycznego zapalenia płuc bydła

Diagnostyka

-Wykrycie zarazka lub przeciwciał

-Ale ich powszechność utrudnia interpretację wyników

-Tez trudno odróżnić szczepy ch-t od nie ch-t

Zwalczanie

-Leczenie

-Szczepienia

-HIGIENA

BVD-MD Bovine Viral Diarrhea - Mucosal Disease

-Najczęściej infekcje subkliniczne

-Łagodne zachorowania (immunosupresja!)

-Średnio ciężkie choroby

---Biegunki

---Infekcje dróg oddechowych

---Zespół pneumoenteritis

---Trombocytopenia

-Ciężkie, śmiertelne choroby

---Choroba błon śluzowych

---Ronienia

---Embriopatie

---Słabe cielęta

Rodzina Flaviviridae

Rodzaj Pestivirus

Wirus BVD-MD

Wirus pomoru klasycznego świń

Wirus choroby granicznej owiec

Epidemiologia zakażenia wirusem BVD-MD

-Wirus dość wrażliwy w środowisku i na dezynfekcję

-Mimo to bardzo powszechny u bydła na całym świecie

-Bardzo wrażliwy czynnik obniżający efekty produkcyjne (10-40 mln dolarów na 1 mln wycieleń)

-W Polsce około 80% bydła serododatniego

-Też infekcje bezobjawowe (?) innych gatunków (świnie!, przeżuwacze, też dzikie)

-Stale, dożywotnio wydalany w dużych ilościach w moczu, wycieku z nosa, jamy ustnej, kale itp. trwałych nosicieli

-Małe znaczenie ma wydalanie przez chore bydło (mniej wirusa i krótko)

-Bardzo łatwo się szerzy w stadzie i między stadami

-Stado dawno zakażone (wiele odpornych zwierząt): „Szczep stadny” wprowadzenie wrażliwych = sporadyczne straty choć długo

-Wprowadzenie trwałego nosiciela do stada wolnego = często dramatyczne straty

-Wirusy niecytopatogenne poważnym problemem w produkcji szczepionek przeciw innym chorobom wirusowym

Skutki kliniczne zakażenia wirusem BVD-MD

Zakażenie nieciężarnego, nieodpornego bydła

-Wirus wydalany 3-10 dni, ale mało i okresowo

-Najczęściej subklinicznie (= odporność i potem ciąże chronione)

-Niektóre szczepy: gorączka, nadżerki, kaszel, biegunka

Zakażenie ciężarnego, nieodpornego bydła

-100% płodów ulega zakażeniu, skutki zależą od stadium ciąży: bezpłodność, cielę trwale zakażone, wady rozwojowe, mumifikacje, ronienia, słabe cielęta

Cielęta trwale zakażone

-Od infekcji w I trymestrze ciąży = tolerancja na „własny” wirus

-Stała wiremia: wydalają zarazek stale, dużo i wszelkimi płynami

-To kluczowe znaczenie w szerzeniu, choć ich 3% i słabe, ale

-Jałówki, które donoszą - ich całe potomstwo trwale zakażone

Choroba błon śluzowych

-Skutek przemiany niecytopatogennych do cytopatogennych po mutacji lub rekombinacji (np. ze szczepionką)

-Jeśli ten nowy wirus pozostaje homologiczny, trwale zakażone zwierzęta są bezbronne

-I u nich ostra choroba: gorączka, liczne nadżerki na wszelkich śluzówkach, biegunka, śmierć po 2 dniach do 3 tygodni

-Rzadziej przewlekła forma - podobnie, ale dłużej

-Więc choroba błon śluzowych sporadycznie

-Ale jeśli mutacji ulegnie „szczep stada”, zachorują nagle wszyscy trwali nosiciele - liczniejszy wybuch

Możliwości i trudności diagnozowania zakażenia BVD-MD

-Wywiad (analiza rozrodu i odchowu cieląt!), badanie kliniczne, sekcja (nadżerki na śluzówkach)

-Serologia:

--ELISA - tanie, szybkie handlowe zestawy

--SN - drogie, ale lepiej wychwytuje niuanse zmienności antygenowej

-Ale trwali nosiciele seroujemni (nie „własny” szczep!!!)

-Wykrywanie wirusa (krew, wypływ z nosa, kał, poronione płody i materiał sekcyjny)

--Izolacja wirusa na hodowli komórkowej

--IF

--Handlowe zestawy ELISA

--RT-PCR i inne techniki biologii molekularnej

Problemy zwalczania BVD-MD

-Wykrycie i usunięcie trwałych nosicieli (koszty!!!)

---Badanie serologiczne całego stada

---Zbadanie wirusologiczne seroujemnych

---Wiremiczne ponownie zbadać po około 3 tygodniach wirusologicznie

-Potem wprowadzenie tylko niezakażonych (skąd je brać?)

---Alternatywa jest wprowadzenie tylko bydła serododatniego

-Więc wielu hodowców ogranicza się tylko do szczepienia (po 6 m-cach życia i potem jałówki przed rozrodem)

---Ale szczepionki z inaktywowanym wirusem - mało skuteczne

---Skuteczniejsze z żywym, atenuowanym zarazkiem, ale one mogą niekiedy spowodować immunosupresję, ronienie lub MD i zaciemniają diagnostykę, też zmienność wirusa

---Więc problem daleki do rozwiązania (USA - 160 szczepionek zarejestrowanych)

---Tu potrzeba BIOSECURITY

Rotawirusy - etiologia, występowanie

-Rodzaj Rotavirus, rodzina Reoviridae

-Bardzo rozpowszechnione na całym świecie

-90-100% loch ma Ab, podobnie u innych gatunków

-Oporne na ↓ pH (HCl) i działanie soli (żółci)

-Przeżywają kilka miesięcy w kale

-Dezynfekcja: formalina, lizol, chloramina

-Przyczyna biegunek cieląt, jagniąt, prosiąt, źrebiąt, szczeniąt, kociąt, królików, innych ssaków, też ptaków oraz niemowląt

-Ważne zwłaszcza w chowie masowym (dawka zarazka!)

