LINIA OGRANICZENIA BUDŻETOWEGO - jest zbiorem wszystkich kombinacji dobra X1, X2, które są dostępne dla konsumenta przy danych cenach P1, P2 tych dóbr i dochodzie
P1 X1 + P2 X2 = m
p1↓- jeśli cena dobra x1 będzie maleć to nie zmieni to współrzędnych pkt. B tylko nachylenie, pkt. A wtedy musi wędrować w prawo (A`)
p1↑ - to pkt. A przesunie się w lewo
Przy spadku ceny x1 nachylenie L.O.B maleje, przy wzroście rośnie
Przy wzroście ceny x2 nachylenie maleje, przy spadku rośnie
Jeśli obie ceny wzrosną lub zmaleją o tyle samo % to zmieni się tylko położenie linii budżetowej a nie nachylenie.
Jeśli ceny zmienią się różne wielkości i w różnych kierunkach to zmienia się położenie i nachylenie L.O.B
Zmiana dochodu prowadzi tylko do zmiany położenia L.O.B.
Wzrost dochodu to zwiększamy zakup, linia przesuwa się równolegle w prawo.
Przy spadku dochodu przesunie się równolegle w lewo
NACHYLENIE L.O.B będzie się zmieniało gdy zmieni się cena dobra p1, p2
WSPÓŁCZYNNIK NACHYLENIA L.O.B będzie nas informował o tym z ilu jednostek dobra X2 konsument musi zrezygnować aby zwiększyć konsumpcję dobra X1 o jednostkę.
FUNKCJA UŻYTECZNOŚCI pokazuje jaki poziom użyteczności całkowitej osiąga konsument z konsumpcji danej kombinacji X1, X2.
Funkcja użyteczności opisuje preferencje konsumenta. Graficznym obrazem preferencji konsumenta jest krzywa obojętności
UŻYTECZNOŚĆ CAŁKOWITA to suma zadowolenia z konsumpcji danej kombinacji dóbr X1,X2.
KRZYWA OBOJĘTNOŚCI (warstwica f. Użyteczności) jest zbiorem różnych kombinacji dobra x1, x2, które zapewniają konsumentowi taki sam poziom użyteczności całkowitej.
NACHYLENIE KRZYWEJ OBOJĘTNOŚCI jest ujemne, wartość tego jest równa
KRAŃCOWA STOPA SUBSTYTUCJI (miara nachylenia krzywej obojętności) informuje z ilu jednostek dobra x2 musi zrezygnować konsument w zamian za dodatkową jednostkę dobra x1, tak by jego poziom użyteczności całkowitej nie uległ zmianom(żeby pozostał na tej samej krzywej obojętności)
I PRAWO GOSSENA Prawo malejące użyteczności krańcowej. Wraz ze wzrostem konsumpcji wzrost użyteczności maleje, czyli rośnie coraz wolniej a użyteczność krańcowa spada
II PRAWO GOSSENA to warunek maksymalizacji użyteczności całkowitej konsumenta . wynika z niego że aby konsument maksymalizował użyteczność całkowitą, stosunek użyteczności krańcowych dobra x1, do x2 musi być równy stosunkowi ceny dobra x1 do ceny dobra x2.
OPTIMUM KONSUMENTA to maksymalizacja użyteczności całkowitej przy ograniczeniu budżetowym
W pkt. E znajduje się optimum konsumenta i nachylenie krzywej obojętności jest równe nachylenie L.O.B. Jest to pkt. Styczności obu krzywych.
Współrzędne pkt. E to optymalna struktura konsumpcji dobra x1 i x2
Dwa dobra są SUBSTYTUTAMI DOSKONAŁYMI jeśli konsument życzy sobie zastępować jedno dobro drugim według stałej stopy
DOBRA DOSKONALE KOMPLEMENTARNE to takie dobra, które są zawsze konsumowane razem w stałej proporcji.
ZŁE DOBRA to takie, których konsument nie lubi
DOBRO NEUTRALNE jest konsumentowi obojętne
DOBRO NORMALNE - przynoszące zadowolenie z konsumpcji, przyrost konsumpcji zwiększa użyteczność całkowitą
DOBRO NIECHCIANE - to dobro którego nie kupujemy bo jego konsumpcja zmniejsza naszą użyteczność całkowitą
BŁOGOSTAN - najlepsza z możliwych struktur konsumpcji
POPYT W SENSIE MARSHALLA to taka struktura konsumpcji, która na L.O.B zapewnia konsumentowi maksymalną użyteczność całkowitą.
