W okresie 1814-1830 była połączona z Holandią - Królestwo Niderlandów. Dopiero w roku 1830 Belgia stała się niezależnym państwem poprzez secesję - niepodległość zdobyła w wyniku powstania przeciwko dominacji holenderskiej (rewolucja belgijska). Konstytucję uchwalono w 1831 r, nadając Belgii ustrój monarchii parlamentarnej. Ta konstytucja obowiązuje do dziś, lecz wprowadzono wiele poprawek (np. na początku Belgia była państwem unitarnym a językiem urzędowym był francuski).
Podział administracyjny: Belgia jest państwem federacyjnym. Dzieli się na 3 Regiony i 3 Wspólnoty; Państwo, Regiony i Wspólnoty są równe wobec prawa, dzielą się obowiązkami
Konstytucyjny podział kompetencji między władze centralne a władze krajów związkowych i uznana odrębność krajów związkowych
Dwuizbowe organy przedstawicielskie
Wspólnoty:
Flamandzka, Francuska i Niemieckojęzyczna
Łączy język i kultura, mentalność
Wspólnoty Flamandzkiej wykonuje swoje uprawnienia w prowincjach flamandzkich i w Brukseli. Wspólnota Francuska wykonuje swoje uprawnienia w prowincjach Walonii (z wyjątkiem gmin niemieckojęzycznych) oraz w Brukseli. Niemieckojęzyczna Wspólnota wykonuje swoje uprawnienia w gminach prowincji Liege i niemieckojęzycznym obszarze.
Uprawnienia w zakresie kultury, edukacji, języków itd.
Mają parlamenty i rządy, przy czym we Flamandii jest jeden rząd i parlament (połączone z regionalnym). Parlament Flamandii składa się z 118 członków rady z Regionu Flamandzkiego, 6 niderlandzkojęzycznych członków parlamentu Regionu Brukseli. Członkowie parlamentu Flamandii reprezentują Wspólnotę w Senacie. Na zgromadzenie ustawodawcze - parlament Wspólnoty Francuskiej - składa się z 94 członków: 75 wybranych przedstawicieli Parlamentu Walonii i 19 francuskojęzycznych wybranych przedstawicieli Parlamentu Regionu Stołecznego Brukseli. Parlament Wspólnoty Niemieckojęzycznej składa się z 25 członków i jest bezpośrednio wybierany.
Regiony
Flamandzki, Bruksela, Waloński
Interesy ekonomiczne
Mają parlamenty i rządy. Parlamenty Regionalne są wybierane bezpośrednio co 5 lat
Region i Wspólnota Flandrii są połączone! -> Parlament Flamandzki i Rząd Flamandzki
mają uprawnienia odnoszące się do gospodarki, zatrudnienia, rolnictwa, gospodarki wodnej, budownictwa mieszkaniowego, robót publicznych, energetyki, transportu (z wyjątkiem belgijskich kolei), ochrony środowiska, urbanistyki i planowania przestrzennego, ochrony przyrody, kredytów, handlu zagranicznego, nadzór nad prowincjami, gmin i przedsiębiorstw użyteczności międzywspólnotowego.
Państwo
Klasyczny zestaw kompetencji państwa federalnego: sądownictwo, armia, policja federalna, ochrona społeczna, ważne prawa w dziedzinach ochrony społecznej, długu publicznego, polityki monetarnej i gospodarczej, energii nuklearnej, przedsiębiorstw państwowych, federalnych instytucji kulturalnych i naukowych oraz zobowiązań międzynarodowych. Ogólnie zajmuje się wszystkim tym, co nie jest w gestii Wspólnot i Regionów, może robić wyjątki i ograniczenia w uprawnieniach Wspólnot i Regionów.
Rząd składa się z 15 ministerstw, przy czym w rządzie zasiada równa ilość ministrów francusko- i niderlandzkojęzycznych (wyjątkiem może być tylko premier)
Parlament jest dwuizbowy, składa się z Izby Deputowanych i Senatu, Deputowanych jest obecnie 150 i pochodzą oni z wyborów powszechnych, spośród 71 senatorów 40 (w tym 25 francuskojęzycznych i 15 niderlandzkojęzycznych) pochodzi z wyborów, 21 jest mianowanych przez Wspólnoty (10 Francuska, 10 Flamandzka, 1 Niemieckojęzyczna) zaś 10 (6 niderlandzkojęzycznych.-4 francuskojęzycznych) jest dokooptowanych. Ponadto w Senacie zasiadają niektórzy członkowie rodziny królewskiej. W systemie tym widać wyraźny podział według języków.