-Wiele szczepów, serotypów i grup się wyróżnia

-Raczej nie przenoszą się na inne gatunki ani na ludzi-

-Ale doświadczalnie można przenieść (i choroby u innych)

-Rezerwuar - dorosłe osobniki (mogą być trwałe infekcje)

-Ogromne ilości zarazka w kale (1011/g), zwłaszcza 3-4 dzień po infekcji

-Wnikają alimentarnie (skażona woda i pasza, żłoby, itp.)

Patogeneza

-Okres inkubacji bardzo krótki (12h - 3 dni)

-Wirus zakaża nabłonek wierzchołków kosmków

-Powoduje ich skrócenie, bez wiremii

-Niedojrzałe komórki nasuwają się z krypt, wydzielają mniej laktozy i gorzej wchłaniają glukozę, Na i K itp.

-Co sprzyja biegunce osmotycznej

-Niestrawiona laktoza sprzyja bakteriom (E. coli)

-Skutki tego są zależne od wieku, zjadliwości szczepu, oraz inwazji

-Od infekcji subklinicznych, przez lekkie biegunki do śmiertelnych, więc straty przyrostów + upadki

-Choroba zwykle u prosiąt ssących

-Odporność miejscowa dość krótkotrwała

-Ogólna dłuższa, ale zależna od serotypu

Rozpoznawanie i zwalczanie

-Nagła, silna biegunka zwłaszcza w 1-10 dniu życia

-Wykazanie wirusa w kale (ME, ELISA, PCR) lub tkankach (IF, ELISA, PCR i inne)

-Serologia - trudna interpretacja, bo one powszechne

-Leczenie: nawadnianie, głodówka, dobre warunki

-Ewentualnie osłona antybiotykowa (koszty!)

-Są szczepionki dla z żywym, atenuowanym wirusem

-Do szczepienia doustnego (!) loch prośnych

-Bo istotna jest odporność miejscowa (też bierna: siara, mleko)

-Lub doustnie dwudniowe prosięta się szczepi

-Ale różnice antygenowe szczepów osłabiają skuteczność

-Higiena!

Koronawirusy bydła

-Bardzo rozpowszechnione

-Nie przenoszą się na inne gatunki

-Wytrzymują pH 3.0, ale ↑ temperatura szybko go niszczy

-U dorosłego bydła wiele infekcji subklinicznych

-Wydalanie z kałem i zakażenie alimentarne

-Biegunki u cieląt w wieku 1 dzień - 3 tygodnie

-Okres inkubacji około 24 godzin

-Patogeneza, odporność, diagnostyka jak rotawirusy

-Podobne też problemy z immunoprofilaktyką

-„Zimowa biegunka bydła” (dorosłego) - koronawirusy?

-Koronawirus układu oddechowego bydła - rola niejasna

Księgosusz = Pomór bydła

-Bardzo zaraźliwa, zwykle śmiertelna choroba bydła (tez owiec, kóz i większości innych przeżuwaczy domowych i dzikich)

-Zwalczana z urzędu w Polsce i na świecie

-Endemicznie: Indie, środkowy wschód, część Afryki

-Dla Europy, Australii i obu Ameryk - choroba egzotyczna

-Morbiliwirus bardzo podobny do wirusa nosówki i odry

-Oraz do wirusa pomoru małych przeżuwaczy (ale on nie jest ch-t dla bydła)

-Kontakt bezpośredni z wydalinami i wydzielinami

-Tez pośredni (owady), choć wirus dość wrażliwy

-Rola obrotu bydłem i czynników społecznych (wojny…)

-Po przechorowaniu trwała odporność

-Są skuteczne szczepionki z żywym wirusem (przechowywanie)

-I zwalczanie metodami administracyjnymi (ubój, kwarantanna, nadzór nad obrotem itp.)

Przebieg

-Choruje bydło w każdym wieku, gwałtownie się szerzy

-Inkubacja 3-15 dni, wiremia

-Nagłe, ostre zachorowania, silne objawy gorączki

-Wypływ z nosa i worków spojówkowych

-Nadżerki i wynaczynienia w jamie ustnej i dalszych odcinkach przewodu pokarmowego

-Biegunka (czasem z krwią), odwodnienie i śmierć

-Więc jakby drastyczna choroba błon śluzowych (BVD-MD)

-Może być przebieg nadostry, nietypowy

FAO realizuje program zwalczania zmierzając do uwolnienia Ziemi od księgosuszu do 2010 roku.

Epi30-03

- 2 -



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
bydlo2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo6, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 4, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo7, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Koty 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Ogólna 1, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Psy 3, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo5, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
bydlo2, Epi, Epizootiologia, SCIAGI
Aujeszki3, Epi, Epizootiologia, Epi wwa, ściągi
Influenza3, Epi, Epizootiologia, Epi wwa, ściągi

więcej podobnych podstron