ŚCIEŻKA EKSPANSJI CENOWEJ jest zbiorem różnych kombinacji dobra x1, i x2 nabywanych przez konsumenta przy różnych cenach dobra x1.
Jeśli spada cena p1 to spada popyt na dobro x2 ( jeśli wzrośnie to wzrośnie)
ŚCIEŻKA EKSPANSJI DOCHODOWEJ pokazuje jak się będzie zmieniać konsumpcja obu dóbr, gdy zmienia się dochód konsumenta. Jeżeli ma dodatnie nachylenie to wtedy oba dobra są dobrami normalnymi.
Między popytem a dochodem zależność jest jednokierunkowa.(albo obie rosną, albo spadają)
Między popytem a ceną zależność jest różnokierunkowa
ALOKACJA - rozmieszczenie konsumpcji w czasie. Narzędziem alokacji konsumpcji w czasie będzie stopa procentowa. Im wyższa tym mniej będzie jednostka cenić konsumpcję, a im mniejsza tym bardziej będzie cenić konsumpcję przyszłą.
Co -konsumpcja bieżąca
C1 -konsumpcja przyszła
mo - dochód bieżący
m1 - dochód przyszły
MIĘDZYOKRESOWA LINIA OGRANICZENIA BUDŻETOWEGO - jest zbiorem wszystkich kombinacji konsumpcji bieżącej i przyszłej, dostępnej dla konsumenta przy danych dochodach bieżących i przyszłych oraz stopie procentowej
C1 = m1+mo(1+r) - Co(1+r )
NA NACHYLENIE M.L.O.B wpływa tylko zmiana r
Jeśli r ↓ to M.L.O.B staje się bardziej płaska, nachylenie rośnie
Jeśli r ↑ to M.L.O.B staje się bardziej stroma , nachylenie maleje
Zmiana dochodu bieżącego lub przyszłego (wzrost lub spadek) będzie oznaczać zmianę położenia M.L.O.B
Wzrost dochodu to M.L.O.B przesuwa się w prawo równolegle
Spadek to w lewo równolegle
CEL KONSUMENTA - maksymalizacja użyteczności całkowitej z konsumpcji bieżącej i przyszłej.
D
W pkt. E znajduje się optimum konsumenta i nachylenie krzywej obojętności jest równe nachylenie M. L.O.B. Jest to pkt. Styczności obu krzywych.
KRZYWA OBOJĘTNOŚCI jest zbiorem różnych kombinacji konsumpcji bieżącej i przyszłej, które dają konsumentowi taki sam poziom użyteczności całkowitej.
Wyższa krzywa obojętności oznacza wyższą użyteczność całkowitą.
I PRAWO GOSSENA. Wzrost konsumpcji bieżącej przy założeniu że konsumpcja przyszła jest stała prowadzi do coraz wolniejszego wzrostu użyteczności całkowitej, natomiast użyteczność krańcowa z konsumpcji bieżącej maleje.
II PRAWO GOSSENA (w konsumpcji w czasie) - w pkt. Optimum konsumenta, stosunek użyteczności krańcowej konsumpcji bieżącej do użyteczności krańcowej konsumpcji przyszłej musi być równy stosunkowi ceny konsumpcji bieżącej (1+r) do ceny konsumpcji przyszłej (1)
PRZYCHODY SKALI (EFEKTY SKALI) :
STAŁE EFEKTY SKALI - gdy rozmiary produkcji powiększają się w takim samym tempie jak nakłady czynników produkcji
ROSNĄCE EFEKTY SKALI - gdy procentowy wzrost rozmiarów produkcji jest większy od procentowego wzrostu nakładów czynników produkcji
MALEJĄCE EFEKTY SKALI - gdy rozmiary produkcji rosną wolniej niż nakłady czynników produkcji
mpl - krańcowy produkt pracy (stosunek przyrostu produkcji y , do przyrostu nakładu pracy l)
mpk - krańcowy produkt kapitału ( stosunek przyrostu produkcji y do przyrostu nakładu kapitału k)
IZOKWANTA - to krzywa jednakowego produktu. Zbiór różnych kombinacji, nakładów kapitału i pracy, dających taką samą wielkość produkcji.