Konflikty i problemy
Wokół języka i kultury powstaje podstawowa odmienność. Na jej gruncie narastało zróżnicowanie i podział. Flamandowie to oddzielny naród, Walonów możemy okreslić jako narodowość. Do dziś w Belgii obowiązuje Konstytucja z 1831 r, jednak była ona wielokrotnie zmieniana. Początkowo językiem oficjalnym Belgii uczyniono francuski, choć większość ludności mówiła po niderlandzku. Pojawiające się w połowie XIX w postulaty dwujęzyczności w szkole i urzędach) były przez rząd traktowane jako zagrożenie jedności.. Takie nastawienie władz centralnych determinowało Flamandów do walki o własne prawa, w związku z czym założyli w 1861 r Związek Flamandzki, który miał walczyć o odrodzenie ich języka. Od 1873 zaczęto wprowadzać kolejne ustawy językowe, które stopniowo prowadziły do coraz większego prawnego równouprawnienia języka francuskiego i flamandzkiego, do początków XX wieku nie były jednak realizowane w praktyce. Od lat 20stych XX w nastąpił kolejny etap przyjmowania ustaw językowych, które doprowadziły do ustanowienia jednojęzyczności Flandrii i Walonii i dwujęzyczności Brukseli. Były to podziały językowe nie polityczne. Dopiero w latach 50. nastapił podział polityczny oparty o język
Brak tożsamości narodowej - obecny premier Belgii Yves Leterme powiedział kiedyś, że jedynymi wspólnymi rzeczami wszystkich Belgów jest król, reprezentacja piłkarska i piwo. Waloni i Flamandowie różnią się językiem, kulturą (germańska i romańska) i mentalnością (północ i południe)
Różnice ekonomiczne - W Walonii gospodarka oparta była na przestarzałej technologii, była oparta na przemyśle górniczym i hutniczych i w latach 50.-60. XX w popadła w kryzys. Flandria - bliskość morza, tańsza siła robocza, wyższa wydajność pracy. Obecnie bezrobocie w Walonii regionach sięga 13% i rośnie, gdy na północy wynosi trochę ponad 5%. W skutek dużych różnic gospodarczych, to Walonia musi otrzymywać więcej subsydiów od rządu federalnego, natomiast to Flandria wpłaca więcej podatków przez co de facto finansuje Walonię. Stąd wynika drażliwa kwestia autonomii fiskalnej, Flandria chce, aby jej podatki pozostawały w jej Regionie, argumentując, ze zostaną lepiej zainwestowane i przyczynią się do szybszego rozwoju. Oczywiście dla Walonii oznaczałoby to odcięcie od subsydiów rządowych..
Bruksela - poza regionami, podporządkowana obu wspólnotom, była niderlandzkojęzyczna ale od 1830 (stolica) przewaga francuskiego. Flamandowie nie chcą pozwolić na utworzenie Wspólnoty Brukseli, gdyż mogłaby ona zostać zdominowana przez frankofonów. Organy stolicy wykonują uprawnienia regionu, aglomeracji, jak również prowincji. Grupy językowe Rady Stołecznej Brukseli zajmują się zadaniami z zakresu kompetencji wspólnoty. Gminy są bardzo niezależne.
Groźba rozpadu: „Flandria ogłosiła niepodległość, Belgia nie istnieje, król uciekł z kraju!” - ogłosiła w 13 XII 2006 wieczorem stacja RTBF, francuskojęzyczna część dwujęzycznej belgijskiej TV publicznej. Redakcja RTBF tłumaczyła, że chciała sprowokować publiczną debatę o tym, co się dzieje z krajem, który od kilku lat jest rozrywany nacjonalizmami, a zwłaszcza dążeniem Flamandów do separacji z francuskojęzycznymi Walonami. Prowokacja ta miał miejsce wkrórce po wyborach we Flandrii, zwycięskich dla partii chadeckiej, której szef Yves Leterme publicznie mówił, że "nikt nie będzie płakał po Belgii". Skrajnie prawicowa partia Vlaams Belang (Interes Flamandzki)- mówiąca wprost o niepodległości Flandrii - uzyskała dobry wynik.
Nastąpiła debata, ale okazało się, ze tylko VB popiera rozpad państwa.
W VI 2007 w wyborach do władz federalnych również wygrali Chrześcijańscy Demokraci i Flamandowie. Od tego czasu Belgia musiała się zmierzyć z 2 kryzysami rządowymi. Lider zwycięskich Chadeków Yves Leterme nie był w stanie przez pół roku osiągnąć porozumienia z partiami walońskimi i stworzyć rządu. Przez 3 miesiące funkcjonował rząd tymczasowy, zanim w20 III br. Leterme nie został w końcu premierem. W połowie tego roku doszło do kolejnego kryzysu, związanego z obiecywaną przez Leterme reformą polityczną, przekazującą więcej kompetencji władzom poszczególnym regionów. Nie udało mu się uzyskać poparcia dla decentralizacji, w związku z czym premier złożył dymisję. Dymisje Leterme król Albert II odrzucił, w związku z czym jest on nadal urzędującym premierem.