Przesuwanie się po Izokwancie nie powoduje zmiany wielkości produkcji
Miarą nachylenia Izokwanty jest TECHNICZNA STOPA SUBSTYTUCJI informuje w jakiej relacji przedsiębiorstwo zastępuje nakłady kapitału nakładami pracy przy zachowaniu tego samego poziomu produkcji
IZOKOSTA - linia jednakowego kosztu- zbiór różnych kombinacji nakładów kapitału i pracy, których koszt zaangażowania przez przedsiębiorstwo jest taki sam.
OPTIMUM PRODUKCYJNE- to maksymalizacja efektów produkcji lub minimalizacja nakładów czynników produkcji
Pkt. Styczności izokwanty i izokosty (e) to maksimum efektu lub minimum nakłdu
Aby przedsiębiorstwo maksymalizowało efekty (lub minimalizowało nakłady) stosunek krańcowego produktu pracy do ceny pracy musi być równy stosunkowi krańcowego produktu kapitału do ceny kapitału.
OPTIMUM EKONOMICZNE- to taka wielkość produkcji, która zapewnia przedsiębiorstwu najlepszy wynik ekonomiczny (maksymalny zysk lub minimalną stratę)
OPTIMUM TECHNOLOGICZNE - przedsiębiorstwo ponosi najniższe koszty jednostkowe, przy danej cenie osiąga najwyższy zysk jednostkowy
Krzywa mc(y) zawsze przecina krzywe ac(y) i avc(y) w ich minimum
mc(y) rośnie szybciej niż koszt przeciętny
ZAŁOŻENIA WOLNEJ KONKURENCJI: mr = ar= p
Przedsiębiorstwo jest cenobiorcą (nie ma wpływu na rynkową cenę swoich produktów)
Doskonała mobilność czynników wytwórczych- firmy mogą swobodnie przechodzić z jednej branży do drugiej branży
Produkty wytwarzane w danej branży są jednorodne- jedynym kryterium konsumentów i producentów jest cena produktu , nie liczy się marka produktu
mr = ar= p
Celem przedsiębiorswa dla wolnej konkurencji jest maksymalizacja zysku całkowitego (lub jeśli zysk się nie da osiągnąć to minimalizacja strat). Zysk całkowity = utarg całkowity - koszt całkowity maksymalizujemy względne wielkości produkcji
Warunkiem koniecznym maksymalizacji zysku przez przedsiębiorstwo wolno -konkurencyjne jest zrównanie się ceny z kosztem krańcowym, ale cena równa się utargowi przeciętnemu i krańcowemu
MONOPOL
Monopolista ma wpływ na cenę swoich produktów jest cenodawcą
Przy monopolu odpada założenie o jednorodności produktu bo stosuje monopolista pozorne różnicowanie produktów
Popyt na wyroby monopolisty jest popytem rynkowym
Krzywa popytu jest ujemnie nachylona
Popyt na wyroby monopolisty jest równy podaży
OPTIMUM EKONOMICZNE PRZEDSIĘBIORSTWA MONOPOLISTYCZNEGO
CEL - maksymalizacja zysku całkowitego
Zysk całkowity = utarg całkowity - koszty całkowite
Aby przedsiębiorstwo monopolistyczne osiągnęło maksimum zysku całkowitego powinno ustalić wielkość produkcji na zrównaniu mr z mc mr(y) = mc (y)
W pkt. zrównania się mr z mc nachylenie utargu krańcowego (mr) musi być mniejsze od nachylenia kosztu krańcowego (mc) mr (y) < mc`(y)
fc - koszty stałe y - produkcja
vc (y)- koszty zmienne p- cena wyrobu
tc (y) - koszty całkowite = vc + fc a- przeciętny
c- koszt
acy (y) - koszty przeciętny = r- utarg
avc (y) - koszt zmienny przeciętny =
afc(y) - koszt stały przeciętny =
mc (y) - koszt krańcowy =
r(y) - utarg całkowity =
ar(y) - utarg przeciętny =
mr (y) - utarg krańcowy =
1
4